Europa trekt
meer geld uit
voor defensie
Ruppert, een
echte dienaar
van koningin
£eidbcSowci/nt
Bedrijfsbezettingen
zullen meer voorkomen
Groep paters
weg uit Oeganda
Minic
minister
buitenlandse
zaken
Luchtbasis
bij Saigon
beschoten
LEGER KOOPT
VOOR 80 MILJOEN
ANTITANKWAPENS
Griep houdt
Engeland
in de greep
Enka-dossier, handboek voor bezetters
WOENSDAG 6 DECEMBER 1972
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
BRUSSEL (ANP-Reuter) De
Europese lidstaten van de
NAVO zijn ingegaan op de
Amerikaanse eisen dat zij meer
aan hun eigen defensie moeten
besteden. Ze hebben aangekon
digd dat ze voor volgend jaar
tenminste anderhalf miljard dol
lar meer zullen uittrekken.
De ministers van defensie van
landen van de Eurogroep hen-
ben voorts in Brussel een ver
klaring getekend waarin de be
ginselen zijn vervat voor nau
were samenwerking bij de pro-
duktie enaanschatiing van de
fensie materieel, en een lijst op
gesteld van het materieel dat in
oe loop van het volgend jaar in
gebruik zal worden genomen.
Deze lijst omvat o.a. bijna
2.000 tanks en pantserwagens,
bijna 200 vliegtuigen, ruim 150
helikopters en bijna 2.000 lucht
doelraketten. Elf duikboten
waarvan twee met kernaandrij
ving, drie torpedobootjagers,
i vier mijnenvegers en zeven lan
dingsvaartuigen, die groter
standaardisatie hebben bepleit,
aldus minister De Koster.
Minister De Koster verklaarde
een beslissing over de vervan
ging van de Honest John raket
ten door de Lance te zullen
overlaten aan zijn opvolger.
Mede namens Nederland, Bel
gië, Duitsland en Italië onder
handelt de Engelse minister van
defensie lord Carrington over
deze vervanging met de Ver
enigde Staten.
BELGRADO (DPA) De Servi
sche politicus Milos Minic is
voorgedragen als nieuwe Joe
goslavische minister van buiten
landse zaken en tevens vice-pre
mier. Premier Djemal Bijedic
heeft een voorstel tot Minics be
noeming voorgelegd aan de
commissie voor de benoemingen
van het Joegoslavische parle
ment.
SAIGON (AP) Artilleristen
de Vietkong hebben vanmorgen
kort voor zonsopgang, de grote
luchtbasis Tan Son Nhut van Sai
gon beschoten. Een Amerikaan
kwam om het leven en negen an
deren werden gewond. Boven
dien werden 40 Zuidvietnamezen
gedood of gewond.
De Russische 122 mm raketten
nietigden een Amerikaanse red
dingshelikopter en zetten een
brandstofdepot in brand. Verder
werden twee Zuid Vietnamese he
likopters beschadigd.
Andere raketten kwamen bij de
basis neer op een installatie van
het Zuidvietnamese leger, op een
school en in een drukke straat
een buitenwijk van Saigon.
De Britse premier Edward Heath
heeft van de Vereniging voor
Milieubescherming een fiets als
kerstgeschenk gekregen. Het ge
schenk werd aangeboden naar
aanleiding van de moeilijkheden
die de Britse premier onlangs
ondervond toen hij op een recep
tie te laat arriveerde wegens ver
keersopstoppingen in Londen.
Fruitteelt nog
onrendabel
ARNHEM (ANP) Volgens het
jaarverslag van de tuinbouw-
vakorganisaties van de Algeme
ne Boeren- en Tuindersbond
wordt voor de fruitteelt ver
wacht dat het nog tot 1975 kan
duren, voor er een zodanig
evenwicht tussen vraag en aan
bod is ontstaan, dat er weer
Sprake kan zijn van een redelij
ke rentabiliteit. In de glastuin
bouw is men ervan overtuigd,
dat elke uitbreiding van de pro-
duktie een verstoring van het
evenwicht op de afzetmarkt tot
gevolg kan hebben.
Niet elke maatregel van de over
heid, die de uitbreiding zou kun
nen stimuleren, wordt verant
woord geacht. Gewezen wordt
nog op de toenemende concur
rentie die de bloemkwekerijen
ondervinden vanuit landen rond
de Middellandse Zee. Alleen
goede ondernemers zullen vol
gens het verslag de concurren
tie kunnen weerstaan.
De orka Clovia die deelneemt aan een show in Antibes heeft kou gevat.
Het dier is in een zuurstoftent met een inhoud van 5000 kubieke meter
ondergebracht. Dagelijks krijgt hij een groot aantal anti-biotica-injec-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het lag niet zo voor de hand dat Staatsraad Ruppert.
door de koningin benoemd als informateur, in het (in)formatiespel
zou worden betrokken, omdat hij al lang geen actieve rol meer
speelt in het politieke bedrijf en zich ook in zijn partij niet roert.
Dat Ruppert de opdracht heeft aangenomen, ligt echter wel voor de
hand. Want hij is echt een „dienaar van de koningin" en een ver
trouweling van het hof.
Meermalen heeft hij de koningin met zijn adviezen bijgestaan. Vooral
op sociaal-economisch terrein. Op verzoek van de koningin legde hij
bijvoorbeeld eigentijdse arbeidsvoorwaarden voor het hofpersoneel,
dat nog niet zo lang geleden werkte bij de gratie van de vorstin, op
papier vast.
Ruppert is een man met een grote staat van dienst. Hij is zijn loop
baan begonnen als ....werkloze. Helemaal waar is dat niet, want
voordat hij in 1932 werkloos werd had hij al in de tuin gewerkt. Dat
was nadat hij zijn mulo-diploma had gehaald. Op 18-jarige leeftijd
werd hij voorzitter van de afdeling Aalsmeer van de Christelijke
Landarbeidersbond. Toen hij zich 3 jaar later als werkloze op het
kantoor van zijn bond om steun meldde, kreeg hij te horen dat hij
maar als propagandist het land in moest. In de oorlog deed hij ille
gaal werk. Na de bevrijding riep het vakbondswerk weer. In 1947
DEN HAAG De Koninkliqke
landmacht heeft bij de Ameri
kaanse Hughes Aircraft Cy.
voor 80 miljoen gulden aan
TOW-anti-tankwapens besteld.
De TOW is een lanceerinrich-
ting die een draadgeleide raket
verschiet. De wapens worden in
gedeeld bij de pantser infanterie
bataljons.
Met de TOW zouden kunnen wor
den uitgerust een vijftigtal heli
kopters, over de aankoop waar
van minister De Koster een
plan heeft op gezet. Hiermee
zou 100 miljoen gulden gemoeid
zijn. De beslissing laat de mi
nister echter over aan zijn op
volger. Een aantal hoge lucht
machtofficieren is verontrust
over dit plan ter „Vietnamise-
ring" van het Nederlandse le
ger.
SCHIPHOL (KNP) Elf Neder
landse missionarissen van de
congregatie van Mill Hill zijn
gisteren vanuit Oeganda op
Schiphol aangekomen. Bij aan
komst weigerden zij commen
taar. Zij vertelden wel dat de
144 Nederlandse Mill Hill-mis-
sionarissen, die nog in Oeganda
zijn, het goed maken.
De elf paters moesten het land
verlaten, omdat bij de door pre
sident Amin gelaste registratie
was gebleken, dat hun papieren
niet preceis in orde waren of
dat hun werkvergunning was
verlopen.
Binnenkort zullen nog enkele pa
ters naar ons land terugkeren.
Zij maken deel uit van de groep
van achtenvijftig geestelijken
die naar huis moeten terugke
ren. Oeganda telt ongeveer vijf
honderd Europese missionaris
sen.
Mgr. Serapio Bwemi Magambo,
de vorige week benoemde bis
schop van Fort Portal, die voor
de actie „Kom over de brug" in
Nederland was, zou vandaag
voortijdig naar Oeganda terug
keren. Hij is teruggeroepen in
verband met de kritieke situa
tie.
Bonnen voor
Dordtse horeca
DORDRECHT (ANP) De om
streden maatregel van B. en W.
van Dordrecht om het slui
tingsuur van cafés terug te
draaien tot één uur 's nachts
heeft volgens burgemeester Van
der Lee het gewenste effect ge
had. „Het is heel wat rustiger
en grote vechtpartijen bleven de
laatste weken uit." Dordrecht
zal terugkeren naar het bonnen
systeem, waarbij iedere bon een
horeca-ondernemer het recht
geeft zijn zaak tot drie uur 's
nachts open te houden, maxi
maal één maal per week.
LONDEN (AFP) - Alle zieken
huizen in Engeland hebben het
consigne gekregen bedden vrij
te houden voor slachtoffers van
een griepepidemie die het land
in haar greep gekregen heeft.
De griep is een nieuwe variëteit
van Hongkong-griep en wordt
de Engelse griep genoemd. In
Londen zijn er al duizenden
mensen mee op het ziekbed ge
worpen.
Australische
Nederlander
door straling
overleden
NEWBOROUGH (ANP) John
Thoonen uit het ten zuid-oosten
van Melbourne gelegen Newbo-
rough, de man die in 1956 in het
brandpunt van de publiciteit
stond toen hij ten gevolge van
radio-activiteit een been ver
loor, is op 42-jarige leeftijd aan
een hartverlamming overleden.
De uit Nederland afkomstige
Thoonen had in 1956 een op een
grasveld gevonden radio-actieve
capsule in de heupzak van zijn
I overall gestopt.
Het gevolg van zijn ondoordachte
daad was dat zijn gehele been
moest worden afgezet. Sedert
dien ging zijn gezondheid gesta
dig achteruit.
V.v. AMBASSADEUR Binnen
kort is de benoeming te ver
wachten van jhr. mr. E. O. van
Suchtelen tot buitengewoon en
gevolmachtigd ambassadeur te
Addis Abeba. De heer van Such
telen is thans werkzaam op het
ministerie van Buitenlandse Za
ken als chef directie westelijk
halfrond.
Limburgs verbijstering
roept ook vragen op
ITVP-Limburg is boos, omdat politiek leider Andriessen zich blijft
gedragen als iemand die weer uit is op regeringsverantwoorde
lijkheid. En dit terwijl de grote meerderheid van de partijraad dui
delijk zou hebben laten blijken, dat ze de partij voor een poosje in
de oppositie wil zien. Een dergelijk gedrag van Andriessen „verbijs
tert" de Limburgse partijraadsleden.
Is deze verbijstering op haar plaats of moet men zich misschien ook
een beetje verbijsteren over de simpele manier waarop het Lim
burgse de eis stelt: partijbestuur, dwing Andriessen oppositiewaarts
te marcheren?
Was de partijraad in Oisterwijk wel zo duidelijk? Ja. er is gezegd:
niet met Den Uyl zoals die nu zingt en nog minder met Wiegel
zoals die tijdens de verkiezingscampagne gezongen heeft. Dèt on
derschreven ook Andriessen. De Zeeuw en Steenkamp. Maar verder
was het geluid in Oisterwijk slechts duidelijk inzoverre sommige
partijraadsleden zich en dan nog op uiteenlopende wijze uitge
sproken hebben.
Oppositie?
1YTISSCHIEN mogen we ook de vraag stellen of partijraad en par-
tijbestuur nog helemaal representatief zijn voor hun op 29 no
vember zwaar aangeslagen partij. Beide organen zouden zich feitelijk
eerst eens grondig moeten bezinnen op de nieuwe situatie om op ba
sis daarvan over te gaan tot het uitstippelen van een nieuw beleid.
In Oisterwijk hebben de KVP-officieren meer afgereageerd op een
nederlaag dan nagedacht over oorzaak en gevolgen.
We zeggen niet dat Andriessen en zijn fractie het staatshoofd het
best-mogelijke advies gegeven hebben. Maar hoewel misschien een
paar jaar oppositie onder bepaalde omstandigheden de KVP geen
kwaad zou doen, is wat de Limburgse KVP nu direct begeert ook
niet alles. Want dan komt er óf een zakenkabinet óf gaat er een
minderheidsregering aan de slag welke alleen maar regeren kan bij
de gratie van de oppositie.
Dit laatste kan tot de „roomsrode" verzoening leiden, maar ook tot
de „partijdood" welke men in Limburg vreest. Want succes en fa
len van zo'n minderheidskabinet zullen beide de KVP worden ver
weten en stuurt het minderheidskabinet het bij een politieke crisis
andermaal op vervroegde verkiezingen aan. dan zou zulks wel eens
vergezeld kunnen gaan van de bijbedoeling de KVP definitief uit te
schakelen.
Zakenkabinet
O EST dus het zakenkabinet?
Daaraan kleven soortgelijke bezwaren plus nog het risiko, dat een
KVP welke zich hiertegenover opstelt, feitelijk niet meer doen zal
dan schljn-oppositie voeren.
Achter dit bureau in zijn werkkamer in het gebouw van de Raad van
State zal de kabinetsinformateur dr. M. Ruppert in de komende tijd
het hoofd buigen over een nieuw kabinet.
werd hij geroepen om twaalf jaar het CNV te leiden. Vijf jaar later
was hij lid van de Eerste Kamer voor de A.R.
Ruppert nam deel aan het internationale vakbondswerk, woonde de
internationale arbeidsconferenties in Genève bij, was lid van de
S.E.R en van vele andere advies- en overlegorganen.
Dbor zelfstudie ontwikkelde hij zich op het gebied van de economie,
sociaal recht, arbeidsverhoudingen enz. Hij is een man die het ar
beidsmilieu niet alleen van binnenuit kent, maar zich ook een enor
me theoretische kennis heeft eigen gemaakt. Zijn belezenheid is bij
zonder groot. Zijn grote kennis van de vakbeweging heeft hij in ver
schillende boeken vastgelegd.
In 1959 werd deze ervaren bestuurder met een grote maatschappelijke
ervaring benoemd tot lid van de Raad van State. Hij was de eerste
Staatsraad uit de kring van de vakbeweging in een adviescollege,
waarin vroeger alleen maar juridisch geschoolde bedaarde en be
jaarde heren zitting hadden. Zijn gezicht verraadt nog veel van de
buitenman. Zijn nu ingehouden, maar soms ruige woordgebruik
herinnert eraan dat de christelijke landarbeiders vroeger niet al te
zalvend werden toegesproken.
De verdiensten van Ruppert op maatschappelijk terrein werden twee
jaar geleden gehonoreerd met een eredoctoraat aan de Vrije Uni
versiteit van Amsterdam.
MEER WONINGEN KLAAR
DEN HAAG 'ANP) In de eerste tien maagden van dit jaar zijn in
ons land 121.001 woningen klaar gekomen, hetgeen 14.440 woningen
meer is dan in de overeenkomstige periode van 1971.
Het aantal in de eerste tien maanden begonnen woningen bedroeg
131.221 (zelfde periode vorig jaar 115.227), te weten 44378 (37425)
woningwetwoningen, 60693 (56835) premiewoningen en 26150 (20967)
ongesubsidieerde woningen.
In de maand oktober jl. is met de bouw van 16.142 woningen begon
nen tegen 11.526 in oktober 1971. Het aantal voltooide woningen be
droeg in oktober 14.928 tegen 13.739 in oktober 1971.
Beroering 'in Nederlandse
medische wereld
y R IS in de Nederlandse medische wereld de laatste tijd enige be-
J roering. Er zijn conflicten geweest op het terrein van de open
hartoperaties en thans is de anesthesiologie de kat bij wie door
prof. Smalhout de bel is aangebonden in zijn geruchtmakende inau
gurale rede.
Beide conflicten wortelen in dezelfde ondergrond. Het komt er op
neer, dat de kaste van de medici in het algemeen gesproken uiterst
conservatief is. Dat is verklaarbaar, immers de medicus is altijd
een belangrijke voorpost geweest van het establishment. Hij, de
geletterde, kwam het meest persoonlijk in aanraking met de onge
letterde en sprak over de lichamelijke status van deze onge
letterde in een soort wetenschappelijk bargoens dat de laatste niet
verstond, maar wel met eerbied vervulde. Hij is voorts de man met
het even romantische als magische aureool in bepaulde soorten
goedkope romans. Daar staat uiteraard tegenover dat hij een man
is met voor de mensheid onontbeerlijke vak- en mensenkennis en
niet zelden een moeizame boterham verkrijgt in ruil voor huis-in,
huis-uit, trap-op, trap-af en overvolle wuchtkamers die slechtom-
schreven klachten produceren.
Conservatief houdt iets in van vasthouden aan het oude en het geves
tigde. Het valt een algemene chirurg moeilijk te aanvaarden, dat
de hartchirurgie zo langzamerhand oen zelfstandig specialisme is.
Dit is niettemin een realiteit die vele levens leefbaarder kan ma
ken. Hetzelfde geldt voor de anesthesiologie, die in Nederland, an
ders dan in Engeland of de VS, al veel te lung het stiefkind van de
specialismen is geweest. De anesthesist werd en wordt nog in Ne
derland meer gezien als hulpje van de chirurg, dan als een zelf
standig vakman met eigen, zware verantwoordelijkheden.
Het is goed dat deze dingen in het openbaar zijn aangesneden, want
als over het lot van de zogeheten leken beslist wordt, dan hebben
deze leken automatisch het recht te weten hoe er over hen beslist
wordt en dat er goed over hen beslist wordt.
In het Franse plaatsje Pech Laze, in de huurt van Bordeaux, rt/n O tl
opgravingen beenderen gevonden die naar schatting 135.000 jaar oud
zijn. Volgens de Amerikaanse archeoloog prof. A. Marschalk zijn
deze beenderen één van de belangrijkste archeologische vondsten van
deze eeuw.
i goe-
Ontroerend weerzien na 5 dagen afwezigheid: een Enka-bezetter sluit zijn dochtertje in de ar-
Hij kan de toekomst yveer zonniger tegemoet zien. De eerste bedrijfsbezetting in Neder
land heeft succes gehad.
DEN HAAG Het is et
de gedachte geweest
journalisten A. v. Corten-
berghe en J. Terllngen om
de Enka-affaire te boek te
stellen. In Breda immers is
met de eerste georganiseerde
bedrijfsbezetting in Neder
land een stukje sociale ge
schiedenis geschreven, dat
wel eens de aanzet zou kun
nen zijn in de strijd voor
hervorming van onze maat
schappijstructuren.
Het gevaar bestaat, aldus de
schrijvers, dat de bedrijfsbe
zetting na het onbetwist
bare succes in Breda waar
1700 mensen werkloos dreig
den te worden wordt ge
zien als een middel voor alle
kwalen, maar het risico dat
het fout guat is groot. Van
daar hun boek „Enka-dos
sier", dat dan ook als onder
titel „Handboek voor bezet
ters" heeft meegekregen.
Want er zullen meer bezet
tingsacties komen. Dat is
ook de mening van NKV-
voorzitter P. Mertens, die
het boekje officieel ten doop
hield. Een maatschappij die
de menselijke aspecten tot
sluitpost maakt bij de econo
mische beslissingen kan een
bezetting verwachten van
mensen die daartegen in ver
zet komen.
Het boekje maakt duidelijk,
dat bij de voorgenomen slui
ting van enkele Enka-vesti-
gingen in binnen- en buiten
land. waardoor alleen in Ne
derland al in totaal 2200
mensen op straat zouden ko
men te staan, zuiver econo
mische motieven van het we
reldconcern Akzo (waarvan
Enka een dochter is) een rol
hebben gespeeld. De sociale
consequenties werden dood
eenvoudig onder de tafel ge
werkt. Internationale arbei-
derssolidariteit heeft hier een
stokje voor gestoken.
Minister Boersma van Sociale
Zaken, die aanvankelijk toch
wel in zijn maag zat met de
bedrijfsbezetting, is er later
positiever tegenover gaan
staan, dit in tegenstelling tot
zijn collega van Economi
sche Zaken Langman. Maar
daar is deze laatste dan ook
VVD-er voor. Een winstpunt
van de bedrijfsbezetting
vindt minister Boersma, dat
dewerknemer het gevoel is
kwijtgeraakt, dat zijn in
vloed van nul en gener
waarde is.
Alle gevolgen van deze eerste
bedrijfsbezetting zijn nog
niet te overzien. Zal deze
stok-achter-de-dcur inder
daad doeltreffend door ande
ren worden gehanteerd? Het
stakingsrecht kan wel op do
helling. Waar ligt de wettelij
ke aansprakelijkheid in ge
val van schade? Velen zullen
het jammer vinden, dat het
in de Enka-affaire niet tot
een rechtzaak is gekomen.
Dat zou de nodige duidelijk
heid hebben opgeleverd. En
tenslotte, welke invloed zal
er van de Enka-bezetting uit
gaan op de ontwikkeling van
het arbeiderszelfbestuur,
waaraan al zo menig vak
bondscongres is gewijd ge
weest? De Enka-bezetters
hebben zij het op een be
perkt gebied en voor een be
perkte periode aangetoond
dat het kan.
H. HEEZINS.
(Enka-dossier, handboek voor
bezetters. Uitg. Bruna,
Utrecht).
