LAARZEN
ENGELS
GROND-
„Als Groot-Brittannië gevallen was"
ONTHUUENDE BBC-DOCUMENTAIRE
OVER VADERLANDSLIEFDE VAN BRITTEN
O De Duifse propagandachef Goebbels, ma
ker vari één der grootste filmvervalsingen uit
de historie: d^ inyasie van Engeland.
Engelands premier Sir Winston Churchill.
Vechten tot de laatste man of slechts verzet
van tien procent van de Britten?
LONDEN De BBC-televi-
sie heeft deze week een in
drukwekkend programma
uitgezonden dat steunde op
een idee van Adolf Hitler.
Onder de titel ,,Als Groot-
Brittannfë gevallen was"
werd in deze uitzending uit
voerig en fangdurie onder
zocht hoe het Britse volk ge
reageerd zou hebben als Hit-
Jer z'n.operatie „Zeeleeuw"
lad yoortgezet en het Ver
enigd Koninkrijk was bezet.
Historici en andere deskundi
gen zijn van oordeel dat onge
veer tien procent van de
Britten gecollaboreerd zou
hebben met de Duitse bezet
ters. Ofschoon Winston Chur
chill in 1940 zei, dat hij let
terlijk zou vechten tot de
laatste man, wordt nu veron
dersteld," dat slechts tien pro
cent van de Britse bevolking
aktief zou hebben deelgeno
men aan ondergronds verzet.
De overige 80 procent legde
zich neer bij de Nazi-over
winning en probeerde stille
tjes het hoofd boven water te
houden. Norman Longmate,
een Brits historicus, heeft on
langs een boek gepubliceerd
dat steunt op de naspeurin
gen, die voor dit programma
gedaan werden door de BBC.
Hij zegt: „De Duitse invasie
zou als geweldige psychologi
sche schok zijn gekomen
voor een natie, die in geen
duizend jaar meer overrom
peld was. In het begin zou
men wel wat verzet geboden
hebben: gewone mensen, die
op straat stenen gooiden
naar Duitse soldaten. Geor
ganiseerde weerstand zou
echter in elkaar gestort zijn
nadat de eerste groep gijze
laars was gevangen genomen
en doodgeschoten. In het klei
ne, van bevriende buurlanden
verstoken Engeland was geen
mogelijkheid voor een goede
verzetsorganisatie".
De film komt vrijwel zeker
ook in ons land op de tv.
In Engeland, een natie die
kundigen veronderstellen -
in geen duizend jaar meer overromeld was
- slechts in het begin van de invasie verzet
zouden de Duitse invallers naar des-
an enige betekenis hebben ondervonden.
Een beeld uit-de televisiefilm dat de Britten geschokt zal hebben: naast de traditionele Britse Bobby een Wehr-
macfytsoldaat op wacht, voor 10 Downingstreet.
Na de terreurbombardementen van de Luftwaffe zou t
psychologische schok hebben teweeg gebracht.
gesU gde Duitse invasie in Engeland een geweldige
In „Als Groot-Brittannië
gevallen was" 'wordt de
naam onthuld van een
vermoedelijke Quisling,
waaraan de Nazi's mis
schien het regeringsbeleid
toevertrouwd zouden heb
ben. Het is de in 1959
overleden Sir Samuel
Hoare, die in 1935 Brits
minister van buitenlandse
zaken was. In 1937 werd
hij minister van binnen
landse zaken. In 1950 ver
tegenwoordigde Sir Sa
muel Groot-Brittannië als
ambassadeur in Spanje.
Sir Alexander Cadogan,
lie tijdens de oorlog per
manent staatssecretaris
was van buitenlandse za
ken, schreef vol overtui
ging in z'n dagboek:
Hoare zal de Quisling
van Engeland zijn wan
neer Duitsland overwint
en ik dood ben".
Sir Oswald Mos,ley, leider
van de voor-ooriogoe Brit
se nazi-partij, die z n taai
ste levensjaren slijt in
Frankrijk, ontkent met
klem dat hij premier ge
worden zou zijn onaer
Duitse bezetting. „Beslist
niet", zegt hij in het BBC-
programma. „Zo lang er
Duitse soldaten aanwezig
waren op Brits grondge
bied, zou ik geen enkele
rol gespeeld hebben. Ik
pleegde nog liever zelf
moord dan toe te geven
aan Duitse druk".
Een Canadese politicus,
M. J. Coldwell, beweert in
„Als Groot-Brittannië ge
vallen was", dat Canada de
Britse koninklijke familie
en regering niet met open
armen ontvangen zou heb
ben na een Duitse over
winning. „Wij zijn een on
afhankelijk land met zelf
bestuur". zei hij. Onze re
gering en onze gouver
neur-generaal zouden in
erlegenheid gebracht zijn
door een dergelijke gang
van zaken".
De Britse goudvoorraden
waren echter in de lente
van 1940 al naar Canada
gestuurd en Churchill was
in ieder geval van plan
om desnoods met z'n re
gering naar Ottawa te
vluchten. Dit merkwaardi
ge BBC-programma ont
hult tevens allerlei Duitse
plannen voor de bezetting
van Groot-Brittannië. Alle
mannen, van 17 tot 45
jaar, zouden er gedepor
teerd worden. De bezet
ters zouden iedere vorm
van verzet straffen met
de dood en represaille
maatregelen tegen de be
volking.
De Duitsers hadden een
zwarte lijst aangelegd van
2.500 meer of minder be
langrijke Britten, die te
rechtgesteld of naar con
centratiekampen gestuurd
zouden worden. Deze se-
lectie was grotendeels het
werk van diplomaten en
spionnen, onder wie een
aantal jonge Duitsers die
voor het uitbreken van de
vijandelijkheden „gestu
deerd" hadden aan Britse
universiteiten. Op de
zwarte lijst kwamen bij
zonder veel Britten voor
met Joods klinkende na-
De Duitsers beschikten
over een zogenaamde
„Witte lijst", met de na
men en adressen van
slechts 39 mogelijke Brit
se sympathisanten. Geen
enkele ervan genoot grote
bekendheid. Sommige van
deze mensen leven nog,
maar de BBC houdt hun
namen geheim om proces
sen wegens aantasting
van de goede naam te
voorkomen.
Naast fictieve heelden van
Wehrmachtsoldaten, die
samen met Britse bob
by's, de wacht betrekken
voor 10 Downingstreet
worden in „Als Groot-Brit
tannië gevallen was" ook
allerlei Nazi-films ver
toond, gedraaid op de be
zette Kanaaleilanden. De
BBC filmde zelf inter
views met oude en jonge
eilanders die vertellen
over de bezetting.
Duizenden bewoners van
Jersey en Guernsey wer
den gedeporteerd naar
concentratiekampen op
het vasteland. Een man
en een vrouw, broer en
zuster, herinneren zich,
dat zij ra twee uur wach
ten op de kade in St. He-
lier, wear de gevangenen
moesten inschepen terug
naar huis mochten. Toen
we thuis kwamen, zeggen
ze, stelden zij vast, dat in
deze korte tijd de ouderlij
ke woning volledig leegge
plunderd was door de bu
ren.
Het boeiendste filmdocu
ment uit dit aangrijpende
programma is de reporta
ge, die in Goebbels op
dracht gemaakt werd van
de Duitse invasie in Enge
land. De voorzichtige pro
pagandachef liet deze film
van te voren opnemen
omdat hij van oordcel
was, dat de soldaten het
veel te druk zouden heb
ben tijdens de invasie zelf
en dat de lichtsterkte mis-
Een Duitse muziekkapel,
Duitse muziek en
naast een paar Britse -
veel Duitse vlaggen, op
zo maar een zondag
middag in een Engels
park. Weinig Britten ko
men naar de muzikale
bezetters luisteren.
schien onvoldoende zou
zijn. Het Duitse volk dat
deze grote historische ge
beurtenis niet mocht mis
sen, zou immers toch het
verschil niet merken tus
sen waarheid en fictie.
Goebbels' film die een van
de grootste vervalsingen
is ter wereld en nog nooit
eerder vertoond word aan
het publick, begint met de
inscheping van dc Duitse
landingstroepen in de ha
ven van Antwerpen, waar
na spectaculaire gevech-
p Brits grond-
geb
ROGER SIMONS
