Russische dissident Yakir murw Valpreda voorlopig op vrije voeten CcidócSouoont Half jaar opgesloten Benzine duurder 3 JAAR VOORARREST Helderziende voorspelt vrede in 1973 OP ZOEK NAAR BLIJDE DAGEN Waarom geen meisjes- fiets op verkeersbord •LTERDAG 30 DECEMBER 1972 LEIDSE COURANT jSKOU (UPI) Volgens een vrouw die hem in een gevangenis tan de Sovjetrussische geheime politie heeft opgezocht, heeft de een l»lf jaar geleden opgesloten Russische contestant Pyotr Yakir ,rose wangen" en is hij aangekomen. Maar alle fut is er uit en hij leeft de politie inlichtingen verstrekt over zijn mede-dissidenten, zei TTERDAM (ANP) Met Bgang van 1 januari wordt de enzine duurder. De automobi elen zullen 2.6 cent per liter jeer moeten betalen voor nor- «ale benzine. Superbenzine aat met 2,7 cent per liter om- loog. De prijzen van de ver killende olies worden ver- tagd. Deze worden fl. 1,15 per 00 liter goedkoper. prijsstijging van de benzines 1 het gevolg van de verhoging an de accijns en de omzetbelas- ing en de afschaffing van de fiebeltax. idat de accijns voor enkele Brdolieprodukten wordt ver- »agd, zakt de prijs van huis- randolie een en twee, gasolie n dunne stookolie met f 1,15 er 100 liter. Lenin eontra Jules de Corte STERDAM (ANP) Dè heer lax Lewin te Amsterdam heeft ferklaard dat hij bij de officier an justitie te Amsterdam een lacht heeft gedeponeerd tegen Ules de Corte. Deze zou gister- vond in een radioprogramma ebben opgeroepen de ambassa- eur van de Verenigde Staten in ns land te ontvoeren om racht bij te zetten aan de pro tsten tegen de bombardemen- in op Noord-Vietnam. De vrouw is mevrouw Adèle Ossi- pov, echtgenote van de redac teur van het ondergrondse tijd schrift Vech. Zij werd op 19 de cember ontboden naar de Le- fortovskaya gevangenis, waar de politie haar verweet anti- Russische lectuur aan Yakir ge leverd te hebben. Mevrouw Ossipov vertelde over haar ervaringen in een brief die correspondenten uit het westen in handen werd gegeven. Ze schreef dat ze in de gevangenis met Yakir werd geconfronteerd. Uiterlijk zag hij er volgens haar goed uit, „maar een glazige blik in zijn ogen maakte me erg bezorgd". Yakir bevestigde dat mevrouw Ossipov hem de lectuur ge bracht had en dat zij tot de schrijvers behoorde. Zelf bleef ze dit ontkennen, waarop Yakir had gezegd: „Waarom zou ik jullie zonden ook op mij ne men? Ik heb er in de vijf jaar van mijn activiteit zelf genoeg begaan". Mevrouw Ossipov zei dat Yakir ook over zijn contacten met westerse correspondenten in Moskou met de geheime politie had gesproken. Yakir is volgens haar een willig instrument in handen van de politie geworden en is bereid iedereen zwart te maken. Ze zei tegen hem dat hij voor deze verdienste vrijge laten zou worden, maar dat an deren ervoor zouden moeten boeten. „Er zal niemand gear resteerd worden, maar zelf kom ik niet meer vrij", had hij geantwoord. CATANZARO (Reuter/ANP) De Italiaanse anarchist Pietro Valpreda, die al langer dan drie jaar in de gevangenis op zijn proces wacht, is gisteren voor slaggevers 'VENTER Mar- en van Bergen, de tlderziende uit het lelderse Eist, voor- roeit voor het jaar vredige en vre- ne-gebeurtenis- sen. De helderzien de, die vorig jaar „zag" dat het kabi net Biesheuvel zou irallen en de aan slagen in Olym pisch München doorspelde, is er nu fan overtuigd, dat jen einde komt aan |e oorlogen in Viet- lam, Ierland en het (lidden Oosten. Igens Martien van i lergen zal in de baanden januari n februari voor Üjftig miljoen gul len schade ont daan in Nederland ■"joor moedwillige Iranden. helderziende voor teelt wederom een m feboorte in de ko- (ir.klijke familie en en andere blijde ebeurtenis. Voorts a! een Nederland- e autofabriek een erk ^langrijke vinding IN IERLAND, VIETNAM EN MIDDEN-OOSTEN: doen in de strijd te gen de luchtveront reiniging. Op het Internationale vlak ziet Van Ber gen een einde ko men aan de op stand in Ierland en een eerder- dan ver wachte vrede in Vietnam. Israël zal de oorlog verkla ren, „maar door veel praten zal in het midden oosten aan alles een einde komen". Dat kan echter eerst ge schieden na vele aanslagen, die Van Bergen vooral voor spelt in Duitsland en Frankrijk. Er zal zelfs een aan slag worden ge pleegd op bonds kanselier Willy Brandt. De helderziende meent dat Rusland enorm in de be langstelling komt te staan door een me dische uitvinding die de hele wereld versteld zal doen staan. Hij ziet voorts in 1973 uit barstingen en wilde stakingen in Italië, België, waar een burgeropstand aan een zijden draadje komt te hangen en tenslotte in Spanje, waar Franco af stand zal doen van zijn macht. waardelijk vrijgelaten. Hij ligt overigens in Rome in een zie kenhuis. Valpreda, een 39-jarige voormali ge danser in televisiemusicals, wordt ervan beschuldigd op 12 december 1969 in de nationale landbouwbank in het centrum van Milaan een zware bom te hebben neergezet, die zestien mensen doodde en 86 anderen verwondde. Enkele uren later deden zich in Rome ontploffin gen voor bij een bank en bij het monument voor de onbekende soldaat. Hierdoor werden acht tien mensen gewond. Valpreda, die steeds zijn onschuld staande heeft gehouden, is in linkse kringen een volksheld ge worden, omdat men gelooft dat de overheid hem wil laten op draaien voor een misdaad die in feite door neo-fascisten zou zijn begaan. Het proces tegen Valpreda en elf andere leden van zijn anarchis tische organisatie is herhaalde lijk naar rechtbanken in andere steden verwezen. Via Rome en Milaan is de zaak tenslotte bij de rechter in het ver van de plaats van de misdaad gelegen Catanzaro terechtgekomen. Drie van de twaalf beklaagden - onder wie Valpreda - zaten ge vangen. Allen zijn nu op ver zoek van hun verdedigers voor- Isabelle Krumacker uit Frankrijk zal het nieuwe jaar ingaan als Miss Frankrijk. Met de titel Miss Lotharingen nam ze deel aan de landelijke finale-verkiezing eer der deze week in de Franse hoofdstad. waardelijk vrijgelaten tot hun proces zal beginnen, hetgeen nog maanden kan duren. De enige getuige charge, een taxichauffeur die Valpreda naar de plaats van de aanslag zou hebben gereden, is inmiddels overleden. De drie zijn de eersten die profite ren van de twee weken geleden door het Italiaanse parlement aangenomen wet, welke de rechters die een vooronderzoek leiden de bevoegdheid geeft be klaagden voorlopig op vrije voe ten te stellen. Zulks was voor heen in Italië onmogelijk. Ver dachten moesten soms jaren lang in huizen van bewaring op het begin van hun proces wach ten. De wet, die verrassend snel door het parlement is gekomen, heeft de naam „Valpreda-wet" gekregen. Ambtenaren in actie tegen pensioenbijdrage DEN HAAG (ANP) - De vijf centrales van overheidsperso neel hebben aangekondigd, dat ze acties willen voeren tegen het besluit van het kabinet om de ambtenaren meer te laten betalen voor hun pensioenvoor ziening. Het demissionaire kabi net heeft besloten dat de extra last voor de ambtenaren 90 mil joen zal bedragen, zo melden de bonden. Reserve voor nazorg astma patiënten UTRECHT (ANP) - Het Neder lands Astmafonds maakt een potje waaruit eventueel ook vol gend jaar steun kan worden verleend aan astmacentra, met nanie voor wat de nazorg be treft. Het NAF houdt daarbij re kening met de mogelijkheid, dat patiënten tengevolge van de eventuele sluiting van de Euge- niakliniek in Davos een beroep zullen doen op astmacentra in Nederland. In beperkte mate zijn ook gelden gereserveerd, waarmee zonodig voortzetting van de verpleging in het hoog gebergte kan worden gestimu leerd. Zoals gemeld bekijkt een onder zoekcommissie op het ogenblik, wat er met de met sluiting be dreigde Eugeniakliniek in Zwit seriand moet gebeuren. De kli niek blijft in ieder geval nog tot 1 april open. Romeins schip Zwam me rd am blijft behouden DEN HAAG (ANP) Er is een plan uitgewerkt om het bij Zwammerdam opgegraven Ro meinse schip, uit rond 180 na Christus, te conserveren. Het is de bedoeling het schip voor de conservering in onderdelen over te brengen naar het scheepsmu- seum van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders in Ketel haven. Daarna zal het 23 meter lange eikehouten vaartuig een plaats krijgen in het Maritiem museum Prins Hendrik in Rot terdam. De scheepsvondst in Zwammer dam werd dit najaar gedaan door het Instituut voor Prae- en Protohistorie van de universiteit van Amsterdam. Volgens het in stituut, dat de opgravingen ver richtte onder leiding van prof. dr. W. Glasbergen, is de vondst een unieke gebeurtenis in de Nederlandse archeologie. Besprekingen O.-Duitsland besloten (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG De besprekingen, die vanaf woensdagmiddag in Den Haag zijn gevoerd om hot aanknopen van diplomatieke be trekkingen tussen Nederland en Oost-Duitsland voor te bereiden, zijn gisteren besloten. Het resultaat van deze besprekin gen, die in een „zeer construc tieve" atmosfeer zijn verlopen, kan binnenkort worden tege moet gezien, aldus een woord- voorder van het ministerie van buitenlandse zaken. De Neder landse delegatie, geleid door de chef van de directie Europa van het ministerie, dr. K. W. Rei- nink, moet minister Schmelzer nog verslag uitbrengen. De besprekingen in Den Haag hebben waarschijnlijk betrek king gehad niet slechts op kwes ties als de vestiging van ambas sades en het verlenen van visa. maar ook op de Nederlandse aanspraken op schadevergoe ding voor door Oost-Duitsland genationaliseerde ondernemin gen van de Unilever en de Ko ninklijke Olie - en op ..Wieder- gutmachung" voor slachtoffers van het nazi-regiem. DIJ het doorbladeren van een jaargang dagbladnieuws en kranten- commentaar moeten we toegeven dat het gelijk is aan de lezers die opmerken: „Publiciteit is meestal een moeizame poging om in het donkere bos nog een paar zonnestraaltjes te zien." Dat was zo in de crisis van de dertiger jaren en tijdens wereldoorlogen met verschillend nummer plus hun naspel: het beeld van de 366 dagen welke 1972 rijk was. lijkt al niet anders. Misschien ontdekken toekomstige generaties tegen het jaar 2000 dat er voor de mensheid in de zeventiger jaren gelukkige ontwikkelin gen begonnen zijn en tot optimisme stemmende feiten hebben plaats gevonden. Maar met bommenspuwende vliegtuigen boven Vietnam, lofprijzingen voor politieke en andere terreur en met velerlei ont reddering in eigen land. valt het moeilijk op die eventuele conclu sie een troostrijk voorschot te nemen. Wie 1972 met één woord moet typeren, komt onherroepelijk op ons nieuwste modewoord „polarisatie" terecht. Sommigen poneren, dat we ons hiermee geluk moeten wensen. Ze poneren maar: want ook al geldt sinds Adam en Eva dat elk nieuw leven met weeën begin nen moet, het is lang niet iedereen gegeven om te beseffen, dat het barensweeën zijn welke de pijn die hij voelt, veroorzaken. Gemiste kansen ("fcOK zonder Wim Kan of clericale en niet-clericale jaarsluiteVs uit Hilversum, weten we dat naar menselijke berekeningen 1972 voor velen een jaar van gemiste kansen geworden is. Kissinger met Le Due Tho, Biesheuvel met Den Uyl, v. d. Heyden met Groene- veld, Alfrink met Gijsen ze vormen slechts een klein groepje van de vele duo's, rondom welke de publiciteit afgelopen maanden er een van gemiste kansen schijnt te zijn. Toch zullen er op aurde medeburgers zijn voor wie de één-jaar-oude zegenwens „F.en genadevol en gelukkig 1972" goeddeels in vervul ling is gegaan. Maar die kennen we officieel niet of nauwelijkx. In de grote processie der mensheid (meer en meer wordt die als een protestmars onderkend) valt het steeds moeilijker ook nog op de details te letten. Toch zou het zinvol zijn om morgenavond weer eens te denken aan een wijs woord van de Vlaamse dichter Guido Gezelle die zelf ook een door frustraties getroffen medemens schreef: „Ja blijde dagen zijn daar nog in het leven!". Je moet ze alleen durven zien; ook dat wordt tegenwoordig moeilijk. Meer: opstaan IJ ET zou eens geprobeerd moeten worden door, stuk voor stuk, In 1973 een beetje minder te letten op het vallen en wat meer op het opstaan. We kunnen de ellende welke we zelf ervaren, in eigen persoon of bij de mensen rondom ons, al evenmin wegdenken als de misdaden tegen God's goedheid welke via de communicatiemedia van verre aan ons geweten als wereldburger kloppen. Maar wanneer we blijven doorgaan met pogingen om de wereld beter te maken vanuit verbittering (polarisatie), zou het resultaat wel eens kunnen zijn dat we nieuwe ellende scheppen door andere ellen de te bestrijden. Duidelijkheid in menselijke verhoudingen scheppen we veeleer wanneer we met nieuwe hoop blijven werken aan taken, die op het tijdskeerpunt van nu nog onopgelost zijn. In die zin mogen we vandaag en morgen allemaal best een beetje moralist zijn. Dat is in elk geval beter dan wanneer wa alleen maar op andermans rekening de rol van moralist spelen. Dan ko men de „blijde dagen" nooit. Dagen waarvan Gezelle ook dichtte, dat hij er „alles voor zou willen geven". Al was het „voor éne maar". K AFLEVERING 9 Davids vliegtuig sloop stiekem door de lucht. De nacht had het al omhuld en maakte het vanaf de grond on zichtbaar. Hij werd zachtjes, als op een donzen bed, jdoor de lucht gedragen. Het vliegtuig was volbeladen jen zwaar, gereed en op zijn hoede, koppig zijn doelen jkiezend. ISheila, Freda en Doris lagen, half slapend en eigenlijk jtoch voortdurend wakker, in het Morrison-schuilhok in [Sheila's keuken. [Jean, Michael. Margaret en John George lagen in de •schuilkelder van de Ashtons achterin de tuin. Margaret had haar zoon eens verteld dat daar feeën waren. Het voortdurende gedreun van de bommen in de verte i- het gejank van de luchtalarmsirenes vormden een steeds terugkerende herinnering en het veiligsignaal was telkens weer een opluchting. Ze vulden hun dro men. Voor sommigen betekende het de voortzetting van het leven, voor anderen het verdriet om verloren vrien den, familieleden, echtgenoten, zonen en dochters. Kin deren opgeslokt door de zee, verzwolgen door het vuur en vernietigd door de nacht. En voor sommigen was er geen verdriet meer, geen angst, geen opluchting en geen herinneringen. De oorlog bracht iedereen een bepaald leed, de dood, verlies of een knagende pijn, hardnekkig als kiespijn. De wetenschap dat er nog meer zou komen. John George bewoog onrustig in zijn hoekje van de schuilplaats. Margaret keek naar hem en zag haar man dood in een veld ergens in België liggen. Ze keek naar Michael en hoorde haar zoon jengelen. Ze zag haai man, in een veld ergens in België, zijn hoofd ophefien. Er' was geen zekerheid meer. Die zou er nooit zijn. en dat was misschien nog het ergste. Ze keek weer naar Michael. Hij was zo tastbaar, zo werkelijk en ze vroeg zich af hoe iemand het haar kwa lijk kon nemen, want hij was een zekerheid. Ze voelde zijn kind onder haar hart. Dat was ook werkelijk. Zijn vleos, haar bloed, onder alle omstandigheden. Slapen was onmogelijk. Jean ging rechtop zitten. De stilte hinderde haar Ze voelde zich eenzaam in de nacht en van alles verwij derd. Ze voelde als het ware om zich heen de onuitge sproken woorden tussen Michael en Margaret. Ze sne den als een mes door de zware stilte. Haar doenter met haar minnaar. Het woord had voor Jean een afschuwe lijke betekenis en zij voelde het als een verstoring van het evenwicht van wat er van hun familieleven was overgebleven. Ze voelde zich verraden. Ik ga thee zetten, zei ze, en voegde er met een bittere klank in haar stem aan toe: „Het heeft geen zin, te proberen hier vannacht te slapen". „Laat Michael het doen", zei Margaret. „Nee. ik doe het wel. U zult wel naar uw dochtertje te rug willen, nietwaar meneer Armstrong?". Jean noemde Michael nog steeds bij zijn achternaam, alsof ze daar mee te kennen wilde geven, dat ze zo weinig mogeliik met hem te maken wilde hebben en de relatie strikt formeel wilde houden. Margaret ergerde zich aan de onverzoenlijkheid van haar moeder. „Ik heb haar de vorige week naar mijn zaster gestuurd", zei Michael, en voegde er als een soort ver dediging aan toe: „om haar uit de buurt van de bom bardementen te houden". Jean keek vluchtig naar hem en verliet de schuilkelder. Margaret had de bedoeling achter de woorden van haar moeder heel goed begrepen. „Je weet wat dit voor haar betekent, hè"? zei ze. „jij en ik samen Ze keken elkaar in het halfdonker aan en wisten wat het voor hen beiden betekende. John George bewoog weer. Freda, Sheila en Doris konden niet slapen. Nu en dan werd de kamer door een lichtflits verlicht en de gordij nen bewogen in de wind. „We hebben nu vijf aanvallen achter elkaar gehad", zei Freda, „ze moeten er nu toch wel genoeg van krijgen". Ze zag de uitdrukking op Sheila's gezicht niet. Elk bom bardement deed haar aan David denken. Hij was ook daarboven, dacht ze. De oorlog had hem van haar weg genomen, en zij vroeg zich af of ze hem ooit zou terug krijgen. „David vindt het niet prettig, hier terug te komen", zei zc tegen Freda, „hij heeft er altijd al een hekel aan ge- had, maar sinds zijn bevordering is het erger gewnr- fcl den. En het zal nog erger worden als hij zijn aanstel- i ling krijgt". Het was altijd een van Sheila's ergste zorgen geweest, dot David zijn aanstelling zou krijgen. Zij wist, dat bij W elke bevordering de afstand tussen hen groter zou wor den. Ze wilde er zelfs niet aan denken, want ze wist dat het. zolang de oorlog duurde, onvermijdelijk was. Er was maar één ding dat het kon tegenhouden, en dat was ondenkbaar. Plotseling kreeg zc een idee. Het kwam als een opluchting en gaf haar weer enige hoop. „Ik ga een nieuw bed kopen", zei ze tegen Freda, alsof het een hemelse ingeving was, „die ouwe rammelkast jj boven heeft z'n tijd allang gehad. God weet hoeveel r- mensen er al in zijn gestorven. Het zakt tot de vloer door, als je er met z'n tweeën in ligt". Ze lachte bij de gedachte en Freda giechelde, maar het moment ging voorbij. Sheila dacht aan dc laatste keer da' ze er met David in had gelegen. Het was al zo lang geleden, dat zc het zich nog maar vaag herinnerde. Ze probeerde het zich voor de geest te halen, maar het ontsnapte haar als een vlieg op de ruit. Ze zette het van zich af. want ze wist dat het geen zin had in het verleden te leven, hoewel ze dikwijls vreesde, dat het verleden alles was wat ze had (wordt vervolgd). Dit feuilleton is als boek verschenen onder de titel ..Dc Familie Ashton. Jaren van zorg en spanning" bij uitg. L. J. Veen. Wagcningen. Toelage bij verplaatsing rimboetoelage DEN HAAG (ANP) De bijzon- dere toelnge van 6.750,- voor gehuwden en van ƒ1375,- voor ongehuwden bij verplaatsing van rijksdiensten kan niet wor den vergeleken met de nis „rlmboetoelage" bekend staan de uitkering voor personeel van rijksdiensten In Lelystad. Dut antwoordt minister Gccrtsema (binnenlandse zaken) In ant woord op vragen van het voor malige Eerste-Kamerlid dr. Van Huiten, PPR (thans Tweede-Ka merlid). De bijzondere toelage wordt gege ven bij verplaatsingen, die door betrokkenen worden ervaren als een onverwachte en onvoorziene gebeurtenis, die op abrupte wij ze ingrijpt in het maatschappe lijke en gezinsleven. De „rimboetoelage" Is een scha deloosstelling wegens extra kos ten voor levensonderhoud. Voor al in de eerste Joren waren de mensen in Lelystad voor veel zaken aangewezen op plaatsen als Zwolle. Kampen en Harder wijk. Deze schadeloosstelling heeft een aflopend karakter. DJAKARTA (AFP) Op het In donesische eiland Lombok lijden op het ogenblik 140,000 mensen aan ondervoeding. De oorzaak Is een voortdurende droogte, die grote afbreuk heeft gedaan aan de oogst. Tien procent van de bevolking is door de droogte ge troffen. (Van een onzer verslaggevers) SIMPELVELD De negenjarige José Kalthof uit het Limburgse Simpelveld heeft de mlnlstei van Verkeer en Waterstaat een i moeilijk probleem voorgelegd. „Waarom staat er geen dames- j fiets op het verkeersbord dal een verplicht tietspad aan- I geeft?" vroeg José, leerlinge van de vierde klas van de Ursu- laschool in Kerkrade, de minis I ter in een vriendelijk briefje. De vraag werd in eerste instantie in de klas van José opgewor- I pen. De meester moest het ant- woord schuldig blijven en deed I de suggestie het maar eens aan I de minister te vragen. José I deed dit. Prompt kreeg de weetgierige José een brief terug van de minister. Dat was dan van de minister ad interim W. J. de Koster die José het volger.de schreef: „Beste José. je briefje me oe vraag waarom er geen meisjes- fiets staat afgebeeld op he' blr.uwe bord. dat een verplicht fietspad aangeeft, heeft mij ver- rast. Dat moet ik eerlijk toege ven. Ik heb er nog nooit over I nagedacht, maar nu je het mij vraagt, zeg ik ook: ja, eigenlijk geen melsjesflets. Ik kan natuurlijk zeggen dat an ders jongens komen vragen, waarom er een melsjesflets op staat en geen jongensfiets. Maar dat zou een flauw ant woord zijn. Dat bord met die jongensfiets be staat al heel lang en alle landen hebben met elkaar afgesproken dat de fiets die erop staat een jongensfiets moet zijn. Ik denk dat dit komt omdat de vorm van de jongensfiets, met die dwarsstang een betere vlakver deling mogelijk maakt. En vlakverdeling is een moeilijk woord: het betekent dat je een bepaalde ruimte, bijvoorbeeld een vel papier, zo gelijk moge lijk vult. Je hebt het zelf ge daan bovenaan je brief. Daai heb je niet alleen een bloemetje links getekend. maar ook rechts. Dat is ook een vorm van vlakverdeling. Ik hoop dat je er nu mee kunt In stemmen. dat op het blauwe bord een jongensfiets staat. Met vriendelijke groeten". José weet het nu: 't heeft niets te maken met de achteruitstelling van vrouwen en al wat vrouwe lijk is, maar met vlakverdeling. Of heeft dc minister zich met dat antwoord toch een beetje op de vlakte gehouden? Kleuterleidsters zonder werk ARNHEM (ANP) - Voor voel kleuterleidster is er geen em plooi zei gistrn op de algemene vergadering in Arnhem van de katholieke onderwijzersvereni ging, voorzitter Th. Knippen. 33 procent van de dit jaar aan ka tholieke opleidingsscholen ge slaagde kleuterleidsters zit thans zonder werk. En ook bij de eerder geslaagden zijn over- I schotten. Volgens de heer Knippen is de si tuatie des te erger vanwege de vermindering van het aantal kleuters door het dalend geboor- tencijfer. Alleen al op de katho- j lieke kleuterscholen in het land I nam het aantal kleutera in twee I jaar tijds met 6000 af.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1972 | | pagina 7