Stichting Centrum '45
helpt verzets- en
oorlogsslachtoffers
Herengrachters in
verweer bij B. en W.
Klaverjassen met de LC:
Je neemt er wat van mee"
Fraai eigen huis
voor behandeling
Getuige ter
zitting om
meineed in
arrest
,,Gas tarbe i ders-pakhuis"
Stem in gewest
voor gemeenten
>j pagina 3 vrijdag2maart 1973 LEiDSE courant stad 6n randgarnssntsn
OEGSTGEEST De Stichting
Centrum '45 heeft een soort ere
schuld ingelost. Ruim 25 jaar na
de laatste wereldoorlog is te
Oegstgeest een modern en uit
stekend geoutilleerd "eigen
huis" verrezen voor medisch-
psychologische behandeling en
begeleiding van verzets- en oor
logsslachtoffers. Het gebouw,
een conceptie van architect W.
Prent te Den Haag, en gereali
seerd in systeem-bouw door
toekomst indien nodig het
hele gezin van bepaalde oor
logsslachtoffers die aan een zg.
KZ-syndroom lijden, in de be
handeling kunnen worden be
trokken. Op 16 mei zal koningin
Juliana Centrum '45 officieel
openen.
Prof. dr. P. Muntendam, voorzit
ter van de Stichting heeft giste
ren op een speciale persbijeen
komst een uiteenzetting gegeven
van de gehele voorgeschiedenis
van het Centrum. „Vaak is mij
al gevraagd", aldus prof. Mun
tendam, „waarom nu pas deze
inrichting, ruim 25 jaar na afloop
van de oorlogsellende?". Vol
gens de stichtingsvoorzitter is
dit echt niet "nu pas": „Eerst
in de vijftiger jaren ontstond
Gezelligheid
met
ziekenhulp
gecombineerd
Olco Holland Beheer n.v. te
.Utrecht, staat aan de Rijnzicht-
weg. Sir.ds 1 februari functio
neert deze nationale inrichting
ten dele. In mei zal een volledi
ge staf zijn aangetrokken, waar
door patiènten ook voor een kli
nische behandeling kunnen wor
den opgenomen. Het centrum
telt 20 bedden. Centraal staat de
ambulante dagbehandeling. Ge-
neesheer-directeur dr. W. L.
Meijering verdacht, dat in de
LEIDEN Op feestelijke wijze
heeft gisteravond de H. Hart-
school afscheid genomen van de
heer F. de Haas, die twaalf
jaar lartg voorzitter is geweest
van het oudercomité. In de
gymzaal was een bijeenkomst
belegd van comitéleden, oud-co
mité-leden, schoolbestuur, on
derwijzers en genodigden. Kin
deren van de zesde klassen
zorgden voor enkele vrolijke
entr'actes.
De heer R. Reniers, hoofd van de
school, getuigde dat de heer De
Haas voor hem een half jaar
geleden de startmotor geweest
was. Door intensief contact had
hij hem sedertdien voor 100%
leren kennen en voor 100%le-
ren waarderen; was „Frans"
de Haas de inspiratie geweest,
dank zij wie het was „dat we
nog zijn blijven draaien". Vijf
schoolhoofden in vijf jaar tijd,
aldus de heer Reniers, dat kan
voor een school nooit goed zijn.
H. Hartschool
nam afscheid
van F. de Haas
„Maar jij was de enige constan
te factor: de brug van het ene
beleid naar het andere. De man
van plewzier, wedstrijden en
goede relaties. En dat alles ten
bate van het kind."
Namens de leerkrachten gaf de
heer Reniers uiting aan aller
waardering door het overhandi
gen van een boek over Leiden
en van een schoolkrant-special,
die het resultaat was van een
week journalistiek door enkele
zesdeklassers.
Pater Fischer riep in herinnering
dat de heer De Haas „er altijd
wès": een man met ijver en
toewijding waaraan behoefte is,
zolang er behoefte is aan katho
liek onderwijs.
het ziektebeeld van blijvend
geestelijk en lichamelijk letsel.
Dit is herkend en wetenschappe
lijk bestudeerd. Hierij stond het
werk van prof. dr. J. Bastiaans
centraal. Vele verzets- en oor
logsslachtoffers (het aantal
wordt zelfs geschat op 30.000 in
ons land) leven nog in de onvol
tooid verleden tijd. Voor hen is
het bestaande ziekenhuis niet
het meest aangewezen zieken
huis. Wat hier in Oegstgeest, in
het hart van de randstad, is ver
rezen is een instelling die wij in
Nederland nog niet kenden: een
combinatie van ziekenhuishulp
en een beschermd milieu met
een open sfeer".
Ongeveer twee jaar geleden ont
stonden de eerste ideeën voor
een Centrum en nog geen jaar
geleden sloeg Prins Bernhard,
die ere-voorzitter van de
Stichting is, de eerste paal. Op
22 januari jl. werd het gebouw
opgeleverd. Bij de aanvang van
de bouw werd bepaald, dat de
kliniek zo min mogelijk op een
ziekenhuis moest lijken en wel
in die zin, dat vooral het gedeel
te waarin de patiènten zullen
worden ondergebracht een "ge
zellige" indruk moest maken en
gelegenheid diende te bieden tot
het leggen van contacten. De re
creatieruimten zijn dan ook
midden in dit gedeelte van het
huis ondergebracht om de hui
selijke sfeer te onderstrepen.
Om de herinneringen an gevange
nissen en claustrofobische bele
venissen te voorkomen is een
streng rechthoekig gebouw ver
Het door architect W. Prent ontworpen gebouw van Centrum '45 aan de Rijnzichtweg in Oestgeest heeft een capaciteit van twintig bedden.
meden. Er werd een grote ar
chitectonische openheid aan het
gebouw gegeven o.a. door de
vele (dubbele) ramen, die uit
zicht bieden op de patio en de
tuin. De oppervlakte van het
woonhuis bedraagt bijna 1200
m2, de oppervlakte van de poli
klinische afdeling is 1900 m2.
De bouwkosten bedroegen totaal
3.600.000.
Voor wat de werkwijze betreft
laat het bestuur van de Stich
ting zich bijstaan door een
Raad van Advies, die onder
voorzitterschap van prof. dr. J.
Bastiaans het werk zal begelei
den en het bestuur zal advise
ren met name ook over de we
tenschappelijke aspecten. De
staf zal, onder leiding van dr.
W. L. Meijering, voorlopig be
staan uit een psychiater en twee
psychologen, vier maatschappe-
lijk werkenden, een half-time
internist, een gastvrouw, zes
verplegenden, twee creatief the
rapeuten en een half-time fysio
therapeut. Voorts is er admini
stratief en huishoudelijk perso
neel.
Het Centrum is geen algemeen zie
kenhuis, in die zin, dat hier een
volledig onderzoek en behande
ling zal kunnen plaatsvinden.
Zonodig zal voor de lichamelijke
behandeling een beroep gedaan
moeten worden op het Acade
misch Ziekenhuis te Leiden.
Behalve de intensieve medische
„psychologische en sociale be
geleiding patiënten zal ook gro
te aandacht worden besteed aan
de samenwerking met instellin
gen in de maatschappij, die zich
bezig houden met deze groepen
van verzets- en oorlogsslachtof
fers. Gezien het landelijk karak
ter van het Centrum is een nau
we samenwerking met plaatse
lijke organisaties noodzakelijk.
Vooral ook de ambulante behan
deling zal moeten worden be
vorderde, aldus het stichtingsbe
stuur. De klinische behandeling
wordt slechts gezien als een
soms noodzakelijke aanvulling
hiervan.
Inmiddels is ook opgericht de
Stichting Vrienden van Centrum
'45, welke stichting gelden kan
bijeenbrengen met het doel.
daar hulp te bieden aan verzets-
en oorlogsslachtoffers waar
deze hulp niet langs normale
kanalen kan worden verstrekt.
Het gironummer van deze stich
ting is 33.58.00 te Leersum.
jmi HAAG/LEIDEN - Op ver
denking van meineed werd gis
teren ter zitting van de politie
rechter in Den Haag een getui
ge k décharge gearresteerd. De
arrestant had verklaard, dat hij
het was en niet zijn gedagvaar
de vriend, die op de Moienwerf
in Leiden onder invloed van al
cohol een auto bestuurd had.
Verdachte had gezegd dat met hij
de bestuurder was geweest
maar zijn vriend met wie hij
als passagier was meegereden.
Daar tegenover stond de verkla
ring van twee agenten van de
Leidse politie die verdaente pas
achter het stuur hadden zien
plaatsnemen nadat ze de auto
hadden aangehouden, die in het
nachtelijk uur slingerend over
de weg reed. Verdachte had
aanvankelijk niet ontkend, dat
hij de wagen had bestuurd.
Pas na enkele dagen was hij
met die mededeling gekomen,
die onder ede door zijn vriend
werd bevestigd. Dat accepteer
de de officier van justitie niet.
Hij gelastte onmiddellijke 'arres
tatie van de getuige. Verdachte
werd, conform de eis, veroor
deeld tot drie weken gevange
nisstraf en ontzegging van de rij
bevoegdheid voor de duur van
een jaar.
Vernieling in
Docos-kantine
zwaar gestraft
LEIDEN/DEN HAAG „Het is
afschuwelijk hoe inbrekers soms
tekeer gaan in de clubhuizen en
kantines van sportverenigingen,
die veelal met grote opoffering
door de leden tot stand worden
gebracht". Dat was een verwijt
dat de officier van justitie bij
de politierechter in Den Haag
richtte tot de 27-jarige grond
werker W. Z. uit Leiden.
De grondwerker stond terecht we
gens inbraak in de cantine van
„Docos". Hij had daar geld ge
stolen, de sleutels weggehaald
en vernielingen aangericht. „We
waren zo trots op het gebouw,
dat we zelf gebouwd hebben",
had het bestuur verklaard. „Ze
hebben later zelf brand gesticht
in het gebouwtje", beweerde
verdachte. Samen met een
vriend was hij 's nachts langs
de weg toen de motor van hun
auto het begaf. Ze gingen te
voet op weg naar huis en toen
kwam het plan voor de inbraak
op. De officier eiste drie weken
gevangenisstraf. Verdachte was
eerder veroordeeld, o.a. tot een
voorwaardelijke gevangenis
straf. „Die zal nu ook ten uit
voer worden gelegd", aldus de
bfficier. „Werken is er voor ver
dachte niet bij. De reclassering
is pas goed genoeg, als er na
righeden zijn", aldus consta
teerde de politierechter, die
vonnis wees overeenkomstig de
55
LEIDEN De halve finale om
het klaverjaskampioenschap
van Zuid-Holland in de Stadsge
hoorzaal in Leiden is een groot
succes geworden. Het toernooi,
georganiseerd door de Leidse
Courant in samenwerking met
de Nederlandse Klaverjasfede-
ratie en Camel, was de laatste
in een serie van vier halve fina
les. Eerder was gespeeld in
Rotterdam, Gouda en Den
Haag. De beste tien van elke
halve finale gaan over naar de
finale, over twee weken in Rijs
wijk. Zo'n 150 paren (300 deel
nemers) streden in Leiden om
een plaats bij die eerste tien.
Als eerste kwam het paar Van
de Kraan-van de Kraan uit
Hoogmade uit de bus. Zij ont
vingen de Leidse Courant-beker
uit handen van organisator Van
de Scharff. Tevens mochten zij
een geldprijs van 75.- mee
naar huis nemen. De nummers
twee tot en met tien ontvingen
allen een slof Camel en een uit
nodiging voor de finale in Rijs
wijk.
Er werd, nadat de deelnemers in
de eerste ronde kennis hadden
genomen van het systeem (voor
velen gaf dit in het begin nogal
wat moeilijkheden) gezellig ge
kaart, gepraat en gedronken en
vooral véél nagekaart. „Als jij
nou met dat was uitgekomen,
had ik dat kunnen gooien ja
maar, ik kon niet anders want
hij kwam eerst met die ruiten
en dan had jij..."
De onwennigheid aan het wed
strijdsysteem droeg hier wel
aan bij. Men speelde met voor
gelegde kaarten, aan verschil
lende tafels en met vastomlijn
de regels. Ondanks het feit dat
het reglement tevoren was op
gestuurd, moest de wedstrijdlei
ding er nog dikwijls aan te pas
komen. Over het algemeen
werd alles in der minne ge
schikt. Niemand behoefde te
worden uitgesloten wegens vals
spel.
Opvallend was trouwens, dat het
overgrote deel van de deelne
mers normaal niet in team-ver
band spelen. De meesten waren
echte gezelligheidskaarters,
thuis of in het café, en kwamen
hier zonder enige pretentie naar
„Gewoon leuk om eens mee te
doen aan zoiets", vond men, of
„ik heb al met al nog heel wat
geleerd".
Om ongeveer 11 uur waren alle
briefjes binnen en kon de uit
slag worden opgemaakt.
De uitslag is als volgt: 1. v.d.
Kraan-v.d. Kraan; 2. Slerat-
Montagne (Leiden); 3. Van de
Geest-Van Heden (Oude Ade);
4. De Laar-George (Leiden); 5.
De grote zaal van de Stadsgehoorzaal werd gisteren door zo'n drie-honderd deelnemers gevuld.
Van Diest-Lohais (Lisse); 6.
Hoogeveen-Van de Stokkel (Lei
den); 7. Waasdorp-Van Velzen
(Sassenheim); 8. Akerboom-
Kooloos (Leiden); 9. Bouman-
Van Rossum (Den Haag) en 10.
Meershoek-Van de Hoek.
LEIDEN De berichtgeving
over de plannen om buitenland
se werknemers te huisvesten in
het oude V&D-magazijn aan de
Herengracht, heeft „enigen der
omwonenden" een open brief
doen schrijven aan het college
van B en W en aan de gemeen
teraad van Leiden. Ornaat zij
menen, dat hun „uitlatingen
zijn aangesmeerd, die zij beslist
niet hebben gedaan", lijkt het
hun nuttig zo niet noodzake
lijk het een en ander te ver
duidelijken.
Allereerst staat het vast zo
schrijven de adressanten dat
de woonaccommodatie van de
buitenlandse werknemers in ons
land in de meeste gevallen niet
van dien aard is. dat ze accepta
bel te noemen is.
Dat hieraan veel te verbeteren
valt, is de omwonenden bekend.
Maar zij zijn van mening, dat
zulks direct een zaak is voor de
betreffende gemeenteraad, fa
brieken waar deze werknemers
hun werk verrichten en mis
schien ook de ambassade.
Het verweer tegen het doen be
trekken van het oude V&D-
magazijn door buitenlandse
werknemers is gebaseerd op:
het feit, dat een vergrote
„Groenesteeg-situatie niet op
prijs wordt gesteld: niet door
ons en ook niet door de overige
Leidse burgers;
Het betreffende beschadigde
magazijngebouw (destijds is het
gebouw door brand flink be
schadigd, waarbij verschillende
vloeren zijn ontzet) ten enen
male volgens een door ons
geraadpleegde architect on
geschikt voor woongebouw:
hoofdzakelijk door een teveel
aan blinde muren, niet-juiste
vrije hoogte, moeilijke platte
gronden. volgens de huidige ei
sen geschikt maken voor bewo
ning met b.v. geheel nieuwe
trappenhuizen, ventilatiesyste
men enz., om maar te zwijgen
van de eisen betreffende brand
veiligheid
c. de in de bladen genoemde ver
bouwingsbedragen in het geheel
niet voldoende zijn om alle kos
ten te dekken. De geraadpleeg
de architect is bevreesd, dat
ook hier het zgn. „metro-effect"
zal optreden, d.w.z. er wordt be
gonnen met 200.000,- en het
eindigt met bijv. 1.200.000,-
Het mag namelijk bekend worden
verondersteld, dat van de mees
te bouwsommen de gezamenlij
ke technische installaties een
bedrag uitmaken tot een totaal
van 26% van de bouwsom. Re
kent u dan maar eens uit, welk
bedrag de electrische installaties
zullen vergen.
4. Het ware o.i. beter als de ge
meente Leiden in plaats van te
trachten, een oud magazijn te
verbouwen, nu eens een school
voorbeeld op papier liet zetten
voor onderkomens van buiten
landse gastarbeiders. In de gro
te „gaten" van de binnenstad
Leiden is ruimte in overvloed
voor zulk een activiteit. Zulk
een plan lijkt ons veel beter en
financieel duidelijker te
overzien dan een niet-verant-
woord verbouwingsavontuur,
terwijl het resultaat daarvan
nog pover zal zijn.
5. Wij zijn namelijk ook benieuwd
of er in Den Haag voor de
nieuwbouwopzet niet een grote
re belangstelling zal bestaan
dan voor toevoeging van een
plan bij dc vele die er al ge
weest zijn (denken wij alleen
maar aan de plannen voor de
verbouwing van de bestaande
Schouwburg de nieuwbouw-
plannen en tenslotte toch een
verbouwing met vee4 verloren
geld en tijd).
6. Vervolgens willen wij nog stel
len, dat bij een belangrijke be
stemmingsverandering in het
binnenstadsputroon het toch
normaal is, dat alle betrokke
nen in zo'n geval om de tafel
geroepen worden en niet, zoals
nu geschiedt, de omwonenden
aan de schandpaal gespijkerd
worden voor uitspraken, die re
niet of op geheel andere wijze
gedaan hebben. En wie zijn die
betrokkenen? De werknemers,
de omwonenden, de gemeente
raad, burgemeester en wethou
ders en de hoofden van de be
treffende gemeentelijke dien
sten.
7. Concluderend stellen wij dat
als gevolg van de „schandpaal-
positie, waarin wij zijn gema
noeuvreerd het de hoogste
tijd is, dat de omwonenden wor
den uitgenodigd voor een ronde
tafelgesprek op basis van de al
gemeen aanvaarde inspraakpro
cedure, terwijl wij u tevens ver
zoeken vorenstaande in overwe
ging te nemen bij de eerstvol
gende behandeling van dit on
derwerp door Uw raad".
Kraan—Van der Kraan de geld-
VOORSCHOTEN - Besluiten ge
nomen door een gewestraad,
zouden wel eens In strijd kun
nen zijn met de belangen van
een van de leden van het ge
west.
Naar aanleiding van artikel 30
van het Reglement van Orde
vraagt mr. J. Goosens, lid van
de gemeenteraad van Voorscho
ten, aan B. en W. van die ge
meente hem enig inzicht te ge
ven in het stemgedrag van de
vertegenwoordigers van ver
schillende gemeenten, alvorens
de ontwerpgewestregeling die
door de gewestraad van het Ge
west Leiden werd goedgekeurd,
in de gemeen "raad gebracht
wordt.
Hij voorziet, dat de behandeling
in de verschillende gemeentera
den van het goedgekeurde ont
werp we.nig zn za'. hebb-n aan
gezien te verwachten is dat mo
gelijke amendementen in de ge
westraad opnieuw verworpen
zullen worden, zodat de ge
meenteraden feitelijk geen an
dere keuze wordt gelaten dan
aanvaarden of verwerpen van
het voorgelegde ontwerp M.r.
Goosens informeert of deze
„Eerste Kamer-functie" van de
gemeenteraad niet in strijd
geacht moet worden met de
wet. Hij suggereert dat het zin
vol kan zijn, bij een „eindstem
ming" in de gewestraad over
het ontwerp (zoals blijkbaar in
de bedoeling ligt) alsnog bi)
mandaat te doen stemmen („ze
ker als men de band met de ge
meenten zoveel mogelijk in
stand wil houden").
Mr. Goosens meent dat het beter
is bij het nemen van een besluit
de stemmen te totaliseren om te
zien of het ontwerp dan wel een
amendement het „gehaald heb
ben" dan de schijn te wekken
dat een in de gewestraad gevon
den meerderheid mogelijk tot
stand gekomen met behulp van
de stemmen van een aantal bur
gemeesters die in hun gemeen
teraden geen stem hebben
geen behoorlijke afspiegeling
heeft gehad in dc totaliteit van
opvattingen van de gemeentera
den.