Sociale nood groot
onder ENKA-personeel
Noodlokalen voor
voortgezet onderwijs
Patriarch Pimen preekt
uiterste orthodoxie
ONRUST IN RUSSISCHE KERK
Ontdekking van
bijbelkenner
blijkt onjuist
Grote partijen
oneens over
verkiezingsdatum
Korte metten
BOEKEN
STEUN
Australische Raad
van Kerken komt op
voor inlanders
VRIJDAG 21 JULI 1972
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
(Van onze parlementaire
redactie)
Den Haag De grote partijen in
het parlement zijn het verre
van eens over wat er moet ge
beuren, nu minister-president
Biesheuvel gistermiddag, na een
dag vertraging in een laatste
poging de breuk met DS '70 te
lijmen, toch de portefeuilles van
de overgebleven ministers ter
beschikking heeft gesteld. De
koningin heeft het ontslag van de
i twee DS '70 ministers Drees en
De Brauw in gewilligd, evenals
het ontslag van de DS '70-staats-
secretarissen mevrouw van Vee-
nendaal (CRM) en van Stuijven-
berg (binnenlandse Zaken).
Oppositieleider den Uyl (PvdA)
wil dat al in de eerst helft van
november verkiezingen worden
gehouden. Het rompkabinet-
Biesheuvel zou wel in septem
ber de begroting '73 moeten in
dienen, maar die zou in het par-
lement een spoedbehandeling
moeten krijgen. Nog voor het
eind van het jaar zou op basis
van de verkiezingsuitslag een
meerderheidskabinet kunnen
worden gevormd. Dat zou tot
definitieve uitspraken met het
bedrijfsleven over de inflatiebe-
strijding kunnen komen, en te
vens de begroting 1973 naar zijn
1 eigen inzichtigen kunnen wijzi
gen.
De drie confessionele partijen,
KVP, ARP en CHU, willen pas
verkiezingen volgend voorjaar,
zodat zij nog enigszins de tijd
hebben de achterban mee te
krijgen in hun plan bij de ver
kiezingen met één lijst uit te ko
men. Het is nog onduidelijk of
de VVD zich bij dit confessione
le standpunt heeft aangesloten.
Doordat de ministers van
KVP, VVD. ARP en CHU niet
ontslag hebben gevraagd maar
hun portefeuille ter beschikking
stelden, kan Biesheuvel, als hij
waarschijnlijk nog deze week
een formatieopdracht krijgt snel
met zijn tweede kabinet rond
zijn, met of zonder nieuwe be
windslieden op de twee posten
van de DS '70 ministers, verkeer
en wetenschapsbeleid.
De oppositie wijst een minder
heidskabinet af, van confessio
nelen maar ook van oppositie
partijen. Het zou niet tot een
„sociaal contract" met werkge
vers en werknemers over lonen
en prijzen kunnen komen, en
evenmin de zeer ingrijpende
(begrotings-) beslissingen voor
1973 door het parlement kunnen
krijgen. Bij spoedige verkiezin
gen zouden als inzet kunnen die
nen de meningsverschillen over
de definitieve begroting '73 en
de voorwaarden van het „so
ciaal contract", aldus de opposi
tie.
Ijsje halen
gevaarlijk
voor kleuter
DEN HAAG (ANP) Als kleu
ters een ijsje gaan kopen aan
een ijskar op de weg, denken ze
alleen maar aan dat ijsje en let
ten ze niet op het verkeer.
De ouders worden hierop gewezen
door het Comité ter Bevordering
van Kleuterbescherming, dat in
deze warme dagen de ouders
vraagt zelf even mee te lopen
naar de ijskar. Zelfs vlak voor
hun huis worden veel kleuters
aangereden, als ze zo maar de
weg op rennen.
Veel vraag naar
rode bessen
DEN HAAG (ANP) In ons land
is de oogst var. rode bessen in
volle gang. De goede kwalitei
ten bessen doen op het ogenblik
op de veilingen tussen 2. —en
2,50 per kilogram. Aangeno
men moet worden dat volgende
week in het zuiden van het land
het aanbod van rode bessen be
langrijk minder zal worden. Op
veel bedrijven komt men deze
week klaar met de pluk.
Staatssecretaris Schelfhout reageert
op brief Kath. Schoolraad
t(Van onze parlementaire redaktie)
DEN HAAG Alle schoolbesturen van scholen
voor voortgezet onderwijs die om toestemming
voor bouw van noodlokalen hebben gevraagd,
zullen binnenkort bericht krijgen van staatssecre
taris Schelfhout (Onderwijs) dat de gevraagde
noodvoorzieningen gebouwd mogen worden.
De heer Schelfhout reageert hiermee op een brand
brief van medio juni van de Ned. Kath. School
raad, die klaagde over geirriteerdheid bij school
besturen, die geen enkel antwoord kregen van
het ministerie op hun brieven met aanvragen.
De schoolraad had aangedrongen om uitsluitsel
van het ministerie over de aanvragen, zodat de
schoolbesturen weten waar ze aan toe zijn, en of
ze door plaatsgebrek honderden aanmeldingen
van nieuwe leerlingen al dan niet zouden moeten
afwijzen.
Dat uitsluitsel zullen de besturen nu spoedig krij
gen. Scholen die al toestemming voor noodbouw
hadden, krijgen hiervoor binnenkort het geld.
Scholen die aanvragen hebben lopen, moeten nog
even wachten totdat bekend is hoeveel geld op de
begroting voor volgend jaar wordt uitgetrokken
voor scholenbouw.
De pot van 300 miljoen gulden voor scholenbouw
voor het jaar 1972 is al weken leeg. Vandaar dat
de schoolbesturen met nieuwe aanvragen zo lang
in onzekerheid werden gelaten. Staatssecretaris
Schelfhout heeft nu besloten noodbouwplannen,
waarvoor nog geld dan wel nog toestemming
moet worden gegeven, financieel te laten druk
ken op de begroting voor 1973.
Bij het ministerie lag een urgenfcielijst van ruim
600 aanvragen voor uitbreiding of nieuwbouw van
scholen voor vwo, havo en mavo.
Brochure als spreekbuis
(Van een onzer verslagge
vers)
BREDA In verband met
de voorgenomen bedrijfs
sluiting van ENKA-Breda
hebben de gekozen leden
van de ondernemingsraad
en het bedrijfsapostolaat
in samenwerking met de
persdienst van het bisdom
Breda de brochure Nood
signalen uitgegeven, waar
in de sociale en pastorale
aspecten van de bedrijfs
sluiting uitvoerig aan de
orde worden gesteld. De
brochure is gisteren onder
meer aangeboden aan de
Raad van Bestuur van
ENKA. De samenstellers
verwachten dat de brochu
re, die een spreekbuis wil
zijn van mensen wier
nood, onzekerheid en angst
naar hun eigen gevoel niet
voldoende wordt begrepen,
bij de bedrijfsleiding meer
gevoel voor de sociale as
pecten van een bedrijfs
sluiting zal losweken.
Omdat het definitieve besluit over
de sluiting van ENKA Breda
nog niet is genomen, hebben de
leden van de ondernemingsraad
goede hoop dat de brochure
mee kan spelen dn het beleid
dat uiteindelijk gevoerd zal wor
den.
Nadat op 6 april van dit jaar de
voorgenomen sluiting bekend
werd, is de verslagenheid onder
de werknemers van dag tot dag
toegenomen. Meer dan tien pro
cent van de werknemers meldde
zich -Je afgelopen maanden ziek,
tientallen moesten zich om psy
chische redenen onder dokters
behandeling stellen, tientallen
Slachtoffer
vliegongeval
overleden
DEN BURG (AP) Een der passa
giers van het Tondvluchten-
vliegtuig, dat zondagmorgen bij
het vliegveld op Texel veronge
lukte doordat het tegen een lier
kabel botste, mevrouw J. van
Heerwaarden-Huisman (68) is te
Texel vanmorgen in een zieken
huis te Den Helder overleden.
ook voelden zich reeds gedwon
gen ander werk te zoeken.
Uit de brochure, waarin tal van
reacties van werkenemers uit
de verschillende afdelingen van
de endermening zijn opgeno
men, blijkt de teleurstelling
over de gang van zaken over
duidelijk. Men voelt zich teleur
gesteld in de trouw aan en ver
trouwen in de leiders.
In een voorwoord vraagt het be
drijfsapostolaat zich af of de
diep menselijke waarden bij een
dergelijke ingreep in het econo
mische leven niet al te zeer bui
ten beschouwing worden gela
ten. Een van die waarden vindt
men óe continuiteit van het
werkverband.
In een toelichting op de brochure
lieten de de leden van de onder
nemingsraad weten niet tegen
een vrije ondernemingsgewijze
productie te zijn, maar men
vroeg zich, met de andere werk
nemers wel af, of men zo wel
door kan gaan, zuiver op econo
mische gronden beslissingen te
nem*n. „Steeds meer mensen in
het bedrijf worden zich ervan
bewust dat welzijn uiteindelijk
beiangrijaer is dun welvaart,
zoals we die tot nu toe kennen",
aldus een van de leden van de
ondernemingsraad. De brochure
kan besteld worden bij het bis
dom Breda, Veemarktstraat 48,
Breda.
Dankzij Nederlands
verzet
Inkomen van
Europese
commissie
niet omhoog
BRUSSEL (ANP) Nederland
heeft gisteren in Brussel in de
Europese ministerraad opnieuw
verhinderd dat de salarissen
van de leden van de Europese
Commissie automatisch met 4,2
procent zouden stijgen.
De Nederlandse delegatie, geleid
door staatssecretaris Westerterp
omdat minister Schmelzer de
raad voorzit, vond dat de Euro
pese Commissie van deze sala
risverhoging maar een apart
voorstel moest maken. Neder
land meent namelijk dat het au
tomatisme waarmee deze sala
rissen verhoogd plegen te wor
den eens opnieuw bezien moet
worden. Het heeft er daarbij
aan herinnerd dat de Neder
landse regering de inkomens
voor de ministers en staatsse
cretarissen in Nederland voor
1972 vo'kcmen heeft bevroren.
Circusartiest Gustav Heyduk var
de Alvanosis 45 jaar en werk
25 jaar in de trapeze. Om di
jubileum luister bij te zetten
maakte hij gisteravond in hel
nokje van Carré in Amsterdam
een sprong door een brandende
hoepel. Dit kunststuk werd vooi
het laatst uitgevoerd door de
Cardonas in 1937, waarbij eer
trapezewerker om het leven
kwam. De sprong van Heydunk
lukte
Reders houden
gages achter
ROTTERDAM (ANP) Veel
kleine Nederlandse kustvaartre
derijen maken zich volgens dc
Federatie van Werknemersorga
nisaties In dc Zeevaart, schuldig
aan het achterhouden van ga
ges. Hot bedrag, dat hier jaar
lijks mee gemoeid is, loopt in
de vele honderdduizenden gul
dens.
Volgens bestuurder J. Gerritsen
wist de federatie het afgelopen
jaar een bedrag van ongeveer
een kwart miljoen gulden aan
ten onrechte niet uitbetaald loon
ie achterhalen. Het zijn vooral
buitenlandse zeelui, en met
name Kaapverdianen, die de
dupe worden van het optreden
van reders.
De strijd in de Russlsch-Ortho-
doxe kerk rond een aantal
leerstellige punten, rond ver
nieuwingen, die noodzakelijk
zijn en rond enige kwesties
van kerkelijk-politieke aard,
zijn èèn jaar na het aan de
macht komen van patriarch
Pimen in alle hevigheid op
gelaaid. Zij waren eerder on
der de overleden Alexej op
gang gekomen en duren on
verminderd voort.
A. Wenger, oud-hoofdredacteur
van het Franse tijdschrift La
Croix en oud-professor in de
Orthodoxie te Lyon, geeft in
La Croix een overzicht van
de theologische en politieke
lijn, die patriarch Pimen
blijkens de officiële documen
ten aanhangt.
Volgens Wenger blijkt de theo
logische en de pastorale lijn
duidelijk uit een toespraak
van patriarch Pimen tot pro
fessoren en studenten van de
kerkelijke akademie in Mos
kou. „Ik wil," aldus de pa
triarch, ,,dat ons theologisch
onderwijs uiterst orthodox is
en dat de tradities van de
Russische orthodoxe kerk vol
ledig bewaard blijven."
Hij_ oefende kritiek uit op de
priesters die zonder ernstig®
reden de lange liturgieën in
korten. Ook spoorde hij de
jonge priesters aan om
trouw te blijven aan het ri
tueel van het sacrament van
de biecht. Voorts hamerde
de patriarch erop het Sla
visch in ere te houden als de
1 liturgische taal.
Hij toonde zich bezorgd over
het gemak waarmee een
aantal priesters huwelijken
inzegent van jonge mensen
die in feite niet geloven of
die zelfs geen christen zijn.
Met geen woord ging Pimen in
op de felle oppositie tegen
hem, die Solsjenitzyn in zijn
.Vastenbrief' heeft geuit en
waarin hij de kritiek van ze
kere groepen priesters her
haalt: ,U doet niets om het
geloof en de kerk te verdedi
gen tegen onze vervolgers de
Sovjet-Autoriteiten'.
Waarom Pimen dit niet doet,
verklaart de priester Serge
Jeloukov In een clandestien
antwoord aan Solsjenitzyn,
geschreven als een Paas-
brief. „Patriarch Pimen, nu
in het ambt van patriarch
kan evenmin als patriarch
Alexej u in het openbaar
antwoordt. Alexej kon de
priesters Jakounine en Echli-
man (die boven alle lof ver
heven zijn) zeven jaar gele
den niets antwoorden." (Pi
men zelf heeft ze uit het
ambt moeten zetten in op
dracht van Alexej).
„Pimen kan niet op uw be
schuldiging ingaan. Stel u
eens voor hoe hij dat moet
doen? Alleen door zijn post
eraan te geven. Maar dan
zou niemand hem meer kun
nen opvolgen, die het beter
zou doen. Een man alleen
kan niet veranderen. In feite
heeft uw beschuldiging al
leen maar tot gevolg, dat bij
hen, die de waarheid niet he
lemaal door hebben, het
hiërarchisch gezag nog meer
in discrediet komt" aldus Je
loukov.
Hoe de patriarch persoonlijk
staat t.o.v. de Russische re
gering is nauwelijks bekend.
Een groot doel der gelovigen
houdt, blijkens deze brief,
vast dat de orthodoxe kerk
van Rusland omwille van
haar voortbestaan verplicht
is om de politieke lijn van de
Sovjet-Unie te onderschrij
ven, ook al gebeurt dat vaak
tegen wil en dank. Intussen
zijn met de stilzwijgende
goedkeuring van d: hiërar
chie de afgelopen tien jaar
minstens 15.000 kerken geslo
ten en evenzoveel priesters
uitgesloten van iedere pries
terlijke bediening, zodat
steeds meer gelovigen in de
kou staan. Deze tragische ont
wikkeling heeft zelfs d? be
roemde .Vastenbrief', waarin
Nobelprijswinnaar Solsjenit
zyn patriarch Pimen verwijt
mee te werken aan de zelf
moord van de kerk, geen halt
kunnen toeroepen.
Het aartsbisdom Keulen zal
op aandrang van kardinaal
Hoeffner op de begroting van
het volgend jaar een post
van een miljoen mark opne
men om aanstaande moe-
ders-in-nood te kunnen hel
pen. Het geld zal speciaal
worden bestemd om zwange
re vrouwen, die abortus als
enige uitweg zien om uit hun
moeilijkheden te komen, te
weerhouden het ongeboren
leven te doden door het bie
den van de juiste hulp. Twee
andere Duitse bisdommen
zijn voornemens dezelfde
maatregelen te treffen.
Op zondag 23 juli wordt er
's morgens om half elf in de
werkplaals van Sjaloom te
CMijk tijdens de wekelijkse
Sialoombijeenkomst gespro
ken over het functioneren
van wetswinkels. Mr. Char
les Boissevain zal verslag
doen van het reilen en zeilen
tot r
i toe.
Als een nationaal feest is in
de overwegend Islamitische
republiek Niger, dc eerste
laRdseigen priester gewijd.
Bij de wijding waren de pre
sident, een groot aantel mi
nisters en de groot-Iman van
Niamey aanwezig. De pries
ter, Gerard Seydou, was tot
dusver de enige seminarist.
Hij is afkomstig uit een isla
mitisch gezin, werd op 18-ja-
rige leeftijd katholiek en is
thans na een voorbereiding
van 15 jaar priester gewijd.
Meer dan honderd Nederlan
ders nemen van 2 tot en met
14 augustus deel aan de in
ternationale Pax Christi-voet-
'lochl in Ierland over het the
ma „alternatieven voor ge
weld". Eindexamen-kandida
ten dio tussen 19 cn 22 okto
ber aan de Pax Christi-voet
tocht in Nederland deelne
men, zullen zich bezinnen op
het thema „met open han-
der". De algemene Neder
landse voettocht die van 31
mei tot 2 juni 1973 wordt ge
lopen, draagt als thema
„sprankcis van hoop".
Dc Wereldraad van Kerken
is gevraagd de herbouw van
negc-n dorpen in Zuid-Soedan,
die zijn verwoest in de oor
log, die tussen mohammeda
nen en christenen heeft ge
woed, op zich te nemen.
Daarvoor is een bedrag van
acht miljoen gulden nodig.
Er ls reeds geld uitgegeven
voor medische zorg en voor
de voorziening In de eerste
levensbehoeften. De stichting
oecumenische hulp uan ker
ken en vluchtelingen in
Utrecht heeft giro 5261 open
gesteld voor bijdragen in de
hulp aan Zuid-Soedun.
In de serie Oekumene, een uit
gave van het Oekumenisch
Aktie Centrum in Drieber
gen, waarin Kerk en Wereld,
Willibrordvereniging, De
Horstink en uitgeverij Bosch
en Keunig te Baarn samen
werken, is het vijfde deel
van de derde jaargang ver
schenen. Het is een pocket
over „achtergronden bij een
hedendaagse theologie" met
de titel „Fragmenten". De
auteur ls de Amsterdamse
hoogleraar prof. dr. C. W.
Mönnich.
In zijn boek merkt prof. Mön-
nic onder andere op dat de
argeloze lezer van de bijbel
wel eens moeite zal hebben
met wat de vaklieden in de
theologie vooral op het ge
bied van de dogmatiek of de
wijsgerige afdelingen van
de godgeleerdheid te berde
brengen over God, de mens
en de wereld. Wanneer zij
dan bovendien nog betogen
dat hun wijshrid op bijbelse
fundamenten rust, loopt hij
helemaal de kans het spoor
bijster te raken. De auteur
ergert zich eraan dat onno
dig vaak allerlei ingewikkel
de denkconstructies worden
opgezet en hij geeft daar in
zijn bock een staaltje van.
Er zijn mensen die menen
door ingewikkeld te praten
in aanzien te komen en de
indruk te wekken grote des
kundigen te zijn. Dat gebeurt
in de theologie, maar uiter
aard ook op andere terrei-
In het boek (paperback, 116
blz., prijs f 7,90) gaat prof.
Mönnich bij de achtergron
den bij een hedendaagse
theologie uit van vijf the
ma's, waarvan de eerste
luidt: De God in de hemel is
een niet aanvaardbare voor
stelling. God is geen sluit
steen in een rechtvaardigend
systeem.
KERK
EN
WERELD
De opzienbarende ontdekking,
die de Spaanse bijbelkenner
José O'Callaghan s.j. onlangs
meende te hebben gedaan,
dat nl. het Markusevangelie
50 jaar na Christus geschre
ven zou zijn. is onjuist geble
ken. Tot deze conclusie zijn
enkele collega's van O'Cal
laghan gekomen bij de be
studering van het originele
in Qumran gevonden papy
rusfragment in Jeruzalem.
O'Callaghan had zijn studie ge
maakt op grond van fotoko
pieën die bij nader inzien
/.eer onnauwkeurig bleken.
De Spaanse b jbelgeleerde
had op de foto's elf Griekse
letters menen te ontdekken,
die bij Markus in dezelfde
volgorde voorkomen. Mgr.
Giunfrancesco Nolli van de
archeologische afdeling van
het Vatlkaans mus urn, die
voor onderzoek van het frag
ment naar Jeruzalem is ge
vlogen, heeft verklaard dat
er op de papyrus geen spoor
valt te bekennen van de
Griekse letters die op dc foto
kopie te lezen waren.
In vakkringen wordt algemeen
aangenomen, dat het evange
lie volgens Markus pas aan
het eind van de eerste of aan
het begin van de tw ede
eeuw schriftelijk is vastge
legd.
Dc Australische Raad van Ker
ken is opnieuw krachig opge
komen voor het lot van de
oorspronkelijke bevolking
van Australië. In een verkla
ring zegt de Raad dat de in
landers het recht hebben zelf
ie beslissen wat er al dan
niet mag gebeuren met hun
land, zelfs nu de regering
zijn officiële toestemming
heeft verleend aan het
buuxietprojekt van dc Zwit
sers-Australische maatschap
pij Nabalen" te Gove in
Noord-Australië.
