KUNST
DE LEIDSE HOFJES (19)
Poppen
theater
voor
volwassenen
GRAFISCHE KUNSTENAARS
EXPOSEREN IN WARENHUIS
Eva van
Hogeveenshofje
OUD
Herman
de Man-
her
denking
9 SEPTEMBER 1972
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
met
Gevarieerd
programma
van het Nut
Wassenaar
^JASSENAAR Het Wasse-
anathjnaarse Nutsdepartement heeft
r het komende seizoen weer
interessante serie avonden
eI40p het programma staan,
ds. ij> donderdag 21 september wordt
de reeks geopend met een be-
jzoek aan de show van Toon
Hermans in het Circustheater
[in Scheveningen. In de loop van
!het seizoen zullen verder be
zocht worden voorstellingen van
IWim Kan, Seth Gaaikema en
(Frans Halsema. Er zullen cau
serieën gehouden worden door
Han en Wina Born, door ing. W.
Nasschaupt (over Wassebaarse
villatuinen) door Jan P. Strijbos
door Jan Wolkers. Het pro
gramma vermeldt verder het
cabaret "Nederlands Hoop in
''Panama" met Freek de Jonge
j en Bram Vermeulen, het optre-
Roose.den van Nel Kars, de kleuren-
bioffilm "De laatste paradijzen" van
Eugen Echuhmacher, het optre-
den van het jeugdtheater Anneke
£]r0i ook Carnavalsfeest in de
I Wassenaarse sporthal en een
concert in Kasteel Oud Wasse-
19 naar door het residentie Piano-
trio_ Verder zullen er ook in het
rt acj komende seizoen weer vele ex-
aa"l cursies worden georganiseerd.
Orgelconcert
an in Agathaherk
int.ISSE De serie orgelconcerten
in de St. Agathakerk in Lisse
frs li wordt door de Orgelkring Bollen-
st=j -, s^reek voortgezet.
geTiri|Vanavond treedtde Bloemendaalse
;h to'. organist Nico Waasdorp op.
<jj Aanvang van het concert om
var kwart over acht. Het program-
ma van Waasdorp vermeldt on-
arrenj der meer de volgende werken:
25.' vijf delen uit "Messe pour les
paroisses", Fantasie la majeur,
Benedictus. Vijf kleine Intraden,
Diptygue: 1. Dialogue, 2. Fanta-
aat sie, Toccata. Het volgende con-
Pa- eert op 14 oktober wordt
verzorgd door Arie J. Keizer.
Hol-
De Zijl/LGB
Speelt openings
wedstrijd in
Leiderdorp
ide .11
LEIDEN-LEIDERDORP - He
denavond zal de waterpoloploeg
teren, van de officiële opening van het
overdekte zwembad in Leider-
ande- dorp een wedstrijd tegen hoofd
klasser Zwemlust/De Hommel
Mgr spelen. Het duel begint om 17.30
uur.
Koek-
OUDEWATER Vanwege het
feit dat het dit jaar 25 gele
den is dat de auteur Herman
de Man gestorven is wordt
op 27 september a.s. in het
stadhuis van Oudewater - de
plaats waar De Man begra
ven ligt een herdenkings
tentoonstelling geopend. De
tentoonstelling die georgani
seerd wordt door het „Her
man de Man-comité" duurt
vier tot zes weken.
Door de medewerking van vele
personen en instanties - on
der meer het Letterkundig
Museum - is men in staat
veel interessant materiaal te
tonen. In de „boeren-pronk-
kamer" van het stadhuis zul
len fragmenten van hoorspel
bewerkingen van het werk
van De Man, dat zich in Ou
dewater of directe omgeving
afspeelt, te horen zijn. In de
serie „Litteraire Ontmoetin
gen" is dezer dagen een
boekje over deze veelgelezen
schrijver verschenen. De
schrijver ervan is H. Bovée.
Leiden Vraagt u eens aan en
kele vrienden of be'kenden of zij
volgende week met u mee zou
den willen gaan naar een pop
pentheater. Tien tegen één dat
zij u medelijdend aankijken en
aarzelend naar uxv gezondheid
informeren. Poppentheater en
poppenkast zijn immers uitslui
tend aangelegenheden voor kin
deren!
Slechts weinig mensen zijn zich
ervan bewust, dat we deze me
ning rustig als een onhoudbaar
vooroordeel onder tafel kunnen
schuiven. Liefhebbers van het
echte poppentheater beweren
zelfs wel eens, dat dit de meest
menselijke van alle kunstvor
men is. Een dergelijke bewe
ring is natuurlijk weer het an
dere uiterste, maar het Is reeds
lang een algemeen aanvaard
feit dat poppen bij uitstek ge
schikt zijn om menselijke zwak
heden en eigenaardigheden op
een goedmoedige en humoristi
sche wijze aan de kaak te stel-
..Kukol" op. De eerste jaren
werd er inderdaad vooral
kinderen opgetreden, maar de
belangstelling bij ouderen bleek
zo groot, dat speciale voorstel
lingen voor hen niet konden uit
blijven. Tegenwoordig Is zelfs
bijna de helft van de voorstel
lingen, die het 350 man sterke
Staatspoppentheater verzorgt,
afgestemd op volwassenen.
Obrastzow, die in Moskou de be
schikking heeft over een gloed
nieuw theater, met o.a. twee za
len, heeft enige tijd geleden zijn
standplaats verlaten voor een
tournee van enkele maanden
door West-Europa. In het Jaader
hiervan wordt op het ogenblik
ook in Nederland een serie
voorstellingen gegeven. Twee
van deze voorstellingen (in Am.
sterdam en Leiden) zijn solo
concerten", die gegeven worden
door de oude meester zelf. Het
is onnodig te zeggen dat dit so
lo-optreden een van de hoogte
punten is uit het repertoire van
dit unieke poppentheater.
Zen ware meester op dit gebied
is de Russische poppenspeler P. K. Soloconcert Sergej Obras-
Sergej Obrastzow. In 1931 richt- tzow: zaterdag 16 septem-
te deze toen 30 jaar oude ber, 20.15 uur. Rijnlands Ly-
Moskoviet het poppentheater ceum.
Serge W. Obrastzow, directeur en oprichter van het grootste poppentheater van de wereld
LEIDEN De „Event-floor" op
de tweede etage van V D Lei
den is vanaf vandaag gedurende
drie weken expositieruimte voor
twaalf vooraanstaande Neder
landse grafische kunstenaars.
Van Vroom en Dreesmann-Ne-
derland hebben zij ieder een op
dracht gekregen tot het maken
van een grafisch kunstwerk, dat
in een genummerde oplaag van
200 vervaardigd werd in de
steendrukkerij van Piet Clement
in Amsterdam. De twaalf series
van 200 alle gesigneerd door
de kunstenaars zijn verdeeld
over 23 vestigingen van V en D,
waar ze tijdens de tentoonstel
ling verkocht worden tegen voor
de kunsthandel ongebruikelijk
lage prijzen.
De litho's, etsen, houtsneden en
zeefdrukken op de tentoonstel
ling zijn van Jef Diederen,
Eduard Flor, Jeroen Henneman. I
Metten Koornstra, Lucebert,
Montijp, Hannes Postma. C.uil-
laume Le Roy, Jan Sierhuis,
Pierre van Soest, Aat Verhoog j
en Peter Vos.
Met het exposeren van grafische
kunst in zijn warenhuizen heeft
V en D de toegankelijkheid tot
de grafische kunst voor het pu
bliek willen vergroten. Een
steeds groter publiek, zo is de
laatste jaren duidelijk merk
baar is geïnteresseerd in grafi
sche kunst, maar bij vele aspi
rant-kopers bestaat nog een
drempelvrees voor de galerieën,
als vanouds de plaatsen waar
men in het bezit kan komen van
kunstwerken. Bovendien gelooft
de warenhuisorganisatie erin.
dat met haar medewerking een
breder publiek grafische kunst j
zal kunnen gaan verzamelen j
dan de traditionele elitaire
groep. j
De expositie bij V en D in gale
riestijl heeft ook een beeld van j
de procedees, die in de grafi-
sche kunst worden toegepast
met name in het bek nde be-
drijf van Piet Clement, waar
ook buitenlandse groten werken.
Tot de entourage van de exposi
tie „Grafiek" behoort ook een
bistro met Franse wijnen en
kaassoorten.
Grafiek noemt men technieken
van vermenigvuldiging van
kunstwerken waarbij de kunste
naar de zogenaamde beelddra
ger (bij litho's de steen, bij et
sen de etsplaat) bewerkt, waar
van vervolgens een aantal af
drukken worden gemaakt. Gra
fiek leent zich bijzonder goed
voor verzamelen, doordat men
de bladen in mappen kan bewa
ren en met gebruikmaking van
wissellijsten steeds variërende
wandversieringen kan creëren.
LEIDEN Regenten zijn lieden,
die zorgen dat de regels worden
nageleefd en dat het geld be
schikbaar komt om het naleven
mogelijk te maken. Het werk
van de hofjesregenten was door
gaans meer van behoudende
dan van creatieve aard. Ze had
den het tij mee want de aan
hun zorgen toevertrouwde hof
jes-bewoners waren blij met
het onderdak dat hun hofje bood
wat serviel en zonder kri
tiek: als hun gedrag niet onbe
rispelijk was in de ogen van de
portier, dan liepen ze het risico
dat het aan de regenten werd
overgebriefd.
Regenten, die meestal (door zich
zelf en elkaar) gekozen werden
Een Scheveninger
niet anders dan met eerbied
hun weldoeners durfden groe
ten. Afwerende luister spreekt
uit de regentenkamers van bijna
alle hofjes: zware meubelen in
plechtig halfduister, schilderijen
aan de wand met de ernstige
gezichten van stichters en over
leden bewindvoerders.
Op het gebied van „afstand
scheppen" moeten de regenten
van het Eva van Hoogeveens-
hofje ook in letterlijke zin de
onbetwiste kampioenen geweest
Het
uit notabele kringen, hadden er
niet de minste behoefte aan,
zich in de kaart te laten kijken.
Ze bouwden ijverig aan hun
image en omgaven zichzelf
zijn: het hofje werd in 1659 ge
bouwd aan de Doelensteeg. De
regentenkamer is niet in het
hofje, maar om de hoek. op de
Doelengracht.
doorgaans met luister genoeg Toch mogen we niet teveel afge-
oin een flinke afstand te schep- ven op de regenten. Misschien
pen tot hun onderhorigen, die speelde bij de aanleg van het
hofje de verkaveling van het
grondbezit een rol. Maar hoe I
dan ook, de heren hadden wel j
smaak: Hun behuizing aan de
Doelengracht is althans uiter
lijk eenvoudiger dan het hofje
zelf: het is een vrij strakke top
gevel met guirlandes en kruis-
kozijnen.
genlijke Evan van Hooge- j
eveenshofje is vergeleken
met andere hofjes een j
vreemde, wat zeg ik: een exoti- j
sche eend in de bijt. Het is een
droom, vooral wanneer de twee
rijen acacia's bloeien, waar
tussen de tuin Is aangelegd. In
een lijstje van sappig groen en
gebroken-witt» bloemtrossen
ziet men dan de rode gevels
van de huisjes die, onder één
gevelljjst geplaatst, gescheiden
worden door kolommen van
gele baksteen. Het rood-en-geel
zet zich voort in de bestrating j
voor de huisjes, waarin „mal-1
ten" geplaveid zijn, die diepte j
krijgen door het patin van de
ouderdom. De tuin wordt afge
sloten door eer achterwand met
blinde ramen en in de omslo-
hardstenen pomp gekroond
met een moeilijk herkenbaar
lam waarvan het mooiste
misschien de koperen tuit wel
LEIDEN Met ingang
vandaag een nieuwe rubriek
in „De Leidse Courant". Een
rubriek, getiteld „Vertrouwd
met oud", die de lezer in
formatie geeft over zijn
tiek: een oude stoel,
kandelaar, een stuk gereed
schap of iets, waarvan hij
niet weet wat het eigenlijk is.
Wat is eigenlijk „antiek"?
Volgens Van Dale's woorden
boek alles „uit oude tijden
afkomstig (vooral van voort
brengselen der kunstnijver
heid) al of niet met de ge
dachte, dat de zaak daaraan
een zekere waarde ontleent".
Officieel zijn voorwerpen, ou
der dan honderd jaar, antiek.
Deze maatstaf wordt tenmin
ste in Nederland aangehou
den. Maar ln handel en
del worden ook minder oude
dingen wel „antiek" ge
noemd.
Over het algemeen heeft an
tiek meer gevoels- dan ge
bruikswaarde. Soms zelfs,
weet de eigenaar van een
oud voorwerp niet eens pre
cies, waar zijn trotse bezit
ooit toe heeft gediend. Dat
laat zicht verklaren uit het
feit, dat er nogal wat voor
stellingsvermogen voor nodig
is om zich te kunnen Inden
ken, hoe onze voorouders
leefden maar bovendien
komt het vrij dikwijls voor,
dat oude voorwerpen ge
sloopt worden omdat vier on
derdelen nu eenmaal méér
opbrengen dan één compleet
exemplaar.
Door dit alles rijzen bl] het
zien van antiek vragen als:
„Wat is het" of „waarvoor
werd het gebruikt", „is het
echt en waaraan kan ik dat
zien?" en dan - natuurlijk -
„heeft het waarde, zo ja:
hoeveel is het waard?"
Wie antwoord wenst op derge
lijke vragen, wordt verzocht
een zo uitvoerig mogelijke
beschrijving van het desbe
treffende voorwerp te zen-
„VERTROUD
MET OUD",
Redactie „De Leidse
Courant",
Kort Rapenburg 2 -
Leiden.
Men wordt verzocht Indien
enigszins mogelijk deze
beschrijving te voorzien van
een foto van het voorwerp,
aan de hand waarvan een
van onze medewerkers zich
een indruk van het voorwerp
kan vormen, mede in ver
band met een eventuele
taxatie ter plaatse. Deze
taxatie kost de inzenders
niets; ze wordt gemaakt on
der voorbehoud.
Om misbruik van de rubriek
„Vertrouwd met oud" te
voorkomen, worden de Inzen
ders er alleen met hun Initia
len en woonplaats in aange
duid.
We zagen bij een van onze le
zers deze stoel. De stoel is
vervaardigd uit iepehout
met op de twee rugregels en
op de regel vóór, onder de
bekleding, een laagje maho-
nieflnecr. De stoel heeft een
laat Empire-model en da
teert uit het eerste kwart
van de negentiende euw.
De poten lopen van onderen
iets naar bulten uit, zodat
het grondvlak groter wordt
en de stoel steviger staat
dan wanneer de poten recht
waren. Het Is een in die tiid
veel voorkomend model,
waarbij er allerlei variaties
van de rugregels mogell|k
zijn. Er beslaan oo kluxere
uitvoeringen geheel van ma
honie- en goedkopere geheel
van icpehout, zonder fineer,
gemaakt. De stoelen, zoals op
de foto, met een klein beetje
fineer op de meest zichtbnre
plaatsen worden wel „Sche-
veningers" genoemd. De
Scheveningers, waar de Ha
genaars toch al weinig goeds
over te zeggen hadden, had
den de naam niet veel te wil
len uitgeven, maar toch de
schijn te willen wekken dit
wel gedaan te hebben. Soms
werd zelfs niet eens fineer
gebruikt maar een mahonie-
kleurige verf of vernis.
De kostbaarste bij deze stoe
len voorkomende bekleding
is leer, maar men gebruikte
ook trijp, gevlochten panr-
dehaar of zwart zeildoek.
Dit imitatieleer past wel het
beste bij deze „Schevenln-
De waarde van een enkele
stoel is ongeveer 60,-, maar
de waarde neemt toe naar
mate men meerdere exem
plaren van hetzelfde model
heeft.
