OLYMPIADE DER ONMACHT
Opzoek
naarh9ge
rente?
Verslaggevers
lang in bange
onzekerheid
CeidoeSouta/nt
Weduwe vormt
hersens achter
actie München
u krijgt tot 61% bij
de postspaarbank
Nederlandse
sportlieden
nu naar huis
DRAMATISCHE
PERSCONFERENTIE
Al eerder
kritiek op
politiechef
LIBANESE PERS:
Arabische
aktiviteiten in
West-Duitsland
197fOENSDAG 6 SEPTEMBER 1972
LEIDSE COURANT
MOORD IN MÜNCHEN
Van onze speciale verslaggever in München, HERMAN
VAN BERGEM)
[iinchen De nacht van de zesde september was de laat
ste waarin de lichtbundels over de Olympische sportstad
schenen. Toen de zon de nacht had verdrongen en de lam
pen waren gedoofd, was tegelijkertijd het idealistisch
vuur geblust, dat sinds 1896 elke vier jaar werd ontstoken
om de reünie te vieren van 's werelds sportjeugd.
e door bloed besmeurde spelen van München 1972 waren
ten onder gegaan aan invloeden van buiten die het evene
ment misbruikten om hun ideeën uit te dragen en de we-
jreld ermee te confronteren.
I van waandenkbeelden vervu!-
je bestuurders en met hen
Je slaafs volgzame leden van
^et Internationaal Olympisch
Jtomité hebben krampachtig
Vastgehouden aan de loze woor
den* die Avery Brundage te pas
te onpas verkondigde: sport
politiek hebben niets met el-
taar te maken, onze Spelen zul-
gezuiverd blijven daarvan,
zich niet opsloot in de co-
eigenwaan en eigen
wijsheid kon constateren, dat de
van de politiek met elke
>elen sterker werd. Stee-'s
haagde het vermolmde instituut
[an de Olympische gezagsdra-
n het grootste onheil te
lorkomen door voorbij te gaan
|an de werkelijkheid en zich te
[lijven verschuilen achter de 'tot
'pohwekikenide proporties ge-
pollen slogan, dat de Olympi-
dachte sterker is dan
_Jerreur en geweld. In de mid-
|ag voor de zwarte nacht van
|e zesde september werd deze
bze en voze 'kreet nog uitge-
traamd bij het bekendmaken
fan het opschorten van de
Olympische wedstrijden. Voor
ie tweede maal werd getracht
|eze spelen te redden. Het was
begonnen werk want een ie-
jler voelde, dat het een onmoge
lijkheid was na de terreurdaad
de guerrilla's deze spelen
i de tragiek te laten voort
laan.
het begin van de Spelen
Jhreven we reeds, dat door de
kwestie Rhodesie het fundament
onder de Spelen was weggesla
gen en dat het I.O.C. ziende
blind is geweest omdat politieke
verwikkelingen, zij het niet in
zo ernstige mate als ditmaal,
altijd zijn samengegaan met het
organiseren van wat was uitge
groeid tot 's werelds grootste
sportevenement.
Oppositie
Vier jaar geleden reeds was het
onbegrijpelijk dat in de Olympi
sche regels niets werd opgeno
men, dat het openlijk bezoede
len van de banier van de Spelen
door middel van politieke pro
paganda tot zelfs op het ere-po-
dium toe, zou kunnen weren.
Achter de borstwering van de ge
heimzinnigheid die de bijeen
komsten van het uit de tijd zijn
de college machthebbers ken
merken, verschool het I.O.C.
zich in de vermeende kracht die
het nog steeds dacht te bezitten.
Maar de oppositie ging openlijk in
de aanval en Rhodesië werd uit
gesloten. Weer was er een at
leet van de Black Power-bewe-
ging die op het erepodium zijn
gebalde vuist ten hemel hief. De
muren van de Spelen waren ge
blakerd, ze werden in de nacht
van de zesde september ge
sloopt.
Onmacht
Het is te vroeg om te kunnen
vaststellen of er schuld moet
worden bekend door het Duitse
Een groot aantal demonstranten trok gisteren, na de aanval van de Arabische terroristen op het Israë
lisch onderkomen, langs het Olympisch dorp met het klemmend verzoek de Spelen stop te zetten.
organisatiecomité in verband
met de gewelddadige overval
van leden van de beweging
„Black September". Het is niet
te vroeg om te constateren, dat
die zo grote vormen aannamen
door vast te houden aan uit de
tijd zijnde nonnen, dat de on
dergang van de Spelen erdoor
werd versneld.
krachten ingezet om tot de con
clusie te komen dat wereld
vreemde ouderen een ideaal na
streefden, dat helaas niet meer
deze tijd is.
de Spelen zijn misbruikt en dat Het offer dat Duitsland bracht Commercie, prestige en politiek
er wellicht geen Montreal 1976
meer kan komen. Het I.O.C.
heeft zichzelf overleefd. Het dof
fe instituut van hoogwaardig
heidsbekleders jaagde als een
Don Quichotte achter windmo
lens aan en sloot de ogen om
niet de eigen tekortkomingen te
hoeven zien. Tekortkomingen,
de Spelen tot de
drukwekkendste manifestatie
van eenheid, verbroedering, vre
delievendheid en eenheid en
saamhorigheid der volkeren te
maken is vergeefs geweest.
De jonge generatie die meewerkte
aan de perfectie die het kenmerk
was van deze Spelen heeft zijn
konden niet geweerd worden.
En daarmee zijn de Spelen ver
oordeeld te verdwijnen. Dat
mensenlevens moesten worden
geofferd om dit proces te ver
snellen maakt de tragiek van de
Spelen nog 'groter in MUnchens
Olympische stad, het monument
van de onmacht.
[lüNCHEN Het gezicht van Willi Daume was asgrauw, toen hij
vanmorgen rond vier uur het doodvonnis over de Olympische Spelen
1972 uitsprak. ,Na de gebeurtenissen van de afgelopen 24 uur is het
voor mij moeilijk het I.O.C. te adviseren zijn beslissing de spelen
verder af te werken te handhaven', zei de voorzitter van bet organi
satiecomité. Daume's woorden vormden het dramatische hoogtepunt
van een persconferentie, waarop ruim duizend vertegenwoordigers
van publiciteitsmedia uit alle delen van de wereld vele uren lang
hadden gewacht.
Ie journalisten zochten met het
zweet in hun handen een plaats-
!je, toen Hans Klein, de perschef
van het organisatiecomité ver^
zocht om aandacht voor de laat
ste mededelingen, die deze
Inacht over het incident zouden
worden verstrekt.
Je vrees, dat verschrikkelijke fei
ten naar voren zouden worden
gebracht, bestond op dat mo
ment al lang. Want met tussen
pozen van ongeveer een uur had
Klein sinds dinsdagavond 23.00
uur al min of meer het ergste
aangekondigd.
Jest heette het, dat de Arabische
terroristen en hun gijzelaars
per helicopters van het olympi
sche dorp op weg waren naar
Ihet militaire vliegveld op onge-
veer 30 km van München.
ten half uur later volgde de me
dedeling, dat op die vliegbasis
leen schietpartij had plaatsge-
vonden, maar dat over de af
loop nog niets bekend was.
Weer later kwam het nieuws,
dat een terrorist was gedood en
de gijzelaars hun vrijheid zou
den 'hebben herkregen,
laar toen om half één Klein
kwam vertellen bij geruchten te
hebben vernomen, dat een poli
tieagent zou rijn gedood, meer
dere mensen gewond zouden
zijn geraakt, een helikopter in
brand zou staan en terroristen
op de vlucht zouden zijn gesla
gen, werd de stemming ineens
erg somber.
lm tien minuten voor één maakte
de Duitse t.v. de beslissing van
het Internationaal Olympisch
Comité over het verdere verloop
van de spelen bekend. Er van
uit gaande, dat alle gijzelaars
in vrijheid waren gebracht had
het I.O.C. zonder tegenstemmen
en met alleen een onthouding
van de Duitse afgevaardigde be
sloten woensdagmiddag om 2
uur, na de rouwdienst in het
olympisch 6tadion dus, weer te
beginnen.
Om tien over één echter, tijdens
de laatste uitzending van de
nieuwsdienst, merkte een com
mentator op te hebben gehoord,
dat vanuit een onbekend vlieg
tuig boven het vliegveld schoten
waren gelost, dat vier gijzelaar
om het leven waren gekomen
en een helicopterpiloot gewond
was geraakt. De nieuwslezer zei
even later, dat de commentator
zioh moest hebben vergist.
De gebeurtenissen, die daarna
volgden deden later vermoeden,
dat de berichtgeving van de
Duitse televisie aan censuur on
derhevig was geweest. Want
rond half twee zei Hans Klein te
hebben vernomen, dat de actie
was afgesloten. Twee terroris
ten zijn gevangengenomen. Een
helicopter is in brand geraakt.
„Hoeveel doden of overlevenden
er zijn is ons niet bekend".
Een uur later werden door Klein
aanstalten gemaakt voor een
nieuwe persconferentie. De
zweetdruppels parelden over
zijn voorhoofd. Het duurde nog
erg lang voordat de Westduitse
minister van Binnenlandse Za
ken, Genscher, de Beierse mi
nister Merk, MUnchens hoofd
commissaris van politie Schrei-
ber en Willi Daume voor het fo
rum van de wereldpers traden.
De gezichten waren lijkbleek en
hoewel miniser Merk zijn uiter
ste best deed om de aanwezigen
geleidelij kop het ergste voor te
'bereiden kwam de uiteindelijke
mededeling van het dodental als
een verschrikkelijke klap die
onmiddellijk de vraag opriep of
het nog wel verantwoord zou
zijn de spelen te hervatten
Minister Grenscher maakte met
hese stem een eind aan de bij
eenkomst: „Alle vragen, die nu
nog kunnen worden gesteld, lig
gen toch in het speculatieve
vlak", zei Genscher.
MÜNCHEN (ANP) Afschuw
over de bestiale moordpartij op
het vliegveld Furstenfeld Bruck
heerste vanmorgen in de Neder
landse kamp. Voor de meeste
Nederlanders kwamen de ont
stellende dodenciifers als een
afschuwelijke nachtmerrie over.
Chef de mission Bram Leeuwen
hoek reageerde: „Dit is afschu
welijk. Wat er nu gebeurd is
maakt het in het menselijk vlak
onmogelijk de Spelen voort te
zetten. Opnieuw is aangetoond,
dat wanneer de politiek zich
met de sport gaat vermengen
de afschuwelijkste dingen moge
lijk worden.
Over wat er nu verder zal gebeu
ren kon hij zich nog niet uitla
ten. „Eventueel zal het NOC
hier vergaderen en op korte ter
mijn een beslissing nemen. Er
zijn vijf bestuursleden aanwe
zig, men is dus bijna voltallig.
Maar het lijkt me niet nodig",
aldus de heer Leeuwenhoek, die
kennelijk nog verwachtte, dat
het IOC de zaak zou afgelasten.
Het doorgaan van de Spelen
moet. gezien de reacties van de
sportlieden zelf, hard zijn aan
gekomen in het Nederlandse
kamp. De eerste reactie van
hockeyspeler Nico Spits op de
tragische gebeurtenissen was:
„Nu kun je niet anders doen
dan naar huis gaan. Dit is ver
schrikkelijk. Zelfs als het IOC
zegt, dat de spelen doorgaan zal
het NOC misschien wel beslui
ten om weg te gaan. De jongens
willen niet meer". Gisteren had
Nico Spits nog verklaard: „Per
soonlijk raakt dit mij niet. Het
moet rustig worden in het
Olympische dorp, zodat ik lek
ker ln de zon kan liggen".
Wielrenner Peter Nieuwenhuis:
„Nu moeten ze stoppen", Judo
reus Wim Ruska: ..Ik zou het
abnormaal vinden als de Spelen
zouden doorgaan. Zoiets ergs
vang je niet op met alleen een
rouwdienst. Dit is onmenselijk".
Waterpolospeler Evert Kroon:
Hier zijn geen woorden voor.
Ik zou het een verkeerde beslis
sing vinden als de Spelen zou
den moeten doorgaan. Stoppen
is het enige juiste".
Er waren er ook. die de daad
sterk veroordeelden, maar an
ders reageerden. Vijfkamper
Jan Bekkenk: „Natuurlijk is het
afschuwelijk wat er gebeurd is.
Maar je kunt niet stil blijven
staan, je mag niet toegeven.
Dat zou het einde van de sport
betekenen. Ik zou doorgaan als
dat zou moeten". De chef d'e-
quipe van de schutters, David
Zoetmulder, vond het een
schande, dat het IOC vannacht
nog geen beslissing heeft geno
men. „Aan de andere kant bete
kent stopzetten Van de Spelen,
dat elke kleine groep in het ver
volg iedere beschaafde manifes
tatie plat kan leggen. Stopzet
ten van de Spelen zou ongeken
de chantagemogelijkheden ope
nen voor de toekomst".
De Nederlandse ploeg maakte
zich op om naar de rouwdienst
in het Olympisch stadion te
gaan. Het hele Olympische dorp
werd streng bewaakt. Op af
standen van twintig meter ston
den politiemensen buiten langs
het hek. Het was te laat.
Dit zijn de drie Westduitse autoriteiten, die de actie tegen de Arabische terroristen geleid hebben: van
links naar rechts minister Hans-Dietrich Genscher van Binnenlandse Zaken, de Beierse minister Bruno
Merck en de Münchense hoofdcommissaris van politie Manfred Schreiber.
(Van een onzer verslaggevers)
MüNCHEN Hoofdcommissaris
Manfred Schreiber van Mün
chen, die gisteravond en
nacht de leiding had bij de
lukte poging de Israëlische gij
zeiaars te bevrijden uit de han
den van de Arabische terroris
ten, heeft in augustus van het
vorig jaar ook bloot gestaan
aan felle kritiek. In een vuurge
vecht tussen de politie van
V^AAROM reageert de wereldopinie op de zoveelste moordaanslag
van een Arabisch verzetsorganisatie in München een beetje
zoals op de gewelddadige dood van president Kennedy, en later op
die van zijn broer, de minister?
Alleen de omstandigheden van deze MUnchener terreuractie maken
haar bijzonder spectaculair; niet haar omvang, noch haar doelstel
ling.
Voor wat sommingen hen hebben aangepraat als een „heilige zaak"
hebben Arabische terroristen wel meer mensen om het leven ge
bracht dan gisteren en vannacht in het München van de Olympische
Spelen.
Y^IE zijn doel probeert te bereiken via chantage met onschuldigen
als afpersingsmiddel of dekmantel, gelooft in de nieuwe versie
op de mythe, dat het doel de middelen heiligt. Aanhangers van die
mythe worden nog maar al te veel in de waan gebracht gelijk te
hebben door politici en publicisten, die doen alsof voor het verkrij
gen van recht sommige misdaden onvermijdelijk zijn. Internationa
le vrede zou eerst met bloed bevochten moeten worden. Sociale
rechtvaardigheid zou door onrechtmatige daden, soms door bruut
geweld, moeten worden verkregen.
Rechtspraak, internationaal recht, menselijkheid, meedogen, ze zijn
in dergelijke situaties allemaal machteloos. Niet toegeven leidt di
rect tot bloedvergieten; wel toegeven alleen maar tot uitstel, tot de
volgende daad van terreur.
F)E oudere generatie gruwt nog van de moordpartijen van het fas-
cisme; ouderen en jongeren moeten nu gruwelen van praktij
ken, die niet minder onmenselijk zijn. Die trouwens evenals de
moordpartijen van het fascisme gepleegd worden onder het verwer
pelijk motto van politieke „idealen".
Wat volgt er na München?
BEIROET (AFP/ANP) De Libanese kranten „Al Moharrer" goede
contacten onderhoudend met het Palestijnse verzet, en „Al Jaryda"
hebben vanochtend met grote koppen gemeld dat mevrouw Elissar
Antoen Saada „de kampioene van de operatie-MUnchen" is.
De kranten publiceerden een communiqué van de Syrische Volkspar
tij volgens welk „de dochter van kameraad Antoen Saada en we
duwe van de martelaar Foead Sjamali de operatie van München
heeft geleid".
Foead Assad Sjamali was een van de leiders van de Palestijnse guer
rilla-organisatie El-Fatah. Op 5 augustus maakte de organisatie be
kend dat hij op 36-jarige leeftijd was „gestorven op het slagveld" in
Europa. Later werd bekend dat hij ln Genève aan kanker was over
leden.
De democratisch-socialistische beweging van 24 oktober (een Libane
se pro-Palestijnse beweging) maakte diezelfde dag bekend dat Sja
mali was gestorven op een moment dat „de Revolutionairen van
Zwarte September slagen toebrengen aan de iraperialistlsch-zionisti-
sche belangen in de wereld". De organisatie „Zwarte September"
had de dag tevoren olietanks in de Italiaanse stad Triëst opgebla.
MüNCHEN (AP) Het Israëlisch Palestijnse conflict is her
haaldelijk binnen de grenzen van West-Duitsland gekomen. In
de Bondsrepubliek zijn Arabieren beschuldigd van pogingen
om vliegtuigen te kapen en het gooien van bommen. Andere
Arabieren werden in hun bedden doodgeschoten.
6 februari 1972 vijf Jordaniërs werden in Keulen op hum ka
mers door twee niet geïdentificeerde schutters doodgeschoten.
10 februari 1970. Drie Arabische terroristen proberen een
vliegtuig te kapen in München. Als de aanslag mislukt,
gooien zij granaten naar een bus op het vliegveld. Elf men
sen, onder wie twee kapers, worden gewond. Onder de passa
giers, die met deschrik vrij komen, is de zoon van de Israëli
sche minister van defensie Mosje Dayan.
13 februari 1970. Het gebouw van de Joodse gemeenschap in
München wordt door brand verwoest. De politie noemt het
brandstichting. Zeven mensen komen om en tien mensen wor
den gewond. Vervolgens wordt een vliegtuig van de Duitse
Lufthansa gekaapt en naar Aden gevlogen. Niemand wordt
gewond.
MUnóhen en bankovervallers
werd toen een vrouwelijke gijze
laar, de 20-jarige bankbediende
Ingrid Reppel, doodgeschoten.
De overvallers, die iwee mil
joen mark eisten in ruil voor
vrijlating van vier gijzelaars,
gebruikten het imeisje toen als
schild om de politie het schieten
te belemmeren. Ook deze actie
stond onder leiding van com
missaris Schreiber.
enchen (Wrtp/^p! - «estd.ltse oolitifs er
It-*"--* m geslaagd *.£0 ^uastri!aers
reeliscte sportploeg in ret van
0E, net nilfttaire vliegveld nch veroekt opgil
/ruencr.en, racoon rilltalre scnerP.scna- - j
rv, rrflim-727 van oe Lufthansa m
achter een ooeing dt -f-eLiik tunesV^
aMze'aars naar een araoiscr. lana,
91 re aankon- var, oe_*alesti;t
lie
sn hun
ertrekken.
In de loop van de nacht stroomden de geruststellende berichten i
TON VAN DALEN. dat het tragische nieuws in Duitsland was achtergehouden.
i de telex binnen. Pas veel later bleek
altijd safe
De postspaarbank Is altijd vlak bl| woning of werk, want op alk
van de 2400 postkantoren kunt u terecht