Ziekte van Hansen'
moet tot uitsterven
gedwongen worden
Paus: help Vietnam
bij wederopbouw
Invloed van islam
groeit in Oeganda
Onafhankelijke
kerk in China
Korte
metten
Franse bisschoppen
verdeeld over
gehuwde priester
Kerk en
Wereld
ZATERDAG: WERELDLEPRADAG
VRIJDAG 26 JANUARI 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 10
Gedurende de laatste twee
jaar is de invloed van de islam
in Oeganda, van oudsher het
land, waar het christendom
een grote toekomst werd toege
dacht, sterk toegenomen, on
danks het feit dat minder dan
tien procent van de bevolking
moslim is.
President Amin is zelf een
moslim en een hadji, iemand
die een bedevaarttocht naar
Mekka heeft gemaakt. Het
overgrote deel van het offi
cierskorps is nu moslim ge
worden. De president heeft het
leger dezer dagen van aalmoe
zeniers voorzien. Voor de drie
belangrijkste godsdiensten be
noemde hij drie officier-aal
moezeniers, die echter onder
het bevel van een moslim val
len. Amin wil nog meer aal
moezeniers gaan recruteren,
ze een militaire opleiding ge
ven en ze bij de verschillende
onderdelen inlijven. Hij zegt
veel belang aan God en gods
dienst te hechten De soldaten
zullen van de aalmoezeniers de
tien geboden moeten leren,
zoals ze in de bijbel en koran
staan vermeld.
De kerk van de islam heeft
van president Amin het mooi
ste stuk grond op de heuvel
van Kampala gekregen. De
Oegandese r*dio, zo meldt een
correspondent van The Guar
dian, zendt nu uit in het Ara
bisch en de koran wordt op be
vel van president Amin in het
Oegandees vertaald voor een
massale verspreiding.
De Arabische staten zijn
Amin's beste vrienden gewor
den sinds hij de Israëliërs an
derhalf jaar geleden heeft ver
bannen. Er ging nauwelijks een
dag voorbij zander dat er een
aanval kwam van president
Amin op de zionisten.
Enige tijd geleden werd aange
kondigd dat Lidië driehonderd
militaire instructeurs zou zen
den. Egypte heeft inmiddels
zo'n vijfentwintig artsen ge
stuurd en een groot aantal
technici. Boven alles sterkt de
relatie met de Arabische we
reld Amin in zijn overtuiging
over zichzelf. Hij voelt zich de
eerste echte Afrikaanse staats
man, een zwarte moslim, die
het noorden en het zuiden van
het Afrikaanse continent met
elkaar verbindt.
Amin verwelkomt overigens
hulp en steun van wie ook, zo
lang de helpers niet gaan over
heersen. Zijn voorkeur voor
moslims heeft men in Oeganda
inmiddels bovendien reeds af
kunnen leiden uit het feit dat
ongeveer vijftig procent van
de ondernemingen, die tot voor
kort in handen waren van
Aziaten, nu in handen zijn van
mensen die moslim zijn.
Slechts twintig procent werd
toegewezen aan niet-moslims.
De rest kwam in handen van
de staat.
Paus Paulus heeft er zijn
vreugde en voldoening over
uitgesproken, dat er een ak
koord is bereikt voor een be
stand in Vietnam. „Wij willen
allen, die zich onvermoeibaar
hebben ingezet voor de beëin
diging van dit eindeloze en
moorddadige conflict vun hanfc
danken", aldus de paus tijdens
een audiëntie van binnen- en
buitenlandse journalisten.
De paus riep alle mensen van
goede wil op om de bevolking
van Vietnam zoveel als moge
lijk te helpen bij de opbouw
van het land. Het mag er
daarbij volgens de paus niet
alleen om gaan de verwoestin
gen te herstellen, maar ook
dat men opnieuw gaat geloven,
in het goede, in de menselijke
solidariteit en de vrijheid in de
hele beschaafde wereld.
De paus beloofde dat ook hij
van zijn kant al het mogelijke
zal doen om deze wederop
bouw te laten slagen.
Na het bekend worden van het
Vietnam-vredesakkoord heeft
de secretaris-generaal van de
Wereldraad van Kerken, dr.
Philip Potter, aangedrongen op
vrijlating van alle politieke ge
vangenen als een belangrijke
bijdrage tot verzoening onder
het volk van Vietnam.
Dr. Potter zegde namens alle
bij de raad aangesloten kerken
steun toe bij de wederopbouw
en ontwikkeling van Vietnam.
„De internationale hulp voor
de wederopbouw, zoals die
door de Vietnamezen zelf zal
worden aangewezen, zal tevens
een hulpmiddel zijn bij het ze
ker stellen van een veiliger en
leefbaarder toekomst voor het
land", aldus dr. Potter.
De Chinese geestelijke Shi Yu Kuan heeft tegenover twee cor
respondenten van het katholieke Italiaanse persbureau Asca, ge
wezen op het bestaan van een van Rome onafhankelijke kerk in
de Chinese volksrepubliek.
Volgens de geestelijke, die verbonden is aan de Nan-Tangkerk in
Peking, heeft het Vaticaan laten weten dat op dit moment geen
samenwerking mogelijk is met de Chinese kerk. De Chinese
kerk, zo vertelde pater Shi Yu Kuan, probeert volgens het evan
gelie te leven.
De correspondenten van Asca hebben niet kunnen nagaan in hoe
verre de uitlatingen van de pater in overeenstemming zijn met
het officiële standpunt van de kerk in China.
Ook uit contacten met anderen is weinig duidelijk geworden over
de houding van China ten opzichte van het Vaticaan. Op de
vraag aan een redacteur van het Chinese blad „Dagblad van het
volk" dat de laatste tijd geen uitvallen meer doet aan het
adres van de katholieke kerk wat deze veranderde houding te
betekenen heeft, kreeg men slechts te horen: „Niets".
Met veel succes is in Span
je het rozekransgebed in cas-
settevorrr. op de markt ge
bracht. Volgens de „Vrienden
van de rozenkrans", die het
initiatief hiertoe namen, gaan
de cassettes vlot van de hand,
zowel bij particulieren als bij
ziekenhuizen en verpleeginrich
tingen. De cassette wordt ook
veel gebruikt voor de bandre
corder van bussen en auto's.
Elk van de vijftien geheimen
van de rozenkrans wordt toe
gelicht door een bekend predi
kant, die zijn commentaar uit
spreekt tegen muzikale achter
grond.
In Utrecht is op 73-jarige
leeftijd overleden dr. J. A. de
Koning, emeritus predikant
van de Remonstrantse Broe
derschap in Utrecht. Dr. De
Koning is onder meer voorzit
ter geweest van de V.P.R.O.
en van dr Nederlandse Protes
tantenbond, secretaris van de
centrale commissie voor Vrij
zinnig protestantisme, voorzit
ter en mede-oprichter van de
Nederlandse Jeugdgemeen
schap en voorzitter van het
Nederlands Cultuur Contact.
republiek Malawi (Z.O. Afrika)
heeft samen met het Amster
damse Instituut voor Tropen
hygiëne een proteïne-rijk voe
dingsmiddel ontwikkeld, dat
een belangrijke bijdrage kan
leveren voor de bestrijding
van honger en ondervoeding.
Het gaat om krachtvoedsel,
dat bestant uit mais, een Afri
kaanse boonsoort en aardno-
tenmeel. Momenteel worden er
proeven mee genomen in het
ziekenhuis van de katholieke
missie te Lukuni.
De hoofdredacteur van het
in Oeganda verschijnende eni
ge Afrikaar.se katholieke dag
blad „Munr.c", de veertigjari
ge katholieke geestelijke Cle
ment Kiggundu is vermoord.
Onbekenden overvielen hem op
het redactiebureau en namen
hem mee naar een plaats op
vijftien kilometer van de
hoofdstad Kampala. Daar
werd hij gedood. De auto met
het lichaam werd overgoten
met benzinp en chemicaliën en
vervolgens in brand gestoken.
Men vermoedt dat aan de
moord politieke of religieuze I
motieven ter grondslag liggen.
Nog voor het verspreiden is
het januarinummer van het
christendemocratische tijd
schrift „Cuademos para ei dia-
logi" in beslag genomen door
het Madrileense ministerie van
voorlichting. Reden was de pu-
blikatie van de volledige tekst
van de jongste verklaring van
de nationale commissie voor
„Gerechtigheid en Vrede" met
scherpe kritiek op de regering.
Belgisch
episcopaat
blijft arbortus
afwijzen
Door te herinneren aan hun
vroegere veroordeling van
abortus hebben ook de Belgi
sche bisschoppen zich gemengd
in de discussie rond de arres
tatie van de Namense vrou
wenarts dr. W. Peers, die er
van wordt beschuldigd de laat
ste acht maanden dertig
vruchtafdrijvingen te hebben
uitgevoerd.
Gevraagd naar 't standpunt
inzake abortus verwees het se
cretariaat van de Belgische bis
schoppenconferentie naar het
document van december 1970.
Daarin hadden de Belgische
bisschoppen onderstreept dat
het een eerste plicht is „het
menselijk leven te eerbiedigen
en te beschermen in alle sta
dia van zijn ontwikkeling. Het
radicale verbod van elke vorm
van moord vormt de grondslag
van onze maatschappij".
De bisschoppen achten het on
juist te veronderstellen dat een
wettelijk toelaten van abortus
een oplossing betekent. Met
vele andere episcopaten menen
zij dat abortus niet nodig is,
indien de maatschappij zodani
ge garanties biedt, dat de moe
der het kind gemakkelijker
kan aanvaarden.
De bisschop van het Franse
Carccasonne, mgr. P. Puech is
het niet eens met de opvatting
|die zijn collega van Orleans,
mgr. Riobe, heeft over het ge
huwde priesterschap.
Mgr. Riobe had onlangs in een
interview verklaard: „Als een
plaatselijke geloofsgemeen
schap sterk bij mij zou aan
dringen om een van zijn leden
tot priester te wijden, dan zou
ik bereid zijn om dit voorstel
aan de H. Vader voor te leg
gen, mits het aan een duidelij
ke behoefte en verwachting
beantwoordt".
Mgr. Puech denkt daar duide
lijk anders over. In zijn bis
domblad schrijft hij: „De
priesterwijding is niet alleen
maar eert zending door de bis
schop in antwoord op een be
hoefte van de geloofsgemeen
schap". Volgens hem is het
wel juist dat de kerkgemeen
schap steeds meer wordt ge
raadpleegd voor een wijding,
maar zij roept niet tot het
priesterschap. „Het is de bis
schop als gezagdrager van de
kerk, die roept". Mgr. Puech
vroeg zich af wanneer men nu
eindelijk eens zal ophouden om
het leven van de kerk te ver
lammen met problemen, die al
door de paus en de synode ge
regeld zijn.
DEN HAAG Lepra of melaats
heid is in de loop van de ge
schiedenis altijd een gesel van
de mensheid geweest, omdat
deze zenuwdodende infectueuze
huidziekte de meest afschuwelij
ke verminkingen veroorzaakt en
maakt dat de lijder uit de
gemeenschap gestoten wordt om
in alle eenzaamheid of in gezel
schap van lotgenoten zijn ver
der tragisch leven te slijten.
Heden ten dage weet men, dat de
lepra, ook wel eufemistisch
ziekte van Hansen genoemd
naar de Noorse ontdekker van
de bacil, heel wat minder be
smettelijk is dat men altijd aan
genomen heeft; men weet ook,
dat de ziekte gemakkelijk en
goedkoop te voorkomen en te
genezen is, al zijn eenmaal aan
gerichte verminkingen natuur
lijk niet meer te herstellen. De
kwestie is namelijk dat de le
prabacil (mycobacterium le
prae; in 1876 door Hansen ont
dekt) een misbaksel in de na
tuur is en dientengevolge weinig
weerstand heeft; hij komt dan
vooral voor de lepra. Onder
ook alleen bij mensen voor. De
leprabacil kan zich om zo te
zeggen maar nèt handhaven en
er is maar weinig voor nodig
om de balans naar de andere
kant, namelijk naar de totale
uitsterving, te doen overslaan.
Dat weinige kost in ieder geval
toch miljoenen en om deze ge
heel of gedeeltelijk bij elkaar te
krijgen is het komende zater
dag Wereldlepradag.
Zoals altijd: voorkomen is beter
genezen. Dat geldt eens en
voorkomen wordt in ruimere zin
verstaan: voorkomen dat zich
verminkingen gaan voordoen.
Verminkingen die doorgaans
ontstaan omdat de lepra de ze
nuwen ongevoelig maakt en de
lijder niet voelt of hij zich ge
stoten heeft, iets heets aanpakt
of in spijkers of glas loopt. Er
bestaat een heel arsenaal doel
treffende middelen tegen de le
pra en er is er een bij dat min
der kost dan een aspirientje.
Dat is het befaamde DDS. Er is
één maar aan verbonden: er
zijn vage aanwijzingen dat de
leprabacil op den duur weer
stand kan vormen tegen de
DDS. Dat betekent dat men snel
te werk moet gaan, vóór men
werkelijk resistente stammen
krijgt. De leprabacil moet als
het ware het slachtoffer worden
van zijn eigen beperkingen.
Deze zijn: hij is uitsluitend ge
bonden aan één gastheer, name
lijk de mens, hij kan alleen
rechtstreeks van mens op mens
worden overgebracht als regel
zonder tussenkomst van water,
voedsel, bodem, lucht of insect.
De kansen een nieuwe gastheer
te bereiken zijn zeer beperkt;
slechts een zeer klein deel van
de mensheid (plm vijf pet) is
een goede gastheer. De meesze
mensen zijn in staat de binnen
gedrongen bacil snel te doden
en tenslotte vermenigvuldigt de
leprabacil zich maar zeer lang
zaam, zodat het jaren kan du
ren voor de ziekte zich open
baart en de zieke een besmet
tingsbron wordt. Het besmet
tingsgevaar is niet zo bijzonder
groot en staat zeer zeker niet in
verhouding met de geweldige
angst, die vooral in de christe
lijk getinte landen voor de le
pra bestaat. Dat heeft waar
schijnlijk bijbelse achtergron
den. De melaatsheid doorkruist
de bijbel als een spookbeeld,
maar het is zeer de vraag of
met het oude hebreeuwse „za-
ra'ath" uitsluitend lepra be
doeld werd. Waarschijnlijker
dat daarmee een groep van
huidziekten werd verstaan,
waaronder misschien ook lepra.
Feit is in ieder geval, dat de lij
der aan lepra in vergevorderd
stadium in bijna alle maat
schappijen uitgestoten wordt,
Ook aan dit schrikbeeld kan een
einde worden gemaakt: een pa
tiënt die behandeld wordt is
geen bron van besmetting meer.
Een tweede afschuwelijk gevolg
zijn de in de laatste stadia op
tredende verminkingen, vooral
van de ledematen. Deze gevol
gen kunnen alleen opgevangen
worden door prothesen en dat is
een aanmerkelijk duurdere
zaak, zeker in de ontwikkelings
landen dan het eenvoudig, in tij
dig stadium toedienen van DDS
of andere geneesmiddelen.
De Wereldlepradag heeft ten doel
in al deze gevallen de grootst
mogelijke hulp te bieden en wel
op wereldniveau. (Stichting We
reldlepradag Nederland, Den
Haag postgiro 343600).
T. van Grinsven
