Genoeg onderwijzers
voor kleinere klassen
Klacht over
bisschop van
Johannesburg
Drie gijzelaars bevrijd
uit gevangenis
CeidocGommit
Rode opmars
in Zuid-V ietnam
en Cambodja
Mulo-examens
achter de rug
Staatssecretaris Schelfhout:
tij Vaticaan
4fc
NOORDIERLAND
Beperking
reclame kan
nodig zijn
Kapelaan
Ruijter
gaat
trouwen
Mogelijk
laatste corso
hollenstreek
LEIDSE COURANT
Dit is mode van Yves St. Laurent.
St. Laurent ziet de vrouw de ko
mende winter in een fluwelen
uitwaaierende pantalon met
daarover een schilderskiel. De
kiel is zeer veelkleurig. St. Lau
rent noemde de kiel Harle
quin" en is gecompleteerd mgt
een in plooien vallende kraag.
Voor de koude winterdagen is
deze camel-mantel. De wijde
mouwen worden met een man
chet gesloten. Eronder een
tweed rok. Op de rok worden
een geribd vest me ceintuur en
een trui met turtle-neck gedra
gen.
ANNESBURG (KNP) Een groep Zuidafrikaanse katholieken
[ft een klacht ingediend bij het Vaticaan tegen de bisschop van
tannesburg, mgr. Hugh Boyle. Zij verwijten hem „onbeschoft op-
den" tegenover de negers, „typerend voor de blanke racistische
iding". Sommige priesters in hef bisdom, onder wie de voormali-
secretaris van de bisschop vrezen dat de houding van mgr. Boy-
ernstige gevolgen kan hebben voor de kerk in Johannesburg. Zij
'wachten dat de negers massaal de kerk zullen verlaten.
aoeilijkheden in Johannesburg begonnen, toen in juli vorig jaar
zwarte vakbondsleider Djrake Koka met andere negers eiste dat
r. Boyle (74), afkomstig uit Ierland, zou aftreden en plaats zou
ken voor een neger bisschop. In een memorandum, dat door
m persoonlijk aan de bisschoppenconférentie is voorgelegd, wees
;a erop dat de katholieke kerk in Zuid-Afrika ruim een miljoen
len telt, waarvan slechts 170.000 blanken. Van de zesentwintig bis-
loppen is er slechts één neger-bisschop. Het conflict spitste zich
rig najaar toe toen Koka gekozen werd tot voorzitter van de dio-
sane commissie Justitia et Pax. De bisschop maakte daar be-
'aar tegen en eiste een drastische vermindering van de bevoegd-
den van de commissie. Uit protest traden de leden, vijf negers,
r blanken en een kleuring, tegelijk af. De groep die nu een
cht heeft ingediend, waaronder Koka, verwijt de bisschop in het
onder, dat hij geen belangstelling heeft voor de geestelijke en
aal-economische omstandigheden van de negers.
ANVR tikt
reisbureau
op vingers
UTRECHT (ANP) De Algeme
ne Nederlandse Vereniging van
Riesbureaus heeft gisteren in de
dertiende algemene vergadering
van de vereniging in Utrecht de
waarschuwende vinger geheven
tegen het Rotterdamse reisbu
reau dat een aantal vakantie
gangers te weinig voor een reis
naar Rhodos liet betalen.
De ANVR betreurt het dat de
Rijksluchtvaardienst niet gere
geld controle uitoefent op de
prijzen van vakantiechartervlie-
greizen. Zoals bekend strandden
afgelopen dinsdag ruim twintig
passagiers op Schiphol omdat
de reissom die zij betaald had
den onder het toegestane mini
mum lag.
(Van onze parlementaire redaktie)
DEN HAAG Staatssecretaris Schelfhout (onderwijs) ver
wacht dat er tot 1975 voldoende onderwijzers zuilen zijn
cm de klassen verder te verkleinen zoals in het regeerak
koord is afgesproken. De splitsingsnorm voor kleuterklas
sen ligt vanaf augustus a.s. bij 37 kinderen en moet in au
gustus 1975 komen te liggen bij maximaal 32 kinderen per
klas. De splitsingsnorm bij het basisonderwijs is thans 36
en moet in 1975 komen te liggen op maximaal 33 leerlin
gen per klas.
Mr. Schelfhout liet dit gisteravond
weten in een vergadering van
de onderwijscommissie van
Tweede Kamer. Schelfhout
kende dat de cijfers waarop de
prognose van het aantal be
schikbare onderwijzers is geba
seerd, nogal wankel zijn. Vol-
gens mevr. Klaassens (PvdA)
zal het kabinet de gemaakte af
spraken in het regeerakkoord
niet kunnen waarmaken, maar
de heer Schelfhout bestreed dat.
Onder meer is de toename
belangstelling voor de opleiding
van kleuterleidsters en onder
wijzers verheugend toegenomen.
Intensivering van de propagan
da voor deze opleidingen is
daarom volgens de heer Schelf
hout niet nodig, volgens mevr.
Klaassens echter wel.
Iets anders is dat de klassever
kleining in gevaar kan komen
doordat door de beroerde situa
tie van de staatsfinanciën het
geld er niet voor is op te bren
gen. In principe is de financie
ring veilig gesteld, maar nie
mand kan alle omstandigheden
in de toekomst voorzien, aldus
de heer Schelfhout.
Veel Kamerleden waren van
ning dat kleuterleidsters er
aerwijzers te weinig verdienen
vergeleken met leraren en hoog
leraren. Mevr. Smit-Kroes
(VVD) wilde een salarisverbete
ring voor kleuterleidsters en on
derwijzers laten komen uit be
zuiniging bij het wetenschappe
lijk onderwijs. De heer Laban
(PvdA) stelde voor, leraren
\oortaan alleen nog compensa
tie voor prijsstijging te geven,
Met het overschietende salaris-
geld zouden onderwijzers en
kleuterleidsters extra moeten
worden beloond. Minister Van
Veen beloofde deze laatste sug
gestie te bekijken en te besp:
ken in het overleg met de on
derwijzersorganisaties.
700 stakers
Heengeslagen
in Emmen
MEJNEen mobiele eenheid
de rijkspolitie heeft van-
rgen ruim 700 werknemers
voor de fabriek van Peiger
Emmen een solidariteitsactie
de stakers van dit bedrijf
Iden uit elkaar geslagen. Dat
leurde op het moment, dat dis
tsbestuurder Ton Langebeek
t de megafoon mensen opriep
demonstratie te ontbinden,
was nog niet uitgesproken
de wagen van de mobiele
iheid arriveerde. Zonder eni-
waarschuwing sloegen de po-
emannen er direct op los. De
lonstranten werden volkomen
rast. „Het is een groot
landaal", riep Ton Lange-
k. Ik krijg niet eens de gele-
iheid om mijn oproep af te
ken.
ihriek is de laatste tijd voort-
ïd in het nieuws geweest,
it er allerlei problemen
ld geheime objecten waren,
r aanziens des persoons
i er op losgeslagen. ,Er
it maar eens een eind aan
en', was het commentaar
commissaris Hilbers. Op de
lag waarom niet gewacht
totdat de districtsbestuur-
was uitgesproken zei hij:
zijn al meer malen gewaar-
mwd".
ictsbestuurder Langebeek
idt het een vreemde zaak. Hij
d namelijk van de politie toe-
mming gekregen om gebruik
maken van de megafoon in
politieauto. De solidariteits-
ties voor de stakers (de sta-
ig duurt al zes weken) nemen
eds groter omvang aan. De
- ustriebond NW verwacht na
gebeurde van vanmorgen
de acties zich zullen uitbrei-
Rendieren
tntsnapt van
Floriade
NrdaM (ANP) Groot
|rm weerklonk gisteren op de
priadc in Amsterdam. Vlak
i de opening van een nieuw
jitoonstellingspaviljoen, de
tae afdeling die geopend werd
"ging Nederland-Finland, bra-
■ki twee jonge rendieren uit.
po" en „Tuula" waren ter
{tegenheid van de opening van
paviljoen losgelaten. Zij
-lommen over de gracht die de
joriade van de bewoonde we-
P scheidt en zochten hun heil
J de plantsoenen en groenstro-
P van de tuinstad Buitenvel-
P- Pas na een langdurige
Wit van politie- en Artismen-
P werden de dieren gevangen.
De gevangenis van Armagh, waar negen gevangenen in opstand kwamen
ARMAGH (UPI-Reuter-AP) -
Twintig Britse militairen heb
ben gisteren de gevangenis van
het Noordierse stadje Armagh
bestormd en er drie gijzelaars
„zonder ernstig letsel" bevrijd
uit handen van negen opstandi
ge gevangenen, die een vrijge
leide eisten naar de grens van
de Ierse republiek, op slechts
enkele kilometers afstand.
onder dekking van braakgasgra-
naten, troffen alle drie gijze
laars levend aan. De gevange
nen werden volgens een woord
voerder overmeesterd zonder
gebruik van vuurwapens.
grondse Ierse republikeinse le
ger <IRA). Eerder op de dag
waren zij voor de rechter in
staat van beschuldiging gesteld
wegens verboden wapenbezit.
Nadat ze per auto naar de ge
vangenis waren teruggebracht, Twee jonge meisjes zijn gisteren
overmeesterden ze op de bin- met teer en veren ingesmeerd,
nenplaats hun escorte, twee ci- nadat hun hoofd was kaalge-
piers en een politieman. Daarop schoren, als vergelding voor het
verschansten zij zich met hun feit dat zij waren uitgeweest
gijzelaars in een dienstvertrek. met Engelse soldaten.
De gevangenen worden ervan ver- De militairen die met gasmaskers De 18-jarige Sheila Herron en de
dacht te behoren tot het onder- op de gevangenis bestormden eveneens 18-jarige Margaret
Scullion moesten met een shock
het ziekenhuis worden opge-
imen, nadat zij in het centrum
in Coalisland uit een auto wa
rt gegooid.
Politiemannen in Fairborn in de Amerikaanse staat Ohio verwijde
ren demonstranten van autoweg 440. Langs de weg ligt een lucht
machtbasis, waartegen de anti-oorlogsdemonstratie was gericht.
Jorge Mistral
overleden
MEIXCO (AP) De Spaanse ac
teur Jorge Mistral is donderdag
overleden aan een schotwond.
Hij heeft blijkbaar zelfmoord
gepleegd in ziin werkkamer
waar hij een televisietekst aan
het lezen was.
De koeel drong zijn borst binnen
op s'echts twee centimeter van
zijn hart. Mistral stierf in een
ambulance op weg naar een zie
kenhuis. De in 1922 in Spanje
geboren acteur heeft rollen in
meer dan 80 films gespeeld.
Een veldmaarschalk vindt pose
ren maar een lasting ding en 'n
tijdrovende geschiedenis. Mont
gomery was er nooit erg voor te
vinden. Maar nu is het da ntoch
zo ver: De Engelse schilder Te
rence Cueno heeft het eerste of
ficiële portret van hem ge
maakt. Het toont Monty" in
zijn bekende woestijn-uniform
tegen een achtergrond die iets
van de beroemde slag bij El Al-
beeld brengt.
NVV overweegt
AMSTERDAM (ANP) Het zal
nodig zijn het tegengaan van de
stimulering van consumptie, on
dermeer door reclame, ter dis
cussie te stellen. Deze uitspraak
heeft de verbondsvergadering
van het NVV gisteren toege
voegd aan een concept-resolutie
over „vakbeweging en milieu"
waarin ondermeer was gesteld
dat een ingrijpende mentaliteits
wijziging nodig is bij consumen
ten, producenten en overheidsli
chamen.
Een amendement van de bouw
bond NVV dat pleitte voor in
stelling van een maximuminko
men teneinde een onbegrensde
groei van de consumptie tegen
te gaan („De consumptiepio
niers willen hun voorsprong op
de lagere inkomens behouden
en daarom maken de fabrikan
ten voor hen de onzinnigste arti
kelen") werd - met 80 tegen 25
stemmen - verworpen. Dit na
dat NVV-secretaris F. Willems
had betoogd, dat het weinig zin
heeft om geïsoleerde maatrege
len te bepleiten, terwijl er een
totaal - gelijkmatiger - inko
mensbeleid moet komen. Boven
dien staat het effect van de in
voering van een maximuminko
men nog helemaal niet vast. De
kans op „vluchtpogingen" naar
andere beloningsvormen is bij
voorbeeld levensgroot aanwezig,
ie verbondsvergadering stelde
vast, dat een effectief milieube
leid de ruimte voor de uitbrei
ding van de particuliere con
sumptie en investeringen be
perkt; dat een doelmatig selec
tief investeringsbeleid moet
worden gevoerd; en dat mede
werking van alle groepen van
de bevolking nodig is, maar dat
de laagstbetaalden niet mogen
worden getroffen door de kosten
van milieubescherming.
Daaraan werd toegevoegd, dat
het streven naar een andere sa
menstelling van het produktie-
pakket niet persé als het nastre
ven van een soberheidsprogram
ma moet worden voorgesteld
Een recente foto van koningin Eli
zabeth van Engeland die van
daag 46 jaar oud is geworden.
BEVERWIJK Kapelaan Jan
Ruijter, leider van de Kritische
Gemeente IJmond en lid van de
stuurgroep van Septuagint, zal
in september van dit jaar gaan
trouwen. Hij heeft zijn voorne
men gisteravond zelf bekend ge
maakt op de algemene leden
vergadering van zijn interkerke
lijke gemeente.
Kapelaan Ruijter is van plan voor
te blijven gaan in liturgische
vieringen. Namens de bisschop
van Haarlem legde bedrijfsaal-
moezeiner J. Stam tijdens de
bijeenkomst een verklaring af,
waarin hij zei dat de bisschop
pen geen gehuwde priester als
voorganger in de eucharistie
kunnen toestaan. Kapelaan
Ruijter zou zijn pastorale werk
zaamheden moeten beperkten
tot de prediking e.d.
Het bestuur van de Kritische Ge
meente zal in de komende we
ken de noodzakelijke besprekin
gen met het bisdom voeren.
Wanneer daaruit zou voort
vloeien dat de gemeente zich
buiten verantwoordelijkheid van
de bisschop van Haarlem zou
opstellen, dan wil zij echter in
de geest met de bisschop ver
bonden blijven.
(Van een onzer verslaggevers)
LISSE Is de bollenstreek zon
der corso denkbaar? Zonder dat
kilometerslange kleurige lint dat
duizenden in verrukking brengt?
Aan de vooravond van het zilve
ren corso is deze vraag opeens
acmeel geworden. Het is name
lijk helemaal niet denkbeeldig,
dat dit jaar het corso voor de
laatste maal van start gaat.
De stichting Bloemencorso Bollen
streek stelt dat in vakkringen
en met name in de raad van
Nederlandse bloembollenonder
nemers kritische stemmen zijn
te horen, dat het geld van het
peperdure corso wellicht elders
betei besteed zou kunnen wor
den.
Van de zijde van de bloembollen
ondernemers uit de bollen
streek verwacht men weinig
anti-corso geluiden.
Onderwij s-bureaucratie
W/anneer minister Van Veen het advies van het zogenoemde Lo
chemse onderwijsoverleg overneemt, wordt het straks voo
V.W.O.-scholen - die dat willen en kunnen - mogelijk om leerlingen
van atheneum en gymnasium een achtste vak in hun pakket te la
ten opnemen.
De kwestie is dat de door de mammoetwet opgelegde beperking van
zeven eindexamenvakken begaafde leerlingen - en dan vooral gym
nasiasten- de kans onthoudt om in de twee laatste leerjaren onder
wijs te volgen in vakken welke zij later bij hun wetenschappelijk!
studie of in hun carrière goed zouden kunr.en gebruiken.
Straks kan dat misschien; maar - omdat anders de wet gewijzigd zoi
moeten worden - eindexamen kan in zo'n achtste vak niet wordei
afgelegd; er zal volstaan moeten worden met een bijzondere aante
kening op of bij het diploma. Wetswijzigingen in de fiscale sfeei
gaan in Nederland nu eenmaal sneller door adviescolleges en volks
vertegenwoordiging dan wanneer het gaat om onderwijs en andert
zaken van geestelijk welzijn.
O ovendien; het mag geen cent kosten, omdat geen rector of school-
directeur voor zo'n achtste vak een leraaruur extra krijgt ei
maar naar middelen moet zoeken om leerlingen die een achtste val
willen volgen in bestaande groepen te helpen. Nog even en er be
staat in het lieve vaderland geen departement dat zo door een epi
demie van bureaucratie geteisterd wordt als onderwijs.
En als minister Van Veen nu maar de moed en eerlijkheid zou willen
opbrengen om eens te verklaren: „Inderdaad, or 'is bij hot concipid
ren en goedkeuren van de mammoetwet een fout gemaakt, maar il
heb nu geen geld om die goed te maken'. Wijlen Cals zou hem zo'i
verklaring beslist niet kwalijk nemen.
Is het gek dat de publieke opinie minister Van Agt na de „drie vai
Breda" meer waardeert, dan daarvoor? Een groot deel van het po
litiek bedrijf heeft hem verketterd, maar de „gewone man" waar
deert het dat hij de moed had een fout te erkennen. En dan oj
waardige wijze, wat enkele van zijn critici ook niet eens bleken ti
kunnen!
Regering en krant
f~kp een volgende week te houden discussiemiddag, die de Vrije Uni-
versiteit wijdt aan de problemen van de pers, komt een stelling
van prof. Boukema aan bod. De Amsterdamse hoogleraar in hoi
staatsrecht verkondigt daarin, dat onze overheid de plicht heeft zul
ke maatregelen te nemen, dat Nederland een gedifferentierde pers
behoudt.
Die stelling zal niet op verzet stuiten, hoewel de kans bestaat dal
iemand op de gedachte komt het woord „pers" te amenderen in
„communicatie-media". De vrijheid van voorlichting en opinievor
ming via radio en televisie zou, gemeten met de maatstaf van diffe
rentiatie, eerlang immers misschien wel in even groot gevaar kun
nen komen ais die van de drukpers nu.
De meest omstreden vraag op dit moment is evenwel, hoe de over
heid zich van de plicht om de pers in haar streven naar behoud var
pluriformiteit te steunen zou moeten kwijten. De één plein voor recht
strekse steun aan kranten waarvan de onafhankelijke stem zou moe
ten blijven klinken; een ander vindt het scheppen van een algemeer
klimaat waarin de pers zich economisch handhaven kan zonder gro
tendeels afhankelijk te zijn van inkomsten uit advertenties belang
rijker; weer anderen betogen dat er geen maatregelen moeten k»
men waardoor de overheid gaat ingrijpen in het vrije spel dei
maatschappelijke krachten, dus in de concurrentie.
Nu zal de beslissing in deze belangrijke kwestie als de Persraad
binnenkort zijn advies aan minister Engels uitgebracht heeft geno
men moeten worden aan de hand van het gebruikelijke overleg tus
sen regering en wetgevende macht, zijnde de Staten-Generaal. Het
leuke (en griezelige!) daarbij is, dat dan misschien het hardst ge
pleit gaat worden voor zeer krachtige maatregelen tot behoud van
differentiatie in en eigen identiteit voor de media door politici, die
in hun politieke activiteit het liefst rekening zouden willen houden
n.et een minimale pluriformiteit Inks, rechts en ondemocratisch.
SAIGON/PHNOM PENH (Reu-
ter-AFP) Troepen van
Noord-Viefnam en het bevrij
dingsfront hebben successen ge
boekt in Zuld-Vietnam en in
Cambodja. In Zuld-Vietnam ver
overden ze na een belegering
van een week de stad Hoai An
(38.000 inwoners), die ten noor
den van Qui Nonh vlakbij de
kust ligt. Hun luchtafweerge
schut rond An Loc was zo hevig
dat de bevoorrading van de be-
„Alleen maar vruchtendrank, vooral niets scherps, uw keel doet al
pijn genoeg!". Zo is het nu gesteld met Gert van Hermien die in
..Ziekenzorg" verpleegd wordt. De zustertjes (in de geijkte armen-
over-elkaar-houding) mogen even figurantjes zijn in deze medische
show.
In het noorden kregen de Zuid-
vietnamese artilleriebasis Bus-
togne en twee nabijgelegen pos
ten, die de westelijke toegang
tot Hue beschermen, groot
scheepse bombardementen met
mortieren en aanvallen vun de
infanterie te verduren. In Cam
bodja zijn troepen van Noord-
Vietnam erin geslaagd vrijwel
de hele „papagaaienbek" (het
deel van Cambodja dat uitsteekt
in Zuid-Vietnam) onder controle
te krijgen, met uitzondering van
de provinciale hoofdstad Svay
Rieng, die nog door hen wordt
belegerd.
Om de belangrijke Zuidvietname-
sc militaire basis Lai Khe, 51
km van Saigon, en het laatste
grote verdedigingsbolwerk voor
de hoofdstad, werd gisteren he
vig gevochten. Sedert het begin
van het offensief, drie weken
geleden, is er nog niet op zo
grote schaal zo dicht bij Suigon
gevochten. Tussen Lai Khe en
Saigon zijn geen verdedigings-
posten meer behalve een kleine
post bij een telefoongebouw 10
km ten noorden van Saingon.
De Noordvietnamese autoriteiten
verwachten kennelijk zware
Amerikaanse luchtaanvallen op
de hoofdstad Hanoi. Buitenland
se diplomaten zijn vannacht op
het ministerie van buitenlandse
zaken ontboden waar hun werd
ver/ocht vrouwen kinderen en
personeel dat niet onmiddellijk
bij de hand moet zijn binnen 72
uur Hanoi te evacueren.
De schriftelijke zorgen van de
kandidaten voor het mulo-exa
men zijn achter de rug. Giste
ren werd het laafste vakkenpak
ket bestaande uit Frans, En
gels, bedrijfsrekenen en algebra
afgewerkt, en ook op deze laat
ste dag kan niet worden gezegd
dat de kandidaten bij voorbaat
de kans om een voldoende te
behalen door erg Ingewikkeld
gestelde opgaven Is ontnomen
Het werk had een redelijk ka
rakter.
De Franse tekst was, hoewel niet
al te makkelijk, l^uk en zal de
jongelui vermoedelijk wel aan
gesproken hebben. Het stuk is
geschreven in de stiil van een
interview en handelt over de
winnares van het Eurovisie
Songfestival 1971. Natuurlijk
kwamen in de tekst weer enkele
vreemde woorden voor zoals ,,un
metteur en scène", „emission".
De bij het stuk behorende vragen
waren niet moeilijk en de ant
woorden erop zowat allemaal.in
de tekst terug te vinden.
Het Engels zal de meeste kandi
daten wel gemakkelijk voorgeko
men zijn. Het verhaal gaat over
een achtjarig jongetje dat naar
school gaat en was in niet moei
lijk Engels gesteld. De vragen
waren gedeeltelijk uit de tekst
te halen.
Het bedrijfsrekenen deed op het
eerste gezicht wat vreemd aan.
Het truditioncle pakket was om
gezet in drie grote sommen en
een uit meerdere delen bestaan
de opgave. De eerste was de
kostprijsberekening van een
meststrooier en verliep volgens
het normale en bekende pa
troon. Som twee v/as gemakke
lijk en handelde over een
brandverzekering, waarbij de
goederen onder- en de machines
en inventaris oververzekerd wa
ren. De derde opgave had een
belegging in huizen met een hy
potheek als onderwerp. De bere
kening van het belegd clgero
vermogen kan wat moelljkhedciti
gegeven hebben, maar verdel
was de som gewoon routine1
werk. Het vierde vraagstuk ten
slotte bestond uit vijf losse klei
ne opgaven. Hoewel de soml
beslist niet moeilijk was, Icerdl
de praktijk dat er toch vaal
fouten in worden gemaakt.
Het vak algebra hoeft de kandida
ten normaal en geen moeilljl
werk opgeleverd. Er werden ze
ven opgaven voorgeschoteld, va
riërend van vierkantsvergelijkin
gen tot her'-idingen. De tweede,
een vergeliiklng waarin twel
onbekenden waren verwerkt, ei
dat voor de mulo geen alle
daags verschijnsel is. kan hiel
en daar wel aanleiding tot pro
blemen hebben gegeven.
