De prins die
met vogels
kon praten
JUNIOR-
HOEK
BOEKENWIJS
'HET AFGEDANKTE VOLK'
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 16 SEPTEMBER
IN HET NOORDEN, waar de zee grijs is met witte schuimkoppen,
1 liggen eilanden waarvan er een paar dicht bevolkt zijn door tal
loze vogels. Hoe komt het dat ze juist déér, al wel duizend jaar
lang, zo graag wonen? Dat komt omdat er eens een prins leefde,
die op een heel bijzondere manier met vogels bevriend was.
J.n die tijd vertelde een oude. wijze man daar aan de koning: „Als u
een zon krijgt, moet u hem dadelijk na zijn geboorte een slokje
melk geven dat in zijn mond gegoten wordt uit het schedeltje van
een raaf. Dan zal het een buitengewoon begaafd kind worden". De
koning wist to?n dat de oude, wijze man gelijk had: zijn zoon was
gauw gevonden. Het kopje werd schoongemaakt en toen een kleine
zoon werd geboren, kreeg hij een slokje melk uit het schedeltje van
een raaf. Het kindje groeide op en de koning lette steeds op hem,
maar hij merkte niets bijzonders.
Eens zat het jongetje onder een bloeiende boom waarin allerlei vogels
zongen en speelden. De vader liep naar hem toe en de vogels vlo
gen verschrikt weg. „Ach vader", zei de jongen, „zij waren mij
juist zo mooi aan het vertellen over de warme landen waarheen ze
gaan als het hier koud wordt en over de zee die daar blauw ligt te
glanzen onder een schitterende zon!".
„Maar hoe kun je ze verstaan, kind?" vroeg de koning. „Vogels heb
ben toch een andere taal dan wij?"
„Ik versta ze best en ik kan ook met ze praten", zei de jongen. De
koning wist toen dat de oude, wijze man geiijkhad:zijn zoon was
een bijzonder begaafd kind geworden.
JAREN GINGEN VOORBIJ. De jonge prins liep langs de grijze
zee en praatte met de meeuwen. Hij beklom de rotsen en
sprak met de arend. Hij luisterde in de nacht en verstond de uilen.
Op een dag ging de koning aan tafel en zoals dat hoorde: alle ande
ren wachten tot hij zat alvorens ook zélf te gaan zitten. Maar de
koning te worden! De vader stuurde de zoon weg en wilde hem in
open deuren naar de hal, hoe daar zwermen zwaluwen druk kwette
rend af en aan vlogen.
„Zoon", zei de koning, „luister eens wat die zwaluwen vertellen". De
prins luisterde, maar boog toen beschaamd het hoofd. „Hoe is
het?" vroeg de koning. „Versta je ze niet meer?" Met neergeslagen
ogen zei de zoon: „De zwaluwen zeggen dat er een tijd zal komen
waarop IK als eerste aan het hoofd van de tafel zal zitten, en waar
op u, mijn vader, zult blijven staan en wachten tot ik zit".
Se vader werd verschrikkelijk boos. Alleen een koning had daar het
voorrecht als eerste op zijn zetel te zitten terwijl alle anderen
wachtten. Wat de zwaluwen voorspelden, kon dus niets anders bete
kenen dan dat de zoon zijn vader van de troon zou stoten om zelf
koning te worden! De vader stuurde de zoon weg enwilde hem in
zijn land niet meer zien
Bedroefd trok de jonge prins weg en zeilde in een vissersboot de zee
op. Hij richtte de steven naar het zuiden en alle zeevogels wezen
hem de weg. Zo kwam hij aan in één van de prachtige zuidelijke
landen waarover de vogels hem zo veel moois hadden verteld. Hij
stapte aan land, doorkruiste bos en veld en kwam op een dag aan
bij een kasteel dat midden in wuivende bossen lag. Houthakkers
maakten zich juist gereed daar bomen te kappen en één zware
boom lag al neergeveld.
Maar in het kasteel was iedereen in roep en roer. Het wemelde er
van de vogels, grote en kleine, bontgekleurde en grijze, met lange
en met korte snavels, met slepende en met kwieke staarten. Met dui
zenden vlogen ze naar binnen, krijsten dat horen en zien verging,
klauwden in gordijnen en kleren en pikte waar zij pikken konden.
De vorst en vorstin, de dienaren en dienaressen konden niet lopen
of zitten, niet eten of slapen want de lucht, de grond, de stoelen, de
bedden waren dicht bezet met vogels.
De prins die er intussen als een landloper uitzag, boog voor de vorst
en zei: „Ik kan wel te weten komen waarom de vogels u het leven
onmogelijk maken".
„Om 's hemelswil, zeg wat het is, zeg wat zij willen. Wij raken ons
verstand kwijt!" riep de vorst. De prins begon druk te praten met
een musje dat op zijn hand was neergestreken. Toen kon hij de
vorst zeggen: „De vogels zijn ervan overtuigd dat u alle bomen in
het bos gaat omhakken. Dan hebben zij geen plaats meer om te wo
nen, hun nesten zullen verloren gaan en hun jongen sterven, zij zul
len geen voedsel meer vinden".
Onmiddellijk gaf de vorst bevel dat de houthakkers het werk moesten
staken en zo snel mogelijk verdwijnen. Toen zwermden de vogels in
dichte wolken het kasteel uit en de rust keerde weer. De jonge
prins maakte zich bekend bij de vorst en bleef een tijd als gast op
het kasteel, waar hij in schitterende kleren werd gestoken. Maar
omdat hij naar vreemde landen reisde, wilde hij verder trekken. De
vorst gaf hem als dank voor de hulp een groot schip met witte zei
len en een gouden boeg, behulpzame zeelieden en een kist vol geld.
Met de vlag van de vorst in top zeilde de vogelvriend nog tien jaar
de wereld rond.
Hij kon geen betere gidsen hebben dan alle vogels van de wereld.
Maar na tien jaar verlangde hij zö naar zijn dierbaar eiland in de
grijze zee met de witte schuimkoppen, dat hij de steven naar het
noorden wendde.
;N ZIJN SCHIP aankwam op het eiland van zijn vader, liep het
volk uit en bewonderde de vorstelijke vlag, het schitterende
schip en de koninklijke man die aan lar.d stapte. Niemand herkende
hem.
De koning nodigde de vreemde vorst uit in zijn paleis, maar ook hij
herkende zijn zoon niet. Zij gingen aan tafel, en de oude koning die
deze gast voornaam genoeg vond om hem de hoogste eer te bewij
zen, wees hem de zetel aan het hoofd van de tafel. De koning bleef
staan en wachtte tot zijn gast zat. Toen pas ging hij zelf zitten.
To kwam de voorspelling van de zwaluwen uit. De prins stond op,
ging naar zijn vader en sloeg de armen om hem heen. „Ik ben het,
vader, en ik kom als onderdanige zoon, niet als een heerser die zijn
vader van de troon stoot". Hoe blij de oude koning was, dat hij zijn
zoon weer terughad, vertellen nog altijd de ontelbare vogels die in
steeds groter zwermen naar het eiland kwamen, en het telkens
weer tjilpend en zingend aan de jonge vogels toekwetterden.
Is dat even een leuke beer. Hij heeft een hoed met een veertje opge
zet, een kiel aangetrokken maar zijn broek ziet er net zo uit als die
van Swiebertje. Allemaal stukken erop genaaid. Die stukken lijken
alle anders maar er zijn er twee gelijk. Welke?
Oplossing vorige week
De naam van de vulkaan, die je
vorige week van de potloden
moest maken is ETNA.
De olifant is het grootste zoogdier dat op het land leeft. Hij komt
voor in Afrika en Azië. Je weet natuurlijk dat een olifant heel groot
kan worden, wel drie en een halve meter hoog. Hij weegt zo'n vijf
tot zesduizend kilo en dat merk je ook wel als hij gaat eten. Drie
honderd kilo voedsel per dag is voor zo'n dikhuid normaal. Hij
neemt er geen wijntje bij, zoals mensen soms doen, maar wil wel
graag honderd en vijftig liter water per dag hebben. Met zijn slurf
zuigt hij tien liter tegelijk op.
Een olifant wordt vijftig tot zestig jaar. Je weet dat hij twee van die
grote tanden heeft. Een van de grootste die ooit gevonden is, kun je
zien in het Britse museum. Hij weegt 102 kilo. Een normale slag
tand van een olifant weegt zo'n vijftig kilo. De slurf van de olifant
Is heel buigzaam. Geleerden hebben uitgemaakt dat die slurf uit
een heleboel spieren bestaat. Ze hebben er 40.000 geteld. En het is
best mogelijk dat ze er een paar vergeten zijn.
'jpOEI
v v
1 fl
8*31-72
Hallo, hallo, hier is de man van de poppenkast. En we gaan zelf een
pop maken. Vraag een lege closetrol en een stuk karton. Knip de
pop uit zoals op de tekening en zorg ervoor dat de inkepingen pre
cies komen op de plaats waar ze over de closetrol geschoven kun
nen worden. De zaak leuk kleuren en je heb een handpop.
Suske
en
Wiske
De boze
boom-
zalver
Lucky
Luke
Dalton
city
Tom
en
Marie
Ann
Tjilp en Wiebetje
TJILP EN WIEBELTJE, door
Gt|ido Staes, tekeningen door
Chis (Uitg. Lannoo, Tielt/U-
trecht).
Tjilp is een mus van allure, die
na een verblijf bij een bende
vrijbuiters op eigen pootjes moet
staan. Dat doet hij Ln gezel
schap van Wiebeltje, zijn wijfje,
na een kortstondig avontuur
met de schone Helena. Tegen
die tijd is het verhaal wat zoe
telijk romantisch geworden, en
voor de leeftijdgroep waarvoor
het boek in aanmerking moet
komen, minder aantrekkelijk.
volwassenen ln de zandbak en de
kleuters op de universiteit, waar
ijver wordt gestraft en luiheid
beloond, is de situatie wel gete
kend. Een zalig land voor een
kinderdroom, misschien wat te
veel bedacht, maar door zijn
dwaze tegenstellingen toch een
bron van vermaak. De feestelij
ke tekeningen dragen daar ze
ker toe bij.
Experimentele
fotografie
Irene en Karei
in Luilekkerland
Begin 1968 werden ruim 12000
Bantoes uit de Zuidafrikaanse
provincie Noord-Natal overge
bracht naar Limehill een z.g.
hervestingskamp d.w.z. een
kamp voor mensen die om een
of andere reden niet langer ge
schikt zijn om te werken, of die
op de arbeidsmarkt overbodig
zijn. De werkelijke achtergrond
van deze verplaatsingen is ech
ter het tot stand brengen van
een totale sociale en politieke
scheiding tussen de blanken cn
niet-blanken.
De Anglicaanse priester Cosmas
Desmond bracht in 1968, 1969.
en 1970 een bezoek aan Lime
hill, een verschrikkelijk en de
solaat oord. Over zijn ervarin
gen zegt hij: De inwoners vech
ten tegen ziekte op de rand van
verhongering. Het is onmogelijk
uit te maken wat het wonen in
zo'n plaats erger maakt: de lij
felijke onwaardigheid of de
geestelijke kwelling.
Zijn boek „Het afgedankte volk"
is het relaas van een man die
koel registreert het lijden van
duizenden gezinnen die in tenten
leven of in een gammel optrekje
van golfplaten, van kinderen d'e
doodziek zijn van (Je tyfus, van
hun lichamen die uitgemergeld
zijn door ondervoeding of die
sterven van pure uitputting. En
dat in een land dat zich er op
beroept de meest ontwikkelde
en hardst groeiende economie
van het Afrikaanse werelddeel
te bezitten. En ook nog preten
deert een bijzonder humaan be
leid te voeren ten opzichte van
zijn zwarte burgers.
S.W.
IRENE EN KAREL IN LUILEK
KERLAND, door H. M. Denne-
borg; geïllustreerd door Horst
Lemke (Uitg.. Lannoo, Tielt/U-
trecht).
Twee kinderen gaan met een
droomschip op reis naar luilek
kerland, voor grote mensen een
hele tocht, voor kinderen een
kleinigheid. Wel moeten ze zich
ter plaatse eerst door een zoete
rijstebrijberg eten. voor ze te
recht komen bij huizen van ho
ningkoeken, bedekt met spiegel
eieren, met gebakken vissen in
de meikbeek, rondscharrelende
gebraden speenvarkens, e.d.
Aan de bomen groeien de mooi
ste kleuren sieraden, en met de
EXPERIMENTELE FOTOGRA
FIE, door Harry van der Zwaag
(Uitg. Helmond, Standaard
Uitg. Antwerpen).
Een wat miskende kunst, die
evenwel in de laatste jaren veel
meer in de belangstelling komt
te staan. De fotograaf, ook de
amateur, wil niet langer gebon
den zijn aan oude normen,
maar zijn fantasie volledig uit
leven, zelfs al komt voor het re
sultaat soms nauwelijks meer
een fotocamera te pas. Men wil
komen tot een vrije beeldvor
ming, die volledig los kan staan
van de zichtbare realiteit, maar
die uitsluitend wil boeien door
vorm, tint of structuur. Dat
brengt allerlei problemen met
zich mee, die via experimenten
kunnen worden opgelost. Het
boek behandelt hiervan een
groot aantal, zoals dubbeldruk,
toonscheiding, pseudo-solarisatie
en ook nieuwe vondsten als cu
mulatie-effect, de X-methode.
etc. Technieken die soms met
'n eenvoudige uitrusting al een
verrassend effect hebben, maar
vaak een grote bedrevenheid in
de donkere kamer vereisen. Het
boek is bijzonder helder van op
zet en uitwerking, en de afbeel
dingen illustreren de behandelde
techniek uitstekend. Een
„must" voor donkere kamer-en
thousiasten.
Meneer Bone gaat
met pensioen
Auteur: Margaret Forster.
Uitg. De Fontein NV. De Bilt.
Natuurlijk worden er in Engeland
ook romans geschreven uit lou
ter literaire overwegingen maar
in vele daarvan heeft toch ook
nog het verhaal zijn eigen aan
deel. In verreweg de meeste ro
mans echter staat de gebeurtenis
centraal en wordt op de tweede
plaats de eis gesteld dat de taal
goed verzorgd is. Margaret For
ster van wie „Mr. Bone's Re
treat" in een Nederlandse ver
taling bij Uitgeverij De Fontein
N.V. verscheen behoort tot de
auteurs die de lezer vooral
boeien door het verhaal an sich.
De oude heer Bone die met pen
sioen is gegaan en van zijn rust
wil genieten moet ervaren dat
het leven soms een heel andere
kant opdraait dan wij in onze ei
genwijsheid uitstippelen. Zoiets
kan b.v. gebeuren wanneer op
Kerstavond twee vertegenwoor
digers van de hippe generatie
voor je deur staan, ene Alex
met zijn Sophie die bevallen
moet. Een oud sentimenteel mo
tief lijkt dat zo, maar Margaret
Forster heeft er een up to date
roman van gemaakt die het le-
lezen overwaard is. Niet aardig
om zelfs maar in het kort te
verhalen hoe zijn avontuur uit
pakt want bij boeken van dit
soort hoort de verrassing van
een oplossing ook al kun je die
op vijf vingers natellen....
De wei
eo zorg
ces he<
Van h<
de oirt'
meegeu
loch oi
ide oorl
tthou<
tak o
Lola Mantes
Auteur: Cecil Saint-Laurent. Uit-1
geverij: Arbeiders Pers.
Lola Montes is een van die vrou- jf
wen in de geschiedenis geweest, f
die alleen al door hun aanwezig-1
heid de historie een heel apart J
wendinkje gaven. Deze vrouw beroep
hielp er bovendien een handje
aan mee, dat de revolutie-idee
van rond 1800 niet beperkt bleef i
tot Frankrijk alleen. De Franse r
auteur Cecil Saint-Laurent heeft
de wederwaardigheden van j* *en
deze vrouw op zeer boeiende ®j hei
wijze in zijn boek neergelegd, j^ar I
Haar levenswandel van kost- Menst
schoolmeisje, geliefde en vrouw f)jssclri
van haar moeders vriend, har- b') wee
tenbreekster en bigamiste tot «I tie
het onvermijdelijke en toch ver- *chrijvi
rassende einde vormen een ^erkloi
boek dat men in één adem uit- bent. fi
leest. Haar verhouding met de «uuatie
koning van een Duitse staat, die
- een complee volksoproer uit- p
draait, ziin het hoogtepunt zo- F1®3* g
wel in het boek als in het wer- |0nJven
kelijke leven van Lola Motes. !f oud
Overigens was dat niet haar re' me
ware naam. maar tenslotte bieden
stond het interessanter er een of nof
verleden op de Spaanse hoog- e«ret
vlakte op na te houden dan die rrCgfrT10
op een compleet volksoproer uit- k-
kelijke leven van Lola Montes. ,je
