BMW TURBO
Hoogovens
door eigen
zo plat alsof het
walserij is gegaan
anna
Lievestaking
in Velsen-N.
KOREWAARGARAGE B.V. - LEIDEN
SKODA-deaEer
voor Leiden en omstreken
AUTOBEDRIJF JCITELEEN
PSETVAN SCHIE
FIAT 126 KOST NOG GEEN F 6000
ENZAB B.V. - LEIDEN
UW BMW-DEALER
Bejaarden
gedragen zich
het best in
Rekord-
verkoop bij
motorfietsen
het verkeer
in 1972
DCNDLRDAG 22 FEBRUARI 1973 LE1D3E COURANT
ÊM.a«*v
FIAT 128
Vanaf f'7.824
Vraag vrijblijvend proefrit aan streekshowroom voor:
FIAT - AIJTOBIANCHI EN LANCIA
Showroom: KOREVAARSTRAAT 19
DONDERDAGAVOND
TELEFOON 01770-42146
KOOPAVOND
Sint Jacobsgracht 10-18
LEIDEN
Telefoon 01710-21560
PELSEN-NOORD Alleen
Hoogoven nummer drie
werkt nog op het 48 hecta
re uitgestrekte terrein dat
rook en stank pleegt te
spuwen over Velsen-Noord.
Hij wordt met goedvinden
van de stakers in bedrijf
gehouden om in de zes „af
gegrendelde" ovens de
temperatuur te handhaven
op 700 graden, zodat ze
snel weer tot de benodigde
1300 graden kunnen worden
aangeblazen wanneer het
conflict een einde vindt.
Een lieve staking, daar in
Velsen. Maar hij kost het
bedrijf wel even zes mil
joen per dag, tegen de
vakbonden 80.000 gulden.
Het lijkt een ongelijke
srijd, hoe onverzettelijk al
gemeen bedrijfs-directeur
Th. van Erp zich ook spie
gelt in het meterslange po
litoer van zijn onderhande
lingstafel.
1.000 Werknemers heeft Hoog
ovens. Daarvan waren er gister
avond slechts 1140 als staker
gregistreerd. Toch ligt het be
drijf zo plat alsof het door een
van zijn eigen walserijen was
gehaald. Hoe kan dat? „Meer
stakers hebben we niet nodig",
gnuift Herman Bode, die na
mens de industriebond van het
NKV het conflict roodgloeiend
houdt. „De mensen die daad
werkelijk actie voeren, zitten in
de kransslagaders van het con
cern. Hoogovens is een proce
sindustrie. Haal je een tussen
schakel weg, dan maak je de
hele keten onbruikbaar". Jan de
Jong, 'de stakingsleider van de
industriebond NVV, vult aan:
„Je moet niet denken dat er
e niet meer van onze leden willen
staken. Ze komen me smeken of
ook hun afdeling nie plat kan.
Ik moet ze er gewoon van over
tuigen dat het niet nodig is, om
dat we ons doel hebben bereikt.
Wat heet? Een etmaal is genoeg
geweest om de hele produktie te
ontwrichten zonder dat er licha
melijke ongelukken zijn gebeurd
of schade aan de installaties is
aangericht".
Voor slechts vjjf afdefingen op
het immense Hoogoventerrein
gold gisteren het stakingsparool.
Maar tijdens de voorbereiding
van twee weken die de vakbon
den voor hun actie hadden ge
nomen, waren ze er met chirur
gische precisie uitgepikt. De
dienst materialen en magazij
nen, het railvervoer, het labora
torium, de centrale werkplaats,
de staaf- en draadwalserij. In
kleine groepjes komen de sta
kers het registratiecentrum bin
nen dat is gevestigd in een hou
ten bara dei k, ,eDB ind ee
ten barak die „De Buitenhof"
heet en normaal de onderne
mingsraad herbergt. Het NVV
heeft voor het noteren van de
namen die goed zijn voor een
stakingsuitkering van maximaal
36 gulden per dag plus 4 gulden
voor twee kinderen, acht man
nodig. Het NKV kan het met
twee man af. Het CNV schittert
door afwezigheid, hetgeen ook
te zien is aan de banden die de
honderd leden van de ordedienst
om de arm dragen. De letters
CNV erop zin met een zwarte
viltstift weggekrast. Overigens
valt er geen onvertogen woord
over de christelijke broeders.
Een lieve staking. Over de lege
koffiebekertjes en volle asbak
ken heen vliegen de grollen
heen en weer. „De Hoogovens
klagen wel dat wij ze als proef
konijn gebruiken voor de hele
grootmetaal, maar toevallig zijn
zij het haasje". Wiep van Roe
de, de 25-jarige actieleider in de
zuurstoffabriek, zegt: „Zet als
jeblieft in de krant dat we alles
doen om de installaties onbe
schadigd te laten en om de vei
ligheid te waarborgen. We hou
den zelfs de deuren gesloten om
leden van de Rode Jeugd te we
ren. Het zijn sympathieke jon
gens. maar je hebt ze niet in de
hand en we willen knokpartijen
voorkomen". Daarnaast echter
is het een keiharde staking. Een
woord dat keer op keer valt.
Keihard. Een staker uit de
staaf- en draadwalserij: „Giste
ren liep ik nog in de ziektewet.
Vandaag vang ik opeens dertig
gulden minder. Ik had best ziek
kunnen blijven, maar je wilt so
lidair zijn".
Zelfs gastarbeiders met hun veel
kwetsbaardere positie melddnen
zich. zij het zeer druppelsge
wijs. in „de Buitenhof" en wor
den door een heer in rap
Spaans en Italiaans geholpen.
„Ze zijn het niet gewend' zegt
hij, „Ze begrijpen niet dat de
plaatselijke autoriteiten hebben
toegezegd de politie er helemaal
buiten te laten. In hun eigen
land hadden ze al lang in de
bak gezeten". Toch registreer
je, zwervend door de walm en
de stank van het tijdelijk zijn
laatste adem uitblazende con
cern, emoties die te denken ge-
„Gestapo" roept iemand van het
hoger personeel, die kennelijk
liever procenten heeft dan cen
ten („de kwestie waarom het
draait) tegen een ordebewaar
der met armband. „Over mijn
lijk krijg je je zin nog niet".
Ergens anders is een jongeman
die het op het laboratorium een
eind geschopt zegt te hebben,
tekenen van hysterie aan het
vertonen. Een staker klopt hem
vaderlijk op de rug. „Rustig
man. Denk om je gezondheid,
die is meer waard dan onze ac
tie. Van ons mag je het stand
punt innemen dat je wilt". Weer
ergens anders wappert een
NVV-Iid met zijn lidmaatschaps
kaart. „23 jaar zit ik in dit be
drijf". roept hij, „eindelijk heb
ik het een beetje goed gekregen
en nu probeert mijn eigen bond
er ewer wat af te knabbelen.
Ht gaat me aan mijn hart,
maar ik zeg op". Daartegen
over staan werknemers die zich
in het kielzog van het conflict
opeens als vakbondslid komen
opgeven. In het hoofdkwartier
van de stakingsleiding aan het
fantasieloze Wijkerstraatweg in
Velsen zegt Jan de Jong van
het NW: „Noem het maar oor
logswinst. Als ze binnen drie
jaar weer opzeggen, moeten ze
de stakingsuitkering terugbeta
len".
Hij en collega Herman Bode van
het NKV hebben een uitputtende
dag achter de rug. Op onder
handelingsniveau mag er dan
geen enkel contact met de di
rectie van Hoogovens zijn ge
weest in het technsche vlak
was er dat des te meer. Via een
speciale „hotline" stonden beide
partijen voortdurend met elkaar
in verbinding om de afspraken
na te koemen die de ochtend
voor de staking onderling ge
maakt zijn en die het garande
ren van de veiligheid van have
en goed op het uitgebreide ter
rein tot doel hebben. „De direc
tie heeft gen fair play ge
speeld", zegt Jan de Jong daar
over. „Wij wel". Twee uur voor
iedere nieuwe actie hebben we
trouw de directie op de hoogte
gesteld zodat de nodige maatre
gelen getroffen konden worden.
Maar de directie probeerde dan
meteen de mensn op de betrok
ken afdeling te intimideren. En
vanmorgen reden er 20 locomo
tieven in plaats van de 13 die
we hadden afgesproken. Daar
hebben we even een eind aan
moeten maken".
Algemeen bedrijfsdirecteur Van
Erp in de ontvangstruimte van
de directievleugel, waar dik be
legde broodjes en dure sigaren
op de marmeren tafels staan:
„Tja. het punt is nog niet gena
derd waarop we geen werk
meer hebben voor werkwilligen.
Integendeel: we hebben ze hard
nodig".
Ook op andere terreinen zit de be
drijfsleiding niet stil en probeert
ze de staking te breken. Er
wordt kwistig gestrooid met
stencils die voorrekezien dat het
verschil tussen het centenvoor-
stel van de vakbeweging en het
procentenstandpunt van het ho
gere personeel voor de laagstbe
taalden op de cao-schaal een
winst van 5 gulden per maand
oplevert en voor de hoogstbe-
taalden een verlies van 91,50
gulden. „Zijn de verschillen
voor u een staking waard?"
vragen de pamfletten retorisch.
„Wilt u daarvoor Hoogovens ka
pot staken?"
Een actievoerder zet er de vol
gende kanttekening bij: „Het
gaat ons niet om centen of pro
centen. Wij willen de structuur,
de volkomen absurd^ inkomens-
structuur in Nederland verande
ren. Daar vechten we voor".
Op het troosteloze terrein in Vel-
sen-noord waar voor even de
rook en stank lijken op te trek
ken, werkt alleen nog Hoogoven
nummer drie. Zijn taak is lou
ter het op peil houden van de
nodige gasdruk om de „afgebla
zen" ivens warm te laten. Het
ijzer dat het produceert, wordt
onmiddellijk gegoten tot „brood
jes" - onbruikbare brokken me
taal waarmee Hoogovens hoog
stens in zijn maag kan zitten.
Een lieve staking. Maar het zijn
geen zete broodjes die er bij
gebakken worden.
dealer
BMW-motoren
voor Leiden
NIEUWSTRAAT 40
LEIDEN
TELEFOON 01710-21077
Een rijdend laboratorium
Op de Personenauto RAI
oogstte de BMW Turbo veel
bewonderende blikken. Deze
fraaie experimentele veilig
heidsauto zal echter nooit in
produktie worden genomen,
hoewel de Beierse fabriek in
het Turbo projekt veel geld
heeft gestopt. De ervaringen,
die worden opgedaan met de
twee Turbo's, die zijn ge
maakt, zullen zo mogelijk wor
den toegepast in de bestaande
BMW-series, of ip toekomstige
nieuwe modellen.
De uiterlijke schoonheid van
de BMW Turbo steekt af bij de
logge veiligheidsauto's die in
Amerika zijn geconstrueerd.
Een veiligheidsauto is per defi
nitie eigenlijk een grote auto,
omdat de lengte van bijvoor
beeld een voorsteven mede be
palend is voor de veiligheid
van de inzittenden bij botsin
gen. Hoe langer de „neus",
hoe groter de klap die opge
vangen kan worden. Het gaat
er immers ook om bij een bot
sing te voorkomen, dat de pas
sagiersruimte dusdanig in el-
kaar wordt gedrukt, dat er
voor de passagiers te weinig
overlevingsruimte overblijft.
De voor- en achterkant van de
Turbo zijn als „kreukelzones"
uitgevoerd. Ze kunnen vervor
men en zijn na lichte aanrij
dingen vormherstellend. Ach
ter deze kunststoffen be-
schermschilden zijn op hydrau
lische schokbrekers gemonteer
de U-profielen aangebracht.
Om toch gemakkelijk in deze
zeer lage (110 cm) wagen te
kunnen stappen is hij voorzien
van twee vleugeldeuren. De
portierstijlen zijn over de ge
hele breedte van de wagen in
het dak doorgetrokken en vor
men zo een rolbeugel.
De beide zittingen in de wagen
bieden een goed uitzicht en een
voortreffelijk zitcomfort. Uit
oogpunt van veiligheid zijn
alle interieurdelen bekleed
met schuimplastic.
Het dashboard levert de be
stuurder zeer uitvoerige infor
matie en doet denken aan het
instrumentarium van een
vliegtuig. Alle bedieningsorga
nen en schakelaars zijn binnen
het bereik van de bestuurder
aangebracht en ook gemakke
lijk te bedienen als deze de
veiligheidsgordel aan heeft.
Een gedeelte van de Instru
mentengroep bevindt zich links
van de bestuurder op de voor
ste portierstijl.
De motor is dwars voor de
achteras geplaatst. Het betreft
een tweeliter viercilinder in-
spuitmotor met uitlaatgas-tur
bocompressor, die 200 DIN pk
levert. Zeer veel aandacht is
besteed aan ophanging van de
motor en veerelementen, zodat
van minimale trilling en la
waai sprake is. Als remmen
zijn zowel voor als achter ge
ventileerde schijfremmen toe
gepast. Uiteraard is de wagen
uitgerust met een veiligheids-
stuurwiel.
De wagen heeft een topsnel
heid van 250 km/u en accele
reert in 6,6 sec. van 0 tot 100
km/u.
De uitlaatgas-turbocompressor
heeft vele voordelen. Een ge
wone zuigermotor Iaat veel
energie via de uitlaatgassen
ontsnappen. De turbocompres
sor maakt die energie echter
nuttig. Hij vangt de hete gas
sen uit de motor op in een tur
bine, die daardoor extra ener
gie oplevert. Groot voordeel
hiervan is de hogere verbran
ding en dus schoner uitlaatgas,
kleiner motorvolume, minder
lawaai.
Bij BMW beseft men heel
goed, dat een volledig veilige
auto niet gemaakt kan worden.
Wel probeert men bijvoor
beeld met behulp van Turbo
zoveel mogelijk veiligheid te
bereiken
Bij gelegenheid van de ope
ning van de Personenauto RAI
heeft Fiat de definitieve prij
zen bekend gemaakt van haar
twee nieuwe modellen. De klei
ne Fiat 126 gaat 5916 gulden
kosten en de nieuwe sportwa
gen Fiat X 1/9 komt op 14.500
gulden.
De Fiat 126 valt derhalve nog
Juist in de prijsklasse tot 6000
gulden. Hij zal moeten concur
reren met bijvoorbeeld de
goedkoopste versie van de le
lijke eend, de Citroën 2 CV 4
(435 cc), die 5745 gulden kost,
ue Fiat 850 E (843 cc), die
5997 gulden kost, de Honda N
600 (598 cc), die 5999 gulden
kost, de Citroën 2 CV 6 (602
cc), die 6050 gulden kost, de
DAF 33 (746 cc), die 6140 gul
den kost, de Simca 1000 LS
(944 cc), die 6145 gulden kost,
de BLMC Mini 850 (848 cc), die
6170 gulden kost en de Renault
4 (845 cc), die 6275 gulden
kost.
Toyota heeft, evenals bij de
twee jaar geleden RAI-tentoon-
stelling, prijsverlagingen be
kend gemaakt. De Toyota 1000
is 400 gulden goedkoper gewor
den en kost nu 6999 gulden. De
Toyota Celica modellen zijn
maar liefst 1000 gulden goed
koper. zodat de Celica LT en
de Celica ST. resp. 11.499 en
12.499 kosten.
Skoda importeur Englebert in
Voorschoten levert alle Skoda's
in het vervolg af met een be
handeling tegen roest volgens
de ML-methode tegen een klei
ne meerprijs. In verband met
het 75-jarig bestaan van deze
importeur wordt een radio er
gratis bijgeleverd. De Skoda
100 kost nu 6578 gulden, de
Skoda S HOR Coupé kost nu
(met ML-behandeling, radio,
verstralers, en hoofdsteunen)
120 gulden duurder (8594 gul
den).
(ROB GORRIS)
Hoge Rijndijk 278 - Tel. 01710 40697 40698
Deze tekening laat zien hoe de schokabsorberende bumpers in elkaar zitten. Geheel links het vervormbare kunststof deel. dan het U-profiel
met de hydraulische dempers.
De verkoop van motorfietsen in Neder
land heeft in het afgelopen jaar een re
cord opgeleverd. Niet minder dan 7.869
machines kregen een kenteken, een toe
neming derhalve van 54 procent ten op
zichte van de 5.103 registraties in 1971.
De motorfiets-hausse heeft kennelijk nu
ook ons land bereikt. De verkoopcijfers
(exclusieve leveringen aan het leger,
wedstrijd- en crossmachines) ontwikke
len zich de laatste jaren als volgt: 3514
in 1967, 3600 in 1968, 3756 in 1969, 3835 in
1970, 5103 in 1971,7869 in 1972.
De Skoda S 110 R Coupé wordt in het kader van het 75-jarig
bestaan van de importeur voor een meerprijs van 120 gulden
geleverd met radio (de antenne gratis gemonteerd), ML-anti'
roestbehandeling, verstralers en hoofdsteunen.
De veiligheid van bejaarden in het ver
keer krijgt in ons land in onvoldoende
mate aandacht van overheden, bestuur
ders en rijschoolhouders, aldus de Ned.
Ver. Bescherming Voetgangers (VBV).
In 1971 werden 1328 voetgangers boven 65
jaar gedood of gewond in het verkeer.
Uit een Amerikaans onderzoek blijkt, dat
bejaarden, wanneer zij de werking van
verkeerslichten maar begrijpen, zich
daaraan wensen te houden, en de groep
vormen, die zich in dit opzicht het beste
gedraagt.
