MIJN TUINTJE BLOEIT BOVEN VOOR DE VROUW Aanwinsten in radiologie MEDISCHE RUBRIEK 1 KORT-AF m MAANDAG 9 APRIL 1973 LEIDSE COURANT PAGINA 7 11 Hoewel het principe van de rönt gen stralenradiografie niet ver- anderd is sinds Wilhelm Konrad Röntgen einde vorige eeuw haar il toepassing voor de geneeskunde i ontdekte, is er toch veel vooruit gang gemaakt. De gebruikte materialen werden gevoeliger, de opnametechnieken meer ver- fijnd en de diagnostische waarde nam aanzienlijk toe. Vooral de laatste jaren was er een door- braak van nieuwe technieken. De beeldversterker laat toe het klassieke scopiebeeld in belang rijke mate te versterken. Ieder een kent nog wel de klassieke ,J,>orlickt:ng" van de longen. Dft vergt een vrij hoge dosis stralen, geeft een relatief gerin- ge detaillering van het beeld en 13 vergt een vrij lange aanpassing aan de duisternis alvorens men behoorlijk kan zien. De voorde- 'en van de beeldversterker zijn id talrijk. t De donkeradaptatie valt, wegens i de grotere lichtintensiteit, volle- k dig weg; m.a.w. men werkt niet ®eer in de duisternis maar in een verlichte kamer, daar het geproduceerde beeld 3000 tot 6000 maal helderder is dan het klassieke scopiebeeld. Ondanks de grotere lichtintensiteit van het beeld is de gebruikte stra lingsdosis gereduceerd tot min der dan de helft, vroeger 3 tot 5 milliamperage, nu 1 tot 1,5 mil- liamperage. Een ander enorm voordeel is de mogelijkheid verschillende hulp toestellen te kunnen koppelen aan de beeldversterker. Zo kan men het beeld van de beeldver sterker via een TV-kamera over brengen naar een TV-monitor. Op deze manier krijgt men een TV-beeld dat door meer perso nen tegelijk, en op afstand kan bekeken worden. De getelevi- seerde scopie is zeer nuttig bij alle radiologische onderzoekin gen die naast de eigenlijke op namen ook een manueel ingrij pen vanwege de radioloog verei sen. De laatste jaren namen dit soort onderzoekingen in sterke mate toe. Radiografie van de baar moeder, retrograde urethrogra- fie en pyelografie en vooral de radiografie van bloedvaten (ar- teriografie) zijn dagelijkse on derzoekingen in iedere grote ra diologische dienst. In praktisch alle gevallen is de beeldverster ker daarom verbonden met een TV-keteo. Zulk een TV-beeld kan niet alleen door meer perso nen tegelijk bekeken worden maar kan daarenboven nog overgeseind worden naar een auditorium of conferentiezaal. Dit schept weer mogelijkheden op didaktisch gebied. Filmopnamen in de radiologie waren vroeger uitgesloten om wille van de enorme stralingsdo sis die daartoe nodig was. Het reduceren van de stralingsdosis laat nu toe filmopname te ma ken tot 200 beelden per sekonde. Wanneer men deze opnamen in een vertraagd tempo projecteert op een scherm kunnen zeer snel le bewegingen toch op correcte manier bestudeerd worden. Dit is vooral belangrijk bij de radio grafie van hart en bloedvaten. De beeldversterker kan ook ge koppeld worden aan een beeld- bandapparaat of magnetoscoop. Zulk apparaat laat toe het sco piebeeld vast te leggen. Men kan het dan op een later tijdstip rustig heronderzoeken, eventueel in aanwezigheid van andere ra diologen. Tenslotte kan men ook opnamen maken van het scopiebeeld bij middel van een 70 mm kamera die slechts een opnamesnelheid heeft van een tot maximaal zes beelden per sekonde. Benevens de besparing van filmmateriaal hebben dergelijke kamera's ook het voordeel dat ze ons in staat stellen dynamische processen grondiger te bestuderen met een minimum van stralenbelasting voor de patiënt. Radiografische opnamen van de bloedvaten waren tien jaar gele den nog een zeer ingrijpende methode die zich beperkte tot de grote slagader van ons lichaam, namelijk de aorta. Momenteel kunnen de meeste slagaders grondig onderzocht worden. Langs een fijn buisje, catheter genoemd, wordt nu een kontrast- stof ingespoten in de slagaders die men wenst te onderzoeken. De catheter kan vrij verschoven worden en tot in zeer kleine slagaders ingebracht worden. Op deze manier kan men op het TV-scherm nagaan of de con traststof vrij door de slagader loopt. Is dit niet het geval dan is de diagnose meestal duidelijk. Een volledige stop, een vernau wing, abnormale zijtakken, ab normale verwijdingen (aneurys mal, aderverkalking, kortslui ting tussen een ader en een slagader, alles wordt zichtbaar op het magische scherm. Vooral de arteriografie van de nieren heeft de laatste jaren een gewel dige vlucht gekend. Een vernau wing van de nierslagader kan aan de basis liggen van een slechte bloedvoorziening van de nier die op haar beurt weer aan leiding kan geven tot hoge bloeddruk. Ook goed- en kwaad aardige niertumoren worden met een arteriografie vlug in het licht gesteld. Dit geldt ook voor gezwellen van de milt, de lever, de alvleesklier en de dar men. De radiografie van de borsten kende de laatste jaren een wer kelijke „boom". Hiertoe ge bruikt men weke stralen waar mee men zelfs goed- en kwaad aardige gezwelletjes ter grootte van een kers kan opsporen en lokaliseren. De technieken zijn nog voor verbetering vatbaar en dienen daarenboven perfekt uit gevoerd te worden. Een fijnere lokalisatie geeft de mogelijkheid van een fijnere operatieve weg- name. In de meeste gevallen wordt nog steeds de klassieke zwartwltfilm gebruikt. Door het aanwenden van kleurbindende stoffen naast de traditionele zilverchloridekor- rels krijgt men RX-pIaten die ook gevoelig zijn voor kleur. Vooral blauwe filmen met een grotere belichtingsbreedte dan de normale filmen, zijn de laat ste tijd in gebruik. De belichting is ook meer homogeen. De blau we kleur zou de verschillende weefselstrukturen beter onder scheiden en aldus een meer ge trouw uitzicht geven. Deze blau we RX-platen worden afgelezen op een speciale lichtkast. Met een technisch snufje wordt de kleur geregeld van wit tot oran je. Op deze wijze wordt voor elk detail het beste kleurkontrast uitgezocht. Goed- en kwaadaar dige gezwellen van de nier wor den op deze manier met 99% ze kerheid opgespoord. De kleurradiografle verkeert echter nog in het experimentele stadium en wordt voorlopig nog best voorbehouden voor bepaal de laboratoria. Vele bevoegde specialisten heb ben nog een nuchtere reserve te genover de kleurradiografle. In derdaad do kleuropname gaat nog dikwijls gepuard met een vervorming of verduistering van waardevolle diagnostische gege vens. Een perfekte multicolorop- name van ons binnenste is nog niet voor overmorgen. Ander zijds is een radiologische uitrus ting van 10 jaar geleden reeds een anachronisme geworden. DR. 1CKX. De harde contouren van de stenen blokkendozen worden aanmerkelijk verzacht door bloembakken naai de tuin op balkon of op het dak. Met beetje moeite lukte het best! Menigeen zit 's zomers jaloers te staren naar gelukkigen, die in de tuin zitten te zonnen. Laten we u nu wat opvrolijken met de mededeling dat van elk balkon (als u dit wilt) een klein droom pje is te maken. Een beetje sluwheid en u herschept het in een paradijsje. "Wordt het bal kon gebruikt om er op te zitten, gooi dan hier en daar wat bloem bakken neer", zegt de heer J.A. Voorhoeve, specialist in dak- en balkontuintjes. Zijn raad: een ronde bak van eternit met poot jes eronder in een hoek neezet- ten. Lange eternit bakken met stevige haken aan de binnenkant van de ballustrade hangen; voorbijgangers mogen geen weg gewaaide geranium op hun hoofd krijgen of erger: een do delijk projectiel in de vorm van een zware bloembak die om een of andere reden losraakt. De ballustrade kan worden afge schermd met rietmatten, inge boord in panlatten ei« met ijzer zijn echter teer; steviger af- draad vastgebonden. Rietmatten scherming vorma "Flat-O-Teak", verkrijgbaar in 'eenheidsmaten (garantie 40 jaar) dat eruit ziet als een grote van hout gevloch ten fröbelmat. Andere afscher ming: doorgezaagde rondhout palen, te koop per strekkende meter, maar duur... In de betonnen tuintjes kunnen ook potten en vierkante bakken worden geplaatst (om de 20 cm gaten boren voor de luchtig heid). Maar de grond in de bak is doorslaggevend voor het suc ces. Grond droogt uit door wind vlagen, ze slinkt ook weg. Een andere mogelijkheid is het ge bruik van TKS I en TKS II, een turfsubstraat, waarin u planten een paar dagen kunt laten staan zonder ze water te geven; het mengsel houdt vocht goed vast. Een misvatting echter is te den ken dat "goede grond" alleen voldoende is om een weelde van bloemen te krijgen. Welke grond men ook gebruikt (sommige tuinders zweren nog altijd bij gewone potgrond), ze moet RE- ELMATIG WORDEN BIJGE- 1EST. Als de planten pas ge- x>t zijn zuinig met de mest nspringen, later wat vrijgevi- r zijn met Pokon of vloeibare eststoffen. Natuurlijk heeft re- n een normale invloed op uw ilkonbakken, maar u heeft de ituur niet in de hand en het is aadzaam de bloemetjes en de rond goed in de gaten te hou den en te zorgen voor voedsel als de Florakinderen goed aan geslagen zijn. Gulden regel: de huisvrouw moet na 4 weken de bloemenkinderen wekelijks be mesten. TKS-I is lichter bemeste grond, een puur turfstrooisel zonder bijmengingen. Ze leent zich het beste voor sterke plan ten en heesters, klimop, knolbe gonia's, bessenboompjes. TKS-II wordt aangeraden voor gera niums, lobelia's, latherus, kor tom voor wat teerder plantjes. Een weelderige bak is samen te stellen uit veelkleurige gera niums, petunia's, hanglobelia's, allen te planten op een afstand van 20 cm, zodat ze wat le vensruimte hebben. Dit komt neer op ca 5 plantjes in één bak. Op den duur gaan de plan ten de hele bak bedekken en u hebt een stukje puur natuur ge kweekt. Tegen een randmuur doet een klauteraar in een naturelkleurig rond kuipje (te krijgen op een visafslag) het geweldig. Een bruin stenen pot is er ook een goed thuis voor. Vyf stekjes blim- op deien uit tot een groene overdaad, die straks moet wor den gesnoeid. Klimroos voelt zich ook fijn in een diepe kuip of ton. Het voordeel van deze plant is dat ze overal heenkruipt waar ze een goed heenkomen vindt. Ook deze pottenbemes ten. Handige echtgenoten of zons willen misschien wel eens een groene pilaar van kippegaas in elkaar knutselen. Laat hiervoor een stellage maken met een dia meter van ca' 60 cm. De hoogte is 1 meter. Omspannen met gaas en vullen met TKS-I, II, of potgrond. Maak hiervan een deeg alsof u bezig bent een ban ketletter te kneden, zodat u een stevig mengsel krijgt. Pot hierin de plantjes. Uit de gaten van het kippengaas welt binnenkort paarse latherus, petunia, fuchsia een weelde van rose, lila of of welke bloemen u kiest. Vol gens hetzelfde principe kan een bol van gaas worden gemaakt, die met hangplantjes gevuld, aan een haak wordt opgehangen. Gras is ook op beton te toveren. Maar, u moet geduld hebben. Het duurt lang voordat het zaad opkomt en u zich kunt uitstrek ken op uw "gazon". Misschien kunnen wat flagstones hier en daar tussen het uitkomend groen, u een wandelingetje ver oorloven om te zien hoe het 'ge was' ervoor staat... Daktuinen en daken van garages lenen zich goed voor zo'n bescheiden gras matje. Het beste is TKS-II voor dit grapje te gebruiken met veel watercapaciteit en absorbtiever- mogen. Pré is het lichtgewicht van dit materiaal. Met normale tuinaarde lukt het allemaal niet, deze is te zwaar. Begint u aan dit experiment maak dan voor een balkon een laagwandig bas sin van licht waterdichte kunst stof, zodat het beton vrijblijfL Wat kiezel strooien (niet te veel) en een laag TKS-II aan brengen van 5-10 cm. Het grind- laagje dient als waterreservoir (goot vrijlaten). Voordat u ech ter begint aan zo'n balkon of daktuin-gazon eerst een proef station (Aalsmeer of elders) lo ten kijken of het plannetje juist op uw balkonnetje of garagedak te verwezenlijken is. Krijgt u een fiat, dan kunt u ook een hei- detuintje, een rotstuintje of een kruidentuintje bouwen... Verder is er nog de mogelijk heid het nieuwe product BASF te gebruiken van een firma voor daktuinaanleg te Arnhem (tel. 085-450691), die gebruik maakt van schuimrubberstof, waarover een laag vezelaarde komt van ca. 50 cm. Daarop groeien hees ters als azalia mollis, rhododen dron, hulst. In Italië, Spanje en andere zuidelijke landen is de daktuin geen uitzondering. Meters boven de begane grond bloeien de verrukkelijkste struiken en heesters. Tuinbeelden tussen de weelde van bloemen geven leuke afwisseling. Op het plaatje een daktuin in Venetiëwaar bijna of helemal geen „grond" is Met lichte toets maakt Stephen zijn klantjes op. Mary's devies: „make up moet er zo uitzien of de vrouw juist thuiskomt van een boswandeling". Aan het werk gezien in Rotter dam Mary Quant's cosmetica promotor voor de hele wereld: Stephen Neal 24, die een tournée f, door Holland maakt met de nieuwste producten. Mary, die eens in een Londens achterbuurt je jurkjes in elkaar zat te prut sen met een klein naaimachien- tje bezit nu een mode- en cos metica imperium. Stephen showt in de versohillende Bijenkorven op 16 april te Amsterdam en 23 april te Den Haag, waar hij de monstraties voor lrêt publiek zal geven. De produkten zijn 1) „Special Recipe" (vo'ledige huidverzorging voor alle huiden geschrkt), waarbij ingrediënten voor een ouderwets „stoombad" (Herbal Maporizer), vol kruiden en natuuriljke oliën. Na met een handdoek om het hoofd de in warm water opgeloste natuur producten op de poriën te heb- J ben laten inwerken een „Face Pack" gebruiken om ze weer met de juiste producten te laten sluiten. Verder in de serie „Cold Cream", Toning Lotion", en een „Morning Lotion". Voorts komt Mary, die nu in een der duurste districten van Londen woont op de markt met 2) „Jelly babies", zadhte geleitjes uit kleine baby- zuigflesjes, die met de vingertjes over de huid moeten worden ge streken om er een frisse natuur lijke gloed aan te geven, die de hele dag blijft. Wat helemaal fijn is; de zon straalt door de make-up hèen, zodat u met ma quillage en al kimt bronzen. Na de Hollandse tour gaat Stephen naar Amerika en Japan. Behalve - Het Syndicat de la Haute Coiffure in Parijs heeft de schaar in de lokken gezet. Klassiek en jeugdig deze korte kopjes, waarbij weer kan worden gezien dat de vrouw een hals heeft. Veel wappertjes op het voor hoofd. in de Bijenkorven zijn de pro ducten verkrijgbaar bij 250 dro gisten en verschjllende parfume riezaken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1973 | | pagina 7