Veel nieuws
hield Damrak
in beweging
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
Schaken
Dammen
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 13 MEI 19!
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
12,50 P. Driehuis, Nassau-
straat 14, Bodegraven.
f 5,00 P. W. de la Rivière,
Maredijk 39a, Leiden.
De prijzen worden binnen 14
dagen per chèque toegezonden.
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
De beursweek was kort maar rijk
aan financieel nieuws, waarvoor
vele sterk uiteenlopende jaar
verslagen en berichten uit jaar
vergaderingen zorgden. Opmer
kelijk was verder dat de ner
veuze New Yorkse beurs geen
invloed op het Damrak had ter
wijl tenslotte de fusiekraarf
weer geheel open kwam te
staan wat uiteraard weer nieu
we geruchten de vrije loop gaf.
In Wallstreef is de beurs dins
dag erg grillig geworden op de
rtraffe maatregelen die presi
dent Nixon in Vietnam heeft ge
nomen. De beleggers zagen het
niet meer zo goed en gingen
hun stukken verkopen. Hier
sprongen weer speculanten op
in zodat het koerspeil nogal heen
en weer ging. Het eind van het
lied was dat het Dow Jones ge
middelde voor industrie-aande
len dinsdag bijna 13 punten zak
te tot ciroa 926. Vier weken ge
leden was dat nog 967 zodat het
peil in korte tijd stevig is ge
zakt.
et was opmerkelijk dat onze
beur? zich woensdag weinig van
de klappen in Wallstreet heeft
aangetrokken, waarmee wij dan
bedoelen dat de daling hier niet
door de internationale fondsen
werd overgenomen,
koninklijke kon zich uitstekend
handhaven op 116,50 gulden.
Unilever zakte f 3,70 maar dit
was precies het dividend zodat
ook hier de pas op de plaats
werd gemaakt. Philips en Hoog
ovens bleven ook gelijk in prijs
terwijl als gunstige uitzondering
Akzo met goed f5,— aantrok
tot f 68,70. Dit was te danken
aan de mededeling in de jaar
vergadering dat de resultaten in
fde eerste drie maanden van dit
jaar erg zijn meegevallen.
ï)e fusiekoorts lijkt weer terug te
komen. Het begon met de'fusie
in de Enschedese textielwereld:
de Nederlandse Bontweverij
neemt twee andere textielbedrij-
ven over. Woensdag werd op
het Damrak bekend, dat er een
'I bod op de optische industrie
Enot is uitgebracht, waardoor
er geen notering voor dit fonds
gemaakt mocht worden. Tot
verrassing van velen mocht er
ook geen notering in de aande-
len Erdal en die van Aanne-
mingsmaatschappij IBB komen.
Uiteraard werd direkt aan een
fusie gedacht, waarbij het wel
;v pikant is dat de directie van Er-
- dal tot nu toe altijd alle fusiege-
ruchten heeft ontkend.
^Uiteindelijk kwam er uit de bus
;j. dat een Engels concern een bod
•i van f 525,— op de aandelen
i' Enot doet, dat een Amerikaans
1 concern tegen f 290,per aan-
deel de aandelen Erdal wil
overnemen, dat IBB van een
onbekende geldschieter 4 mil-
joen gulden heeft geleend en dat
2 de Noord Nederlandse Machine-
tabriek fusie-onderhandelingen
voert met aannemingsmaat-
l schappij Nederhorst.
fend hep maandag en dinsdag
f 7,— op tot f 330,— voor een
aandeel van f 100,Inmiddels
l had dit bedrijf een dividendver
hoging van 16 tot 17 procent
aangekondigd. Erdal liep de
eerste twee dagen van de week
f 13.— op tot f 280,— voor een
aandeel var. 20,—, terwijl IBB
op bijna f 124,— eindigde voor
een aandeel van f 100,—.
Het jaarverslag van de Koninklij
ke Nederlandse Stoomboot
Maatschappij was opmerkelijk,
omdat hierin een hele omme
zwaai werd aangekondigd. De
directie wil nieuwe aktiviteiten
beginnen en overweegt naast de
traditionele lijnvaart, schepen
voor massavervoer te laten bou
wer.. Ook wordt aan wegtrans
port en andere nieuwe aktivitei
ten gedacht. De winst in 1971 is
overige van 8,4 tot 12,2 miljoen
opgelopen en het dividend van 9
tot 11 procent. Dit alles was
kennelijk al in de koers verdis
conteerd want die bleef woens
dag met f 174,— voor een aan
deel van f 100,— nagenoeg on
veranderd.
Van Van Nelle weten wij nu dat
de omzet in 1971 met 16 procent
tot 328 miljoen gulden is geste
gen, welk bedrag voornamelijk
bereikt werd door de verkoop
van koffie, thee. tabak, pudding
en rijst. Het dividend steeg van
f 140,— naar f 150,—. De koers
bleef met 425 op woensdag na
genoeg onveranderd.
Goed nieuws kwam er ook uit de
textielboek. Bij Nijverdal Ten
Cate steeg de omzet in 1971 van
361 tot 402 miljoen gulden, de
netto winst van 1.8 naar 5,5 mil
joen en het dividend van 0 naai'
6 pcocent. De koers daalde des
ondanks van 92 naar 84'/2 op
woensdag. Ook textielbedrijf
Hafema heeft een gunstig 1971
gehad. De netto winst ging van
5.2 naar 5,8 miljoen gulden en
het dividend van 12 naar 14 pro
cent. De koers steeg hierop van
217 tot 229 op woensdag.
De mededeling dat verzekerings
bedrijf AMEV zich terugtrok uii
de fusiebesprekingen met Delta
en Ago, heeft nogal wat opzien
gabaard maar het bericht was
wel gunstig voor de koers.
AMEV steeg in drie dagen van
f 101,50 tot f 108,70 voor een
aandeel van f 20,— waarbij nog
wel verteld moet worden dat
hei dividend van f 4,75 op f 5,—
is gebracht.
Tot slot nog v/at 'koersnieuws dat
de aandacht trok. Verpakkings
machinebedrijf Metaverta zakte
in drie dagen 18 punten tot 290.
De koers van Chamotte Unie
(vuur- en zuurvaste materialen)
liep van 198'/2 naar 235 dankzij
een zeer gunstig 1971 en een di
videndverhoging van 10 tot 12
procent. Bij de scheepvaart
maatschappijen liepen van Om-
meien van 296 naar 306. Verze
keringsmaatschappij Amfas
steeg van f 93,tot f 103,50
voor een aandeel van f 20,
Aannemingsmaatschappij Bre-
dero duikelde 33 punten tot 380
en tapijtfabriek Bergoss van 315
naar 301,5 niettegenstaande de
resultaten in het eerste kwar
taal van dit jaar zeer bevredi
gend werden geacht.
HORIZONTAAL
112. wereld
30. verdieping
1. vis
113. op grote afstand
32. hoofddeksel
5. wijnmaat
114. warme wijn
33. insekt
9. deel v.e, fuik
116. maal
34. pl. in Limburg
11. schichtig
117. oevergewas
35. smart
15. pl. in Gelderland
121. insekt
37. zijrivier v. d. Main
16. strafwerktuig
122. palingpen
39. rimpel
17. echtgenoot
124. beginstreep
40. vaatwerk
18. toegangsbewijs
126. zoutig vocht
41. apparaat
20. bijwoord
128. mager
42. zoutelooos
22. pl. in N.-Brabant
129. oprecht N
44. pl. in Overijsel
24. ogenblik
130. schijngestalte van de
45. wiel
25. onder (Lat.)
maan
47. familielid
26. tijdelijk gebruik
132. kleur
49. vervoermiddel
28. hijswerktuig
133. biersoort
51. slim
29. groet
135. geleider
52. plant
31. militair hoofddeksel
137. bittervocht
54. vrouw, godheid
33. meerstemmig muziek
138. gesloten
55. pl. in Limburg
stuk
139. stoot
56. grote drinkbeker
36. wandversiering
140. feestkleding
57. sporeplant
38. slim
141. vliegenier
59. pl. in Friesland
40. gebraden ribstukje
143. gelofte
61. toiletartikel
42. benedenwindse zijde
144. bergweide
62. vaatwerk
43. onderwijzer
145. doorzichtig weefsel
63. soort appel
46. takje
146. telegrafisch koersbe-
66. vis
48. palmriet
richt
67. vrouw, roofdier
50. voldoende gekookt
147. ketting zonder einde
69. ingewand v.e. haring
51. langzaam
149. kring rond zon of
71. lijdzaam
52. lidwoord
maan
72. ogenblik
53. grond rondom de
151. bladaanwijzer
74. voedsel
boerderij
155. netelig, lastig
76. Turks bevelhebber
54. macht
158. balletje papier
77 .pl. in Rusland
56. gewas
161. ogenblik
80. insekt
57. gevuld
163. universiteitsbode
81. werpkoord
58. Noorse godheid
165. voorteken
83. pl. in de Betuwe
60. loflied
167. landbouwwerktuig
84. voor de vuist
61. dierenverblijf
168. bitterheid
86. treffende gelijkenis
62. vrouwenhoofddeksel
196. inwendig orgaan
89. inhoudsmaat
64. telwoord
171. kledingstuk
90. bezienswaardigheid
65. Europeaan
173. papegaai
van Londen
66. soort hond
174. stuk goed
91. huisdier
67. drankgelegenheid
176. pijler
92. pl. op Ameland
68. telwoord
177. godin
93. zwemvogel
70. familielid
178. geweven band
95. bloeiwijze
71. Spaans rijpaard
179. noodzakelijk
99. roofdier
73. troefkaart
180. vis
100. gast
74. noot
181. wilde haver
102. pl. in N.-Brabant
75. Noord-Atlantische
182. pl. in Drente
103. voortdurend
Verdragsorganisatie
183. ijskegel
105. pook
78. nakomeling
184. Ind. eiland.
106. vogel
79. plant
107. loflied
81. zoom touw
VERTICAAL:
109. vierkante steen
82. opstandeling
2. Aziaat
110. strik
85. deel v. d. mond
3. harde klap
112. Spaanse vloot
87. loterijbriefje
4. vr. munt
113. iemand aan wie de
88. soort
5. bloedarmoede
belangen van een
S9. hoofddeksel
6. wreed heerser
minderjarige zijn toe
91. vuurwapen
7. meer in Amerika
vertrouwd
94. bevel
8. viervoeter
114. gril
96. pl. in Overijsel
9. kunsttaal
115. inwendig orgaan
97. slaghout
10. rijgsnoer
118. volkomen ontwikkeld
98. veerkracht
11. geestelijke
insekt
99. vogel
12. tevergeefs
119. voortbrenging
101. zet
13. deel v. h. oor
121. wijs
104. interval
14. zangerskoor
123. voegwoord
107. schrijfkamer
19. schouderblok
125. vordering
108. boom
21. pl. in Gelderland
126. doopgetuige
109. speelgoed
23. bosgod
127. deel v. Noord-Europa
111. grapjas
27. vis
129. rij
131. riv. in Frankrijk
134. kleefstof
135. soort dans
136. zuigbuis
140. vrijgevig
141. klamp
142. strijdmacht
143. godin
145. stapel
147. afgunst
148. vrucht
149. neepjesmuts
150. projectiel
152. mica
153. verzoekschrift
156. onbep. vnw.
157. gelofte
158. warboel
160. waanwijze
162. gewas
164. vangwerktuig
166. grapjas
168. zangstuk
169. bestuurder van Vene
tië
173. op de manier va
175. Amerikaans schrijvei
176. vogel.
Oplossingen dienen voor
woensdag 17 mei 12
met vermelding „Puzzel
38" te zijn ingezonden aan
het bureau van ons blad.
Het onderstaande spel ziet er
nogal onschuldig uit. Niettemin
blijkt het een aantal finesses te
bevatten, waaraan niet onopge
merkt voorbij mag worden ge
gaan.
Zowel de zuid- als de oostspeler
moet de nodige zorgvuldigheid
de dag leggen om het beste
resultaat te behalen, waarbij
zuid het voordeel heeft dat hij,
als hij het goed doet, winst
boekt terwijl oost afhankelijk is
de manier waarop zuid te
werk gaat. Bekijkt u de noord
zuid spellen eens, als gegeven is
dat het bieden, met zuid als ge
ver en NZ kwetsbaar, als volgt
verloopt: zuid I SA—noord 3 SA
(einde) en dat west met schop
pen 9 uitkomt.
NOORD
4 3
<7 A 5 2
O A B 10 4 2
10 4 3
WEST OOST
9876 46 10 5
V 10 8 7 B 9
O V 7 O H 9 8 5
H 8 5 V 9 7 2
ZUID
A H V 2
O H 6 4 3
0 6 3
A B 6
Als zuid de balans opmaakt telt
hij zeven topslagen, zodat er
nog twee moeten worden ontwik
keld. De zuidspeler besloot te
recht, dat de dubbele snit in rui
ten de beste kans gaf en dieno
vereenkomstig nam hij de eerste
slag en speelde een kleine ruiten
naar de 10.
Nu was het de beurt van oost
om attent te zijn. Als hij ruiten
heer neemt, wint zuid zijn con
tract, want onder ruitenaas valt
de vrouw, zodat de boer en de
vijfde ruiten de ontbrekende sla
gen opleveren, met hartenaas
als entree. Oost nam de 10 daar
om niet en zuid vervolgde met
ruitenaas en kleine ruiten voor
de 9 van oost. Oost vervolgde
met schoppen die zuid nam, en
omdat de ruitenkleur nu niet
meer in aanmerking kwam voor
een extra slag, speelde zuid een
kleine harten in zuid en noord,
zodat oost met de 9 aan slag
kwam. De nagespeelde schoppen
werd weer door zuid genomen,
die vervolgens probeerde of de
hartens 3—3 zaten. Toen dit niet
het geval bleek, ging het con
tract een down.
antwoord moet zijn, dat zuid
zijn spel altijd wint als hij de
niitenkleur wat zorgvuldiger
aanpakt. Hij moet zich realise
ren, dat de kans op een 42-
verdeling groter is dan op een
3—3-zitsel en (heel belangrijk),
dat de tegenpartij de kleur on
schadelijk kan maken, door bij
een 4—2-verdeIing een keer te
duiken.
Zuid moet daarom beginnen met
een kleine ruiten uit te laten lo
pen!" Hij wint de nagespeelde
schoppen en speelt vervolgens
ruiten naar het aas (wests
vrouw valt) en ruitenboer na.
West kan nemen, maar harten
aas is de entree voor ruitt..
en 4. Merk op, dat zuid het spel
op deze manier ook wint als de
ruitens 3—3 waren verdeeld,
Een onverliesbaar contract dus?
Zoals het zit wel, maar de be
schreven methode faalt, als west
HV vierde van ruiten heeft. De
kans hierop is echter kleiner
dan alle andere, nog afgezien
van het feit dat west, na het ge
schetste biedverloop, met een
sterke vierkaart ruiten, waar
schijnlijk in deze kleur zou zijn
uitgekomen.
Het traditionele toernooi te Reg-
gio Emila leveirde een overwin
ning op voor de totaal onbeken
de Amerikaan Soltis. Zijn voor
sprong op zijn beide concurren
ten Damjanovic en Lombard be
droeg resp. 1 en 1,5 pnt. Merk
waardig was wel, dat het spook
van de schaakbhndheid in vele
partijen te zien was. Schaak-
blind is in feite het onderschat-
/an een vijandelijke aanval,
het maken van een verkeerde
berekening of een blunder. Een
aardig staaltje van deze schaak-
blindheid is te aanschouwen in
onderstaand duel. Op een gege-
en moment denkt de zwartspe-
ler zijn rivaal te verslaan met
een spectaculair paardoffer,
doch overziet daarbij een zeer
eenvoudige parade.
Gespeeld in het toernooi te Reg-
gio Emilia 1972 Nimzo-Indisch.
L d2d4, Pg8—f6 2. c2—c4. e7
e6 3. Pblc3, Lf8b4 4. e2—
e3, Lb4xc3plus. (Gebruikelijk is
4. 0-0 of 4. d5). 5. b2xc3,
b7—b6 6. Lfld3, Lc8-b7 7. f2
—f3, d7—d6 8. Pgl—e2. Pb8—c6
9. e3—e4, e6e5 10. Lel—g5, h7
h6 11. Lg5—e3, Pf6-d7 12. Pe2
g3, Dd8f6.
DOOR W. J. MUHRING
(Zwart beoogt lang te rocheren
en daarna op de koningsvleugel
aan te vallen). 13. 00, g7—g5
14. Pg3—f5, 0-0-0 15. a2—a4,
a7—a5 16. Ddl—e2, Pc6—e7 17.
Pf5xe7plus, Df6xe7 18. c4c5.
(Een riskant pionoffer).
18. d6xc5 19. Tfl—dl, Th8-
g8 20. Ld3b5, e5xd4 21. c3xd4.
c5xd4 22. Tdlxd4. Pd7—e5. 23.
Td4xd8, De7xd8. (Juist was 23.
Td8:24. Kgl-hl. g5-g4 25.
13—f4, Dd8h4. (Een foutieve
kombinatie). 26. f4xe5, g4g3,
27. H2h3, Lb7xe4 28. Khl—gl.
Deze eenvoudige parade had
zwart geheel overzien. Zwart
gaf zich gewonnen.
Stelling na 18. c4—c5.
De onderstaande positie is ont
leend aan de partij Rytow
Skuja, gespeeld in het toernooi
te Riga. Dank zij een betere po
sitie en de precaire situatie van
de zwarte koning slaagde wit
erin met een eenvoudige, maar
toch verrassende kombinatie zijn
tegenstander te 0
Oplossing schaakraadsel.
Wit won als volgt: 1. Pd5!Le6
2. Dc6:plus! en zwart gaf zich
gewonnen. Er had nog kunnen
volgen: 2. bc6: 3. La6:plus.
Kd7 4. Pf6 mat.
DOOR FREEK GORDIJN
Op het moment dat deze rubriek
verschijnt wordt in het concert
gebouw te Hengelo de tiende
ronde van het wereldkampioen
schap dammen gespeeld. Een
strijd om de hoogste dammer
monie die heviger is dan in vele
oorgaande toernooien. Maanden
voor de aanvang van deze wed
strijd waren er al tekenen die
daarop wezen. Tegen het voor
gestelde lotingsschema waar-
spelers in groepen waren
ingedeeld kwamen protesten
binnen van Rusland en Frank
rijk. Ook kregen de beroepscom
missie, waarbij men tegen een
beslissing van de arbiter in be
roep kan gaan, kwamen protes
ten van deze landen. De Interna
tionale Dambond moest deze be
zwaren wel aanvaard en omdat
het reglement van de FMJD een
dergelijk lotingsschema noch
een beroepscommissie kent. In
overleg met het organisatie-co
mité werd toen besloten tot de
vrije loting met de restrictie dat
in de zes laatste ronden geen
Nederlanders onderling zouden
spelen en evenmin Russische
spelers. Na de loting bleek dat
in de twaalfde ronde twee Rus
sen tegen elkaar moesten spe
len. Deze ronde werd omgewis
seld met de tiende ronde. De be
roepscommissie kwam geheel te
vervallen. Dat geen landgenoten
elkaar in de zes laatste ronden
mogen ontmoeten is alles voor
te zeggen maar wat zijn landge
noten? Onder meer de Russen
beschouwen Andreas Kuyken als
een landgenoot van Sijbrands en
Wiersma. De vader van Andreas
vestigde zich kort na de tweede
wereldoorlog als musicus in Ba
zel en daar zag zoonlief Andreas
het licht. Omdat vader Kuyken
zich nooit heeft laten naturalise
ren is Andreas in het bezit van
een Nederlands paspoort en be
schouwen de Russen hem als
een derde Nederlander. Bekijken
we nu de vier laatste ronden
dan zien we dat Kuyken achter
eenvolgens speelt tegen Andrei-
ko, Koeperman, Wiersma en
Gantwarg. Laten we eens aanne
men dat Kuyken van Wiersma
zou verliezen en tegen Andreiko
remise speelt dan kunnen wij
ons voorstellen dat de Russen
aan combine gaan denken.
Daarom zijn de Russen er hele
maal niet gelukkig mee dat
Kuyken zo laat In het toernooi
tegen Wiersma speelt temeer
omdat zij hem als een derde Ne
derlanders beschouwen. Dat is
in hun ogen in strijd met het
van te voren nauwkeurig vastge
legde lotingsschema waarin de
Russen en de Nederlanders el
kaar in de laatste zes ronden
niet onderling kunnen ontmoe
ten. Het is daarom helemaal
niet uitgesloten dat over een en
ander nog een hartig woordje
gesproken zal worden.
Ook over de keuze van een arbi
ter is de nodige strijd gevoerd.
Deze mocht in geen geval de
Nederlandse nationaliteit bezit
ten en zelfs tegen hulparbiters
van Nederlandse komaf werden
bezwaren gemaakt. Wel moet
worden gezegd dat tijdens de
vergadering van de FMJD te
Monaco in 1970, waar Nederland
de organisatie van het wereld-
mapioenschap kreeg toegewezen.
aangenomen werd dat de arbiter
geen Nederlander mocht zijn
Tenslotte werd de Belgische ar
biter Raymond Picard aan
vaard. De Russische equipe ar
riveerde reeds vijf dagen tevo
ren om te bekomen van de ver
moeienissen van de reis, te
nen aan het klimaat, het
het verschil in kloktijd om
vooral niets aan het toeval over
te laten en in optimale conditie
aan de start te verschijnen
bovenstaande mag blijken dat er
voor het toernooi al spanningen
genoeg aanwezig waren. De
kampioenschap kreeg toegewezen,
is heviger dan ooit dunkt ons!
