PLEUNI TOUW EN HET...GEZAG
HET WITTE
FILM OVER TOERISTEN
EN GASTARBEIDERS
KASTEEL
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE MORGEN
RADIO VANAVOND
Geest uit de gieter
nieuwe jeugdserie
Berend Boudewijn
wint Televizierring
RADIO MORGEN
'i
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 5 APRIL 19f
een speelse vorm werd gebracht.
Zij heeft dan ook niet meege-
gooid met Tomaat.
Pleuni: „Daar ben ik. teveel to
neelmens voor. Zo-iets doe je
niet tijdens een première. Ieder
een die toneel doet weet dat een
première een lijdensweg is. Die
ga je niet verergeren door een
collega te frustreren. Tomaat
heelt wel iets op gang gebracht
en dat zal wel nodig geweest
zijn. Maar of er nu uitkomt
waar we allemaal op zitteen te
wachten is een grote vraag,
vooral ook voor hetpubliek. Ik
vind dat ik er ben voor het pu-
b.iek, dat bij alle ernst toch ook
wil lachen. Daar mag je niet
aan voorbijgaan".
De toneelspelende mens is voor
Pleuni allereerst een mens die
speelt, die zichzelf nooit hele
maal prijs zal geven, omdat het
daarvoor nodig is je eigen on
peilbare diepte te kennen. Daar
is Pleuni met haar 34 jaar nog
niet aan toe. Daar wil zij ook
niet aan toe. Zij is blij geen
twintiger meer te zijn. Zij wil
die labiele jaren vol innerlijke
onzekerheid niet mèer terug. Zij
beschikt nu over een veel groter
incasseringsvermogen,
door zij in mindrere mats wordt
gekwetst door hetgeen pijn kan
doen. Zij heeft alle gegevenhe
den, waarmee de mens in zijn le
ven te maken krijgt, nu meer
op een rijtje staan. Zij heeft le
ren onderscheiden en dat maakt
het leven een stuk gemakkelij
ker.
Pleuni: „Bovendien ben ik erg ge
reserveerd. Gevoelsmatig lever
ik mezelf niet snel uit. Dat
neemt niet weg, dat als je een
rol speelt je daarin toch veel
van je zelf legt. Het publiek ziet
dan wel het karakter, dat je
maakt, maar je speelt met je
eigen lijf, je eigen stem, je ei
gen inhoud. Het publiek krijgt
dan toch in hoge mate Pleuni
Touw tee zien, omdat er noodza
kelijkerwijs veel van Pleuni
zokn rol zit. Ik speel graag
kostuumstukken, vooral in de
siècle, waarbij ik ook poog
iets van de tijd waarin het stuk
speelt, weer te geven. Daar kan
ik me echt in verdiepen, net
zoals in de figuur van Leonie
van Oudijck in De stille kracht,
een stijlvolle vrouw voor de bui
tenwereld, maar naar binnen toe
vol labiele vitaliteit, die wordt
gestraft door een mysterieuze
uitslag over haar gehele li
chaam. Ik heb me sterk vereen
zelvigd met die vrouw. Dat doe
ik altijd. Als 'ik een slons van
een 'vrouw moet spelen, was'
kam ik wekenlang mijn haar
niet. Zozeer wil de vrouw
den die ik speel".
NEDERLAND J
NOS
18.45 Ti-Ta-Tovenaar
18.55 Journaal
VPRO
19.05 Beertje Colargol
19.20 Zwijgen is goud,
oude films
19.45 Popeye
20.00 Journaal
20.21 Berichten uit de
samenleving
20.40 Het witte kasteel,
tv-film
EO
22.00 Marjan wil iets zeggen,
zang
22.15 Kerk en theologie
22.45 Horen en zien, concert
23.15 Journaal
NEDERLAND I!
20.21 Gevangenen, tv-spel
21.10 Wijen het gezag,
amusement
22.00 Gesprekken met Chileenj
arbeiders
NOS
22.40 Den Haag vandaag
22.50 Journaal
Schooltelevisie
Schooltelevisie
De Fabeltjeskrant
Koning Arthur,
jeugdserie
Jonger dan je denkt
Krea-tv-tijd
Uit de dierenwereld,
documentaire
Zoeklicht, cultureel
Mededelingen
Journaal
Behekste tijd, tv-film
Première, nieuwe films
Gastprogramma
Journaal
18.30
18.50
19.10
19.35
19.40
19.45
20.10
21.20
22.00
22.30
NEDERLAND I
NOS
10.45 Schooltelevisie
18.45 Ti-Ta-Tovenaar
18.55 Journaal
TROS
19.05 Calimero
19.10 Flipper
19.30 Zorro
20.00 Journaal
20.21 Zevensprong; spelprogr.
22.00 De FBI, politieserie
22.50 Journaal
22.55 Recht op de burger af
(Teleac)
NEDERLAND II
NOS
18.45 Ti-Ta-Tovenaar
18.55 Journaal
AVRO
19.05 Noordwaarts, noordwaarts
(natuurfilm)
20.00 Journaal
20.21 De Mounties-show
21.10 Voor de vuist weg
22.35 Ontdek je plekje
NOS
22.40 Eigentijds: Satyricon
23.25 Uit de kunst
23.35 Openbaar kunstbezit
23.40 Journaal
BELGIë/NEDERI.ANDS
14.00 Schooltelevisie
18.00 De Fabeltjeskrant
18.05 Tekenfilmtrein
18.15 Verkeersveiligheid
18.20 Technisch Engels
18.50 Ziet U er wat in?
programma-overzicht
19.05 Luceat
19.33 Zoeklicht
19.38 Mededelingen en de
weerman
19.45 Journaal
20.10 Oorlog en vrede,
tv-feuilleton
20.55 Panorama
21.40 Een donker geluid
een diepe zang (doe.)
22.40 Journaal
Jazz-Sir. 0.55-1.00 Nieuws.
De bewoners vam hei oude eiland
hadden niemand nodig. e
moestcu uit het land en de zee
alles halen en inaken om te
kunnen leven. Zon en stranden
waren er in overvloed, maar re
gen tekom. Toen kwam het ioe-
risme, gastarbeiders bouwen ho
tels voor gasten. Dit is de
grondgedachte van Het witte
kasteel, eon film van Johan van
d«r Keuken, die hij in samen
werking met de schrijver Bert
Schierbeek in opdracht van de
VPRO maakte en die vanavond
wordt uitgezonden.
Deze vijf kwartier durende film
kan het best gez.en worden met
m het achterhoofd van der Keu
kens voorlaatste produktie
„Het Dagboek" die vorig jaar
door de VPRO werd uitgezon
den. Evenals in „Het dagboek"
Hou het scherm
in het oog
richt van der Keuken ook nu
weer zijn camera op de tech-
n ek, de werktuigen waarvan de
moderne gastarbeider zich be
dient. Contrasterend laat hij
met beelden van het Spaanse ei
land Formenbera zien hoe het 's
geweesit. Naast de hutjes van de
oorspronkelijke bevolking wor
den de „witte kastelen" uit de
grond gestampt. Gastarbeiders,
gasten en bewoners leven ge
scheiden van elkaar en op ver
schillend tarief, zegt Johan van
der Keuken. Hij toon: de wille
keur van vraag en aanbod d e
de gastarbeider en de toeristen
bijeen brengt. Een wi'lekeur in
het ri'jkste land vrn on2e pla
neet die de armsten in ghetto's
stopt. Door de film loopt als een
rode draad de gesprekken die
een aantal tieners over het sy
steem van de willekeur hebben.
Johan van der Keuken ziet deze
discussies als een lichtpunt te
gen de donkere beelden,
Een zo'n donker beeld is het witte
kasteel, een spierwit kitscherig
Hamburger-paleis. De film
zoekt een aparte sfeer door de
herhaling van de beelden. Ie
dere keer dat een beeld her
haald wordt is de sitouatie an
ders, door de muziek en door de
beelden.
Johan van der Keuken (35) in de
vijftiger iaren een bekend foio-
Terry, een tiener in de film Het witte kasteel: „Ik ben gewoon een arme, zwarte Amerikaanse".
de fd
ghetto, beeld uit
het rijkste land lev
Het Witte Kasteel.
graaf en sedert tien jaar filmer,
is erg blij met de vrijheid, die
de VPRO hem heeft gegeven
voor zijn jaarlijkse produkties:
..Ik hou er net genoeg van over
om met mijn gezin rond te ko
men. maar dat hindert niet.
Veel belangrijker is dat ik de
kans heb gekregen mijn visie
door te geven. Zo'n fi rn kost
buiten de salarissen 5.000 gul
den. Hiervoor maakte ik een
produktie dat een vrij select pu
bliek zal waarderen. Ik ben me
er van bewust dat ik het de kij
ker niet gemakkelijk maak. De
fi'm start in een razend tempo
en wordt naar het einde toe
steeds meer vertraagd. Dit is
een opzet, die misschien een
aantal kijkers zal ontgaan. Onze
techniek reikt naar de toe
komst. dat is de snelheid van
het begin, maar onze moraal
dateert uit de middeleeuwen, de
vertraging".
fohan van der Keuken speelt al
weer met de gedachte voor een
volgende f:'m: „Hoe hij er uit
zal gaan zien kan ik met geen
mogelijkheid zeggen. Het thema
is weer de willekeur van het sy-
s eem waarmee we leven".
Het witte kasteel is geen eenvou
dige film die je even tussen
twee kopjes koffie meeneemt.
Men moet het kunnen opbren
gen zch vijf kwartier op de
soms schokkende en soms erg
vermoeiende beelden te concen
treren.
Ned I. 20.40 uur.
Gevangenen
Een bekend schrijver is gevangen
gezet in een comfortabele salon,
waar hij aües tot zijn beschik
king heeft behalve de vrijheid.
Z;:n enge gezelschap :s een
goedlachse bewaker, die hem
^ver de aard van z.jn gevangen
schap niet wil of kan in'ichten.
Gezamenlijk doden zij de
tijii met komische en ernstige
discussies over essentiële zaken.
Ned. II, 20.21 uur.
Chileen se
arbeiders
In Chili is onder leiding van pre
sident Al'.end$ een democratise
ringsproces aan de gang, dat de
volled^e toestemming van de
arbeiders heeft. Vanavond het
tweede deel van een documen
taire over Chili, waarin vooral
arbeiders het woord voeren.
Ned. II. 22.00 uur.
Vanavond weer een aflevering van Coronation Street, die naar de
donderdag is verhuisd in verband met het Eurovisie Songfestival
op zaterdagavond. Rechts Ken Barlow, die terug is uit Amerika.
Verder Ray Langton en Emily Nugent.
(Van onze radio- en tv- redactie)
HILVERSUM „De geest uit de gieter" Is de titel van een nieuf)n<;
jeugdserie van dertien afleveringen, die de NOS-tv met ingang vtadi
zondag S april gaat uitzenden op zondagavond van 19.05 tot 19inin
uur via Ned. II. Ira
Deze serie is de opvolgster van Polly in Spanje. ^uu
Hoofdfiguur in de serie is Hal Adden, die in een ijzerwinkel werkt, (jnde
een dag vindt hij een oude igieter. Als hij probeert 'hem wat op
poetsen verschijnt er een geest. Het is een zeer oude geest, wel 40T
jaar oud. Daardoor lijkt zijn magische kracht wat aan betrouwba#001
heid te zijn ingeboet. Hij 'heeft namelijk de neiging om Hal's cHog
drachten nogal eens verkeerd uit te voeren en dat leidt tot een aaje
tal vermakelijke verwikkelingen. De serie werd in Engeland uit^(an
zonden door Thames TV onder oe titel „Pardon My Genie". Regil
Robert Reed. |t v
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM In de krmgen van de KRO, die zich bezig houd#ur
met de produktie van de BB-kwis, heerst grote vreugde over 1'
feit, dat aan kwisnreester Berend Boudewijn de Televizierring
toegekend. Dit is gebeurt op grond van de grote reputatie, die de
kwismeesier samen met zijn team in vrij korte tijd bij de kijkt
heeft verworven.
De ring wordt op 19 mei in het Okura-hotel in Amsterdam aan 1
rend Uitgereikt. Hij werd door de lezers van Televisier inet e
k'cine voer-» ron^ gekozen boven Bartje (NCRV) en het Gat v
larl
Voor jonge acteurs maar ze
ker voor jonge actrices
geldt, dat zij aan de tv
enorme kansen te danken
hebben en dat hun speel-
mogelijkheden aanzienlijk
zijn verruimd. Arriveerden
zij vroeger na de opleiding
bij een toneelgroep, dan
lag er een lange reeks van
jaren vol kleine rolletjes
voor de boeg, hotelboys, lift-
meisjes en meer van dat
ongeregeld spaarzaam in
de scènes verschijnende
spul. De mooie rollen wer
den behoedzaam voorbehou
den aan meer gearriveerde
spelers en speelsters, die
oud genoeg waren om het
hun bedrevenheid en tech-
niet een rol inhoud te geven.
De 10 jaartjes teveel, die zij
meetorsten voor een jonge
rol, werden door toneelkap
per en grimeur aan het oog
ontrokken, althans vanuit
de zaal. De afstand streek
alle rimpels glad. En intus
sen moest de jongere gene
ratie wachten tot zij oud
genoeg was om jongerenrol-
len te spelen.
voorschijn komt om weer een
ander typetje in te passen, over
eenkomstig de gegevens in tekst
verschaft door een reeks au
teurs als Willem Wilmink, Hars
Dorresteijn, Ries Moonen, Jan
Riem. Hendrik Blaak, Kare.
Eickman en Bob van 't He t.
Bij alle discussie over het toneel
vandaag de dag vinut Pc
niet, dat je je a s actrice hurt
onttrekken aan de eisen die het
publiek stelt. Geëngageerd tc-
neel? Zij heeft ervaren d*at daar
alleen die mensen heenkomen,
die niet meer overtuigd behoe
ven te worden, maar slechts
De alles onthullende camera
maakte korte metten met deze
personele toneelpolitiek. Geen
kraaiepootje blijft verdoezeld,
geen groef ongezien. Vooral
Pleuni Touw. nu 34, vindt dat
zij daar grotelijks profijt van
heeft getrokken. Ternauwernood
kwam zij in 1962 van de torcel-
school af of zij verscheen al op
het scherm.
Zij Is er nadien niet meer af te
branden geweest. Vanavond kan
men haar weer zien in de VA-
RA-serie onder de titel Wij en
het Gezag, waarin zij o.m. figu
ren neerzet van gezagsdraag-
sters als daar zijn de lokettiste,
de wijkzuster, de regisseuze
etc. bestudeerde typetjes, snel
gespeeld, maar in de repetities
vooraf nauwgezet uitgemillime-
terd, met inspraak van haar
zelf, want daar is regisseur
Frans Boelen erg open in.
Nu heeft Pleuni het met regis
seurs toch altijd erg getroffen.
Rob de Vries bij het Nieuw Rot
terdams toneel om te beginnen.
Later Karl Guitman bij Ensem
ble en Ton Lutz. Bij de televisie
vond zij in die posities op haar
weg figuren als Willy van Iie-
mert en Walter v. d. Kamp
laatstelijk in De Stille
Kracht van Louperus, waarin
zij Leonie van Oudijck als resi-
dentsvrouwe gestalte geeft in al
haar hebbelijkheden en tragiek
ook. Hiermee werden haar dro
men vervuld, heel letterlijk,
want zij heeft er inderdaad van
jStr"
feostuumstufehen, zoals hier met Bob de Lange
gedroomd nog eens met deze re
gisseurs te kunnen werken.
Pieuni: „In al deze dingen ben i':
aKijd erg fortuinlijk geweest.
Het werk kwam eigenlijk van
zelf op me af. In de hee werk
wijze en in het uitwerken van
een rol bestaat er e n groet,
verschil tussen het tonèel en de
tv. Voor het toneel ga je lnrg
tevoren verdiepen in een karak
ter. Dat groe.t r.aar.uate je
meer repeteert. En dat karakter
moet je vasthouden zolang het
stuk repertoire houdt. Bij de tv
is de repetitietijd korter. Komt
er meer tot stand direct samen
met regisseur. Bovendien hoef je
die rol maar één keer te spelen.
Dan kun je hem afleggen en
over iets andes na gaan denken.
Dat verschaft het hele werken
voor de tv een intensiteit die
mij sterk boeit, juist ook omdat
je zeer alert moet zijn. want de
rol moet er in één keer raaf uit
voor een miljoenenpubliek".
Zij voelt zich bedreven in dit snel
le werk. Daarom s :i j ues-
tijds graag in de serie Wij en
de wereld, ook van Fra.:s Boe
len. Zij noemt vegdui en ;n
moeders verkleedkist, waaruit
steeas een ancer „leeuje te
de rol van Leonie van Oudijck naar het boek De stille
wensen te worden gesterkt in
hun eigen oovattmgen. Zij heeft
van nabij Ben Ulling in deze
werkwijze met Globe meege
maakt en moeten vaststellen,
dat Ben inderdaad zijn publiek
vergrootte, maar in tweede in
stantie toch voor het feit kwam
te staan, dat de smaak van het
rubliek 'n niet te verwaarlozen
factor bleek. Pleuni heeft ge
staan in Oh What a lovely war,
dat werd gebracht als een ir.us:-
cai-achtige satire, waar het pu
bkek iets van meenam, omdat
het v, i'.'swaar e:-n bloedserieuze
o-.drrgrond heeft, maar toch in
fd september pas zullen we haar
in De stille kracht zien, n
eerst vanavond in Pleuni Touw
en het Gezag.
TON OLIEMULLER
