Je moet
ermee
leren
leven
Sentimentele terugblik op de
liedjes van de jaren vijftig
771
•sHurr i
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE MORGEN
Hou het
scherm
in 't oog
RADIO VANAVOND
RADIO MORGEN
TERUGBLIK
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 5 JANUARI 1973
^DIIIilllllClllIilDUIlllllllDliilllllllllllllllllililiOlllllli'llllinBIlllllllllllll
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
IIIHIlWIWUMIIlllUIIIIMIIilllll!
Je moet ermee Ieren leven. De titel van een uit het leven gegre
pen liedje uit de humoristische KRO-serie Citroentje met Suiker.
Maar behalve een titel niet minder een kreet, die opgeld doet in
de medische wereld.
Een vrouw met vage klachten: ,.Met mijn reuma werd ik van
het kastje naar de muur gestuurd tussen internist en reumato
loog. Pilletjes krijg je genoeg. Maar echte hulp? Er werd gewoon
tegen mij gezegd: U moet ermee leren leven. Dat pik ik niet".
De chauffeur-verkoper van een frisdrankenfabriek voelt iets in
zijn rug bij het tillen van een kistje. Via de huisarts kwam hij
terecht bij masseur, bestraler, röntgenoloog en bij iemand van
wie hij een rugpunctie kreeg. Hij weet nog steeds niet wat hij
heeft, maar teert vooralsnog op het medisch advies, dat hij er
mee moet leren leven.
Een man moet voor een onderzoek een dag naar het ziekenhuis.
Hij wordt hier en daar geprikt en staat monsters af. Nadien
moest hij nog een keer terug komen, omdat alles was zoekge
raakt in het laboratorium.
Dit zijn enkele uitspraken en ervaringen die een plaats hebben
gevonden in de documentaire serie over Gezondheidszorg, waar
van de KRO de eerste aflevering a.s. maandag uitzendt. Voorlo
pig zijn er zes van in de maak, die een half uur duren. Bij de
gezondheidszorg is iedereen betrokken, in elk geval als betaler
van premies en hopelijk nooit als patiënt. Onder de titel Volgen
de patiënt wordt de kijker binnengevoerd in deze gesloten we
reld, van huisarts tot ziekenhuis, een wereld waar de medicijn
man onbeperkt heerser is, omgeven met een magie die vroeger
ook de pastoor deelachtig was. Inderdaad groeit de behoefte aan
openheid ook bij de artsen, maar deze vicieuze cirkel zal toch
van buitenaf doorbroken moeten worden. Daarom wil de KRO
met deze serie uitdrukkelijk stem geven aan de gewone man,
aan de vakbonden en de ziekenfondsen. Zij betalen het Ieeuwe-
deel (rond 80 pet) van het kostbare pakket, dat als gezondheids
zorg wordt aangeduid. Zij hebben dan ook het meeste recht van
spreken.
Patiëntenbond
Samensteller Frans Wijsen: „Elke aflevering wordt besloten met
een discussie over de stof die aan de orde is gesteld in beelden,
interviews en cijfers. In een daarvan komt dr. A. Thiadens aan
het woord, leider van het project gezondheidszorg van de Werk
groep 2000, die vindt dat er een organisatie van patiënten ge
vormd moet worden, die medezeggenschap krijgt in de gezond
heidszorg. Dat is op vele goede gronden verdedigbaar.
Ik heb voor deze serie heel wat cijfers doorgeploegd. Over een
periode van bijna tien jaar, waarin de kosten van levensonder
houd stegen met 135 pet, gingen de kosten voor de gezondheids
zorg omhoog met 255 pet. Hoe lang kunnen we daarmee door
gaan? Het lijkt wel of we steeds zieker worden, voortdurend
Het KRO-team bezig met de opnamen in het ziekenhuis
meer naar de dokter gaan en minder op het werk verschijnen.
Intussen stijgt de ontevredenheid. De gemiddelde ervaring van
de patiënt is, dat de dokter op medisch gebied heel goed is,
maar in de menselijke benadering niet eerlijk is, vertrouwelijk
heid uit de weg gaat waaraan juist de patiënt zo'n behoefte
heeft. Een patiënt kreeg op een gegeven ogenblik van de dokter
te horen, dat hij (zij) morgen geopereerd zou worden. Toen de
patiënt vroeg waarom, zei de dokter: „Dat is voor mij een vraag
en voor u een weet". In de studententijd al zal de arts geleerd
moeten worden, dat een patiënt een mens is en geen object. In
deze serie over gezondheidszorg ligt daarom de nadruk op de in
vloed die de patiënt zelf kan hebben op de gezondheidszorg. Laat
ik dat de psychologische benadering noemen. Later wil ik meer
aandacht geven aan de financiële kant. Maar de gezondheidszorg
is een zeer complexe materie. Als je er aan begint weet je niet
wat je overhoop haalt. Afhankelijk van de response zetten we het
volgend seizoen deze serie voort".
Achtereenvolgens komen in deze serie aan de orde de samenwer
king huisarts, wijkverpleegster en maatschappelijk werk; het zie
kenhuis; de financieel-economische kant van het ziekenhuis; de
status van de specialist en de reacties op voorgaande program
ma's, waarin ook buitenlandse ervaringen worden verwerkt. De
research is gedaan door Tom Bakkers, een vrijwel afgestudeerde
socioloog. Ria Groeneveld en Frans Wijsen namen interviews af
en Joost Tholens had de regie.
Veel
medewerking
Joost Tholens; „Wij hebben gefilmd in twee ziekenhuizen en bij
een huisarts, steeds met toestemming van de patiënt en met
NEDERLAND I
15.30 Les Poppys
15.45 In de Stille Oceaan
16.55 Signed by the Cats
18.45 Ti-Ta Tovenaar
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Het geheimzinnige leven
onder water
20.00 Journaal
20.21 Met liedjes het land in
21.40 Tussen half acht en half
negen
22.00 Hier en nu
22.40 Geestelijke liederen
22.50 Journaal
NEDERLAND II
18.45 Ti-Ta Tovenaar
18.55 Journaal
TROS
19.05 Calimero
19.10 Wereld op wielen
20.00 Journaal
20.21 De overval (film)
21.35 A sentimental journey
(show)
22.25 Tros-sport
22.50 Uit de kunst
23.20 Journaal
België Nederlands
18.00 uur Fabeltjeskrant
18.05 uur Opgejaagd in Holland
19.05 uur De toverbal
19.20 uur Ziet u er wat in
19.33 uur Zoeklicht
19.38 uur Mededelingen en
weerbericht
19.45 uur Journaal
20.10 uur De laatste reis
21.30 uur Olympia 1972
22.20 uur Journaal
22.25 uur De andere film
NEDERLAND I
handhaving van diens intimiteit ook. Niet dat we overal even ge
makkelijk toegang hadden, maar na uitvoerige toelichtingen over
onze bedoelingen ondervonden we toch over het geheel genomen
veel medewerking. Er moesten wel vele meters film verschoten
worden om tot een goede keus te kunnen komen. Niet alles mag
de huiskamer in en bovendien moesten uit zeer uitvoerige dok
tersconsulten alleen de essentiële dingen genomen worden. Uit al
deze gesprekken is ons echter wel gebleken, dat de artsen een
vrijwel ongelimiteerd vertrouwen genieten. Dit kan ertoe leiden
dat de arts autoritair wordt, al is het getal artsen te verwaarlo
zen, dat op ons verzoek om medewerking reageerde met de op
merking, dat zij met ons niets te maken hadden. Er is toch een
groeiende openheid in die wereld".
De patiënt wil niet langer iemand zijn, die een pyjama aan moet
trekken en verder af moet wachten wat er over hem bevolen en
beslist wordt. Ook zal er meer in teamverband gewerkt moeten
worden tussen dokters, verpleegsters en andere betrokkenen. Een
verpleegster kan haar werk niet goed doen, als zij met de patiënt
ook niet kan praten over diens ziekte. Hier ligt een taak voor de
specialisten, die al te zeer zelfstandige ondernemers zijn in het
ziekenhuis, dat er niet in eerste instantie voor hen staat. Om dis
cussie met de kijker mogelijk te maken zal na de uitzending van
een aflevering op de tv op de vrijdag daarna in het radiopro
gramma Interlokaal een dokter aan de telefoon plaats nemen om
te antwoorden op reacties.
Frans Wijsen: „Sinds ik met dit programma bezig ben is me ei
genlijk opgevallen hoeveel mensen binnen en buiten het zieken
huis hiermee bezig zijn. En hoevelen rondlopen met een unhei
misch gevoel over alle zaken die de zorg voor de gezondheid be
treffen. Dat is dan ook de bedoeling van deze serie dat er een
stuk van de ondoorzichtigheid wordt weggenomen".
TON OLIEMULLER
11.00 Teleac
16.02 Rikkie en Slinger
16.25 Stuif-es-in
18.45 Ti-Ta Tovenaar
18.55 Journaal
AVRO
19.05 Sportpanorama
20.00 Journaal
20.21 Sterallures
22.05 Cade's county
22.50 Miss tv Europa
23.40 Journaal
België Nederlands
NEDERLAND II
eiiaiiiiiiiiiiiiiDiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiiaiiiHiii
18.45 Ti-Ta Tovenaar
18.55 Journaal
KRO
19.05 Voor een briefkaart op de
eerste rang
20.00 Journaal
20.21 Brandpunt
21.10 Anne Magnani (film)
Verplaatsing
ambtenaren
op de radio
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Het streven van
de regering, overheidsdiensten
niet in Den Haag te concentreren,
maar meer landelijk te spreiden,
roept een groot aantal problemen
op. Wat betkent het bijvoorbeeld
voor de gezinnen van de ambtena
ren, die vaak geboren en getogen
zijn in Den Haag, naar het noor
den of het zuiden van het land te
moeten verhuizen? Wat betekent
het voor de provincie plotseling
geconfronteerd te worden met
grote groepen stijf-deftige Hage
naars?
Op een aantal aspecten van dit
overplaatsingsbeleid zal worden
ingegaan in het radioprogramma
Regionale zaken, dat door de
A.V.R.O. wordt uitgezonden op
maandag 8 januari om 14.55 uur
via Hilversum 1. Onder meer zal
hierin een interview te beluisteren
zijn met de minister van binnen
landse zaken.
De jaren vijftig zijn weer hele
maal in. Met heimwee in de ogen
worden de verstofte foto's uit die
tijd, jongens in plusfour, een fiets
met een hoog stuur, het samen lax/Qn Onder Water
pinda's knabbelen onder de lamp L^ven VlIUCr WOier
bekeken. Gezelligheid is troef.
Puzzles, ganzeborden, monopolie,
kwartetten hebben in menig gezin
hun herintreden gemaakt. Puur
jeugdsentiment.
De TROS versterkt vanavond
deze heimweegevoelens met een
liedjesprogramma, waar arties
ten, die verantwoordelijk zijn
voor de sound van de vijftiger ja
ren, voor het scherm komen. The
Ramblers, Jo Leemans, het or
kest van Francis Bay, Rocco Gra-
nata, Gerhard Wendland, Long
Tall Ernie, de groep Smyle, Helen
Shapiro, Bobbejaan Schoepen, Mi
chael Jackson en The Kilima Ha-
waiians maken vanavond een sen
timental journey naar de jaren
1950 en 1960.
Ned. II. 21.35 uur.
Een tweede blik op de wondere
wereld van vissen en planten.
Ned. I 19.05 uur.
Met liedjes het
land in
Nakaarten
over Barend
Servet
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Recente uitzen
dingen van de Barend Servet
Show vormen de aanleiding tot de
aflevering van de N.O.S.-radioru-
briek Radiorama over Bloot op de
buis, die maandag 8 januari om
23.20 uur via Hilversum 1 wordt
uitgezonden. Enkelen van dege
nen, die bij de Barend Servet
Show zijn betrokken, alsmede
vele andere bekende Nederlanders
zullen in deze uitzending hun me
ning geven over wat hun inziens
kan en niet kan op de televisie.
De meningen staan in een aantal
gevallen diametraal tegenover el
kaar.
Aan het woord komen onder ande
ren het Barend Servet-team met
hun chef Jan Blokker. Rinus Fer-
dinandusse, Toon Hermans, Prof.
Zijdeveld, psychiater dr. Musaph, j
Phil Bloom, Haya van Someren-
Downer, Frits van der Poel ec
Nico Scheepmaker.
SONJA GASKEL
even terug in Nederland
Nederlandse en buitenlandse ar
tiesten treden vanavond op in de
Europahal in Dinxperlo. De lied
jes worden afgewisseld met muzi
kale families, een quiz, het kam
pioenschap sneldichten en de ru
briek Dat wil ik nog wel eens ho
ren. Presentator is Ted de Braak.
Ned. I 20.21 uur.
Tussen half 8
en half 9
Hoe reageert een kinderloos echt
paar op de vondst van een pasge
boren baby in de keuken? In een
kort tv-spel worden de verschil
lende reacties van de man en de
vrouw belicht. De vrouw wordt
gespeeld door Ingeborg Uyt den
Bogaard. Ad Noyons is de echtge
noot.
Ned. 1 21.40 uur.
Calimero
Vijf minuten op avontuur met Ca
limero. Een lol uit de loterij.
Ned. II 19.05 uur.
Wereld op wielen
Aandacht vanavond in deje ru
briek voor de verkeersopvoeding
van de Nederlandse automobilis
ten. Voor de afwisseling doe-het-
zelf tips. De traditionele test is
gewijd aan de Peugeot 104.
Ned. II 19.10 uur.
13.30
14.15
14.15
16.00
16.30
17.00
18.00
18.05
18.15
19.05
19.35
19.40
19.45
20.10
20.55
21.20
21.50
22.40
uur Wie weet, wint
uur Singing in the rain
uur Tekenfilmtrein
uur U en uw gemeente
uur Mijn lichaam en ik
uur Milieubescherming
uur Fabeltjeskrant
uur Mac en Lee
uur De vorstinnen van
Brugge
uur Doorgaand verkeer
uur Zoeklicht
uur Mededelingen
uur Journaal
uur Piste
uur De vrolijke dokters
van Swithin
uur Echo
uur Sheriff Cade
uur Journaal
?chtstreeks progr.
18.00 Nws. 18.11 Aktual. en 18.30 Pol.
Partijen: Uitz. van DS'70. KRO:
19.00 (S) Springplank: jonge arties
ten. 19.30 En toch kerk: gesprekken
over kerk en kerk zijn In onze tijd.
19.45 Zingende kerk - muziek in de
liturgie. 20.00 In antwoord op uw
schrijven: verzoekpl.progr.
nal-kulturele
NOS: Den Haag t
20.15 VPRO-Vrij-
20.00 Nws.
dag-konsert met klass.
21.00 (S) Radio-FIlharrr
>ch progr. 22 25 Over- (opn.) 23.55-24.00 Nw:
22.40 (S) Goal..
-lëicl HILVERSUM
HILVERSUM
18.00 (S) Licht orkes
NOS: 18.00 Nws. 18.02 Joost
Draayer Show. 19.00 Nws. 19.02 Ge-
volni. verz. pl. progr. 20.00 Nws.
20.02 Dr. Wiener's Meat Show.1
VPRO: 21.00 Nws. 21.02 VPRO-Vrij-
dag-avond-show: gevar. muz. progr.
(22.00. 23.00 en 24.00 Nws. en aktual.
22.55 Mededel.). 00.55-01.00 Nws.
HILVjBRSUM 1
'ARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 (S> Z.O.: gevar. progr. met
om: 7.25 Van de voorpag. 7.54
VPRO: Deze dag; 8.00 Nws.: 8.11
Dingen van de dag; 9.35 Waterstan
den en 10.05 Voor nu en later. 10.30
(S) Zat. Inform.: muz. en Inform,
show met om 11.00 Nws. 13.00 Nws.
13.11 Dingen van de dag. 13.23 (S)
Dit is het begin... Jongerenprogr.
14.43 VARA-Varia. NOS: 14.45
Frans-Duits-Engels
<S>
16.03 (S) Jazz. 16.45 In:
progr. over amateuristiscl
beoefening. 17.15 Disci
den. VARA: 17.55 Mededel.
ge luisteraars. 10.30 Nws. 10.33 CS)
Route - A: amus. tourisme in Ned.
11.55 Mededel. 12.00 Aktual. Overs
heidsvoorl.12.1G Exportlvltelten
gebied* TOOS12.26 Medcdel.^tb.'v.
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.42
(Sl Tross-Country. 13.30 (S) Stei
ger-B: radioshow. 15.30 Nws. 15.33
(S) Luister uit... en thuis: verzoekpl.
progr. voor de militairen. 17.30 Nws.
17.32 Aktua. 17.45 (S) Café-chantant:
liedjes en muz. uit de goede oude
HILVERSUM 3
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Zing,
zing!: lichte vokale muz.
Nws.). 9.00 Nw:
HILVERSUM 2
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Ontbijt z
(Soos): gevar. progr. met pop. ter. lf
klass. muz. (7.30 Nws.; 7 41-8.00 Ak- sport e
10.00 Nws. 10.03 Muz. bij de koffie.
(11.00 Nws.). 12.00 Nws. 12.03 Elpee
Pop. 13.00 Nws. 13.03 Pop Station.
Long Tall Ernie met the Shakers, vetkuif en spijkerbroek
Tatort
Commissaris Konrad uit de Duit
se serie Tatort speurt vanavond
naar de daders van een overval
op een geldtransport. Hij weet dat
het amateurs zijn, maar ze zijn
hem te slim af. Tot er een onver
wachte wending in de zaak komt,
waar niemand op gerekend heeft.
Ned. II 20.21 uur.
Uit de kunst
Uit de kunst belicht vanavond het
stuk Eindspel van Samuel Bec
kett, dat de Haagsche Comedie
vorige week in het HOT in pre
mière heeft gebracht. Als speciale
gaste is aanwezig Sonia Gaskell,
die twintig jaar lang artistiek
leidster van het Nationaal Ballet
is geweest. Sonja woont nu in Pa
rijs.
Ned. II 22.50 uur.
CRM-minister Engels heeft de
VPRO berispt vanwege de jong
ste Barend Servet-show. De be
risping gold het beledigend ka
rakter t.a.v. het staatshoofd en
niet de andere aangevochten za
ken als naaktscènes en de „on
heilsprofeet".
We kunnen met de ministeriële
beslissing alleen maar instem
men. Naar onze mening ging de
parodie over de koningin in wet
telijke zin ver over de schreef.
De berisping betekent in feite
dat herhaling wordt voorkomen,
omdat bij herhaling een verder
gaande maatregel (ontneming
van zendtijd) dreigt.
Rikkie en
Slingertje
avontuur voor Rikkie
en Slingertje in Dp apebrood-
boom.
Zat. Ned. 1. 16.02 uur
Stuif-es-in
Marcel Thielemans
Ria Breme:- b gt allerlei ki
ren voor de camera, die leuke
dingen kunnen doen.
Zat. Ned. 1 16.25 i
The Kilima Hawaiians terug in de belangstelling
Andere gewraakte onderdelen
van de show waren aanvecht
baar, vanwege een vergaand ge
brek aan goede smaak. Maar
zo'n gebrek is wettelijk niet
strafbaar, het resulteert gewoon
in een gezonde tendens om de
VPRO-gelederen te verlaten.
Merkwaardig vonden we het
commentaar dat (geheel gekle
de) VPRO-voorzittïr Penders
bood „We hebben een kritisch-
verkennende opdracht: conven
ties voortdurend aftasten op hun
zinvolheid".
Uitstekende formulering, maar
dat houdt in dat sommige con
venties, sommige normen, zinvol
zouden kunnen blijken. In zo'n
geval zou de VPRO eerlijk moe
ten bekennen: sorry, we hebben
ons vergist, we zijn te ver ge
gaan.
Blijkens geheel geklede Penders
voornoemd kan de VPRO die
eerlijkheid niet opbrengen. Ze
gaat in beroep in de zekerheid
dat alles ter wereld aan kritiek
onderhevig kan zijn. behalve de
VPRO. Een eng standpunt, vin
den wij.
Meester, mag het raam open,
betekende het zweverige slot
van een zweverige VPRO-
reeks.Teneur was dat de maat
schappij veranderd kan worden
als het onderwijs op de helling
gaat. Die teneur werd door on
duidelijke en te vaak domme
kreten volkomen ondergraven.
Zo'n onderwerp hoort bij een
volwassen omroep thuis die over
mensen en middelen beschikt
om tot zinnige uitzendingen te
komen.
Van de EO zagen we „Nader
bekeken", goede, zij het te
agressieve informatie over de
positie van christenen achter hef
IJzeren Gordijn. Ook „Niet al4
andere kinderen", eigen reporta
ge over het leed dat een geeste'
lijk ges'oord kind in een gezin
teweeg brengt. Het enorme pro
bleem van persoonlijk leed werd
hier. naar onze smaak, wel waf
al te gemakkelijk afgedaan.
Vg.