BEZIG ZIJN IN
ANTONIUSHOVE
Voorzichtige
open communie
in Den Bosch
Scherpe kritiek
op regime
in Spanje
Ziekenhuis even vergeten:
Platen
gevraagd
Vicaris
Rooijackers
gaat heen
Situatie kerk in Zaire
baart zorgen
Korte metten
DONDERDAG 15 EEajR«J*»RI II/,3
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
LEIDSCHENDAM Wanneer Is een ziekenhuis leuk? „Als Je
uit
mag", zullen de meeste patiënten zeggen. Want hoe comfortabel
soms ook, zelfs een nieuw ziekenhuis als St.-Antoniushoeve in Leld-
schendam blijft een noodzakelijk kwaad, niemand komt er voor zijn
plezier in. En wat levert een ziekenhuis meer, dan verpleging, was
beurten en behandeling? „Als het ergste achter de rug is, verveel je
je dóód", zeggen patiënten, die daar In een ziekenhuis niet erg bang
voor boeven te zijn. En bovendien is in Antoniushove altijd mej.
Ammerlaan er nog.
De patiënt, luisterend naar kanaal 4: „Radio-Antoniushove? Schitterend".
Mej. A. Ammerlaan is misschien
de enige van al dat ziekenhuis
personeel, die niet uitsluitend in
medische termen denkt. Zij
overweegt: „Ik wil in het ont
vangst-vouwblad een apart in
legvel stoppen, om de patiënten
te vertellen wat de mogelijkhe
den tegen verveling zijn. Van
dat vel wil ik ook een blad ma
ken, om dat als een schilderijtje
LEIDSCHENDAM „Radio-
Antoniushove" vormt een on
derdeel van de activiteiten
van de afdeling „bezigheids
therapie". Een aantal vrij
willigers zet zich voor deze
omroep in, \aak met behulp
van eigen spullen.
Het platenbezit van de omroe
pers is niet bijster groot en
daarom al kan soms 'n beroep
worden gedaan op de handel,
vragen de omrcep-medewer-
kers platen. Grammofoonpla
ten, het geeft niet wat voor
soort.
Bezigheidstherapeute mej. A.
Ammerlaan: „Er zijn ver
moedelijk veel jongeren, die
de top veertig compleet heb
ben. maar daarop zijn uitge-
luisterd en met en nieuwe
voorraad thuiskomen.
Die oude platen zou de omroep
hier heel goed kunnen ge
bruiken. Andere platen na
tuurlijk ookwie (oude) pla
ten kwijt wil, hoeft ze maar
af te geven bij de por
tier
i van haar eigenhandig gemaakte knuffelbeesten. Een
In de kamers te hangen. Dan
kan niemand meer zegken dat
hij er niet van wist."
Mej. Ammerlaan is hoofd van de
afdeling bezigheidstherapie, be
heert een ferme ruimte met een
schat aan bezigheidsdingen,
waarvan alle lopende patiënten
gebruik kunnen maken.
Een wat beladen woord, dat the
rapie, voor velen misschien iets
dat heeft te maken met leren
lopen of zo, iets geneeskundigs.
Maar voor mej. Ammerlaan be
tekent het: vergeten dat je in
een ziekenhuis bent, al is het
maar voor een paar uren per
dag. Door bezig zijn, onderdeel
van de genezing.
Niks
De 'herapeute: „Er kwam hier
ec..s een man, die grommerig
in ee-i hoekje ging staan en zei:
ik weet niks, ik kan niks, ik doe
niks. O, goed hoor, zei ik, be
kijkt u het maar.
Eer half uur later was hij uit zich
zelf aan het werk gegaan, met
een figuurzaag. Om een pop te
zagen. Er valt hier voor ieder
een wat te doen".
Om dat te Illustreren heeft mej.
Ammerlaan een groot aantal
voorbeelden opgesteld: poppen,
houtsnijweric, geëmailleerde sie
raden. harlekijnen, borduur
werk, mcca''ekweric, schilderij
en. Zij zegt- „Je kan wel allerlei
materiaal hebben, maar je moet
de patiënten, die misschien
nooit met de ham'cr bezig zijn
geweest, op een pedr hte bren
gen. Als zij maai c:.i voorbeeld
zien, gaan zij vwr.elf wel aan
de slag. En ik ben er om te hel
pen."
Dit laatste is natuurlijk wel no
dig; niet iedereen weet, hoe je
met emaille te werk moet gaan
met welk gereedschap je een
fruitschaal uit een blok hout
snijdt."
Vouwblad
Wat nadenkend ls de therapeute
gestemd over de wijze waarop
de nieuwe patiënten worden
voorgelicht over haar werk. In
het vouwblad, dat alle nieuwe
patiënten krijgen, wordt de aan
wezigheid van de bezigheidsthe
rapeute slechts summier aange
stipt.
Hierin staat te lezen over het
Huis, de werkers daarin, de re
gels ervan, geestelijke verzor
ging. Slechts twee maal drie re
gels over de bibliotheek en de
vrijetijdsbesteding:
"De hoofdzuster zal u gaarne de
catalogus van onze bibliotheek
ter inzage geven. Boeken kunt u
aanvragen bij onze bibliotheca
resse, die u regelmatig komt
bezoeken."
En „Wanneer u zich zou verve
len, zal onze bezigheidsthera
peute u zeker ideeën aan de
hand doen om uw dag op pretti
ge wijze te vullen."
Het toeval wil echter, dat de bi
bliotheek in het ongerede is ge
raakt, de catalogus niet langer
van toepassing is. De boeken
moeten opnieuw worden geco
deerd en voor een deel nog
worden uitgepakt.
Radio-Antoniushove is nog wat warrig gehuisvest, maar aan het eind
van deze maand moet deze ruimte een echte studio zijn, mét stille
kamer.
Onder haar verantwoordelijkheid
berust ook de studio, waarin de
scheikunde student Jan van Erp
druk bezig is en de technische
dienst. Zij bouwen aan Radio-
Antoniushove, geestdriftig aan
gemoedigd door de therapeute.
„Ja, ze, Van Erp en de andere
jongens, doen het voor niks:
waarom zou iemand niet iets
voor niks mogen doen?"
Voor ontspanning blijkt Antonius
hove niet over een overdreven
groot budget te beschikken.
„Ja, het materiaal dat de pa
tiënten gebruiken, moet worden
betaald. Maar het is niet véél."
Het gaat mej. Ammerlaan er
maa' om, dat de lopende pa-
tiënter Iets doen. „Sommigen le
ren hier een hobby„die ze thuis
voo -tzet .-n." En met een blik
naar de studio In opbouw: „Wie
wil, kan zelf voor de microfoon
komen". Het Is een onderdeel
van "bezig zijn."
Karretje
Me). Ammerlaan: „Ik ga maar
met een karretje de patiënten
langs, dan kunnen ze uitzoeken.
De meeste patiënten weten niet
goed wat ze willen lezen en een
catalogus zegt ze ook niet zo
veel."
Wel ligt het in de bedoeling, om
een deel van de ruimte in te
richten tot bibliotheek; maar de
therapeute heeft erg veel te
doen en alles kan niet tegelijk.
De lopende patiënten kunnen de
bezigheidsruimte "zeg maar
handenarbeidlokaal" van
twee tot half vijf bezoeken en
daarbij is de therapeute uiter
aard aanwezig.
De bibliotheek van St. Antoniushove ls nog niet wat het moet worden.
Voorlopig gaat mej. Ammerlaan met een selectie in een karretje de
zalen af.
Het plaatselijk beraad van
kerken in Den Bosch heeft zich
als eerste in ons land uitge
sproken over de brief van de
bisschoppen over de „open
communie". Na diepgaande
discussies en een gesprek met
mgr. J. Bluijssen van Den
Bosch heeft het beraad beslo
ten de bestaande praktijk
voort te zetten om bij gelegen
heid van gezamenlijke activi
teiten, bijvoorbeeld van de
Vastenactie, eucharistie en
avondmaal te vieren, waarbij
leden van de verschillende ker
ken als gasten aanwezig zijn.
Mgr. Bluijssen heeft zijn in-
s'temming met dergelijke dien
sten betuigd, mits geen uit
drukkelijke uitnodiging tot
communiceren wordt gedaan.
Een en ander betekent dat er
ook dit jaar weer in diensten
op de eerste zondag van de
vasten ter gelegenheid van de
start van de actie „samen ver
der" in Den Bosch en omge
ving en onder eigen verant
woordelijkheid katholieken aan
de avondmaalsvieringen in de
reformatorische kerken kunnen
deelnemen en reformatorische
christenen de communie kun
nen ontvanger in de eucharis
tievieringen in een aantal ka
tholieke kerken.
Drie leden van het beraad heb
ben zich principieel niet kun
nen verenigen met het stand
punt van de anderen. Zij zijn
in geweten van mening, dat de
aanbevolen vieringen van eu
charistie of avondmaal in de
huidige omstandigheden in Den
Bosch niet behoren te worden
verwezenlijkt. Maar zij hebben
zich bereid verklaard „om
pastorale redenen" te berusten
in de voortzetting van het
voorzichtig gevoerde beleid.
Mgr. L. Rooijackers.
Mgr L. Rooijackers (68)
vicaris van het bisdom
Den Bosch, gaat op 1
maart met emeritaat. Hij
legt zijn functies van vica
ris neer e nzal ook uit het
hoofdbestuur van de St-
Willibrordusvereniging tre
den.
In 1961 werd hij door wijlen
mgr. Bekkers gevraagd voor
het diocesaanbestuur. Als lid
van de centrale commissie ls
hij indertijd een van de moto
ren van het pastoraal concilie
van Noordwijkerhout geweest.
In de oorlog heeft hij enige ja
ren in het Duitse concentratie
kamp Dachau gezeten.
Op woensdag 28 februari
neemt hij afscheid met een re
ceptie in het bisschopshuis aan
de Parade in Den Bosch,
's middags van vijf tot zeven
Roerig
huwelijk
Een sereen moment op de hu
welijksdag van de Franse pop
zangers Sheila (Annie Chancel
en Ringo (Guy Bayle): zij
schuiven elkaar de ring aan de
vinger tijdens het kerkelijk hu
welijk in de Notre Dame de la
Gare in Parijs.
Maar de foto geeft wel een be
drieglijk beeld, want de am
biance leek meer die van een
studentenbetoging. Half Parijs
was er voor op de been met
jeugd in de bomen, op de da
ken, op auto's en in lantaarn
palen. Kepi's van agenten rol
den over de straatstenen, schoe
nen werden vertrapt, japonnen
verkreukeld en kapsels geruï
neerd. In het stadhuis werd 'n
\>rouw die met de plechtigheid
niets te maken had en onder
weg was naar de ontvanger
van de belastingen in de draai
kolk van het gedrang meegeno.
men naar de trouwzaal.
In de kerk, die dan toch weer
eens vol was, hing een comple
te kerm'ssfeer met zingende en
schreeuwende mensen op de
banken. Overigens moest de
godsdienstige plechtigheid door
de pastoor worden ben"rkt,
want bu'ten wachtte een lijk
wagen voor een kerkelijke be
grafenis.
In een twaalftal kerken van
Pamplona in de Spaanse pro
vincie Navarro Is ernstig kri
tiek geleverd op de politieke
en sociale toestand in Spanje.
Dit gezamenlijke optreden
vormt de scherpste kritiek, die
sinds maanden in de Spaanse
kerk Is gehoord. De gouver
neur van Navarro heeft een
klacht ingediend bij de recht
bank met het verzoek na te
gaan of er sprake is van een
strafbaar feit.
In een verklaring, die In het
dagblad van Pamplona gepu
bliceerd ls, schrijft een groep
priesters: „Wij leven in een
permanente staat van geweld,
die de uiterlijke schijn heeft
van legaliteit en legitimiteit".
De staat van geweld omschrij
ven de priesters als een situa
tie, waarin het merendeel der
burgers beroofd is van zijn es
sentiële vrijheden en zijn rech
ten niet kan laten gelden.
„Het volk, zo zeggen de pries
ters, kan zijn mond niet open
doen. De zwakken moeten niet
langer onder druk van de
angst leven. Het volk moet
zich kunnen organiseren en
moet vrijuit kunnen spreken.
De bijzondere rechtbanken, de
rechtbank voor de openbare
orde en de militaire rechtban
ken dienen te verdwijnen. De
processen moeten worden her
zien en alle politieke gevange
nen dienen amnestie te krij
gen", aldus de priesters.
Betrouwbare zegslieden in
Rome hebben aan het Franse
persbureau AFP gezegd dat
het Vaticaan zich ongerust
maakt over de hervatting van
de aanvallen op de kerk in
Zaire van de kant der officiële
Instanties.
Het heeft er alle schijn van
dat de situatie er voor de kerk
in Zaire ongunstiger voor staat
dan vorig jaar. Toen verzeker
de president Moboetoe dat hij
alleen bezwaren had tegen
kardinaal Maloela. Nu schrij
ven de kranten over de bis
schoppen als „trawanten van
de duivel" en beschuldigen zij
hen ervan de nationale revolu
tie te saboteren.
President Moboetoe heeft ver
klaard over officiële documen
ten te beschikken, waaruit
blijkt dat de bisschoppen een
contrarevolutie voorbereiden.
De president heeft dezer dagen
gesprekken gevoerd met de
kardinaal en de voorzitter van'
de bisschoppenconferentie.
Zoals bekend is de gehele ker
kelijke pers in Zaire een ver
schijningsverbod opgelegd.
Daartegen is door de interna
tionale unie van de katholieke
pers, UCIP, bij de regering
protest aangetekend.
Installatie
eenvoudiger
De dertig nieuwe kardinalen
die op 1 februari door paus
Paulus werden benoemd zullen
in een eenvoudigere plechtig
heid dan voorheen worden
geïnstalleerd op 5 maart. Het
gebruikelijk geheim consistorie
cn het openbaar consistorie
zullen belde op die dag plaats
vinden.
De huidige kardinalen zullen 's
ochtends in de hal van het
pauselijk paleis samenkomen.
Daar zal de paus hen formeel
van de nieuwe benoemingen op
de hoogte brengen. Later zul
len de kardinalen en de nieuw
benoemde kandidaten plaats
nemen in de gehoorzaal van de
basiliek van Sint Pieter waar
hen de kardinaalshoed op het
hoofd zal worden geplaatst.
In de namiddag zal de paus
een plechtige mis opdragen,
samen met de nieuw-benoemde
kardinalen. Tijdens de mis
worden dan de ceremoniële
ringen uitgereikt.
Aanvraag
diakonaat
De bisschoppenconferentie
heeft dinsdag tijdens haar ver
gadering in Haalrem, na her
nieuwd overleg, besloten bin
nenkort in Rome de Invoering
van het permanente diakonaat
van gehuwde mannen in de
Nederlandse kerkprovincie ana
te vragen.
Verder heeft de bisschoppen
conferentie haar goedkeuring
gehecht aan de beknopte visie
van de bisschopelijke vasten
brief 1973 over „Welvaart, ver
antwoordelijkheid, versobe
ring". Het is de bedoeling dat
deze versie op zondag 11
maart in alle kewrken wordt
voorgelezen. Het integrale do
cument en de voorleesversie
zullen aan alle pastores en
pastorale werkers in de laatste
dagen van februari samen
worden toegezonden.
Na een kortstondig ziekbed
is te Nijmegen overleden, pa
ter dr. J. N. van Pinxteren M.
H. M., lector in de geschiede
nis en de actuele problematiek
van de kerk in Afrika. Hij was
54 jaar. Vrijdag om half twaalf
is de academische rouwzltting
in de aula van de universiteit
van Nijmegen. Des middags
om drie uur is de eucharlstie-
v'oring in de parochiekerk van
Nuland.
6 Kardinaal Alfrink zal zon
dag een persoorü'k be~ce':
b-e-gen ren Keu'e". HM za'
drar de vierirg b!:v/r--n ven
het 5"-'?.rig priesterfeest van
dr. Gielen, kanunnik van de
kathedraal van Keulen. Met
kanunnik Gielen onderhoudt
kardinaal Alfrink al jarenlang
een vriendschappelijke relatie.
Tot zijn plaatsvervanger in
het bisdom Rome heeft paus
Paulus de 60-jnrige bisschop
Lulgi Rovogattl benoemd. Hij
neemt in die functie de plaats
In van mgr. Poletti, die on
langs tot kardinaal is be
noemd.
De Wereldraad van
c-':en heeft de a: •~es!olen
Ite-'en cpgo-o:oen o-geveer
-e cn n "een -u den beschik
baar te 'tellen voor de eerste
fase in de wederopbouw van
Indo-China. In de komende
drie jaar zal de Wereldraad
naar schatting jaarlijks een
bedrag van ruim 4.5 miljoen
gulden besteden aan reeds lo
pende hulpprogramma's in
Vietnam, Laos en Cambodja.
In Columbia zijn 't afgelopen
jaar vijfendertig priesterstu
denten tot priester gewijd. De
meeste van hen zijn direct aan
het werk gep-an in Zuid-me-
rikrrnse bi'dimmen. Het se-
m'ncrie vrrr de nleurc r'es
ters h'tn rp'el''ip" n is
late roep.-gm. Cp d' o-
mrt r n - p 't-
ge mannen uit bijna alle Zuid-
KERK EN WERELD
en Midden-Amerikaanse lan
den, de Verenigde Staten en
Europa.
Bisschop H. M. Janssen uit
Hildesheim heeft de Duitse bis
schoppenconferentie er opge-
wezen dat men er rekening
mee moet houden dat ongeveer
40.000 voormalige Duitsers de
komende tijd uit de Sovjet-
Un e terug zullen keren. Een
groot v. n hen verb'ijft
inn 1de' s al in West-Duits-
land. De b sr.rhop heeft opge-
-• cl' ren :e hei
van de-e r- rsen
n c's naar Siberië ge
transporteerd.
