KUNST
OP
ZICHT
Theater groep uit Oeganda
in LAK-
theater
met
Renga Moi"
Structuren
van Sabee:
Fijne keramiek
en wilde kleden
in Luifelbaan
kunst
illusie van
bewegingen
Alphens Crescendo jubileert
PAGINA 5
ZATERDAG 31 MAART 1973
LEIDSE COURANT
LISSE Voor de meeste
bezoekers zijn de beelden op
de Keukenhof niet meer dan
een zwaarwichtige
toegift bij de bloemenweelde.
Toch is, door het uitvallen
van Sonsbeek, de
Keukenhof-expositie voor het
meer gespecialiseerde
kunstpubliek de gelegenheid
bij uitstek geworden om iets
van de nieuwste
beeldhouwkunst te zien.
Ditmaal zijn in het
landschap vhn de Keukenhof
ruim 30 werken van
Zwitserse kunstenaars
geplaatst, een kleine selectie
maar representatief voor het
betrokken land.
In de ruimte onder de open
hemel komen de zware
sculpturen uitstekend tot hun
recht. Enerzijds is in de t
reeks beelden de ,,oude
meester" Max Bill
vertegenwoordigd met
geometrische variaties,
anderzijds de subtiele,
symbolische kunst van
Marcus Raetz. Het werk van
Angel Duarte behoort,
evenals dat van de in ons
land meer bekende Gabo, tot
de lyrische kant van het
constructivisme.
Verschillende uiteenlopende
fenomenen zijn er verder te
zien van Mariann Gründen,
Kochs, Ramseyer, Wiggli,
Weiss, Müller, Suters.
De keuze van de plastieken is
gemaakt door de
Nederlandse Kunststichting.
Keukenhof
door keur
van kunst
„klein"
Sonsbeek
LEIDEN Het toneelseizoen na
dert langzamerhand zijn einde
en het eerste voorteken hiervan
is de laatste voorstelling, die in
Leiden in het kader van het
Mickery-circuit zal plaatsvin
den. Het zou echter best eens
kunnen blijken, dat juist deze
laatste voorstelling van dit sei
zoen het begin zou zijn van een
geheel nieuwe fase in het Mic-
kery-bestaan. Het gaat nu na
melijk niet om de zoveelste
„geëngageerde" of pseudo-prl-
mitieve groep uit Amerika of
een land met oude en rijke cul
tuur als Engeland, maar om
een volledig oorspronkelijk Afri
kaanse toneelgroep: Theatre Li
mited uit Kampala, Oeganda.
De leider van deze groep, Robert Serumaga, werd
in 1941 in Oeganda geboren. In zijn geboorteland
volgde hij het middelbaar onderwijs en vervol
gens studeerde hij economie aan het Trinity Col
lege in Dublin. Gedurende zijn verblijf in West-
Europa werkte hij regelmatig voor de BBC en
schreef o m. de roman „Return to the Shadows"
en „A Play", dat werd uitgezonden door BBC 3.
Sinds zijn terugkeer naar Oeganda in 1967 is hij
verbonden aan de Makerere-universiteit en werkt
hij als regisseur bij de oudste Oegandese toneel
groep „The Uganda Company Limited".
De „Theatre Limited", waarmee Serumaga mo
menteel in Nederland optreedt, mag zo ongeveer
als zijn eigen toneelgroep beschouwd worden, hij
is er in ieder geval de leider van en bij de voor
stelling, die volgende week in Leiden zal worden
gegeven, is hij schrijver, regisseur en hoofdrol
speler.
De Engelse journalist Bill White schreef over deze
voorstelling o.m.: „Robert Serumaga en zijn ge
disciplineerde groep brengen het verhaal met
zo'n overtuiging dat het publiek bijna angstig
wordt. Hun manier van spelen geeft aan dat zij
de onwaarschijnlijkheden van het verhaal zonder
meer accepteren. Er zijn grote toneelstukken in
de litteratuur die op minder gebaseerd zijn. Seru-
maga's „Renga Moi" zou met wat schaven en
polijsten wel eens een klassiek werk van onze
tijd kunnen worden".
De inhoud van „Renga Moi" komt in hoofdlijnen
hierop neer: Het dorp der Zeven Heuvelen ver
keerde in een periode van dreiging en onzeker
heid, toen Renga Moi vader werd van een twee
ling. Het was noodzakelijk dat de rituele zuive
ringsceremonie plaats vond vóór de oorlogsdrei
ging vanuit de dorpen aan de andere kant van de
heuvels Renga Moi zou dwingen bloed te vergie
ten.
De vader van de tweeling moet namelijk zijn huis
verlaten en een ander „verduisterd huis" betre
den, waar hij enige tijd alleen in het donker
doorbrengt. Hij moet zijn hoofdhaar afscheren en
zijn nagels knippen en mag in deze tijd absoluut
geen bloed vergieten. De straf die hierop staat is
de dood van de tweeling, waarna de geesten van
de kinderen zich op de ouders wreken.
De oorlog brak echter uit voor de ceremonie beëin
digd was en Renga Moi moest kiezen tussen
trouw aan de traditie, die vernietiging van het
hele dorp tengevolge zou kunnen hebben, of strij
den met de vijand, waardoor de wraak van de
tweeling zich op hem persoonlijk zou richten. Hij
koos het laatste en ging daarna in ballingschap.
Nu kwam er echter een grote rampspoed over
het dorp en de Hogepriester onthulde dat de oor
zaak hiervan een ongezuiverde tweeling was. De
kinderen worden opgespoord en met een speer
gedood, juist vóór Renga Moi uit ballingschap te
rugkeerde om de zuiveringsceremonie te vol
tooien door een termietenheuvel te betreden.
Dan wil hij zijn kinderen zien. maar niemand durft
hem de waarheid te vertellen. Als de priester
hem uiteindelijk vertelt wat er met zijn kinderen
is gebeurd, doodt Renga Moi hem in zijn woede.
Paul Korenhof
„Renga Moi: - woensdag 4 april -
20.15 uur LAK-thcater
Muziek en
antiek in
Duivenvoorde
VOORSCHOTEN De Stichting
„Duivenvoorde" heeft voor het
komend seizoen (tot en met 2
oktober) als van ouds een inte
ressant kasteelprogramma sa
mengesteld. De avonden (alle op
donderdag, behalve de laatste)
beginnen om half negen, nadat
men het prachtige slot heeft
kunnen bewonderen tijdens een
rondleiding bij kaarslicht. Deze
begint om 19 uur.
De serie wordt 5 april geopend
door de bekende sopraan Ank
Reinders. Zij zingt, begeleid door
Aart Rozeboom (klarinet) en
Wim Serlie (piano), werken van
Rudolf Koumans-
Tussen de muziek door is er op 26
april een antiekavond onder lei
ding van de heer A Aardewerk.
Het publiek kan zelf voorwerpen
meenemen ter beoordeling.
Het programma vermeldt verder
optredens van Lida en Lisa
Claus, het Residentie Strijkkwar
tet, pianist Ludwig Olshansky,
een concert met Franse en Rus
sische componisten door het
Leidse trio Leny Stevens-Ridder
hof (sopraan), Hanny Rav.cn-
stein (viool) en Henk Briër (pia
no). De laatste donderdag (20
september) brengen leden van
radio-orkesten, te samen geko
men in het Enesco-kwartet, een
gevarieerd concert. Het Ber-
gonzi Kwartet sluit op dinsdag
2 oktober het Duivenvoorde-sei
zoen af.
LEIDEN De in Bleiswijk wonende „structuralist" Keeg
Sabee doceert vormleer aan de Technische Hogeschool te
Delft. Tot 18 april a.s. exposeert hij onder auspiciën van
het L.A-K. in het Academiegebouw aan het Rapenburg
een aantal witte en zwarte reliëfs.
Deze reliëfs zijn uit geometrische vormen opgebouwd. Er il
steeds sprake van een heldere vlakke hoofdvorm, die „be
speeld" wordt door in te grijpen met vormen die op hun
beurt weer delen zijn van die hoofdvorm. Deze kleinere
vormen zijn namelijk gestapeld op de hoofdvorm of zijn
op die vorm afgesneden. Soms zijn het ook combinaties
van deze twee methoden.
ALPHEN AAN DEN RIJN 23
oktober dit jaar viert de Al-
phense muziekvereniging Cres
cendo" haar vijftigjarig be
staan. Ter gelegenheid van dit
feest organiseert het orkest een
aantal jubileum-activiteiten,
waarin ook het publiek betrok
ken wordt. Zo verzorgt Cres
cendoop 31 mei in de Rijn
streekhal een muziekfestival. In
augustus is er in Alphen een
muziekweek onder auspiciën
van „Crescendo".
Het festival in de Rijnstreekhal
bestaat uit concertwedstrijden,
waaraan vele muziekcorpsen
zullen deelnemen. Op het pro
gramma staan ook marswed
strijden en shows voor corpsen,
drumbands en majorettes. De
dag zal worden besloten met een
groots bal.
De muziekweek zal heel Alphen
en omgeving in de roos van het
jubileumfeest brengen. Vereni
gingen uit de hele provincie ko
men naar de gemeente om hun
kunstzinnig kunnen te presente-
Tijdens deze voor Alphen unie
ke evenementen zal de jubile
rende vereniging enige acties
voeren, die geld in het laatje
moeten brengen. Dit is nodig
voor de uitbreiding van de uni
formen, de kosten van de jubi
leumfeestelijkheden en de re
ceptie op 23 oktober.
Door bepaalde rangschikking van
die stapelelementen ontstaat er
een illusie van beweging. Bij de
insnijdingen het doorbreken
van de contour die daarna
verschoven, gedraaid of zelfs
omgeklapt worden, wordt die il
lusoire beweging nog groter en
geeft aan de reliëfs zelfs een
mate van oneindigheid.
De reliëfs, die thans op de ten
toonstelling zijn te zien, zijn wit
of zwart. In de witte relië's
heeft Sabee vooral de schaduw
werking als uitgangspunt geno
men, terwijl hij de zwarte re
liëfs heeft gemaakt vanwege het
gezichtsbedrog vanuit bepaalde
hoeken door het doen uitsprin
gen of terugwijken van de on
derdelen.
Sabee probeert daarbij een vorm
van beweging te suggereren
door onder meer omklappende
hoeken, De vormen staan in rela
tie met hun omgeving; de wand
waartegen dc reliëfs hangen
gaat daardoor als het ware met
de beweging van het reliëfs mee.
Het is een koele kunstvorm,
waarin de totale vorm van de
reliëfs ondergeschikt is aan do
elementen uit die vorm, die do
ruimtelijke werking en het al
dus ontstane artistieke effect
bepalen. Geen kunst overigens,
die iedereen direct zal aanspre
ken. WILLEM PRINS
Keen Sobee: tot 18 april Academie-
Ki-bouw, Rapenburg 73. dnuHlJka
va nut 9 uur. bchalvo zutcrdng en
WASSENAAR In de Galerie-bibliotheek aan de Wasse-
naarse Luifelbaan is tot 1 april een tentoonstelling inge
richt van keramiek door Jeltje Nikkels-de Bosch Kemper,
aangevuld met een zevental z.g. touwobjekten van Lilian
Westhoek.
Het werk van Jeltje Nikkes is
over het algemeen gespeend
van „abnormaliteiten". Het
meeste is eenvoudig van vorm
in de klassieke zin van het ge
bruiksvoorwerp, waarbij haar
een enkele min-estetische uit
schieter over het hoofd mag
worden gezien. Zij weet edel-ge-
modelle^rde. al of niet versierde
schalen te vormen, waarbij het
sierlijk eenvoudige ingegrifte
lijndecor goed pact en aldus
weldadig aandoet.
Zij maakt ook keramische wand-
objecten, die in lei-plaat zijn
gehecht. Het mooiste daarvan,
door zijn eenvoud en beeldende
werking vond ik „Bekerzwam-
men". Andere wandversieringen
zijn combinaties van keramiek
met leer ofwel macramë een
thans weer sterk in zwang ko
mende textiel-huisvlijt.
Alles bij elkaar beschaafd en
vooral rustgevend werk. dat als
artistiek bezit ook gebruikt kan
worden in de dagelijkse zin van
het woord.
De zware touwkleden van Lilian
Westhoek konden mij over het
algemeen genomen niet zo
boeien. Het is alles nog al wild,
zoals qua techniek als vorm en
model. Voorts is het soms moei
lijk de door Lilian meegegeven
titel uit het werk te destilleren.
Soms wel wat vagelijk als bij
„Lentevrouw", maar bij zulk
een aantrekkelijk schepsel
denkt men toch wel aan iets
schoon en teers, in plaats van
aan een volledige baaierd van
touwwerk. WILLEM PRINS
Kmmlfl: ^.ulfelhaan-«alerle, Wane.
LEIDEN Tot eind opril gr
vertoeft in Leiden de jonge Ier
P. J. Callinan (25 jaar)
Hij zwerft overdag door
Nederland, op zoek naar oude
en nieuwe vrienden, 's avond*
treedt hij op als zanger van
„Irish Traditional Folkmusic",
zoals hij zijn muziek zelf
noemt. Chansonnette „Scara-
bee" in de Pieterskerk -
choorsteeg heeft P. J. al
verschillende malen mogen
ontvangen. En op het beroemde
oer-traditionele „St. Patrick's
Day Ball" ontbrak P. J. niet.
Toen hij nog op school zat,
begon hij al met muziekmaken.
van country tot ballroom-
klanken. Steeds meer werd het
hem duidelijk dat hij her
als solist goed zou doen eo
niets bleek minder waar.
In en buiten Ierland wordt hij
veel gevraagd voor zaal-
optredens, voor radio en teevee.
40 singels staan op zijn naam.
waarvan er 10 een hit zijn
geworden. Hij heeft gespeeld
met minder bekende en
wereldberoemde musici en
groepen in New York.
Zwitserland. Denemarken,
Boston, Zweden - - en nu in
Nederland. In Leiden komt
P. J. deze maand nog enkele
weekends in „Scarabee".
Kunstkortjes
LAK-LEIDEN - 3 opril speelt
het Groninger Studenten Toneel
Gezelschap „De Betoverde
Bruidsnacht" vun Jacques Ha
melink in het LAK-thenter, aan
vang 20 uur. Regie heeft Jan-E-
wout van der Putten. Het stuk
is de dichterlijke verbeelding
van de verhouding tussen dc nu
tuur en de mens: poëzie op to-
neel.
LAK-LEIDEN 5 april geeft
het Leids Studenten Kameror
kest (Lesko) een concert in het
LAK-theater, aanvang 20.30 uur.
Op het programma werken van
Strawinsky, Géza Frld, Rudzins-
ky, Schat. Penderecki en Logo-
thetis. Solist: Frank van Koo«
ten, hobo. Directie: Jurriaaa
Röntgen.
HOT HOUSE-LEIDEN Da
bekende Amerikaanse zanger
Peter Grimston geeft april
een concert op de Jaa-zolder
Hot House, Rapenburg 24. Bege
leiding: trio Rein de Graaff
(piano), Henk Haverhoek (bas)
en Ruud Pronk (drums). De
uvond begint om 22 uur, zaal
dicht om 01.00 uur.
VAN DER VLIST-LEIDEN -
Rob Brouwers en Dini Henkes
exposeren vanaf zaterdag in
Galerie Van der Vlist aan de
Botermarkt met resp. Schilde
rijen en keramiek. Geopend tot
en met 30 april van dinsdag tot
zaterdag.
