KUNST
OP
ZICHT
Pieter Geraerdts schreef boek
„In de zesde hemel"
Om de lezer te
laten ontdekken
wat ruimte is"
mm
„J>
VEGTER EXPOSEERT
kunst
s
—Theater
agenda
Publieksprijs
voor Eradus
Bioscopen
programma
De Graaf
en Vennik
in Hot House
Wim Bors
bij Van
der Vlist
Kritisch
cabaret-
UARI j
1GINA 5
ZATERDAG 13 JANUARI 1973
LEIDSE COURANT
-•
Dames
bureau
dikwijls gebeurt het niet,
bij het opruimen van
a' j schuur of zolder een oude
lemani ^ast' een tafel een hand"
olkenbcj v0' stoffige gebruiksvoorwer-
C. Gr pen te voorschijn komt.
en M P00*1* u dat overkomen: zet
en' die spullen dan niet meteen
en p klaar voor de grofvuil-wagen
en als u er niet direct iets
jaar; moois of bruikbaars in ziet.
Er bestaat grote belangstel-
idbloed ling voor antiek. Dat blijkt
o.m. in de reacties die we
Geborj krijg®"» °P deze rubriek,
Kam] waarin iedereen informatie
jA; kan inwinnen over oude
meubels, curiosa en gebruiks-
fc-v. voorwerpen.
n t Schrijf een kaartje naar „Ver
en frouwd met Oud", Redactie
Ploeg Leidse Courant, Kort Rapen
burg 2 te Leiden heeft u
een fotootje van het betref
fende voorwerp, stuur - dat
dan op en uw vragen wor
den hieronder beantwoord.
Van een lezeres kregen wij een foto toegezonden van dit damesbu
reau. De houtsoorten die voor dit meubeltje gebruikt werden,
zijn gedeeltelijk zwart gebeitst noten, wortelnoten- en
gelkop-esdoom, alles glimmend gepolitoerd.
Jn de enge betekenis van het woord is politoeren het bewerken
meubels met een mengsel van rood gekleurde schellak en alco
hol. Maar in het algemeen verstaat men eronder het bedekken
van het hout met een beschermende laag, waahbij de nerf dicht-
gestopt en het oppervlak diep-glanzend wordt gewreven. Het
werkelijk mooi politoeren, vooral van grote vlakken zoals tafel
bladen, is een kunst op zichzelf. Daarbij speelt zowel het ge-
$ld bruikte mengsel als het vakmanschap van de bewerker een be-
Hoog langrijke rol. Iedere zichzelf respecterende meubelmaker had
danook een eigen recept voor het samenstellen van zijn politoer.
Hij bracht dit in laagjes aan op het hout, nadat steeds eerst de
oude laag werd gladgeschuurd met puimsteenpoeder.
Het hier afgebeelde bureau behoort tot de drukke rococostijl e
rond 1880 te dateren. Het zou afkomstig kunnen zijn uit het be
drijf van de Gebr. Horrix te Den Haag. Dit bedrijf, de eerste
Nederlandse meubelfabriek, werd in 1850 gesticht.
Na die tijd wordt het vervaardigen van meubels langzamerhand
overgenomen door fabrieken en verdwijnen de meeste werk
plaatsen. Dat dit bureau niet alleen diende om eraan te schrij
ven, maar ook om er snuisterijen op uit te stallen, blijkt uit de
rijk gesneden opbouw. In inventarissen vindt men soms bureaus
waar vijftig tot honderd stuks bibelots, foto's etc. op te pronk
staan. De spiegels, die hier gebruikt zijn, zouden hebben kunnen
dienen om deze voorwerpen van alle kanten te laten bewonde
ren. Maar men kan er ook een typisch vrouwelijke toevoeging
aan een schrijftafel in zien. De waarde van dit bureau ligt rond
de 1.000,—.
G.
ssHsSSS-iL.
WARMOND Jan Steen, de befaamde
zeventinede eeuwse Nederlandse schilder,
bekend om zijn kleurrijke (uitbeeldingen
van kroegen en (huiskamers heeft, in de
tijd idat hij in Warmond woonde, hm zijn
artistieke eigenschappen waarschijnlijk
minder in de belangstelling gestaan dan
de huidige bewoner van het Jan Steen
huisje: Pieter Geraerdts jr. Geen mu
seum of er hangt of tstaat wel iets van
Warmondse Pieter. Vooral zijn kerami
sche werkstukken worden hoog aangesla
gen, ook in het buitenland. Binnenkort
komt de Warmondse kunstenaar zelfs met
een boek op de (markt, een neven-artistie
ke bezigheid waaraan Weinig Nederlandse
kunstbroeders zich tot nu toe hebben ge
waagd. En dan te bedenken dat Pieter
Geraedts jr. het een aantal jaren geleden
eigenlijk niet meer zo erg zag zitten in de
kunst.
(-Sss.'
- H
K,.
- W' W04;'
Pieter Geraerdts voor het huisje
Hoewel de meeste kunstenaars
een broertje dood hebben aan
de militaire dienst, is juist Pie
ter in deze tijd tot rijping geko
men. Om misverstanden te
voorkomen: tijdens zijn verblijf
in Suriname schoot hij erg
slecht en was hij wat je noemt
een dwarsligger maar toch deed
hij er een belangrijke ontdek
king. Tijdens zijn speurtochten
door wat woeste streken kwam
hij in aanraking met een india
nenstam en wat hij daar zag
maakte een diepe indruk op
hem. Een leven in de wildernis
volkomen in harmonie met de
natuur. Het pottenbakken, het
werken met aarde en vuur, trof
hem daarvan wel het meest.
Pieter rommelde wat rond tussen
de indianen en kreeg het
prompt te pakken. Terug in Ne
derland wist hij wat hem te
doen stond. Voortaan zou hij
zich gaan bezighouden met het
vervaardigen van keramiek
(pottenbakkerskunst). Over die
periode zegt hij nu: „Werken
met aarde en vuur is een gewel
dige ervaring. Langzaam bouw
je iets op. Je ziet het ontstaan.
Je verdeelt de spanning over
het gehele ding. Alles is erg re
gelmatig. Er is niets explosiefs.
Het was wel een moeilijke tijd.
Een schilderij werd toen veel
meer als kunst gezien. Een pot
je was toen maar een potje. Je
bent dan meer ambachtsman
dan kunstenaar".
Het werk van Pieter Geraedts
kreeg desondanks veel officiële
waardering, onder meer een
tentoonstelling in het stedalijk
museum en uitnodigingen uit
Canada en Amerika. Aarde en
vuur is de 32-jarige Warmondse
kunstenaar echter niet altijd
blijven boeien. Hij zegt: „De
keramiek is voor mij te beslo
ten. Voor mij is nu belangrijker
de binnenruimte. Dat aspect wil
ik er nu in opnemen. Wat ruim
te voor mij is? Zo iets als je
midden op zee zit en je wordt
geconfronteerd met jezelf. Je
zelf ontdekken, dat is wat ik er
mee wil bereiken". Pieter
slaakt een diepe zucht. Een bre
de glimlach trekt over zijn ge
zicht. „Het is misschien alle
maal wat moeilijk', zegt hij, „ik
hoop dat het in mijn boek dui
delijker naar voren komt".
In dat boek wil Pieter Geraedts
de lezer zelf laten ontdekken
wat voor hem ruimte betekent.
Om dat mogelijk te maken zijn
In het boek een groot aantal
vouwbladen ingesloten waar de
lezer zelf mee kan gaan experi
menteren. Pieter: „Door dit
vouwen en knippen en bezig zijn
krijgt men gevoel voor forma
ten en relaties tussen ruimten.
Men moet de ruimte als een ab
stract begrip gaan voelen". Als
alles goed gaat komt het boek
in april in de handel ter gele
genheid van Pieters tentoonstel
ling in het Haags gemeente
museum. Uitgeverij Kluwer heeft
door laten schemeren dat het
zo'n tienduizend exemplaren op
Nederland wil laten neerkomen.
Er is echter één moeilijkheid.
Pieter wil het boek aan het Ne
derlandse volk („iedereen die
een niet-kunstkenner is) van de
hand doen voor de schappelijke
prijs van 9,80 gulden. Kluwer
echter voelt meer voor een prijs
die rond het viervoudige van dit
bedrag zweeft. „Dat is belache
lijk", zegt Geraedts. Ondanks
het feit dat hij aan den lijve
heeft ondervonden wat het bete
kent als je jaren moet teren op
de contra-prestatie wil hij zo'n
bedrag voor zijn boek niet heb
ben. „Of mijn prijs of ik publi
ceer het niet".
ItwI. Museum
irla, 1 4,1044) tot 14/
aa tot 28/1. De i
Prlriljksmusi
Wi 46246) t
"IV kleine e
het oud-Egyptische schrift ontcijferde.
16 januari
idsgehoorzaalLeidse Kunst!
.Voor Allen" met het Mondeis
Trio. Aanvang 20.15 uur.
■n 17 j,„„rt
rJglajlds Lyceum: Kabaret Teks
Donderdag 18 januari
26S01 Rijnlands Lyceum: Zelfde prograr
tt woensdag. Aanvang 20.15 uur.
Een stadsgezicht van Jan Vegter.
LEIDSCHENDAM In het
stiltecentrum „De Schakel"
in het Leidschendamse koop
centrum „Leidsenhage" is
vanmiddag een expositie ge
opend van tekeningen van
Jan Vegter. Theo Bitter
opende de tentoonstelling,
die tot en met 2 februari
duurt.
Jan (Jacob) Vegter is 29
maart 1927 in Voorburg ge
boren als zoon van een tex-
tielgroothandelaar. Na zijn
middelbare schoolopleiding
en de Academie voor Beel
dende Kunsten in Den Haag,
werkte Jan Vegter enige tijd
in het bedrijf van zijn vader.
Na erfkele prijzen met zijn
kunstwerken te hebben ge
kregen, verbond hij zich alj
leraar tekenen aan enkele
scholen.
De openingstijden van de ten
toonstelling zijn dagelijks
van elf uur tot kwart over
vier. Maandag van een uur
tot kwart over vier en don
derdagavond bovendien nog
van acht tot negen uur. Het
centrum is 's zondags geslo
ten.
'Exposities
LEIDEN In het Rijnlands Ly
ceum zal a.s. woensdag en don
derdag de kabaretgroep Tekst
pierement optreden met het
nieuwe programma „In de zes
de hemel". Het belooft een veel
zijdig programma te worden,
waarin conférences en liedjes
elkaar af zullen wisselen.
In tegenstelling tot de strekking
van de twee vorige program
ma's, waarin de groep nogal
een positieve kijk op het leven
scheen te hebben, zijn er nu
nogal vaak grimmige uitschie
ters tussen de lieflijke liedjes.
De teksten zijn geschreven door
Frank Samnder en Jos Brink.
Om het programma een zo veel
zijdig mogelijk aanzien te geven
zijn beide tekstschrijvers bijge
staan door Annemarie Oster en
enkele anderen. Ook bekenden
uit de muziekwereld hebben met
Tekstpierement bemoeienis ge
had. Zo zijn Joop Stokkermans
en Harry Bannink verantwoor
delijk voor de muziek. Als bege
leidingsinstrumenten worden
hoofdzakelijk piano en dwars
fluit gebruikt.
Gezien het vroegere succes van
„Tekstpierement" en de deskun
dige regie van Johan Verdoner
(„Lurelei" en „Met blijdschap
geven wij kennis") belooft „In
de zesde hemel" een uitvoering
te worden, die alleszins de
moeite waard is. Het Kabaret Tekstpierement. V.l.n.r. Lfa Karon, Frank Sanders, Guui/ke Kotte en Jos Brink.
LEIDEN De publieksprijs van
de onlangs gehouden tentoon
stelling van de Leidse amateur
fotografen Is toegekend aan
Frans Eradus met zijn „Zlgcu-
nerportrct". De tentoonstelling
werd gehouden ter gelegenheid
van het 50-jarog bestaan van de
vereniging.
De prijs werd aan de gelukkige
overhandigd door do heer J.
Versteeg, lid van de jubileum
commissie op de slotavond van
de jubileumviering. Door do
jury werd aan Dlnkie Feet de
hoofdprijs toegekend. D. Slot
houwer uit Vlaardingen kreeg
„de troostprijs".
CAMERA: „Do duivel kont «een ro-
nnde" 14 Jr. elke avond 19.00 en
21,15 uur mix, dl. do. en vr. 14.30
uur. Kindermol Inee: „Wlnnetou en
Old Shattcrliand" zo. en zn. 14.30 u,
zo. 14.00 on 10,15 u.; nnchtv, „Be
dazzled" 18 Jr. vr./zii. 23.30 u.
LIDO: „BIJ do beesten nf" all. diiR
14.30, 19.00 en 21.15 u. zo. extra
voorst. 10.45 u.
LUXOJt„Tho dcllvornnce", IR Jr.
dag. 14.30. 19,00 en 31.16 u„ zo. extra
voorst. 16.45 u.
REX: „Blue Movle" 18 Jr. dUR. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. zo. extra voorst.
16.15 u.
STUDIO: „Tho Hospital" 18 Jr. diiR.
14.30, 19.00 cn 21.15 u. zo. cxlru
voorst16.45 u.
TRTANON: „Liefde en lnchen" 18 Jr.
dan. 14.30, 19.00 en 21.15 u. zo. extra
voorst. 16.15 u.
LEIDEN In Hot House is giste-
ren de jazzmuziek weer losge
barsten. Gasten op deze eerste
jazz-avond in het nieuwe jaar
waren Rein de Graaf en Dick
Vennik met hun kwartet.
Beide musici verwierven al eer
der faam onder de jazzliefheb
bers. Rein de Graaf door zijn
bezielend begeleidingswerk bij
het optreden van Dexter Gor
don; Dick Vennik als ster-saxo
fonist dn het kwintet van Rob
Agerbeek. Henk Haverhoek
(bas) en Eric Ineke (drums)
maken het kwartet compleet.
Het Hot House programma voor
de komende weken is: 19 janua
ri: Loek Dikker (muziekgroep-
je); 26 januari: Oude Stijl
avond; 2 februari: Kees Haze-
voet, Chris Wanders en Martin
van Duinhoven (winnaars van
de Wessel Ilckenprijs 1972); 9
februari: Rob van den Broeck,
Ronald Snijders, Ferdie Rikkers
en Max Bolleman (Suite 4); 16
februari: Ton Wijkamp, Karei
Rei'js, Jaap Glerum en Lex Co-
hen <Karel Reijs/Lex Cohen
Kwartet). Twee musici van het Rein de Graaf/Dick Vennik kwartet, dat vaak gast is in Hot House.
LEIDEN De cabaretier Robert
Kruis opent vanavond in Gale
rie Van der Vlist een tentoon
stelling van de Scheveningse
kunstenaar Wim Bors. -
Het is voor de eerste keer dat
Wim Bors op de Botermarkt
zijn schilderijen en grafieken
exposeert. Na de officiële ope
ning, die om 21.00 uur ge
schiedt, zal de cabaretier met
zijn begeleider, Peter Stoops,
enkele van zijn liedjes ten geho
re brengen.
