..Belachelijk, dat
er plaats is
voor pakhuizen
Grondprijs noopt tot
compacte bebouwing
Benefiet pop-festival
voor actie „Ook zij"
„Tweede vlekMerenwijk:
Westerkwartier weigert
beslissingsduel met SJZ
Ontwerpster Maredorp Oost:
Tweede vlek: te
duur als slop
Nasleep van een handgebaar
DONDERDAG 20 APRIL 1972
LEIDSE COURANT
in ge-
„Ik heb er gewoon een affiche-achtige toestand van willen maken"
LEIDEN In het Waaggebouw
i wordt vanaf woensdagmiddag
een tentoonstelling gehouden
van ontwerpen voor de binnen
stad. De visie van de gemeente
Leiden op hoe het eigenlijk wel
zou moeten. Het meest opvallen
de ontwerp is van Lidie Bossen,
6e jaars studente sociologie („Ik
hoop volgend jaar af te stude
ren".) Zij is de enige die niet
exposeert in opdracht van de
gemeente.
Op haar kamertje aan de Jan
Vossensteeg 31 (twee hoog) laat
ze een „kladje" van haar plan
zien, dat het gebied Maredorp-
Oost (begrensd door Lange
Mare, Oude Vest, Haven en
Haarlemmerstraat). „Dit'geeft
eigenlijk niet zo'n goed beeld
daarom moet je het echte plan
zien, daar heb ik heerlijk met
allerlei viltstiften in zitten wer
ken. Het is voor mij heel be
langrijk dat het ontwerp als het
ware aan de muur kan worden
gehangen".
„Ik ben tot het ontwerp gekomen
toen ik nog in het comité Wo
ningnood zat. Ik moest alle hui
zen langs om het blaadje rond
te delen. Hoe vaak het me toen
niet is overkomen dat ik het pa
neeltje van de bel moest vast
houden om te voorkomen dat ik
bel en al er uit zou trekken
weet ik niet Vaak was het zelfs
niet mogelijk om te bellen, dan
moest ik aan het raam tikken,
maar ook dat met de grootste
voorzichtigheid om niet gelijk
met raam en al naar binnen te
komen vallen."
Lidie gaat ervan uit dat het moge
lijk moet zijn voor iedereen om
prettig te wonen. Ze wijst door
haar eigen kamer. „Je probeert
het zelf toch ook zo gezellig mo
gelijk te maken. Al zijn het dan
wat goedkope dingetjes die ik in
mijn kamer heb staan, het ge
heel maakt het toch fijn om in
te leven".
Als grootste sta-in-de weg voor
die gezelligheid en rust ziet zij
het verkeer. Zeer radikaal is
dan ook haar methode om het
verkeer uit de binnenstad te
krijgen: „Je moet gewoon zor
gen dat de binnenstad propvol
komt te zitten, dan moeten ze
wel".
Ze vertelt over een actie enkele
jaren geleden, waarbij een tien
tal mensen op zaterdagmiddag
een paar uur constant over het
zebrapad tussen de Maarsman-
steeg en de Pieterskerkoorsteeg
liepen. Het gevolg was een file
van Oegstgeest tot Leiderdorp.
„Zulke dingen moet je nou heb
ben om de mensen wakker te
schudden".
In haar plan heeft ze rekening ge
houden met parkeerruimte
maar altijd zo dat zélfs het aan
gezicht van een parkeergarage
acceptabel blijft. „Het moet vol
gens mij zo zijn dat het een oud
huis lijkt waar toevallig nogal
dikke mensen wonen". Het hele
plan is er vandaar naar de ge
veltjes te handhaven en alleen
te restaureren. „Als je een stad
als Leiden oppervlakkig be
kijkt, kan je zeggen dat er over
al krotten staan, maar je moet
er doorheen willen kijken. Het
is jammer dat het achter de ge
veltjes vaak zo verwaarloosd is,
of dat er een pakhuis in zit.
Die pakhuizen zijn een tweede
doorn in haar oog. „Het is toch
belachelijk dat in een stad,
waar zoveel woningnood is, er
nog plaats is voor pakhuizen,
net op plaatsen waar het leuk
kan zijn voor mensen om te wo-
Aan de hand van cijfers laat zij
zien wat de verhouding is tus
sen gezinswoningen en pakhui
zen in haar wijk. In de Van der
Werfstraat is de verhouding bij
na 2:1. „In dat soort straten is
het belangrijk het eerst in te
grijpen".
In „haar" Maredorp-Oost blijken
veel mensen te wonen die niet
meer kunnen werken. Voor hen
worden allerlei gelegenheden
geschapen, zich te uiten of con
tact te hebben. „Want de straat
is niet alleen voor hen die haast
hebben of gewoon geen belang
stelling voor hun medemens.
Om dit contact nog wat te be
vorderen is er in het plan reke
ning gehouden met een wijkcen
trum, dat een dienstverlenende
functie (het vroegere badhuis
aan de Van der Werffstraat) of
een recreatieve functie (een
leegstaand clubhuis aan de Jan
Vossensteeg) heeft.
Maar ook de eethuisjes en restau
rants zijn door Lidie niet verge
ten. „Als je een plan maakt
moet je rekening houden met
het feit dat het pas over ver
schillende jaren wordt verwe
zenlijkt. Het zit er in dat we in
de toekomst meer vrije tijd heb
ben. Daarom heb ik zoveel re
kening gehouden met ontmoe
tingsplaatsen".
Lidie vindt dat er met planning
te veel deelproblemen worden
opgelost, die enkele jaren nadat
ze een echte oplossing waren, al
niet nodig meer bleken, als
voorbeeld noemt ze de demping
van de Lange Mare om de grote
verkeersstroom naar de Haar
lemmerstraat op te vangen.
„De Lange Mare was voor de
demping een prachtige straat,
nu blijkt hij voor niets ontluis
terd te zijn. Zo zijn er tientallen
voorbeelden".
Om verdere afbraak te voorko
men moet eerst al het door
gaand verkeer uit e binnen
stad. „De delen, die al gesloopt
zijn kunnen misschien gebruikt
worden voor de aanleg van par
ken (en speeltuinen). De andere
delen moeten worden gerestau
reerd of in een andere stijl wor
den opgetrokken." Vooral de
hofjesstructuur wordt veel toe
gepast door Lidie. „Dit om te
voorkomen dat de mens vereen
zaamt. je weet toch net zo goed
als ik dat in die kazernes, die
ook wel flats genoemd worden,
de meeste neuroses en zelfs
zelfmoorden voorkomen." Dat is
ook de reden dat ze zelfs in de
buitenwijken liever geen hoog
bouw ziet. „Het is wel te verwe
zenlijken, als ze van die pakhui
zen woonruimte maken of in
ieder geval bewoonbaar maken".
Of haar plan oit ten uitvoer zal
worden gebracht
Of haar plan oit ten uitvoer zal
worden gebracht is voor Lidie
ook een groot vraagteken. Het
is van het grootste belang dat
het plan door de buurtbewoners
gedragen wordt. Helaas zijn de
mensen nog al apathisch. Zo
van: „Het wordt van hoger
hand gezegd, dus het zal wel zo
zijn". Die houding verandert
wel bijvoorbeeld in het Haag-
wegkwartier. Dat heb je kunnen
zien bij de huurverhoging, hoe
de hele wijk zich verzette".
Volgens Lidie is dat in het Mare
dorp-Oost moeilijker te berei
ken. „Het is niet zo'n eenheid.
Maar ik geloof dat wanneer het
plan aan de buurtbewoners
wordt voorgelegd en er met hen
gepraat wordt ze het wel zullen
steunen".
LEIDEN De „tweede vlek"
van de Merenwijk zal bebouwd
ivorden door woningbouwvereni
ging „Ons Doel". Het plan, ge
legen pal ten westen van de
flats aan de Arendshorst en
Condorhorst- telt 324 eengezins
woningen van drie verschillende
typen. Het terrein, waarop het
plan is geprojecteerd, wordt
omgeven door de Ketelmeer
laan, de Stinksloot en een weg,
die van de Ketelmeerlaan langs
de molen in de richting van de
Groenoordhal voert.
„Qns Doel heeft voor de verwe
zenlijking van zijn plannen een
keuze gemaakt uit drie bestaan
de woningtypen, ontwikkeld
door de architectenbureaus Inbo
n.v., Ir. Boon en Frans van Dil
len. De drie afzonderlijke typen
worden om bouw-economische
"redenen bij elkaar gebouwd.
Daardoor zal de wijk duidelijk
uit drie verschillende delen be
staan. Het Inbo-project is vrij
•traditioneel. De huizen onder
een kap in lange blokken, die
hier en daar een paar meter
verspringen, de tuinen rug-aan-
rug en houten bergingen aan de
voorzijde. Dit ontwerp maakt
het noordelijke deel van het plan
uit. Hetzuidelijke deel wordt Maquette
bebouwd met woningen, ontwor-
pen door Frans van Dillen: het
zijn huizen met een breedte van
6,35 meter, alle zonder een ei
gen kap en voorzien van veel
glas.
Daartussenin, voor de doorgang
bussen de beide flats, zijn de
Aanmelding
studenten
20 hoger
LEIDEN Er hebben zich tot
rusver 2.367 gegadigden ge
meld, die met ingang van het
academiejaar 1972—1973 een
studie aan de Leidse universiteit
willen volgen. Dit aantal bete
kent een stijging ten opzichte
van het aantal van 1.967 eerste
jaarsstudenten in het lopende
studiejaar van 20,3 procent.
Tegenover een overigens over
vrijwel de gehele linie toegeno
men belangstelling voor een
academische studie staat een
"opvallende daling in de interes
se voor de studie in de westerse
"sociologie (van 99 tot 61, 38,4
procent), de scheikunde (van
104 tot 77. 26,0 procent) en de
'godgeleerdheid (van 18 tot 14,
22,2 procent). Even opvallend is
•hiertegenover de gestegen be
langstelling voor de studie in de
wijsbegeerte (van 9 tot 24, 166,7
procent), de geschiedenis (van
52 tot 98, 88,4 procent), de Duitse
taal- en letterkunde (van 11 tot
19, 72,7 procent) de Nederlandse
taal. en letterkunde (van 46 tot
75, 63,0 procent), de farmacie
(van 53 tot 84, 58,0 procent), de
geneeskunde (van 302 tot 450,
49.0 procent), de wiskunde (van
'58 tot 86, 48,3 procent) en de bio
logie (van 90 tot 122, 35,6 pro-
Xent).
„uitgewerkte vlek" in de Merenwijk. Op de achtergrond de reeds staande flats. Links
de Ketelmeerlaan. In het midden (voor de flats) het plan van ir. Baan. Op de voorgrond: links het
project van Inbo NV, rechts het project van Frans van Dillen.
woningen volgens ontwerp van
Ir. J. Boon. Ze vormen een ex
perimenteel element in de wijk:
drive-in „stapelwoningen",
waarvan het grondplan bestaat
uit twee vierkanten, verbonden
door een derde -,vierkantje".
Daarbinnen vindt men een op
stapeling van: hobbyruimte,
halftrapje, keuken, half trapje,
eetkamer, half trapje, slaapka
mer, half trapje.
De „tweede vlek" van de Meren
wijk wordt omgeven door een
lusweg, waaraan enkele par-
keerconcentraties zijn gelegen:
340 parkeerplaatsen. Het gehele
gebied binnen de lusweg wordt
voetgangersdomein. De wandel
straten fungeren het duide
lijkst in de zuidelijke helft
door verbredingen binnen het
verspringend bouwpatroon als
speel- en ontmoetingsruimte.
Privé- en openbaar groen lopen
her en der in elkaar over maar
verder bood het plan geen enke
le ruimte voor een duidelijke
speelruimte, noch een simpel
trapveldje. De woondichtheid is,
als gevolg van de extreem hoge
grondprijs tot het uiterste opge
voerd: het plan telt 40 woningen
per hectare.
De commissie voor stadsontwikke
ling kon zich wel met het plan
verenigen, hoewel ze verzocht
de mogelijkheid van het aanleg
gen van een trapveldje door het
verleggen van een parkeergele
genheid, nader te bezien. Dt
aanleg van zo'n veldje kan na
melijk niet ten koste gaan van
de parkeerruimte, die nu al mi
nimaal is. Evenmin kunnen er
enkele woningen voor worden
weggelaten omdat dat te zwaar
zou drukken op de exploitatie,
die „toch al een krappe zaak
is". Het plan moet nog worden
voorgelegd aan de woningcom
missie.
LEIDEN De leden van de Leidse gemeenteraad, die bij herha
ling hebben aangedrongen op de bouw van méér eengezinswonin
gen, krijgen hun zin. De „tweede vlek" van de Merenwijk zal,
volgens het plan van de w.v. „Ons Doel" 324 eengezinswoningen
gaan tellen.
De exorbitant hoge grondprijs zal extreem hoge huren tot gevolg
hebben. Maar de huurders krijgen waar voor hun geld. De drie
typen woningen zijn alle ruim van opzet en ze tellen voor het
grootste deel vier kamers. Het is toe te juichen dat „Ons Doel"
haar huurders zovel leefruimte binnen hun muren heeft willen
geven: daar staat tegenover, dat het plan-gebied te klein is voor
het grote aantal woningen dat er terwille van de exploitatie :n
geprakkizeerd is. Dezelfde woningen, die in het Haarlemse plan
„Schalwijk" zeer royaal gesitueerd zijn, staan elkaar hier te
verdrukken. De „Tweede Vlek" biedt zo weinig ruimte, dat men
eraan zou twijfelen of het gebied binnen de lusweg niet opzette
lijk tot voetgangersdomein is verheven omdat een voetpad nog
altijd smaller is dan een rijweg met trottoirs: de verhuisauto, de
vuilniswagen en „de man van de SRV" kunnen er niet aan de
deur komen; brandweer en EHD slechts met moeite. Speelruim
te is er nauwelijks. De wijk kan over drie jaar volgebouwd zijn.
Wanneer dan nog de huidige toelatingsnormen van de gemeente
gelden, betekent dat - bij zoveel vierkamcr-woningen, dat de
„tweede vlek" een bijzonder kinderrijke wijk wordt. Nu komt er
in de Merenwijk - in het buurtpark - wel een bouwspeelplaats
maar die zal blijken, voor een groot aantal kinderen nog altijd
te ver weg te liggen. Wie zich aan de hand van de maquette, het
grote aantal „blinde hoeken" voorstelt, die gevormd worden
door het plaatsen van de houten bergingen langs de straat vóór
de huizen, kan zich een beeld vormen van het kattekwaad en de
vernielingen, waartoe de zich vervelende kinderen geïnspireerd
worden. En van de ergernis onder de bewoners, die „voortdu
rend op eikaars lip zitten": ruzie om een auto, die bij gebrek
aan parkeerruimte toch op een wandelpad geplaatst wordt; om
het gemak waarmee een vuilniszak in het groen of achter een
schuurtje wordt achtergelaten omdat de plaats waar de vuilnis
auto langs komt te ver is. Kortom: de grote bebouwingsdichtheid
van het plan, hoezeer ook onvermijdelijk door de hoge grond-
prijse zal naar wij vrezen, de buurt op korte termijn tot een ver
pauperde wijk maken. Is dat het geld wel waard?
LEIDEN De Nederlandse particuliere
kinderbeschermingstehuizen hebben het
moeilijk. Telkens weerklinkt een litanie
noodkreten: te weinig subsidie, te weinig
tehuizen, geen duidelijk regeringsbeleid,
onvoldoende overleg
De Stichting „Ook zij" is een van de roe
penden in deze regio. Zij richt zich tot
alle burgers met de dringende vraag
„Help ook zij helpen", want de situatie in
de tehuizen wordt een algemeen pro
bleem als de regering het laat afweten,
zo meent de stichting.
Het eerste punt op het programma is finan
ciële steun aan het tehuis voor 50 jongens
„Het Warmonderhek" in Warmond, dat
tenminste 40.000 nodig heeft om goed te
kunnen blijven draaien. De werkgroep
Kinderbescherming van vormingscentrum
„Troef" aan de Hogewoerd heeft reeds
enige tijd geleden gehoor gegeven aan de
oproep van „Ook zij".
Hoewel een op 11 maart gehouden straat
collecte te weinig opbracht, geeft de
werkgroep de moed niet op.
In het kader van de activiteiten wordt op
19, 22 en 23 april een gevarieerd program
ma georganiseerd in de gehele stad en in
Roelofarendsveen, waarbij iedereen aan
bod kan komen.
De grootste trekker is wel het benefiet
pop-festival, dat op 23 april plaatsheeft
in de Stadsgehoorzaal van 13 tot 23 uur.
Tien top-groepen zullen dan, belicht door
de lightshow „pace Odyssey" van Jan
Splinter, doorlopend hun kunnen en kun
sten laten horen en zien. Behalve de twee
bekende Leidse groepen Axis en White
Rabbit en de in Leiden beroemd gewor
den groep Dream uit Tiel, zullen ook
Brainbox, Think Tank, BZN, Moan, Dra
ma, Q 65 en de Hobo String Band het po
dium beklimmen. Tussendoor zorgen de
troebadoers Jan van Rheenen en John
Hamming ine. voor muzikale rustpunten.
Uiteindelijk gaat het om de niet weg te cij
feren centen, dus de entree is 7,50
(kaartverkoop aan de zaal vanaf 12 uur).
Tjeerd Scheffer, een van de Troevers,
heeft de productie van dit pop-evene
ment.
Als het allemaal lukt, zullen een aantal
rwee van de popgroepen die 23 april in de
Stadsgehoorzaal zullen optreden. Boven:
Q 65. onder: The Hobo String Band.
Tweede-Kamerleden en directeur S. Olie
hoek van „Het Warmonderhek" tijdens
het popfestival zelf het probleem van de
kinderbescherming in Nederland komen
toelichten. Zoals gezegd, is bij de samen
stelling van het actie-programma aan ie
dereen gedacht. Ook aan de kinderen.
Voor hen is er allereerst op 19 april vanaf
14 uur een lange, spannende filmmiddag
In het clubhuis „Dc Tamboerijn" in
Züitl 'A'cc:. Drie dagen later speelt if. het
Vijf Bovenhuis, evenc-er.» iu Zuid-Wast,
een poppenkust en binnenstadters kunnen
dan vanaf 13 uur Oud-Hollandse spelle
tjes zouls koekhappen, doen in het Krca-
tief Sentrum aan de Breestraat. Op 22
april 's avonds is er in de Tamboerijn
een bingo-avond met gratis optreden van
de Indiaanse muziekgroep Yaravi, terwijl
vanaf diezelfde tijd in de sociëteit Alc-
kenburcht in Roelofarendsveen de viool
rockgroep Alquin optreedt.
Mensen die liever niet naar het popfestival
gaan, hoeven toch op 23 april niet thuis
te blijven. Zowel het Vijf Hovenhuls als
het Kreutief Sentrum houden dan open
huis. In het Kreatief draait o.a. een disco
en worden broodjes verkocht, aanvung 13
In het clubhuis in Zuid-West worden films
vertoond en kan men dammen, schaken
(simultaan) of handvaardig bezig zijn.
Hoewel geld In deze actie een noodzuke-
lijke en belangrijke rol speelt, vindt de
werkgroep van Troef dat het uiteindelijke
uitgangspunt niet vergeten mag worden:
verbetering van de algehele situatie van
de purticuliere kinderbeschermingstehui
zen in Nederland. Werkelijke verbetering
kan pas tot stand komen, wanneer de
grondfouten worden opgelost en die lig
gen - volgens de werkgroep - voor een
groot deel bij de regering.
Daarom zullen gedurende de actie-dagen
handtekeningen worden verzameld, die
op een nog te bepulen datum met een
petitie zullen worden aangeboden aan
minister Van Agt. Dit zal dan de tweede
directe benadering zijn.
Drie weken geleden heeft men bij de minis
ter al schriftelijk aangedrongen op steun
aan de particuliere tehuizen. Op de brief,
waarin het beleid van de minister in deze
zaak, aun de kaak wordt gesteld, heeft
men echter nog steeds geen untwoord ge
kregen. Troel hoopt nu, dat deze tweede
stap meer effect zal hebben.
(Van onze sportredactie)
DEN HAAG Voor de
voor zondag vastgestelde
beslissingswedstrijd SJZ
(Zoeterwoude)—Wester
kwartier (Den Haag)
waarin moet worden uitge- oorzaak
maakt welke ploeg uit de
vierde klas KNVB ver
dwijnt, zullen de Hage
naars niet verschijnen.
Vrijwel zeker zal de KNVB
dan beslissen dat Wester
kwartier twee punten in
mindering zullen worden
gebracht wegens niet opko
men. Indien deze maatre
gel wordt doorgevoerd, zal
Westerkwartier bij monde
van mr. J. L. Janssen van
Raay onmiddellijk, een kort
geding aanspannen tegen
de KNVB.
alle misère is ge
legen in de op zondag 16 januari
gespeelde wedstrijd De Flamin-
Westerkwartier. die oor-
waaruit werd gescoord ter
wijl De'Flamingo's dacht dat het
een indirecte vrije schop had
moeten zijn, De scheidsrechter
had namelijk een handgebaar
gemaakt waaruit geconcludeerd
/ou kunnen worden dat het
een Indirecte vrije schop be-
.trof. De Flamingo's stelde dat
de reglementen verkeerd waren
geïnterpreteerd.
spronkelijk in de stand 1—1 ein- De KNVB bepaalde dat zeven en
digde. Het bestuur van De Fla
mingo's ging hiermee evenwel
niet akkoord en grondde het
verweer op het feit dat de
scheidsrechter zeven en een hal
ve minuut voor het einde een
directe vrije schop had toege-
i halve minuut moest worden
overgespeeld, te beginnen met
de stand 1—0 voor De Flamin
go's. Afgelopen zondag werd het
restant gespeeld, onder protest
van Westerkwartier. De uitslag
bleef 1-0.
kend aan Westerkwartier Zowel Westerkwartier als mr.
Janssen van Raay zijn van me
ning dat de KNVB de reglemen
ten verkeerd heeft toegepast.
Door de uitslag 1—0 eindigden
Westerkwartier en SJZ gelijk
zodat een beslissingswedstrijd
werd vastgesteld voor zondag 23
april. Mr. Janssen van Raay
heeft de KNVB ervan'in kennis
gesteld dat Westerkwartier on
der geen beding deze wedstrijd
zal spelen. De KNVB heeft
daarop aan het bestuur van
Blauw Zwart, op welks terrein
zou worden gespeeld, medege
deeld dat het terrein voor aan
staande zondag in orde moet
worden gebracht voor de wed
strijd. SJZ heeft, eveneens tele
grafisch, mededeling ontvangen
dat het beslissingsduel voort
gang zal vinden. SJZ zal derhal
ve In Wassenaar verschijnen, de
spelers zullen zich omkleden en
dienen een half uur te wachten
waarna de scheidsrechter zal
laten inrukken omdat Wester
kwartier niet is opgekomen.
Westerkwartiers voorzitter F.
Bersch: „Onder geen voorwaar
de spelen we". Mr. Janssen van
Raay: „Indien Westerkwartier
wordt bestraft, muak ik een
kort geding aanhangig en ik ben
ervan overtuigd, dat ik het win.
Het is een zeer simpele zaak.
Die 11 moet gehandhaafd blij-
