Koster wil houding
militairen verbeteren
BOEKJE: WAT
KOST STUDIE?
Hartinfarct
oorzaak van
luchtramp
Hardere aanpak
te hoge prijzen
VVDM: Wat bedoelt hij precies
Afbreuk aan
dialoog met
Zuid-Afrika
Meer processen-verbaal
RAND-
KRANT
Bli.
VRIJDAG 26 JANUARI 1973
LEIDSE COURANT
DEN HAAG (ANP) Minister De Koster van Defensie heeft gisteren
in een brief over persoonlijke verantwoordelijkheid en discipline
aan het militaire personeel een ernstig beroep gedaan op diegener
„die er thans in gedrag en uiterlijk voorkomen blijk van geven de
noodzakelijke discipline te missen, zelf hun houding te verbeteren".
Vrijwillig aanvaarde innerlijke discipline is voor een ieder beter dan
opgelegde uiterlijke discipline, aldus de minister, die meent dat,
door onkrijgstuchtelijk optreden en onverzorgd uiterlijk als gevolg
van een verminderde discipline, de geloofwaardigheid van de krijgs
macht en haar aanzien in binnen- en buitenland worden geschaad.
is uitgeroepen tot beste Finse persfoto van het jaar 1972.
en opname van bliksem boven het olympische dorp in
De foto is gekozen vanwege zijn symbolische kwaliteiten.
De minister herinnert aan de in
grijpende veranderingen die in
de krijgsmacht zijn opgetreden.
„Tal van verplichtingen en re
gels die het bestaan van de mi
litair vijf jaar geleden nog in
sterke mate bepaalden, zijn
sindsdien vervallen".
„Dit alles betekent dat meer dan
voorheen een beroep wordt ge
daan op de persoonlijke verant
woordelijkheid van de individue
le militair en hem een grotere
vrijheid wordt toegestaan om
zijn bestaan nar eigen inzicht in
te richten en vorm te geven".
De minister merkt op dat hij
daarvan al bij zijn ambtsaan
vaarding als bewindsman van
defensie voorstander was en dat
zijn standpunt sindsdien niet is
veranderd.
„Toch zijn de ervaringen met een
grotere persoonlijke vrijheid van
de militair tot dusver niet on
verdeeld gunstig. Een aantal
militairen geeft er blijk van de
ruimere verantwoordelijkheid
die hun is gegeven, onvoldoende
aan te kunnen. Een verminder
de discipline is hiervan het ge
volg".
De voorzitter van de Ver. van
Dienstplichtige Militairen
(VVDM), de heer C. Beemster-
boer, begrijpt niet precies wat
de minister met zijn brief
beoogt. „Als er sprake is van
een slechter uiterlijk voorko
men, is dit veelal te wijten aan
de weinige en slechte accommo
datie", aldus de heer Beemster-
boer. Hij herinnerde in dit ver
band aan recente uitlatingen
van het Tweede Kamerlid Van
Eisen, die na het bijwonen
een legeroefening constateerde,
dat het haar wel wat langer is
dan vroeger, maar dat de ge
vechtsdiscipline hierbij niet had
ingeboet.
Wat het onkrijgstuchtelijke optre
den betreft, vroeg de VVDM-
voorzitter zich af waarbij de
vrijheid van meningsuiting in
het geding is geweest. „In dat
geval zullen er betere waarbor
gen voor de vrijheid van me
ningsuiting moeten komen het
zou dus beter zijn in plaats van
aan te dringen op disciplinever
betering de oorzaken van on
krijgstuchtelijk optreden te be
strijden-
Met instemming citeerde de heer
Beemsterboer tenslotte uit het
rapport van de Stuurgroep
Maatschappelijke Invloeden in
de Krijgsmacht, dat het begrip
discipline discutabel is en dat
men zoekt naar een compromis
tussen verouderde kadaverdisci
pline en de ruimte die nodig is
voor vrij initiatief in een mo
dern leger. Het pleidooi voor
inhoudsloze kreet, vindt de
meer discipline is daarom een
WDM.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Ouders zijn meest
al bereid mee te betalen voor
de studie van dochter of zoon.
En als zoon of dochter, die deze
zomer examen havo, atheneum
of gymnasium doet en verder
wil studeren op universiteit, ho
geschool of een school voor ho
ger beroepsonderwijs, dan zul
len vader en moeder wel zonder
meer „goed" zeggen. Maar dan
rijst met een zucht de vraag:
Wie zal dat betalen?
Natuurlijk, er zijn rijksstudietoe
lagen. Tussen haakjes: Die
moeten vóór 31 januari (aan
staande woensdag) aangevraagd
worden met een formulier of
kaart die op school verkrijgbaar
zijn. Het ministerie van onder
wijs wil die formulieren beslist
op tijd binnen hebben, want al
les wordt automatisch verwerkt.
Te late aanvragen worden niet
meer aanvaard. Laat uw kind
gewoon zo'n toelage aanvragen,
ook al weet het nog niet zeker of
en zo ja wat het gaat studeren,
en of het zal slagen voor het
examen. Het is simpel om een
aanvraag te laten annuleren,
maar het is onmogelijk na vol
gende week nog een aanvraag
in te dienen.
Maar nu de vraag: Hoeveel toela
ge komt er, en hoeveel moeten
de ouders dan nog bijbetalen?
Het antwoord vindt u in een
boekje van 60 pagina's dat deze
week in de boekhandel ligt.
„Wat kost studeren. en wie
zal dat betalen?" (uitg. Gouda
Quint/Brouwer en Zn, Arnhem,
f 4,95).
Als bij voorbeeld, uw kind aan
een universiteit natuurkunde
gaat studeren, en er zijn in het
gezin nog twee andere fiscale
kinderen, uw belastbaar inko
men was vorig jaar 22.000 gul
den, dan gaat die studie u ko
mend schooljaar plm. 1850
gulden kosten. Voor elke andere
gezinssituatie staat het gepaste
antwoord in tabellen in het
boekje, ook voor studeren bij
het hoger beroepsonderwijs.
In bovengenoemd bedrag is ver
werkt de eventuele rijksstudie
toelage, de kinderbijslag, de
kinderaftrek en eventuele belas
tingaftrek van studiekosten als
„buitengewone last". Voor ge
noemde toelagen en aftrekken
bestaan afzonderlijke vaak inge
wikkelde regelingen. Maar bo
vendien staan die regelingen
niet naast elkaar. Er is sprake
van wederzijdse beïnvloeding.
Het boekje maakt hun samen
spel zichtbaar.
Schrijver is drs. R. Gilijamse. Hij
werkt op de afdeling financiële
zaken wetenschappelijk onder
wijs van het ministerie van O
en W. Ruim 6 jaar geleden was
Gilijamse als student voorzitter,
van de Ned. Studenten Raad en
schreef hij al een nota over stu-
dietoelagenbeleid.
Het boekje is beknopt en duide
lijk.
Regeringscommissaris
voor de omroep
DEN HAAG (ANP) De heer B.
P. Kortland uit Hilversum is
met ingang van 1 februari be
noemd tot adjunct-regerings
commissaris voor de omroep in
vaste dienst. Hij volgt de heer
J. B. Kooy op, die als zodanig
eervol ontslag heeft gekregen.
De vulkaan op het IJslandse eiland Heymaey werkt nog steeds.
Boven het eiland zijn dan ook enorme wolken met vulkanische as
en rook te zien. Een aantal huizen zijn al onder lava bedolven. De
wind draaide gisteren echter in een gunstige richting, zodat voorlopig
erger wordt voorkomen.
Van onze correspondent
LONDEN Het gerechtelijk on
derzoek naar de oorzaak van de
ramp met het Trident lijnvlieg-
tuig Londen-Brussel van de
BEA dat in juni van vorig jaar
kort na zijn vertrek neerstortte
bij het vliegveld Heathrow-Lon-
den, is nu afgerond. De 118 per
sonen, die zich aan boord van
de Trident bevonden, kwamen
bij dit ongeval om het leven.
Het onderzoek heeft negen weken
in beslag genomen. Tientallen
getuigen verschenen voor een
speciale rechtbank, die zetelde
in een Londens hotel. Deze
rechtbank zal over een maand
haar rapport voorleggen aan
het Britse ministerie van lucht
vaart.
De getuigenissen hebben aan het
licht gebracht, dat de ramp te
wijten was aan een hartinfarct,
waardoor de gezagvoerder werd
uitgeschakeld op het ogenblik
dat het vliegtuig nauwelijks van
de grond was en snel hoogte
moest winnen om een veilig ni
veau te kunnen bereiken.
Tijdens het onderzoek werd de
BEA beschuldigd van een ern
stige nalatigheid.
Ofschoon BEA wist. dat in het re
cente verleden de vleugelklep
pen van twee Tridents te vroeg
ingetrokken waien. had deze
maatschappij verzuimd de nodi
ge maatregelen te nemen om te
voorkomen, dat de piloten zich
nogmaals zouden vergissen op
een dergelijke gevaarlijke ma
nier. De Trident, die naar Brus
sel moest vliegen, is neergestort
als gevolg van dezelfde verkeer
de manoeuvre.
Geen visum
dr. Klompé
DEN HAAG (ANP) De twee
de kamerleden Wierenga
(PvdA) en K»«isterlee (KVP)
hebben ministei Schmelzer van
Buitenlandse Zaken gevraagd of
hij het niet noodzakelijk vindt
de Zuidafrikaanse regering er op
te wijzen, dat de weigering drs.
Marga Klompé een visum te
verstrekken niet bijdraagt tot
het voeren ven een politiek van
dialoog, zoals die door de Ne
derlandse regering wordt voor
gestaan. Ook vragen zij of de be
windsman of de regering bereid
is een beroep te doen op Zuid-
Afrika, mevrouw Klompé alsnog
een visum te verlenen.
Verbod
reklame voor
alcohol en
tabak gevraagd
O c*
STRAATSBURG (ANP) Een
aantal leden van de assemblee
van de Raad van Europa heeft
het ministerscomité, waarin ze
ventien landen zijn vertegen
woordigd, gevraagd adverten
ties voor alcohol en tabak in de
pers, op radio en televisie te
verbieden.
Niet alleen zouden voor de sa
menstelling van sigaren, siga
retten, en alcoholhoudende
dranken zodanige normen moe
ten worden uitgevaardigd dat
zij minder schadelijk zijn voor
de gezondheid, ook zou de pu
blieke opinie, in het bijzonder
de jeugd, meer moeten worden
doordrongen van de gevaren
van roken en drinken.
Alcohol en tabak, aldus de resolu
tie tasten de gezondheid van
een steeds groter aantal men
sen in Europa aan.
AFLEVERING 28
De volgende dag kreeg Michael gelegenheid Margaret
te bezoeken. Ze zag er veel beter uit en hij kon einde
lijk met haar praten. Hij had een tijdstip gekozen waar
op haar familie er niet was.
„Geen bombardementen geweest, vannacht?" vroeg
Margaret.
„Nee, geen bombardementen".
„Misschien vinden ze dat we genoeg hebben gehad".
„Ja, misschien wel".
Michael sprak langzaam, alsof hij naar de juiste woor
den zocht. „Ik wou je iets zeggen", zei hij.
Margaret keek hem vragend aan. Ze verwachtte dat hij
zou zeggen dat hij in. dienst ging. In de huidige situatie
leek het haar een keerpunt. Als hij nu van haar wilde
wegg..„n, v.vs het voor hem het moeilijkste tijdstip en
voor haar het moeilijkst te verdragen. Er waren nu zo
veel dingen, zoveel verantwoordelijkheden die ze samen
moesten dragen.
De moeilijkste tijd was altijd de juiste, dacht ze.
„Je weet wel...over mijn dienstneming, waartoe ik me
J verplicht voelde", zei hij. Margaret bereidde zich op
het ergste voor. „Ik doe het niet".
Ze wilde huilen van blijdschap, hem omhelzen en zich
tegen hem aandrukken. Hem tonen hoeveel dit voor
haar betekende. Maar ze beheerste zich.
„Om mij?" vroeg ze.
„Gedeeltelijk. Of liever, grotendeels en om het kind na
tuurlijk", antwoordde hij rustig, „ik zal pacifist moeten
blijven, maar alleen wat minder bewust. Het maakt het
alleen wat moeilijker. Maar waarom zou ik het gemak
kelijker moeten hebben?"
„Jé bent een rare", zei ze.
Zij had hem ook iets te zeggen en ze vond het daar nu
het juiste moment voor.
„Met het kind is het goed. Ik raak het niet kwijt".
Ze keek hem strak aan, in afwachting van zijn reactie.
Het was nu tijd om oprecht te zijn.
„Het zou een uitweg voor je zijn geweest, hè?" vroeg
ze, eindelijk uitsprekend wat iedereen dacht en wat ze
al die tijd op de gezichten om haar heen had gelezen en
wat niemand haar had durven zeggen.
„Waarom zou ik een uitweg willen?" vroeg hij, „ik wil
geen uitweg. Jij wel??"
Het moment van oprechtheid was als een meteoor ge
passeerd en had hen slechts even geraakt. Het was
voorbij, maar het had zijn merk achtergelaten. Het had
iets tussen hen doen ontstaan, waarop ze nu verder
moesten bouwen. Ze waren als twee mensen die op het
punt staan samen op reis te gaan. Ze moesten weer hun
weg naar elkaar tasten, zich afvragend wat de ander
voelde en in angst voor wat de volgende stap zou bren
gen. Prikkel, liefde, alles, zelfs afwijzing.
„Er is nu geen uitweg, hè?" zei ze. „Voor geen van ons
beiden".
De manier waarop hij zijn blik afwendde en zij haar
hart voelde beven zei haar dat het niet gemakkelijk zou
zijn. Niets tussen hen zou ooit gemakkelijk zijn, nie
zou eenvoudig zijn, nooit.
Ze wist dat er voor hen beiden een toekomst was en dat
ze moesten afwachten wat die zou brengen. Maar eens
•ouden ze weten wat het was. wat het geweest was.
Margaret dacht even aan de dood en vroeg zich af
waarop ze op haar sterfbed zou kunnen terugzien.
Ze legde de hand op haar buik en voelde het kind.
Ze hoopte, dat wat ze hadden, wat ze hadden doorge
maakt, wat ze voor elkaar voelden, tenminste iets zou
achterlaten, geluk.
Buiten scheen de zon en het traliewerk van het venster
wierp schaduwen op de vloer.
Ergens ver, ver weg blafte een hond, klonken flarden
van muziek en huilde een kind.
Ze was in het park en speelde met haar man, John en
hun kind John George.
Michael keek naar Margaret en gedurende een ogenblik
was ze zijn vrouw, stervend, verblekend.
Ze speelde in het mark met haar man Michael en hun
kind.
Hij keek naar haar als naar zijn vrouw, Margaret, her
stellend. Ze maakten een reis door de tijd, telkens weer
heen en terug. Zoekend.
Hij legde zijn hand op de hare en drukte er op, om te
voelen dat ze er nog werkelijk was
Ze waren in het heden.
En daarna?
Oktober 1941
Oktober was begonnen. Dat vreemde mengsel van zo
mer en winter, wanneer de bladeren van de bomen val-
en en de verblekende zomerzon door de kaal wordende
takken schijnt.
Tegen eind juni was Margaret uit het ziekenhuis geko
men en had haar intrek genomen in het ouderlijk huis.
De gevolgen van haar verwondingen bleken ernstiger te
zijn dan men had verwacht en ze moest in bed blijven
tot na de bevalling. Voor het gemak had Edwin de
voorkamer van het huis als haar slaapkamer ingericht.
Dat bespaarde hun veel last.
Edwin deed zachtjes de deur dicht. Het was vroeg in de
avond en Margaret deed een dutje in afwachting van de
komst van Michael. De vader van haar kind kwam
haar trouw bijna elke avond opzoeken. Hij zat dan
naast haar, naar haar gezicht te kijken en met haar
hand in de zijne met haar te praten.
Ze wachtten allemaal en er was een stilte over het huis
gedaald. Verwachting sprak alles uit wat ze deden, als
of de geboorte van Margarets kind hun wereld zou ver
anderen.
In zeker opzicht zou dat ook gebeuren, maar niemand
kon zeggen in welk opzicht.
Edwin keek uit het raam van de huiskamer. Er viel
een blad van een boom achterin de tuin. Het dwarrel
de langzaam, aarzelend omlaag, alsof het bang was de
grond te raken. Het leek liever op de wind te blijven
zweven. Eindelijk bleef het op de grond liggen. Het
gras hield het gevangen. Het lag heel stil.
(wordt vervolgd)
Het totaal uitgebrande wrak van het Jordaanse vliegtuig, dat maandag
neerstortte op het vliegveld van Kano in Nigeria. Bij deze grootste
vliegtuigramp in de geschiedenis van de burgerluchtvaart verloren
192 mensen het leven.
isz mensen nei ieven.
F.N HAAG fANPt De Econo- wordt overstroomd nldus
DEN HAAG (ANP) De Econo
mische Controledienst is begon
nen meer processen-verbaal op
te maken tegen bedrijven en
personen die hun prijzen teveel
hebben verhoogd. De directeur
van de ECD, de heer L. M.
Bruins, heeft dit meegedeeld.
De aanloopperiode, die na het
van kracht worden van de cal
culatiebeschikking het bedrijfsle
ven werd gegund om zich op de
nieuwe situatie in te spelen, is
nu wel ongeveer voorbij en de
Economische Controledienst zal
niet langer volstaan met een
waarschuwing als een te grote
prijsverhoging wordt geconsta
teerd. Er zullen nu wel flink
wat processen-verbaal afkomen.
De klachten over te grote prijs
verhogingen, die bij de ECD
binnenkomen zijn sedert 1 ja
nuari op welke datum de verho
ging van het btw-tarief van
kracht werd en loonsverhogin
gen ingingen die tot kostenstij
gingen en tot doorberekening in
de prijzen leidden, zijn wel wat
toegenomen, maar er Is geen
sprake van dat de ECD ermee
wordt overstroomd, aldus de
heer Bruins.
Hij heeft in het algemeen de in
druk, dat het bedrijfsleven het
wat de prijzen betreft rustig
aandoet en dat het bedrijfsleven
terdege het belang van de prlja-
matiging inziet. Toch komen er
dagelijks nog zo'n 50 k 60 klach
ten binnen. Daarvan was tot nu
toe ongeveer tien procent ge
rechtvaardigd, maar de ECD
constateert dat het percentage
gegronde klachten aan het da
len is.
De klachten hebben meest betrek
king op die sectoren, waar het
voor het publiek gemakkelijk is
de prijzen te vergelijken. Dat
zijn de sectoren van de dage
lijkse levensbehoeften.
Minister Langman van Economi
sche Zaken zal bij de controles
op ongeoorloofde prijsstijgingen
ook laten nagaan of er prijsver
lagingen zijn doorgevoerd als
gevolg van diverse belasting
maatregelen, zoals wijziging
van verschillende accijnzen en
vrijstelling motorrijtuigenbelas
ting voor taxi's.
Wraak
Gemeentebestuurders van het
Engelse plaatsje Crieff ruk
ken zich nu waarschijnlijk
de haren uit het hoofd omdat
zij de enige kapper in het
dorp een aanvraag voor een
andere woning hebben gewei
gerd. De kapper, in het besef
van zijn monopolie, weigert
nu consequent de schaar op
ambtelijke hoofden te hante
ren. Hij staat sterk in zijn
wraak, want hij is de enige
haarsnijder in een straal van
27 km.
Gerucht
Laatste gerucht uit Den Haag:
het nieuwe kabinet is ai lang
samengesteld. Men beraadt
zich nu nog over de vraag
waarom men h«t eigenlijk
gedaan heeft.
Carnaval
De KRO die nog steeds niets
wil leren van de mislukking
der carnavalsuitzendingen,
gaat dit jaar het feest vanuit
Maastricht op de beeldbuis
brengen. Terecht naar ons
gevoel, want de KRO maakt
alle carnavalssteden die zij
aandoet voor Jaren gelukkig.
Het eerste jaar is zo'n stad
blij omdat de KRO komt; in
de reeks jaren die volgen,
verheugt zij zich. omdat de
KRO wegblijft. En zo heeft
alles zijn (on)zin.
Definities
Examentijd: de tijd waarin de
ene helft van Nederland de
andere helft examineert.
Vakantietijd: de tijd waarin de
ene helft van Nederland rei
zen organiseert voor de an
dere helft.
Werktijd: de tijd waarin de
ene helft van Nederland voor
de andere helft werk uit
denkt.
Verkiezingstijd: de tijd waarin
beide helften van Nederland
zich afvragen of het niet
hoog tijd wordt, deze ver
deeldheid veel groter te ma
ken
Etenstijd: de tijd waarin de
ene helft van Nederland
(veel te snel) naar binnen
werkt wat de andere helft
(met veel zorg en moeite)
heeft klaargemaakt.
Bedtijd: de tijd waarop de ene
helft van Nederland bij de
andere helft in bed stapt.
Slaaptijd: de tijd waarin beide
helften van Nederland niet
meer weten dat beide helften
bestaan.
Tijd van opstaan: de tijd
waarin de ene helft van Ne
derland moeilijk met de an
dere helft overweg kan.
Citaat
Citaatje uit een krant: „De
zaal was geestelijk ver
sierd",. Een feestrijke ge
dachte.
Berend
Berend Boudewijn moet een
voortreffelijk mens zijn, die
vriend en vijand het beste
gunt. Zijn vrienden gunt hij
de geschenken met zakken
vol; zijn vijanden mogen er
wat hem betreft evengoed
balen van krijgen.
Alcoholist
Mevrouw Wheeler uit West
Ardsley in Engeland had de
gewoonte zelf wijn te maken.
Daar is ze nu mee opgehou
den. De reden: haar terriër
Suzy was er teveel van gaan
houden. Toen het diertje ziek
werd en de dierenarts ge
raadpleegd werd, constateer
de deze een alcoholvergiftl-
ging.
Bevel is bevel
Het legerbevei luidde: „Laat
Je vooral niet door de vijand
verschalken". Soldaat Daniel
Barbour gehoorzaamde. HIJ
wist tijdens een militaire oe
fening de hele dag 100 solda
ten n politiemensen, gehol
pen door speurhonden, in de
besneeuwde bergen van Wa
les van zich af te houden.
Pas tegen het vallen van de
avond kwam hij uit zijn
schuilplaats tevoorschijn.
Toen pas hoorde hij. dat hij
de avond tevoren officieel
als vermist was geregi
streerd en dat de vijand die
hij zo bekwaam van zich had
weten af te houden reddings
ploegen waren geweest.
Antiek
Sommige verzamelaars van
antiek en andere oude zaken
staan voor niets. In ieder ge
val de man die in Amster
dam op een avond de dienst
doende oude straatlantaarn
uit de grond rukte, deze op
een vrachtwagen laadde en
in Je duisternis verdween.
Voor het gemeentelijk ener
giebedrijf bleef er niets an
ders over dan de draden die
uit de grond staken te bevei
ligen.
Advertentie
Gelezen in zuivelblad de vol
gende advertentie: zwb.
volbl. fokstier geb 16-4-1972
V. Pan 92 Gp. W Pan 50
GP. M. Ks. E B 82 AB
melktekens Mv Steven pref.
2 prod. M 2,1-6347-4. 26-434-
Pr; 3.5-5305-4, 27-284-3. 38
PE; 4,4-5794-4.25-306-3.53 PE;
5.4-6156-4, 27-298-3. 42 PE.
MM KS B-f81, V SJors GP.
Geen luxe prijs.
En toch zijn er mensen die
precies weten wat hier staat!
