Het hoorspel heeft nog steeds een functie Steels gestoei van Jos Timmer met geluidsbanden Gratis reizen 2 dagen in mei op uw 65+kaart Congres van dramaturgen in Frankfurt Gestrand huwelijk jj van ambitieuze baantjesjager PATRIA DIGESTIVE TERUGBLIK PAGINA 2 LEIDSE COURANT WOENSDAG 3 MEI 1972 'Al die groepen van tegenwoordig. De Baloe- la's, de Fleet Baba's, de Yellow Boeboes. Waar zit je nu weer bij?" Dit vraagt een stem, die wegsterft voor een klassiek fluit concert, dat in wanklanken verloopt. De stem vervolgt: „Interest heeft een ander niveau dan belangstelling. Interest is als de belangstelling dieper gaat. Als je overal aan snuffelt." Een andere stem: „Dan heeft mijn hond ook interest." Het wordt niet gezegd, terwijl deze hoorbare humor voortduurt, maar het zijn kennelijk de stemmen van de clichémannetjes Wim de Bie en Kees van Kooten. De maker van al dit moois is KRO-man Jos Timmer, die elke zondagmiddag van 1 tot 2 speels en steels gestoei met banden de ether inzendt. Jos Timmer: „Het is al een oude liefhebbe rij van iedereen die in Hilversum iets met radio te maken heeft om banden en andere opnamen in stukken te knippen en uit de flarden een nieuw geheel samen te-stellen. Wij noemen dit programma dan ook „Verknipt". Vier jaar geleden zat ik er mee op zondag op het derde net van de KRO. Dat was in de tijd van Hullekie Dul- lekie-Henk Terlingen, We kwamen onmid dellijk na het programma „Koffie met Kees". Verknipt had een enorme kijkdicht heid, maar het verdween, toen de KRO van het derde net afging. De rubriek werd op stal gezet. Nu is-ie weer te voorschijn gehaald. Vooral collega's hebben er lol in. Die weten precies wat voor foefjes je hebt moeten uithalen om de gewenste effecten te bereiken. Zo'n telefoontje is een stuk waardering, dat het altijd goed doet. Van de zomer staat het stil, maar het komt al weer op de lijst van de winterprogfam- ma's. Na Herman van Veens tragisch gevoelige lied „Hier heb ik iets voor jou", halverwe ge onderbroken, maakt zich uit de achter grond een stem los: „Dit is een geweldig pakhuis. Alles is zelf gedaan. Zo is de Ka- kadorus geworden tot wat het nu is. Het wil vooral een ruimte zijn, die iedereen zelf kan vullen. Zelf zing ik luisterliedjes, die ik ook wel denkdeuntjes noem". Een dynamisch muziekje onderbreekt plotseling deze monoloog. Dan weer een stem: „Dat nemen ze niet. Dat is te gek." Aanzwellend klinkt een herdersfluit, versterkt door een banjo, een melodie die overgaat in een strijkje met bijgeluiden. Dan een flard Fons Janssen: „Ik heb wat afgela- chen. Ik ben een van de eersten waarop de zielzorg is afgeknapt. Ik kom nu in aan merking voor een ander soort zielzorg: de psychiater. Hoe moet ik dat doen? Zei een vriend tegen me: „Gewoon, joh, doe maar net of je gek bent." Jos Timmer: „Met al die geluiden van woor den en muziek kun je net doen wat je zelf wilt. De bedoeling is dat het geestig wordt en niet sarcastisch. Ik heb nog nooit een artiest meegemaakt, die er bezwaar tegen maakte, dat zijn tekst of muziek werd ver haspeld. Zij begrijpen dat het voor ons heel moeilijk is om met onze vingers van de banden af te blijven." Hele dag Medewerker op de afdeling gevarieerde pro gramma's van de KRO is Jos Timmer kind aan huis in de discotheek. Bij het sa menstellen van platenprogramma's draait hij heel de dag door brokstukken van op namen. In zijn hoofd zitten flarden van muziek hecht aaneengesmeed. Als hij sa men met Jan van Bremen Verknipt m teert, en daar is hij een hele dag mee zig, doet hij eigenlijk niets anders dan hoorbaar maken van wat hem al in het ge heugen zit. Hij wil het uiteraard geestig houden zonder te beleren, en gaat af op wat hij zelf leuk vindt. Voor speciale muzikale effecten heeft hij de beschikking over de welwillende medewer king van het KRO-huisorkest, dat bereid is met noten en notenbalken te jongleren. Hele aardige effecten bereikt hij door cou pletjes van liedjes door elkaar te haspelen. Zo laat hij Jules de Corte na de zingende vraag waarom de bergen zo hoog zijn, de zelfde Jules het gezongen antwoord geven: omdat de vissen het water zo slecht kun nen missen. Dit soort grappen kan hij aan de lopende band verwerken. Ook steekt hij graag de draak met de (populaire) klassie ken door deze versneld of verlangzaamd te spelen, ze te verjazzen, te verswingen of de toonsoorten te laten verspringen. Hij kan er eindeloos mee doorgaan. Men kan er ook eindeloos plezier aan beleven. Jos Timmer: „Het is prettig als je zo'n uur Verknipt kan ophangen aan een bepaald thema, bijv. moeder- of vaderdag. Dan kun je lijn brengen in het programma. Zo kun je met Kerstmis een klein sneeuwbal letje opgooien. Als je geen thema hebt, moet je werken met losse flodders. En dat pakt meestal niet zo humoristisch uit." Samen met Gerard Hulshof werkt Jos Tim mer ook aan het programma-vaste-prik Cursief. Maar goed, dat Jos Timmer ook nog een ander programma aan zijn hoofd heeft. Hij zou er anders Verknipt van kun nen raken. TON OLIEMULLER In mei kunt u met NS op uw 65+kaart weer 2 dagen gratis reizen. Kies uit elke dinsdag, woensdag, donderdag of zaterdag (behalve 2,11,20 en 23 mei). Laat aan 't loket uw 65+kaart afstempelen en stap in. Voor le klas betaalt u max. f 4.- bij. s Timmer kan het spelen met geluidsbanden niet laten (Van onze radio- en tv-redactie). FRANKFURT Maakt het hoorspel van crisisperiode door; Is het ten dode gedoemd of misschien zelfs al wel overleden of is het zo, dat nog nimmer tevoren in de geschiedenis van het radio-drama een breed samengestelde groep luisteraars met zo'n intense aan dacht toehorend, zich om de luidspreker heeft verzameld? Meer dan honderd dramaturgen, hoofden van hoorspelafdelingen, pro ducers en regisseurs, afkomstig uit 22 landen hebben zich over deze problematiek gebogen tijdens de Internationale Hörspieltagung, georganiseerd in Frankfurt door de Hessischer Rundfunk in samen werking met de Deutsche Akademie der Darstellende KUnste. Als men hoort, hoe groot de aantallen luisteraars zijn in de verschil lende landen, dan zou men in principe geneigd zijn te spreken over het hoorspel als een soort van radioprogramma dat zichzelf over leefd heeft. Maar het zou dan zeer beslist wel een te simplistische conclusie zijn, gebaseerd op de opvatting van een kleine groep hoor spelmakers die, angstig geworden door de grote zuigkracht van de televisie waardoor grote groepen luisteraars kijkers zijn geworden, gekozen hebben voor een vorm van radio-drama met een zo sterk afwijkend karakter dat zij het contact met de grote massa van de luisteraars volkomen verloren hebben. Het zou namelijk een conclu sie zijn, gebaseerd op Duitse opvattingen die, zo bleek wel tijdens deze Höspieltagung, echter allerminst toonaangevend zijn. Het zijn met name de Duitse dramaturgen die in de eerste angstige crisispe riode die na de opkomst Van de televisie ontstond, een hoorspel- vorm hebben ontwikkeld met een zeer sterk elitair karakter. Het is een gegeven feit dat de radio publiek verloren heeft an de televisie. Maar het is, zo werd in Frankfurt wel duidelijk, niet juist om te stellen dat de resterende groep luisteraars naar het radio drama een elitaire groep is. De groep hoorspel-luisteraars vertoont een veel grotere diversiteit dan de Duitse programma-makers aan nemen. Nieuwe vormen zijn noodzakelijk, maar die ombuiging moet niet op de angst om luisteraars te verliezen zijn gebaseerd, maar op grond van de herwaardering van de functie van het totale me dium radio. Complex geluid Het moderne Duitse hoorspel, zo werd betoogd door Werner Kllppert van de SaarlMndlscher Rundfunk, is een volledig nieuwe realiteit; een totaal-hoorspel waardoor de radio een kunstvorm op zich is ge worden. Men heeft gebroken met de traditionele vorm van menselij ke stemmen in een concreet taalgebruik, aangevuld of ondersteund met geluidseffecten en muziek; inplaats daarvan stelt men het com plexe geluid zélf op de eerste plaats. Men schept met een samenstelsel van ingewikkeld gecomponeerde 'ge luiden, muziekfragmenten, menselijke stemmen of op electronische wijze vervaardigde imitaties daarvan, een klankenspel waarmee een fictieve en abstracte wereld wordt gecreëerd, die door de luiste raar moeit worden vertaald in Zijn eigen realiteit. Het is een vorm van radio-drama waarmee ook in andere landen -. op bescheiden schaal - wordt geëxperimenteerd (ook in Nederland door met name de NCRV) maar die in Duitsland op dit moment praktisch het gehe le repertoire uitmaakt. Een vorm, die volgens de heer Klippert, „een samengaan van techniek, kunst en wetenschap is, waardoor een volledig nieuw element aan het medium radio wordt toege voegd. Deze Duitse opvatting ontmoette uiterst weinig waardering bij de hoorspelmakers uit andere landen. Met name Martin Esslin van de BBC en John Reeves van de Canadian Broadcasting Company uit Toronto hekelden scherp dit wat zij noemden „manupileren met het radio-drama. Geschikt voor het laboratorium, interessant uit een oogpunt van experiment, maar zeer beslist niet bestemd om de luis teraars voor te zetten. Het is een vergissing om te denken dat het radio-drama uitsluitend een avant-gardistische groep luisteraars heeft overgehouden, stelde de heer Esslin. Alle lagen van de bevolking zijn nog volkomen be reid naar het hoorspel te - blijven - luisteren als de inhoud van het stuk, de vorm waarin het gegoten is én de plaats die het in het to tale programma krijgt, goed is. „Als aan die voorwaarden wordt voldaan, blijft het hoorspel zijn functie behouden voor een welis waar niet zo'n grote groep luisteraars meer als vroeger, maar wel voor een breed samengestelde groep". Familiaal De Nederlandse afgevaardigde, de dramaturg van de AVRO-Radio, J. J. Besa/ngon Jogde een sterk accent op de eigen karakteristiek van het medium radio, dat 'in 'tegenstelling tot de televisie dat een fami liaal medium is, naar zijn mening zal moeten uitgaan van één luis teraar. Radio is niet langer de onpersoonlijke informant, die een stroom van informatie, cultuur en amusement uitstoot, maar het is een persoonlijke stem geworden, die een voor die éne luisteraar te allen tijde begrijpelijke en relevante hoeveelheid informatie, amuse ment en cultuur aanbiedt. In tegenstelling tot vroeger is radio persoonlijk, dat wil zeggen direct identificeerbaar geworden. Voor een optimaal sociaal functioneren van het medium radio is het van essentieel belang, dat het friee- werkt aan het scheppen van voorwaarden, waarbinnen de mens kan leven. Het radio-drama mag zich hiervan niet isoleren. Het zal daadbij zijn sociale functie niet kunnen vervullen als genre op zich zelf, maar uitsluitend als deel van het totale radio-programma. In vele gevallen zal moeten worden afgestapt van het zuiver elitaire literaire drama en meer aandacht worden besteed aan het direct dhamaiti'sche effect, stoelend op de actualiteit, aldus de heer Besangort. „Hiervoor", zo zei de heer Besang, „zullen wij een beroep meer kunnen doen op die éne schrijver die een opdracht krijgt, maar we zullen moeten werken met een team van schrijvers die, laten we het voorlopig maar zo noemen, journalistiek radio-drama gaan be drijven, dat geschreven, geproduceerd en uitgezonden wordt naar aanleiding van de directe actualiteit. Geen enkel radio-genre is im mers zo indringend ais juist de dramatische verklanking van de ac tuele fabel". Hou het scherm in het oog Vanavond Ted Kotcheff's verfil ming uit 1965 van John Bralne's boek Life at the top. Enkele ja- r«n daarvoor schreef Braine Room at the top dat in 1958 werd verfilmd. Zowel film als boek werden bestsellers. Life at the top haalde bij lange na niet het succes van zijn voorgan gers. Laurence Harvey speelt wederom de rol van ambitieuze Joe Lampton, die dan middels zijn huwelijk met de dochter van een rijke industrieel heeft be reikt wat hij wilde. Het blijkt echter al gauw dat zijn positie niets om het lijf heeft. Ook zijn huwelijk strandt en in al dit on behagen knoopt hij dan maar een relatie aan met een knappe tv-omroepster. Jean Simimons speelt de rol van zijn vrouw Su san Lampton. Ned. I 20.36. Mik In de vooravond zendt de KRO-te- levisie het vierwekelijkse pro gramma van De Boertjes van Buuten, Mik, uit, ditmaal vanuit De Meerpaal te Dronten. Nacst de vaste medewerkers, zoals Gait-Jan Kruutmoes, Drika en Boer Voorthuizen, treden in dit programma als gasten op, het Cocktail Trio met een liedje over Dronten; het Mexicaanse trio Los Aztecas met een liedje uit hun geboorteland; Max Woisky jr. en zijn ensemble met Ela-Ela, en zanger Rocco Gra- nata met Jessica. Ned II 19.05 De obers lean Simmons speelt in de film Life at the top" de rol van de baantjesjager, wiens huwelijk strandt. van de Engelse komiek Benny Hill uit, van wie in het verleden al eerder programma's op het scherm werden gebracht. In deze show treedt hij op als kel ner op een deftige party waar het diner verzorgd moet worden De assistent, die hij heeft mee genomen, blijkt geen groot suc ces, omdat hij op de meest kri tieke momenten bijzonder on handig manoevreert. Ned. II 20.21. uur. Vonnis'over Berlijn Onder de titel Vonnis over Berlijn zendt de KR O-televisie een ruim een uur durende documentaire uit over de Duitse hoofdstad aan het eind van de Tweede Wereldoorlog in de periode van eind 1944 tot en met eind 1945. deze stad. De documentaire be- reeks van gebeurtenissen in deze stad. De documentaireb- gint met een van de bijna dage- Jijke bombardementen, laat het oprukken van de geallieerde troepen naar Berlijn zien, geeft een beeld van het bijzonder geïmproviseerde dagelijkse le ven in de stad, waar levensmid delen gerantsoeneerd waren en verduistering was voorgeschre ven, vertelt over de zelfmoord van Hitier, zijn vriendin Eva Braun en propagandaminlster Goebbels en toont beelden van de kapitulatie, gevolgd door een bezetting van de stad door de overwinnaars, die ieder een deel van Berlijn onder hun ge zag stelden. De documentaire werd vrijwel geheel samenge steld uit filmmateriaal, dat in 1945 van Berlijn werd opgeno men en later in verscheidene archieven is terecht gekomen. Ned. II. 20.50 uur. Buiten de gratis reisdagen reist u met uw 65+kaart voor de halve prijs van een enkele reis. De jaarkaart kost f 50.- p.p., voor 'n eohtpaar f75.- Driemaandskaart f 20.- p.p., voor 'n eohtpaar f30.- Elke 65-plusser kan er een kopen (uw vrouw mag jonger zijn). NS-legitimatiebewij8 of pasfoto('s) èn een bewijs waaruit uw leeftijd blijkt (paspoort of trouwboekje) meebrèngen. voordelig uit met NS TELEVISIE HEDEN KRO stopt met Tot de dood ons scheidt (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM In het komende winterseizoen zal de bekende KRO-serie Tot de dood ons scheidt van het scherm verdwij nen. Deze serie was geschreven door de Engelsman Johnny Speight en voor Hollandse toe standen herschreven door Jaap v.d. Merwe. De KRO heeft afge zien van verdere vertoning, om- dat de kijker er op uitgekeken schijnt te zijn en omdat de nieu we afleveringen onvoldoende kwaliteit bleken te bezitten. Max Woisky jr. vanavond in MIK Breda krijgt centrale antenne BREDA (ANP) Vanaf uiterlijk 1 juli a.s. zal Breda in zee gaan met de NV Casema te Den Haag, die in Breda een centrale antenne-inrichting zal exploite ren en in stand houden. De Bre dase gemeenteraad zal hierover op 18 mei beslissen. De over eenkomst zal worden aangegaan voor vijftien jaar. De CAI kost circa 6,50 gulden per aansluiting per maand en geeft de vrije keuze uit zes kanalen met kleur- uitzendingen. Particuliere bui ten-antennes zullen moeten ver dwijnen. volkorenbiscuits @3 voordeel Nieuws, benevens nleuwsachter- gronden, betreffen meestal nare dingen. Oorlog Is nieuwswaardi ger dan vrede, rampen vormen vakers nieuws dan geluk. Daar om was het hartverwarmend dat NCRV's Hier en Nu bericht te over mevr. Van Duyn uit Wa teringen. Die heeft twee eigen dochters en daarnaast 13 pleeg kinderen... Die pleegkinderen worden liefde vol opgevangen als ze komen, met moeite afgestaan als ze weer gaan. Er zijn er zo'n hon derd geweest inmiddels. Kinde ren die een aantal jaren echt gezinsleven hebben gekend met een gulle moeder. Moeder die wonderlij'kerwijze niet, eJs Sja- kie Swart of Adje, voor een lint je werd voorgedragen". Gelukkig werd ze wel In het t.v.- zonnetje gezet gisteren. In een rubriek die ook verder gelukkig uitviel door de aanpaic van de „zaak Boekovski", Rus die twaalf jaar vrijheidsstraf kreeg omdat hij vindt dat Russen ook vrije mensen moeten zijn. Hier en Nu pakte die zaak goed aan. Door commentaar te vra gen van slavist prof. Van 't Reve en door een authentieke tekst van Boekovski dramatisch te verwerken. Hier en Nu was duidelijk boter dan het verweese AVRO's Tele- vlzler dat het zonder V/lbo v.d. Linden moet zien te klaren. In Televizier zat een levendige re portage van een Bredase school- bezetting en dat was dat. Want er was p.n. ook een bericht over bestrijding van olievervulling dat rammelde van informatie tekort. Er werden blikjes geproduceerd die olie kunnen opnemen en wa ter afstoten. Maar er weid niets verteld over de kosten van het projekt en daarmee werd eigen lijk niets verteld. Omdat het bij dergelijke middelen om g; of ze duurder uitvallen dan het met een theelepeltje verwijde ren van olie in vervuild water. Dat Is n.I. de simpelste methode, Die methode is niet reëel omdat ze te duur Is. Elke andere thode behoort gepresenteerd te worden met opgave van de kos tenfactor. Omdat de kijker an ders niet weet of de theoreti sche theelepeltjes-aanpak beter is.... ,Net effe een andere vakantie' van de NCRV hebben we tweemaal prijzenswaardig gevonden. Gis teren werd het een doodgewone dierentuinreportage zonder nieuws. Nieuws zat er eigenlijk ook niet in het Sunname-pro- gramma van de AVRO. Maar de dingen werden er wel voor treffelijk op een rijtje gezet zo dat de kijker de kans kreeg tot een eigen oordeelsvorming te komen. Vg. 17.20 uur NOS 18.45 uur 18.55 uur 19.05 uur 19.50 uur 20.00 uur 20.21 uur 20.30 uur 20.35 uur 22.25 uur 22.50 uur 22.55 uur De club van zes-en- een-half Kijk zelf maar... Fabeltjeskrant Journaal Van gewest tot gewesl Toeristische tips Journaal Zendtijd PSP j Stichting Socutera Life at the top Studio sport Journaal Den Haag vandaag NEDERLAND II KPO 18.45 uur Fabeltjeskrant 18.55 uur Journaal 19.05 uur Mik 20.00 uur Journaal 20.21 uur De obers 20.50 uur Vonnis Berlijn IKOR 22.05 uur Kenmerk 22.30 uur Journaal 22.35 uur Teleac MORGEN NEDERLAND I NOS 10.45 uur 118.45 uur 18.55 uur 119.05 uur 19.30 uur 19.55 uur 20.10 uur VPRO 20.25 uur Schooltelevisie Fabeltjeskrant Journaal Voor hun hoeft het wel Herdenkingsconcert Dodenherdenking Journaal Berichten uit de samenleving r Woyzeck (t.v.-spel) r Joop van Tijn in ge sprek met mr. Burger r Staatszwendel in kinderen r Journaal NEDERLAND II TROS 18.55 uur Fabeltjeskrant 19.00 uur Journaal 119.05 uur Calimero 19.10 uur De laatste sporen NOS 19.30 uur Zie Ned. I TROS 20.25 uur Opkomst en ondergang, van het Derde Rijk NOS 1 22.45 uur Ter visie 23.10 uur Journaal kleur RADIO HEDEN HILVERSUM I gewijde i vandaag - nieuws NOS: 19.10 Program I gevraagde' 00 De kerk; muzlekmagazlne. 22.00 Sport: voet-! gfij en basketball. Bond zonder Ouderliefde is niet ou- •'ig. NOS: 22.30 Nws. ag vandaag. 22.50 Zin- 72: Kunstkroniek bulten het! Nederlandse Taalgebied. 23.20 (S). Signaal - muziek van eigen tijd, HILVERSUM II traum (gr.) NVSH: 19.10"Sekjtai radiomagazine. R.V.U: 19.20 PI Europa 2000 van de Fondatlon Eu.„. péenne de la Culture. Dl. I: Urbani satieproblemen. Sprekers: B. v Steenbergen. Jan van Schuiten A. van Huiten. VARA: 20.00 N\ 20.05 (Si Op Karwei: gevar. pro 21.00 (S) Popsmuk. 21.45 (S) Kc >elkleui.„HSS 22.30 (S) Schubert Ensem- kamermuziek (opn.) 22.55 23.55-24.00 Nws. MORGEN HILVERSUM I klassieke muziek (gr). (7— 7.40-7.55 Hier en Nu). S.10 Te Deum gewijde muziek (gr). :hoolradio. 10.04 Schoolradio. 10.30 mvs. 10.32 (S) Voor de zieken. 11.05 Geestelijke liederen (gr). 11.30 Hier en Nu. 11.32 (S) Populaire klass, muziek, (gr). 11.55 MededÈlingen. 12.00 Los-Vast: gevarieerd program ma. (12.10-12.15 Kunst- en vlieg werk; 12.26 Mededelingen - t.b.v. land- en tuinbouw; 12.30 Nws.; 12.40-12.50 Hier en Nu; 13.00-13.M De tafel van drie). 13.30 Zingen met Cecilia: volksmuziek. 13.45 Poëzie programma rond het thema Ziek zijn. 14.05 Schoolradio. 14.25 Sopi en piano: oude- en seml-klassieke liederen. NOS: 15.00 Herdenkings dienst lil de Oude Lutherse ktn-k te Amsterdam. 15.30 Nws. 15.22 (S) Harp, cello, hobo en sopraan: mo- dek^ (opn.) 15;55 PlCchtlg- roepork ile. koi en solisten: moderne muziek (opn), 17.00 (S) Engels kamerorkest: mo derne muziek (gr) 17.30 Nws. 17.32 HILVERSUM II (S.00 Nws. 8.11-8.20 Radio- ournanl. 8.30-8.33 De Groenteman). 1.50 Morgenwijding. 9.00 Toppers Nws. 13.11 Radiojournaal. 13.30 Collegium Musicum Judalcum: se muziek. 14.00 (S) Klassieke; moderne pianomuziek. zieken. 1G.00 N.s. 16.03 Aspecten Kunstprogramma. 17.00 mobiel: een beweeglijk programma voor beweeg lijke mensen (17.55 Mededelingen.) TROS: 7.00 Nws. 7.02 De Hugo van Gelderen Show. (8.00 Nw?). 9.00 Nws. 9.03 Take nine. 10.00 Nws. 10,03 Robbie Dale on radio. E.O.: 11.00 Nws. 11.03 De muzikale fruit mand vorzoekplatenprbgramma voor de zieken. KRO: 12.00 Nu- 12.03 KRO-op-drle: van twaalf ti twee. pauzeprogramma (13.00 Nw BRUSSEL 324 mededelingen en SOS-be- Ichte gevarieerde .(perso 13.20 Lichte 13.Beursberichten. 14.00 Nws. 14.03 Schoolradio (15.00 Nws) 15.25

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1972 | | pagina 2