Mantel mooi Nierstenen kunnen pijnlijke zaak zijn Lente-lingerie met een dubbel leven MEDISCHE RUBRIEK VOOR DE VROUW Nierstenen worden pas echt hinderlijk wanneer ze uit de nier loskomen en klem ra ken in de ureter, het afvoer- buisje van de nier naar de blaas. Een uretersteen geeft 'n typische nierkoliek die zich kenmerkt door een scherpe lendenpijn uitstralend naar de liesstreek en de genitalia. Van oudsher raadt men aan overvloedig te drinken om de uretersteen, door de verhoogde urinestroom naar de blaas, ge makkelijker te laten indalen. Deze redenering is zowel theo retisch als praktisch juist. Bij een drinkkuur wordt er veel urine gevormd ter hoogte van de nier wat voor gevolg heeft dat duwkracht die op de steen inwerkt ook vergroot. Ander zijds weten we ook dat de meeste stenen een onregelma tig en getand oppervlakte heb ben zodat ze de ureter slechts gedeeltelijk afsluiten. De volledige afsluiting ont staat dan slechts door het neerslaan van bloed of infek- tieus materiaal boven de steen. Ook de zwelling van de ureter- wand speelt tsn rol. De neer slag boven de steen ontstaat vooral wanneer er weinig stro ming is in de ureter, met ande re woorden wanneer we weinig drinken. Volgens sommige onderzoeekrs zou dit de reden on de verkla ring zijn van hei feit dat een nierkoliek dikwijh gedurende de nacht optreeot. Kortom, voldoende vochtinname zou niet alleen d» nierkoliek voor komen maar sevens het spon taan uitwateren van de ureter stenen bevorderen. Anderzijds Inderdaad, de piji. bij een nierkoliek wordt veroorzaakt door de spanning in de ureter- wand, eventueel in de iler en het nierkapsel. Wanneer we veel vocht innemen gaat de druk In de ureter toenemen waardoor de pijn nog verhoogd kan worden. Samenvattend kan men beslui ten dat veel drinken de eli- mentatie van de steen bevor dert, de nierkolieken voorkomt bij een reeds ingeklemde steen en tevens de steenvorming zelf tegengaat, maar dat ander zijds de pijn bij een nierkoliek er nog door kan toenemen. Meestal wordt toch geopteerd voor een flinke v-»chttoevoer. Zowel de steen, de patiënt als de toestand van de nier spelen een rol opi al dan niet tot ingrijpen over te gaan. Een grote steen die Jch niet ver plaatst zal de nier snel blokke ren en de specialist vlugger tot operatie doen besluiten. Kleine steentjes worden natuurlijk vlugger uitgewaterd alhoewel zó soms ook een ingreep nodig maken vanwege de scherpe randen waardoor zezich vast hechten in de ureterwand. Een steen die zich verplaatst in een periode van enkele da gen vergt geen snelle ingreep omdat iedere verplaatsing de nier tijdelijk blokkeert. Ook bij patiënten die reeds herhaalde lijk een steentje uitgewaterd hebben zal men eerder een af wachtende houding Maar ook de ligging van de steen is van belsi.g. Wanneer de steen een grote insnede vergt zal men eerder geneigd zijn operatie achterwege te la ten. Zodra de steen reeds ta melijk laag zit wordt de Insne de kleiner, evenals het gevaar voor allerhande chirurgische verwikkelingen. Eenmaal dicht bij de blaas ge komen, wordt een steentje bij voorkeur verwijderd met een sonde langs de blaas zodat een heelkundige Ingreep overbodig wordt. De toestand van de nier is een tweede faktor dL door slaggevend kan zijn op gebied van behandeling. Dierproeven hebben uitge maakt dat een volledig geblok keerde nier na één maand nog volledig kan herstellen. Dezelf de periode wordt bij do mens als veilig aangenomen. Noch tans doet men er goed aan het eventueel verplaatsen var. de steen te volgen met tus9ont.jd- se röntgenopnamen. Personen die slechts één nier bezitten worden met grote mzlchtlg- heid behandeld. Met- wacht dan niet te lang om heelnundig In te grijpen. Onnodig te ver melden dat de zieke zelf ook zijn inspraak heeft. Niercri sissen kunnen uiterst pijnlijk zijn en zelfs de taaiste persoon ln het zand doen bijten., Wan neer de pijn ondragelijk wordt en de persoon verdere niercris- slssen weigert te doorstaan kan dit een aanwijzing zijn voor een heelkundige Ingreep. Maar ook sociale omstandighe den kunnen beslissend zijn. Een geplande reis, examenpe riode, verlof of een nabije ver huizing naar een land met mindere geneeskundig» moge lijkheden kunnen ever. zoveel redenen zijn om de knnop door te hakken en vroegtijdig op de operatictafel te gaan liggen. De uiteindelijke beslissing be rust echter bij de specialist die met zijn eigen ervaring alle voor- en tegen dient af te we gen om tot de meest elegjite oplossing te komen. 1%1AANDAG 12 Sinds de vroegste tijden heb ben vrouwen zitten piekeren hoe ze er 's nachts bevallig uit konden zien. In de middeleeu wen trokken ze voor het slapen gaan de zijden gewaden, de wollen of thuis gesponnen kle ren met horizontale strepen uit (U riet, de streep is ook al ,,oud") en deden een „hemd" aan. Isodorus van Sevilla, een geleerd man schreef: ,,ln bed draagt men een hemd". Een dure Venetlaanse, Giberta, had er maar liefst vijf, allemaal aan hals en mouwen gebor duurd met goud. Négligé Een verrukkelijk romantisch kledingstuk is het négligé. Het was favoriet in de tijd van de Franse Lodewijken, lijfje en rok waren uit één stuk ge maakt. Madame kleedde er zich in de vroege ochtend of de late avond in. De negligé's wa ren van ragfijne mousseline (waar we nog dol op zijn) of toile de soie. Kleuren: pastel of wit. Het ene negligé was nog luxueuzer dan het andere. Alleen toen het hoofd van de laatste Lodewijk gevallen was zou er een speciaal kleurig pa- triotisch négligé in de mode komen: .negligé a la patrio- te". Het was een pauwblauwe redingote bij een wit kleed met vuurrode kraag, de kleuren van de Franse vlag. Ruches en kantjes Net als bij de dagmode zitten nachtponnetjes en pyjamaatjes tegenwoordig vol kantjes en ruches. Stroken en poffende mouwen horen erbij. De taille ligt hoor als in de empiretijd. Lange ponnen hebben dikwijls een strook om het voetje er geraffineerd uit te laten tip pen. Bekoorlijk zijn is de leus. Op de achtergrond transparant nachthemd van zachtgestreepte en bedrukte nylon (lila), afge werkt met valenclennekantjes. De ochtendjas op de voorgrond is afgezet met meters ruches (Schiesser). Altijd lief De vrouw heeft er altijd be hoefte aan gevoeld zich „Hef" aan te kleden als de nacht komt aansluipen of in de dag verglijdt. In onze tijd gooit zij in de slaapkamer het pak met de matrozen broek aan de kant, de hemdblouse gaat uit. Ze trekt een batisten ponnetje aan en laat de haren zwieren. Deze batist is momenteel pas- telkleurig, maar kan ook wit zijn als in het neo-classlcisme toen er met „wit" werd ge dweept. Veel borduursels ook op wit- het „blanc, toujours le blanc" zoals Max Heymans al tijd roept als hij het mooiste model van zijn collectie laat tonen. Rond-de- klok-kleding U begrijpt, bij al die lieflijk heid horen zoete, onschuldige motiefjes. Nog nooit was de nachtkleding zo veelzijdig, kleurig, soms op het bonte at. Naïeve bloemetjes verwaaien over katoenen batist, dat niet gestreken hoeft te worden. Weideflora, dromerige bouquet' jes als motleven van antiek behang, combinaties van grote en kleine bloempjes, noppen, strepen, ruitjes. De Schotse ruit mag ook. De zachte tinten van de gouache zijn gewild, waterverlblue, rosé, gold en de nieuwe Eurokleur, een wazig zalm rosé, de kleur van de grote garnalen op de Spaanse dis. Maar er zijn ook sterke kleu ren als havanna, malne, inka, tabak. Natuurmaterialen haken in bij de trend van nu: geen aanstellerij, geen opsmuk: vrouwelijkheid en charmo. Veel vloeiende lijnen met een noBtalgie naar het verleden van pluche en boudoir. En de reuze handige wisselmode, het nachthemd dat als terrasjurkjè gebruikt kan worden op een mooie zoele avond. Bedkleding kan tegenwoordig zo beeldig zijn dat ze ook dienst kan doen op een tuinfeest bij zon of maanlicht. Ungaro maakte aangesloten jasje met lichtultspringende banen, lange raglanmouwen en tunnelceintuur. Over wollen crêpe jurk een zonneschijn gele mantel uit de hevig moderne 3/4 raglan mou wen de elegant geplooide bal lonmouwtjes van de jurk. Simpeler kan het niet dan dit jasje van Fcraud in electric blue wollen velours. Elleboog lange mouwen met omslagen. Exotische kaftan, ideaal voor een zuidelijk ontbijt in loggia of tussen de palmen. Het materiaal is gestreepte acryl en komt van een Engels huis, dat naar alle delen van de wereld exporteert. (Kayser Bondor Ltd, London). Een négligé geschapen voor vakantie en huwelijksreis. Het is gemaakt van een bloemige katoenen stof in frisse-kleuren. Het japonnetje heeft een bijna cirkelvormige rok, de bijpassende jas is versierd met eindeloos veel ruches. Nachthemd of party-dress voor de tuin, de „jurk" met 't dubbele leven. Groot golven- dessin in pastelkleuren als bleu, lindegroen, violet, lila met wite noppen, lukraak over de stof gestrooid. Ingezet gebor duurd plastron en pofmouwtjes met kantjes (Schiesser). De mantel is de basis van een goede garderobe. En toch blijft hij altijd een beetje braaf kle dingstuk. Er zijn extravagante jassen in oogverblinde kleuren en mouwen als zeilen, maar over het algemeen zit er aan de jas niet veel sjeu maar wel veel sjiek. De vachtmantel of de rode krullenboljas van wol len kurketrekkertjes valt op, maar de grap van de jas voor de vrouw met zekere allure is dat hij juist niet opvalt. De dramatiek, het provoceren be waart zij voor de blouse met jjofmouwen als balonnenf de wuivende plissé- of spleetrok. In geen jaren was de mantelmo de zo bedeesd, bedaard en rus tig. Maar wel met een scala van combinaties die vroeger niet voor mogelijk werd gehou den. Na flwee seizoenen met veel wijdte is het rechte model teruggekomen. Mantels in 7/8 lengte komen overal voor (Scherrer, Venet, Lanvin, Un garo, Courrèges). Verder dit type jas over een rok of plis- sé-japon. Door het feit dat ze kraagloos zijn met korte kimo nomouwen en overslag hebben ze iets frêles, een bijna aarze lend toevoegsel aan de japon. Lanvin bracht veel cardigans, edge to edge of met één knoop gesloten. Ook bij de Ita liaanse Mila Schön, Sarli en Sarletti cardigan jasjes met ui terst diepe v-hals, gesloten met een tussengezette gebreide tailleband en gedragen op een pantalon of overslagrok. Italië komt met veel wijdt in de rug er. rimpelingen vanuit een pas. de soft-look, soepele flanells, die deinen, droge wollen stof fen als garbardine, honingraat weefsels voor de strakker be- lijnde jassen: wollen stoffen die hun best doen op linnen te lijken, tricot, jersey, linnen, Wolmerk velours. De mantel voor dit seizoen is stemmingsvol en flue. T. F. Venet op zijn wijdst Ook Venet ziet brood in wijd- uitlopende jassen zonder cein tuur, hangend aan een pas. Korte Jassen zijn er veel: lan ge blousons hebben een nauwe band op heuphoogte. Blazers en toppers bleven. Ook in Wenen. De kleuren zijn vrolijk, duiven- blauw, bloeiend geel, oranje rood. Materialen in vervolg op

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1973 | | pagina 7