Bulgarije
Roemenië en Tsjecho-Slowakije
blijven goedkoopte-eilanden
(tnafip
Noorwegen
- EEN OOSTBLOK
AAN HET WINTERBEEN
SLAVISCH
KLEIN DUIMPJE
TUSSEN
DE WITTE REUZEN
VAN
WINTERTOERISME
T
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1972
Wintersport Weg Wezen '72/'73
Eten
Voor de echte Nederlan
der een geruststelling:
Het Bulgaarse eten is
even gevarieerd als het
landschap. Voortreffelijke
vleesgerechten, al dan
niet gekruid zijn een aan
gename uitzondering op
de Oost-Europese regel.
Vaak met een Oosters
tintje, zoals de kebabtsjé,
of de koefteta.
Talons
Wie een „inclusieve" reis
naar Bugarije boekt,
krijgt meestal talons voor
z'n consumpties en maal
tijden.. Dat is papieren
,,nep"-geld, waarmee in
alle restaurants betaald
kan worden. Voordeel er
van is dat de toerist niet
vastzit aan een voorge
schreven menu, maar ge
rechten naar smaak en
prijs kan uitzoeken.
Meenemen
De Bulgarije-toerist doef er
verstandig aan zelf van
huis zonnebrandolie en
zonnebrillen en vooral
film- en fotomateriaal
mee te nemen, aangezien
die artikelen schaars zijn
in het Balkanland,
Dranken
De Bulgaarse alcoholica
zijn al een veelgevraagd
exportartikel. In Bulgarije
zelf ontzettend goedkoop:
Een glas wijn valt nauwe
lijks te krijgen, voor enke
le guldens krijg je name
lijk al een hele fles op ta
fel. Aanbevolen: De Bul
gaarse Kabernet, de voor
treffelijke Coniac Pliska
(kruising tussen Cordial
Medoc en Hennessy) en
natuurlijk de volksdrank
Slivova. Ijskoud te nutti
gen, liefst met daarnaast
een schoteltje Chopska Sa-
lata.
Prijzen
Ski's en ski-schoenen kun
nen gehuurd worden. Kos
ten, resp. 4,- en 13,-
per dag. Vanuit de diver
se wintersportgebieden
zijn ook sledetochten mo
gelijk. Dat gaat op „taxi
basis": Bij een „volle
bak" kost het ongeveer 6
gulden per uur.
Geen visum
Een visum heeft men voor
een vakantie in Bulgarije
niet nodig. Een geldig pas
poort is voldoende. Bij
aankomst dient een vi
sum-formulier ingevuld te
worden, dat bewaard
moet worden tot de uit-
Inlichtingen
Verdere inlichtingen over
prijzen, folders en andere
nuttige informatie zijn te
verkrijgen bij het Natio
naal Bulgaars Verkeers
bureau, Reguliersdwars-
straat 54 Amsterdam. Te
lefoon 020-248431.
Je hoeft de Noor waarachtig
niks meer over skieën te leren,
want hij heeft het zelf uitgevon
den. Uit barre noodzaak overi
gens, want al eeuwen heeft hij
zo'n zes maanden per jaar de
lange lat nodig om zich in zijn
witte oneindigheid op de been te
houden. Sinds kort hebben ook
andere Europeanen ontdekt, dat
er boven hun noordergrenzen
een eenzaam paradijs ligt. waar
het 's winters goed toeven is.
De echte sportskieër, die snel
heid prefereert boven plezier zal
misschien niet zo snel besluiten
om het vertrouwde Oostenrijk of
Zwitserland in te ruilen voor een
paar splinternieuwe Noren,
maar de rustzoeker en natuur
liefhebber komen er daarente
gen meer aan hun trekken, dan
in de ontdekte, overvolle oorden
irr de Alpen.
Transkandia. de Carpentier-
straat 143a, in Den Haag, tele
foon 070858362 laat u dit jaar
graag kennis maken met typisch
Noorse wintergeneugten. U kunt
kiezen uit een vlieg- of een boot
reis, respectievelijk van Am
sterdam naar Oslo en van Am
sterdam naar Gotenburg. Er is
bijvoorbeeld een 8-daags vlieg-
arrangement in het moderne
Vagslid hotel Fjellkro vanaf
774 gulden. Een 11-daags
boot/trein arrangement naar het
Noorse hooggebergte van Fager-
nes kost u vanaf 498 gulden. U
kun er nog goedko-iy heen. als
u per boot en auto reist en het
hoofd te ruste legt in een jeugd
herberg: vanaf 310 gulden voor
eli dagen.
Ook Scandinaian Arctic Sun-
way, Saxen Weimarlaan 58 in
Amsterdam, telefoon 020
719012 heeft een handvol voor
treffelijke Noorse winterbestem-
m'ngen geprepareerd.
Het Vitosja-gebergte torent direct boven Sofia uit
bineren met de sneeuw van de Balkanwinter.
i vanuit een verblijf in hotel Statsliwetsa valt de cultuur
i de hoofdstad te com-'
Sinds de Roemenen de prikke
lende lucht der kapitalistische
deviezen geroken hebben is hen
geen moeite meer te veel om de
westerse baasjes door hun hete
zand te rollen of in te pakken in
originele Karpaten-sneeuw. De
eerlijkheid gebiedt ons te zeg
ge"1, dat de wintersporter In dit
land aanzienlijk beter aan zijn
trekken komt dan de buikladin
gen zonaanbidders. die elke zo
mer aan de branding van de
Zwarte Zee worden gedropped.
De hotels in de Karpaten zijn
beter dan de doorsnee pakhuizen
in Mamaia en omstreken en de
verzorging wordt nog niet be
paald door de minimum-eisen,
die men aan de Roemeense kust
aan hoffelijkheid stelt.
Van de Roemeense wintersport-
oorden heeft Polana Brasov
verreweg het meeste te bieden.
Het dorp is ideaal gelegen te
midden van bergreuzen, die de
skiërs en wandelaars het volle
pond geven. Men heeft in Poiana
Brasov ook niet het gevoel, dat
men door de betonnen hotelko
lossen de natuur niet meer ziet.
De onverbiddelijke schoonheid
van de Karpaten blijft op elke
vierkante meter de voornaamste
troef.
En wie op een onverdacht mo
ment genoeg heeft van de witte
eenzaamheid behoeft zich
slechts langs een geriefelijke au
toweg omlaag te begeven, ten
einde de middeleeuwse lucht
van de stad Pr s on te snui
ven. FIT breng', u er heen voor
de prijzen, di' v i r n "an -81
tot 629 gulden vo tve*» weken
Aanzienlijk minocr hebben d.-
oorden Predeal en Sinaia te bie
den. Het --adeel van Predeal:
het dorp is langgerekt en mist
een hart. Her en der tussen de
sparren liggen de hotels, pen
sions en (overigens voortreffelij
ke) appartementen. Airtour-Nes
panda brengt u er heen vanaf
352 gulden voor elf dagen. Air
tour adverteert ook met Poiana
Brasov, maar brengt u in feite
onder in het zeer luxe. maar
deerlijk onpersoonlijke Carpati-
hotcl in Brasov, dat nog altijd
zo'n 15 kilometer van de sneeuw
ligt. Voor een echte wintersport
vakantie een levensgroot nadeel.
Sporthuis Centrum heeft het be
gerig oog laten vallen op Sinaia,
d->t nog /waar geurt naur de
vorsten, die eens Roemenië be
stuurd hebben. Toch is het min
der echt wintersport-oord dan
Poiana-Brasov. Een uitzondering
maken we graag voor hotel Al-
pin, dat hoog boven het eigenlij
ke stadje Sinaia troont. Naar Si
naia brengt men u vanaf 495
gulden.
S ids kameraad Dubcek het po
litieke bos is ingestuurd, figu
reert Tsjechoslowakije niet
langer in de rij van wintersport-
arrangementen. die de Neder
landse reisbureuas aanbieden.
Doodjammer, want de winter
sportdorpen in dit land zoals
Spind Leruv Mlyn en Zclezna
zijn nog steeds do moeite van
een goedkoop winterbezoek dub
bel en dwars waard. U vindt er
een fijn land met welbespraakte
fijne mensen. Cedok in Amster
dam, Leidsestraat 4, telefoon
22.27.88 wil u graag op het spoor
zetten.
Als 't niet zo „gekleurd" klonk,
zou je Bulgarije het „ontwikke
lingsland onder de wintersport-
centra" kunnen noemen. Een
Slavisch Klein Duimpje tussen
de overbekende Witte Reuzen
als Davos, Kitzbühel, Val d'Isè-
re en Zermatt. De ontdekking
van het Balkanland Bulgarije
als volwaardig wintersportland
heeft nogal op zich laten wach
ten. De Bulgaren zelf konden al
enkele jaren lang kiezen bij hun
door de regering voor het sym
bolische bedrag van 1 leva per
dag verstrekte vakanties tussen
de zomerzon aan de Zwarte
Zee-kust en de winterzon in een
van de drie' „sneeuw-centra":
Borovetz, Vitosja of Pamporovo.
Pas sinds het internationaal toe
risme naar de Zonnekust zo'n
grote vlucht heeft genomen, heb
ben de smaakmakers van onze
westerse reisorganisaties zich
wanhopig afgevraagd waarom
ze niet eerder een plaats voor
Bulgarije op hun menukaart
hadden gereserveerd.
Bulgarije heeft een zacht land
klimaat dat ideaal is voor win
tersport. Vier maanden lung
valt er in elk geval op vaste
sneeuw te rekenen en de toerist
heeft er de ruimte. Maar tot
voor enkele jaren was er nauwe
lijks iets te merken van de ker
misachtige bedrijvigheid die
zich rond de typisch westerse
•wintersportplaatsjes in Oosten
rijk en Zwitserland afspeelt.
Bulgarije's wintertoeristenfa-
briek stond nog in de kinder
maat ski-schoenen. Hier en daar
een hotel, te weinig ski-leraren,
te weinig ski's. Reisbureau FIT
moest de gebruikelijke service
zelfs een keer uitbreiden tot het
overvliegen van een vliegtuig
vol ski's toen die in Bulgarije
ontbraken.
Maar inmiddels zijn we een aan
tal jaren verder. Er zijn meer
hotels, er zijn bars en er zijn
ski's. Maar toch houdt het iets
aparts. Die opbouw van winter
sportcentra uit het niets, houdt
tevens in dat Bulgarije wat dat
betreft in geen enkel opzicht
lijkt op de luxe-uitstalkasten van
de traditionele wintersport. Je
hebt er de eindeloze ski-pistes
als je wilt bijna voor jezelf al
leen en je hoeft bij de ski-liften
niet te dringen of je in de file
voor de snelbus naar het cen
trum staat. Voor de opgeprikte
après-ski waarbij de wintertoe-
ris' pur sang gewend is de ogen
van zijn mede-reizigers uit te
steken is er dan ook geen
plaats. De Bulgaren hebben een
alternatief. De bars in de hotels,
open tot in de kleine uurtjes,
doen op hun eigen manier aan
het „entertainment": veel mu
ziek en folkloristische program
ma's.
De gemiddelde Nederlander die
je op dit moment zou vragen
wat hij over Bulgarije weet, zal
waarschijnlijk niet verder ko
men dan een schouderophalend:
„de hoofdstad heet Sofia, geloof
ik, en je hebt er een voetbalelf
tal CSKA waartegen Ajax ge
speeld heeft in de Europacup".
De rest is stilte. Maar Bulgarije
is in geen enkel opzicht de on
herbergzaam kale boel die je
van een bar Balkanland ver
wacht, waar de Turken tot eind
vorig eeuw nog een late variant
van het kromzwaard zwaaiden.
De zomer is voor een groot deel
groen en overal gastvrij. Bulga
rije staat in het teken van de
roos (in Centraal-Bulgarije is
een langgerekte Rozenvallei).
En wat de winter betreft kan de
toerist met fantasie er van alles
van maken.
Dj accommodatie laat weinig of
niets meer te wensen over, de
prijzen zijn laag (vanaf rond de
450 kan je er al twee weken
inclusief doorbrengen) en de
sfeer is er nog ontspannen.
Ideaal voor de wintersporttoerist
dife het allemaal voor de eerste
keer wil proberen, of voor de
verwende overwinteraar die „te-
ZORGT
MOEITELOOS
VOOR
ROMANTISCHE
WINTERBERGING
Borovetz (hotels Bor en Edelweiss) ligt in een ideaal ski- en wandelgebied in het Rila-gebergte, 80 Het Rila-gebergte met z'n Maliovitsa-piek is een van de mooiste berggebieden van Bulgarije; het ge-
kilometer van de hoofdstad Sofia. bergte o.a. wat dorpjes met moskeën en het kleurrijke Rila-klooster.
Bovendien, je hoeft beslist niet
alleen de stoute ski-schoenen
aan te trekken wil je in Bulga
rije aan je trekken komen. De
natuur staat nog niet zwart van
de mensen, je kan uitgebreid
wandelen en vanuit Borovets in
het Rilagebergte is het niet ver
voor een excursie naar het we
reldberoemde en prachtige Ri
la-klooster en maar zo'n 80 kilo
meter van de hoofdstad Sofia.
Vlak boven Sofia ligt het Vitos
ja-gebergte en vandaar uit zijn
nog gemakkelijker trips te on
dernemen naar de hoofdstad,
waar in de winter ook op cultu
reel gebied (de Bulgaarse opera
d jjl Pamporove, wintersportcentrum in zuidelijk Bulgarije dicht bij de hoogstgelegen stad van het Balkan
land, Smoljan, op 2191 meter.
De Balkan ligt klaar voor de
wintersport. Het ligt te wachten
op de toerist met dat kleine
beetje durf om het eens „an
ders" te doen. Een onbekende
„witte plek" op de landkaart
van het wintertoerisme, die er
or.: vraagt ingevuld te worden.
beroemd, o.a. om z'n formidabe
le bassen) veel te doen is. Pam
porove ligt in een veel woester
gebied vlak bij de hoogstgelegen
stad van Bulgarije, Smoljan op
2191 meter. Op 80 kilometer ligt
Plovdiv, een schat van een stad,
waar heden en verleden elkaar
met een glimlach van verstand
houding ontmoeten.
