Van boerenkip tot slachtkuiken
Pahlplatz ster
bij FC Twente
Ziiijdfwijcli
oude haagsche van 1836
fysiotherapeut
R DONDERDAG 30 NOVEMBER 1972
1.EIDSE COURANT
BEEKBERGEN Goed,
iedereen heeft de neiging
om zo nu en dan te ver
zuchten: vroeger was 't
allemaal veel beter. En
zeker als het om eten
gaat: vroeger smaakte het
allemaal veel beter. Maar
is zo'n overpeinzing he
lemaal ten onrechte? Een
van de „zegeningen" van
onze welvaartsmaatschap
pij is het standaardpro-
dukt. Zelfs een kip mag
niet eens meer een ei leg
gen dat een tikkeltje af
wijkt van de andere of de
sorteerbanden ontdekken
het onmiddellijk: gewogen
en te licht bevonden.
Trouwens die kip. wat dacht u
daar van? Panklaar eenheids-
produkt, meestal kil en onper
soonlijk gepresenteerd in een
diepvrieskist. De naam die er
aan is gegeven is al veelbete
kenend: slachtkuiken. Kuiken
gedachte: we hebben het niet
eens tot kip mogen brengen.
En of u nu wel zo'n geslacht
beestje uit de diepvries haalt
of niet, aan de smaak veran
dert het bitter weinig. Met dit
versqhil dat bij de poelier het
vlees de kans krijgt te bester
ven. Maar dat proces kunt u
bij een diepvrieskip ook be
werkstelligen door het beest de
kans te geven zo'n vierentwin
tig uur te ontdooien.
Maar de echte smaak van de
kip zoals die haar graantje en
haar grasje pikt op het boeren
erf, haar natje en haar
droogje zelf opscharrelt, die te
savoueren is nog maar aan en
kelen voorbehouden, de bege
nadigden met het eigen kip-
penfarmpje of dat van de
goedwillende boer uit de buurt.
Wina, Bom, onze supersmaak-
specialiste, schreef eens: ,,Wat
is kip tegenwoordig? Een
treurig wangedrocht met botten
die in weekheid wegsmelten:
met poten waarop nimmer ge
staan, gelopen en gerend is;
met waterig, slap en smake
loos vlees; geen kip gelijk;
een armzalig voortbrengsel
van berekening en van een
mentaliteit die altijd weer goe
de, eerlijke smaak als laatste
argument ziet; en alleen maar
streeft naar steeds goedkoper,
steeds makkelijker voedsel.
Nou ja, voedsel... Men slikt het
kritiekloos en probeert te red
den wat er te redden valt met
„sausjes", steeds mallere
sausjes, die als cache-misère
moeten dienen voor alle flauwe
Dr. ir. D. Erdtsieck, leider van
het onderzoekteam in Beek
bergen.
narigheid en die in eigen opge
tutte zieligheid die narigheid
nog meer accentueren".
De Fransen hebben het een
heidsgevaar onderkend. „Wil
de" kippen, zo van het boeren
erf. afkomstig uit Bresse,
worden verkocht met een lood
je aan de poot, dat de goede
kom-af garandeert. Wie weet
of niet een Nederlandse boer
ook eens dat idee gaat overne
men.
Laat nu door deze opmerkin
gen niemand denken dat de
smaak van het Nederlandse
slachtkuiken niet nauwlettend
in de gaten zou worden gehou
den. Het Instituut voor pluim-
veeonderzoek „Het Spelder-
holt", te Beekbergen dat de
kip letterlijk begeleidt van de
wieg tot het graf. is al jaren
bezig met te onderzoeken hoe
i Beekbergen waar de kip begeleid u-ordt van de
de smaak beïnvloed kan wor
den door het voer. Een proef
van de Afdeling Verwerking
van dat instituut met slacht-
kuikens. die in het voer krui
den verstrekt kregen, heeft
duidelijk aangetoond, dat de
smaak in positieve zin beïn
vloed wordt. Waarom dan niet
altijd door de mesters kruiden
toegevoegd worden? Te duur en
bovendien, wat zul je je druk
maken, de grote massa eet het
immers zo ook wel!
Dat klopt. In 1971 at iedere
Nederlander zo'n 6:3 kilo
slachtgevogelte. In vergelijking
met 1970 was dat 0.3 kilo
meer. Daarvan bestond 5.6 kilo
uit braadkuikenvlees. Een deel
van deze groei moet toege
schreven worden aan de be
langstelling van de consument
voor verder bewerkt pluimvee
in de vorm van filets, schnit
zels en rollades.
Meer dan de helft van alle ge
vogelte werd in de zelfbedie
ningswinkels gekocht. Met res
pectievelijk 12 en 11 procent
hebben poelier en markt even
eens een redelijk aandeel in de
verkoop. Slechts vijf procent
wordt rechtstreeks bij de
pluimveehouder gekocht, of
schoon deze toch al de laagste
prijs per kilo berekende: 2,45
tegen 3,42 in de supermarkt,
4,39 bij de poelier en 3,97
op de markt. Deze prijzen zijn
gemiddelden die betrekking
hebben op het hele assortiment
gevogelte, zowel diepvries als
anderszins.
Jaarlijks wordt ongeveer 7.400
ton gevogelte in de horecabe
drijven geconsumeerd. Voor 77
procent zijn dat braadkuikens.
voor 19 procent soepkippen. 2
procent kalkoenen en dan nog
een percentage eenden. Er
wordt overwegend niet-bevro-
ren gevogelte gebruikt
Een derde van de restaurants
gebruikt geen tam gevogelte,
en dat geldt ook voor 44 pro
cent van de cafetaria's en 51
procent van de pensions. Des
alniettemin wordt in de overi
ge 66 procent van de cafeta
ria's de grootste hoeveelheid
gevogelte aan de man gebracht.
Wat een heerlijk idee dat be
halve uzelf nog zo'n kleine der
tien miljoen Nederlanders
exact dezelfde smaak voorge
schoteld krijgen!
Eén schrale troost Is er: de
combinatie van kippen en vis
smaak blijkt bij het publiek niet
in te slaan. Dat constateerde
bovengenoemd instituut, toen
er te veel klachten binnenkwa
men bij de slachterijen over
een afwijkende smaak van de
slachtkuikens, die omschreven
werd als „vissig". Het Spel-
derholt wierp zich op het on
derzoek, smaakpanels kwamen
tot conclusies.
Ir. W. M. M. A. Janssen van
het instituut hierover:
„De uitdrukking ,over smaak
valt niet te twisten' laat wel
duidelijk uitkomen, dat men
hier te maken heeft met een
uitgesproken subjectief ken
merk. Wil men echter weten
schappelijk verantwoorde uit
spraken kunnen doen. dan
dient men via de subjectieve
smaak-waarnemingen tot ob
jectieve maatstaven te komen.
Bij dit onderzoek werd gebruik
gemaakt van de medewerking
van kleine groepjes personeels
leden, die in vorige smaak-
proeven bewezen hadden een
goed onderscheidingsvermogen
te hebben. Deze mensen wer
den regelmatig in smaakproe-
ven betrokken om dit onder
scheidingsvermogen zoveel mo
gelijk op te voeren. Deze proe
ven zijn erg arbeidsintensief
en er zijn vele factoren, die de
resultaten en de mogelijkheden
tot het doen van verantwoorde
uitspraken in ongunstige zin
kunnen beïnvloeden."
Weer had de zucht naar winst
het gewonnen van de lust een
goed, smakelijk produkt te
brengen: de vismeelprijzen
waren erg laag...
Overigens gaat men op het In
stituut Het Spelderhoit ervan
uit dat die nostalgische verge
lijking met het verleden niet
mogelijk is.
Dr. ir. B. Erdtsieck, onder
wiens leiding het smaakonder
zoek de laatste jaren heeft
plaatsgehad: „Een vergelij
king met het verleden is niet
mogelijk. Vroeger bestond het
braadkuiken in deze vorm niet.
En als u een vergelijking met
de Franse kip wilt gaan trek
ken dan durf ik de vraag aan:
Wat wilt u nu gaan vergelij
ken: de Franse kip of de
Franse kok. Een werkgroep,
waarvan ik deel uitmaakte
heeft dit voorjaar een bezoek
gebracht aan een Franse slach
terij. In het rapport daarover
heb ik geschreven: „Opvallend
was de aandacht die besteed
werd aan de presentatie van
het produkt. De opmaak was
er duidelijk op gericht de in
druk te wekken dat men te
doen had met een ouderwets
produkt la grand-mère),
terwijl tevens gespeeld werd
op het chauvinisme (poulet
„Douce France"). Zo werden
de kuikens geplaatst op een
soort bodem van spaanderhout.
bodem en kuiken met kunstfo
lie overtrokkken, het geheel
geknoopt in een kleurige, pa
pieren servet met strik en
voorzien van labels, lintjes,
speldjes etc. Gesteld werd dat
hierdoor een zoveel hogere
prijs verkregen werd, dat de
kosten van het versieren er
dubbel en dwars uitkwamen".
De Fransen zijn zó chauvinis
tisch dat ze een doodgewone
kip nemen en daar lintjes en
medailles aanhangen h la
grand-mère en nog veel meer
hocus pocus. Het mooie is dat
re voor die kip drie-vier gul
den meer weten te maken door
haar op te sieren.
Vroeger ging je naar de poe
lier en dan zocht je een kip
uit. Nu zijn alle kippen gelijk.
Ze wegen allemaal geslacht
ongeveer een kilo. Ze hebben
allemaal dezelfde kleur. Ze
zijn allemaal op dezelfde wijze
ingevroren. Het produkt is uni
form geworden. Dat wekt de
indruk dat er een zekere ver
vlakking optreedt. Zit daar nog
wel smaak aan? Smaakt die
kip soms anders dan vroeger?
De ouderwetse kip smaakte in
derdaad anders. Maar dat was
een heel ander produkt.
Als men toch wil vergelijken.
Natuurlijk smaakt zo'n boeren
kip anders, maar wat kwaliteit
betreft staat ons slachtkuiken
zo hoog, dat wij voor Europa
met trots mogen zeggen dat
we „goed" zitten.
Laat men zich echter wel rea
liseren dat de huisvrouw het
produkt in de keuken moet ver
volmaken. Een slachtkuiken is
niet zo maar een pannetje aard
appelen dat je even opzet. Ver
gelijk 't slachtkuiken maar met
het runderlapje. Die boerenkip
is dan voor de „happy few"
voor de mensen, die het er
voor over hebben.
ENSCHEDE Toen de wurgende onzekerheid of 2—0 wel
voldoende zou zijn zich meester maakte van FC Twentes
supporters, dook Theo Pahlplatz ineens, alsof hij uit het
niets kwam, voor Doelman Cervantes op. De simpele
voetbeweging, waarmede de linksbuiten van FC Twente
de door Rene Notten in de diepte gespeelde bal over de
laatste man in de defensie van Las Palmas wipte, bracht
de stand op 3—0 en omdat het daarbij bleef kan de enig
overgebleven Nederlandse vertegenwoordiger in het toer
nooi om de UEFA-cup met een vrij comfortabele voor
sprong beginnen aan de op 13 december op het eiland
Gran Canaria te spelen return.
Dat verschil vnn drie doelpunten
was het resultaat van een lang
durige Twentse jacht op oen
royale score. Een jacht, welke
in de eerste helft niet alleen
voorspoedig, maar ook fortuin
lijk verliep. Het eerste doelpunt
kon in de 19e minuut immers
alleen tot stand komen dank zij
de onmisbare medewerking van
centrumverdediger Francisco
Castellano, die de bal na een
mislukt schot van Jan Jeuring
in eigen doel deponeerde: 10.
De tweede treffer, na een half
uur gescoord door Willy van de
Kerkhof, nadat Cees van Iers-
scl. Kick van der Val en Jan
Jeuring schitterende voorberei
dende werkzaamheden hadden
verricht, ontstond volgens de
Spanjaarden vanuit buitenspel
positie. De Poolse scheidsrech
ter Srodecky bevond zich echter
evenals grensrechter Suchaneck
op een lijn met Willy van de
Kerkhof en beiden wezen zeer
gedecideerd naar het midden:
2—0. Bij die score bleef het in
de eerste helft en dat was meer
het gevolg vnn de nervositeit,
die FC Twente beheerste, dan van
de kunde der Spaanse verdedi
gers.
Zenuwen
Dat het de F.nschedeërs, bij wie
Van der Vail, Oranen en Willy
van de Kerkhof uitblonken,
moeite kostte de zenuwen In be
dwang te houden Is niet zo ver
wonderlijk. Het was voor hen
de eerste keer, dat zij een Eu
ropa Cuptegenstander eerst op
eigen veld ontmoetten en het
niet wetpn hoe een dergelijk
karwei dient te worden aange
pakt. speelde zonder twijfel een
rol. Bovendien toonde Las Pal
mas zich aanvankelijk niet de
verwachte defensief ingestelde
tegenstander. Met als gevolg,
dat het vrij lang duurde alvo
rens de Twentenaren in hun rit
me kwamen. En toen dat een
maal het geval was, bleek Jnn
Jeuring zo veel hinder te onder
vinden van een hem al na zes
minuten door doelman Cervan
tes toegebrachte dijbeenblessu
re. dat hij zich niet kon ontpop
pen als de onvermoeibare spits,
die hij altijd pleegt te zijn.
Dat FC Twente, hoewel het door
de vaak handig combinerende
Spanjaarden niet In de gelegen
heid werd gesteld zo te juichen
als tegen b.v. FC Den Haag, bij
rust met 20 voorstond, was
weliswaar niet In strijd met het
spelbeeld, maar wel een vrij ge
lukkige zaak. Tijdens de pauze
overheerste de verwachting, dat
de thuisclub in de tweede helft
met de steun van de stevige
winst het karwei naar behoren
zal afwerken. Maar de door da
18.000 toeschouwers In het kille
Dlekmanstadion zo vurig ver
langde uitbreiding van de voor
sprong, liet erg lang op zich
wachten.
Las Palmas bleek zich, wellicht
dank zij de tactische aanwijzin
gen van trainer Sinlbaldi wat
beter te hebben ingesteld op het
spel van de Enschedeëra de
snelle buitenspelers Rene van
de Kerkhof en Theo Pahlplatz
werden tamelijk goed afgestopt
met als gevolg, dat Twentes
aanval zelden de kans kreeg
flitsend door te breken. Het ge
vaar, dat schoten uit de tweede
lijn had kunnen opleveren, bleef
eveneens uit omdat de verdien
stelijk werkende Van der Vall,
Willy van de Kerkhof en Notten
hun aandacht in de eerste
plaats moesten concentreren op
het onderbreken van Spaanse
combinaties. Naarmate het ein
de dichterbij kwam, werd de
strijd minder boelend. FC
Twente leek niet meer te gelo
ven in een grotere marge, en
Las Palmas wekte de indruk
2—0 geen slechte uitgangspositie
voor de return te vinden. De
vervanging van Jan Jeuring
door Eddy Achterberg blies FC
Twente wel nieuw leven in,
maar het duurde toch tien mi
nuten voor het einde alvorens
Pahlplatz er eindelijk in slaagde
de stevig ingrijpende Spanjaar
den voor de derde keer te ver
rassen: 3—0.
Wel goed
Toen vond ook FC Twente het wel
goed, wnarbij hot er kennelijk
vanuit ging. dat zijn gerenom
meerde defensie zich In Los
Palmas zeker geen drie keer zal
laten verrassen. Ofschoon de
voorsprong voldoende moet kun
nen zijn. kan de tweede wed
strijd echter niet als een forma
liteit worden opgevat. Los Pal
mas bleek namelijk toch wel
over zoveel kwaliteiten te be-
achikken, dat het op eigen veld
met de steun van 25.000 fanatie
ke supporters nog tot gekke din
gen in staat moet worden
geacht. Dat de Spaanse ploeg
bovendien hard spel niet schuwt
een niet altijd overtuigende
Srodecky moest legio keren het
spel onderbreken wegens over
tredingen: Soto en Fernandez
kregen de gele kaart voor hun
neus moet een waarschuwing
inhouden voor FC Twente, dat
op de 13e december wel eens
eerst door een hel zou kunnen
moeten gaan alvorens de kwart
finales zijn bereikt.
TON VAN DALEN
In het rayon VOORSCHOTEN-WASSENAAR
zoeken wij een energieke
medewerker
voor de
buitendienst
Hij zal naast het beheer van een
verzekerings portefeuille, de belangen
van onze cliënten behartigen door
het afsluiten van verzekeringen, het
regelen van schadegevallen, enz.
een en ander in nauwe samenwerking
met zijn inspecteur.
Wij bieden een vaste werkkring.
Het gemiddelde jaarinkomen, bestaand©
uit een vast basissalaris en provisie, ligt
voor deze functie op 17.000,
Daarnaast kan men rekenen op alle
sociale voorzieningen, een premievrij
pensioen, onkostenvergoeding en een
gedegen vakopleiding.
Belangstellenden (in de leeftijd van
20-40 jaar) kunnen zich zowel
schriftelijk als telefonisch in verbinding
stellen met de Hoofdinsp. W. P. M. Brandt
Hartelstein 10
LEIDERDORP
Tel. 01710-46606.
CONCERN NATIONALE-NEDERLANDEN
jfjli P
Medio april 1972 werd In Lelden
Zuid-West ons nieuwe verpleeghuis en
reaktiveringscentrum ZUYDTWIJCK
in gebruik genomen.
Het biedt plaats aan 156 patiënten; in
een aan het verpleeghuis verbonden
daghospitaal is ruimte voor 30 patiën-
Omdat inmiddels steeds meer patiënten zijn opgenomen la
het noodzakelijk geworden over te gaan tot aanstelling van
nog een
(mnl. of vrl.)
Het verpleegtehuis beschikt over de modernste apparatuur.
Nadere inlichtingen over deze funktie worden u gaarne
verstrekt door de heer F. Jedema, hoofd van de afdeling
Fysiotherapie, tel. (01710) 46546.
verpleeghuis en reaktiveringscentrum
Aaltje Noordewierlaan 50 te Leiden
Niet gewend aan de voor hun doen ijzige koude zaten de reserve-tpeler»
op de bank langs het veld. De dassen zo hoog mogelijk omgeslagen om
i voor de wind te vinden.
an Las Palmas te verkleumen
toch maar enige bescherming