leukenhof
gÉÉéJ
EEN
WARME
ZONNESTRAAL
IS
VOLDOENDE
Katwijk
Noordwijk
ichevs
In de koude dagen voor de toeristenstorm zijn het nog slechts de bange
narcissen, die de statig voorbij drijvende zwanen begroeten. Dat zal straks
compleet anders zijn.
De tulpen, die straks het leeuwendeel van de ,,ach en oh's" der bezoekers
zullen opeisen, kunnen voorlopig alleen nog bewonderd worden in de
nieuwe glazen stad van Keukenhof. (Foto's Milan Konvalinka)
De narcissen zijn voorlopig de enige bloemen, die de fletskleurige honneurs waarnemen op de 28 hectaren van
de Keukenhof. De rest van de bloemen der natie heeft bericht van verhindering gestuurd.
zulke stakkerds dan maar eens weg
sturen."
Het lijkt van het Keukenhof-bestuur
een gaaf stukje altruisme, maar ver
gis u niet, want voordat de haan op
Goede Vrijdag driemaal heeft ge
kraaid, is deze schade allang weer
ingehaald. Daar zorgen de drommen
wel voor, die vanaf donderdag de
opkomende griep graag hun pennin
gen offeren aan de kassa.
Vorig jaar heeft de Keukenhof in
nauwelijks vijf weken tijd een inva
sie van 800.000 bezoekers verwerkt,
wat een daggemiddelde betekende
van ruim 15.000. Ze verdrongen zich
op de paden, werkten zich met stom
pende ellebogen door de kassen, za
gen door de benen de bloemen niet
meer. Maar ze waren tenminste op
de Keukenhof geweest en daar ging
het om.
Dit jaar zijn er weer 1 miljoen fol
ders verspreid om het recordbezoek
uit binnen- en buitenland te continue
ren. ,,En reken er op, dat ze ko
men", dreigt een grimmige Van
Aken. ,.al moeten we ze persoonlijk
uit Keulen halen. Ik geef toe, dat er
op Pasen nog geen fluit te zien is,
maar dat geeft niet. Als ze een setje
dia's kopen, weten ze precies wat de
bedoeling is."
De vroege bezoekers worden trou
wens niet alleen afgescheept met de
28 hectaren kale tuin, maar kunnen
in een gigantische nieuwe showkas
exact vaststellen, hoe het buitenge-
beuren op de Keukenhof er uit zou
zien. als het toevallig plaats vond op
de Canarische eilanden. In dit glazen
paleis van 3500 vierkante meter zijn
tienduizenden bloeiende bolgewassen,
bomen en heesters te hoop gelopen
voor een kleurrijk feest. Aan het de
coratieve element is dit jaar meer
aandacht besteed dan tevoren, ter
wijl ook ruimte is gereserveerd voor
exposities van kunstvoorwerpen en
snijbloemen.
Toch geeft men in de Keukenhof-kan-
toren grif toe, dat de zachte winter
van 1971/72, gevolgd door de plot
selinge vorstperiode in maart een
stralende opening van het Keuken
hof-seizoen vrijwel onmogelijk heb
ben gemaukt. Terecht hebben de mil
joenen tulpen voorlopig het kopje la
ten hangen en wachten ze nu op be
tere tijden.
Went de dagen, dat een tulp alles
over zijn kant liet gaan, liggen al
weer -er achter ons.
LEO THURING.
LISSE De Keukenhof in Lisse ligt
er begin deze week nog wat bleekjes
bij onder de kreunende beuken van
Jacoba van Beieren. Een handvol
bange narcissen siddert in de wino
en in de vijvers verbergen zwanen
hun uitschuifhalzen diep in hun vleu
gels: „Ik dacht, dat mijn veren wit
waren, maar nu ik de uwe zie".
Twee trommelgarante eenden dobbe
ren kokhalzend in het kroos, omdat
ze donders goed weten, dat de kleu
renpracht van de Keukenhof voorlo
pig nog een gave canard is. De tien
duizenden tulpen, die rechtsgericht in
de gazons de wacht hebben betrok
ken, spelen immers verstoppertje,
maar niemand wil hem zijn. Wie niet
weg is, Is gezien.
Toch klagen de bezoekers niet, in de
uren voor witte donderdag. Het is
een feit, dat ze bijzonder weinig zien,
maar daar staat weer tegenover, dat
ze ook niet betaald hebben om niks
te zien. De tuin is donderdag pas of
ficieel open gegaan en wie eerder
kwam, moest voor straf gratis zijn
rondgang door de lusthof maken. Zo
pakt een bollenkweker zijn heetgeba
kerde pappenheimers aan.
De Nederlanders hebben er in de da
gen voor de opening weinig moeite-
mee. Als ze bemerken, dat de loket
ten dicht zijn zoeken ze gelijk een
opening in de heg en wandelen ze
met een „mijn naam is Haas"-mi-
miek in de richting van de vijver.
Weer vier gulden verdiend. Dat zijn
altijd nog vier zakken patat mét en
drie fricadellen.
Voor de Duitsers is het ontbreken
van suppoosten echter een levens
groot probleem, waarmee ze zicht
baar worstelen. Ze zijn over de grens
gewipt in de stellige overtuiging, dat
Nederland twaalf maanden per jaar
een bloeiende natie is en dat daar
voor terecht betaald moet worden.
Nu er echter niemand is, die het ge
zag vertegenwoordigt, worden ze
overvallen door doffe radeloosheid.
Wie moet hen dan straks in gods
naam verbieden om op de gazons te
lopen en de papieren van de ijsco's
in de vijver te werpen?
Toch gaan ze uiteindelijk ook door
de poort, want ze zijn tuk op Reine
Luft en een bloemig uitje. Als ze hal
verwege zijn, kijken ze wel schichtig
om, alsof ze verwachten, dat ze als
nog door de harde hand van een
diender uit de tuin verwijderd zullen
worden.
„We laten die paar honderd mensen
rustig hun gang gaan", zegt admini
strateur Van Aken blijmoedig, „als
we de poort dicht hielden, zou dat
voor hen een enorme teleurstelling
zijn. Stel je voor: ze komen met hele
families uit het Rurhgebied om van
onze bloemetjes te genieten. Ga jij
TE
KOOP
VOOR
30 MILLE
KATWIJK Chris de ronselaar. Chris de
mensenvanger. Die de blaren op zijn radde
tong smoest om een bus met Zweden naar
de Nederlandse kust te lokken. Schouder
klopjes, ovenverse moppen, een schaterlach
overdwars en hij heeft weer een groep be
jaarden uit een troosteloos Bundcsland ge
strikt. In 1967 praatte hij op die mai
11.476 buitenlanders in 117 bussen n
Katwijk aan Zee. Vorig jaar waren
30.151 in 265 bussen.
Chris Verplancke, die zegt: ,,Je vraagt je
vaak af: „Waar doe ik het eigenlijk
voor?". Dan heb je weer een weekend het
land doorgepeesd. dagen van twintig uur
gemaakt. Op zo'n moment denk je: „Een
man van niijn leeftijd. Een man van over
de zestig. Wees wijzer Chris en leg de bijl
er bij neer". Maar als op Witte Donderdag
die 600 Zweden in ons dorp aangekomen
zijn is dat sombere gevoel ineens weg. Als
ik dan 's avonds een ommetje maak zie ik
al die öjebröters gezellig in de voorkamer
met onze vissers een neutje nemen en een
gebakken visje eten".
Bij ons in Katwijk hebben we gelukkig de
authentieke dorpssfeer kunnen behouden.
Pa met zijn boordje los en de vierkante
fles rond op de tong midden op tafel. Dat
vindt een buitenlander geweldig. Dat hij
niet voor zijn borreltje hoeft te betalen.
Dat hij 's avonds voor het naar bed gaan
een glas water voor niks kan krijgen. Ik
verkoop gemoedelijkheid, ik verkoop gezon
de lucht per lap en dat spreekt de luidjes
„Als ik je nou vertel, dat ik volgend jaar
in één klap 3000 Amerikaanse kinderen van
Brassbands in Katwijk krijg. Dan begrijp
jij misschien, dat ik die lui niet naar een
vissersdorp heb gepraat met kankerverha-
len over dingen, die aan onze kust nog ont
breken. Natuurlijk is het een schande, dat
er dit jaar aan de hele Nederlandse kust
geen zoutwaterbad voorhanden is. En als je
even de moeite neemt om achter uit het
raam te kijken dan zie je de bouwval van
restaurant Americadn. Die staat er al jaren
en dat pal aan onze boulevard.
Mijn hemel, je hoeft mij niet te vertellen,
hoe ik Katwijk de mist in moet praten.
Maar nou dat zaakje verkopen, spijkerhar
de business maken. Uit Frankrijk terugko
men met de contracten voor drie groepen
in je zak. Naar Joegoslavië gaan met een
koffer vol Delftsblauw en tussen de slivo-
vitsj door tweehonderd mensen zo gek krij
gen, dat ze hun vakantie in Katwijk door
brengen.
Chris Verplancke in hemdsmouwen aan het
Chris Verplancke (VVV-Katwijk): „Ik
verkoop gezonde lucht aan de lap."
bureau, waarop tientallen reisgidsen liggen,
die in kleuren de geneugten van Katwijk
aanprijzen. Hij laat een king-size program-
ma zien van de Engelse touroperator Auto
Lloyd met aan één kant de landkaart va^
Europa. Bij Nederland staan twee namen:
Amsterdam en Katwijk. „Is dat niet gran
dioos", roept Verplancke, terwijl hij zich de
vreugdetranen uit de ogen wist. „Zoiets
vind ik nou de giller van het jaar".
Hij is nu achttien jaar directeur van de
Katwijkse VVV. Heeft in die tijd vele aan
biedingen gekregen om grotere plaatsen te
gaan promoten. Heeft altijd zijn brede
schouders opgehaald en gedacht: „Waarom
zou ik? Ik heb mijn stek gevonden en het
is goed zo". Hij reist al jaren kriskras door
Europa, bezoekt elk jaar zijn 600 relaties in
Duitsland, vliegt naar Zweden, duikt in En
geland op om Global-tours en Galatours
plat te maken. Laat een reisgids zien met
de mooiste rivièra's van Europa. Daar
staan ze: de droomboulevards van Saint
Tropez, Opatya, Dubrovnik, Torremolinos*.
en Katwijk.
„Ik ben een vreemde gedreven man", geeft
hij toe. „ik heb geen ziteelt, ik heb nauwe
lijks rust. Die 30.C00 logeerbedden in Kat
wijk moeten eerst vol".
Van de kant van gemeente en horeca krijgt
zijn WV dit jaar voor 12 maanden dusteloze
arbeid 30.000 gld subsidie. De rest van de be
groting zijnde 3 ton moet hij met dub
beltjes en kwartjes bijeenvegen uit de ver
koop van ansichtkaarten, de commissies op
de verkochte excursies en de aalmoes per
verkocht bed. Zijn buurman Den Haag v
krijgt voor diezelfde werkzaamheden zeven
ton, zijn Buurman Noordwijk moet het
doen met even driekwart ton".
„Nederland vangt 1,5 miljard gulden uit
het jaarlijks binnenkomend toerisme", zegt
Ghris Verplancke. „soms denk ik: Waarom
doe ik het 'allemaal? En dan denk ik:
„misschien, omdat ik een goedmoedige gek
ben. Ik kan niet anders. Ik kan het ook
niet helpen".
NOORDWIJK Waar de Noordzee vrien
delijk bruisend Noordwijks smalle kust be
groet kan VVV-directeur Wlm Rovers de
opinie-peilers „een gematigd optimisme ten
aanzien van het seizoen 1972" onder cou
vert aanreiken. „Het zou natuurlijk verruk
kelijk zijn", zegt hij, „als je een badplaats
als de onze voor de volle 100 procent kan
verkopen. Maar je hebt het product niet ln
handen. Je hebt geen zoutwaterzwembad,
geen slechtweer-accommodaties, geen kur-
complex met kurconcerten. Het enige zou-
waterbad, dat we hadden, is voorlopig
dicht en een huurder of pachter heeft zich
nog steeds niet gemeld. Ik geef het toe: het
is soms om te huilen, maar wat schiet je
er mee op? Als ik langs Huis ter Duin loop
en ik zie die roerloze, grijze steenklomp
verlaten op de duintop staan denk ik toch:
„dat is jaren het blazoen in het vaandel
van Noordwijk geweest". Mijn hemel,
moest dat nou? Huis ter Duin dicht, Rem
brandt dicht. Twee gerenommeerde hotels
vallen ineens uit je toeristische pakket. Zul
ke klappen komen verrekte hard aan.
Vorig jaar heb ik met de burgemeester en
twee hoteliers een studiereis gemaakt langs
de badplaatsen aan de Duitse Oostzee.
Daar staan ze wel, de zoutwaterbaden met
kunstmatige golfslag, de pretpaleizen en de
sporthallen. De Duitsers pakken hun toeris
tische zaken geweldig aan, maar die krij
gen dan ook steun van de overheid. De ren
tevoet voor leningen is acceptabel en met
allerlei subsidies wordt de zaak daar opge
pept.
Maar dat betekent nog niet, dat we ver
drietig de bijl er bij neergooien. We hebben
nog steeds een goed product, verouderd wel
iswaar, maar verkoopbaar. De Duitsers
zijn gek op onze Noordzee en hebben voort
durend de mond vol van ons Reitzklima.
Een Duitser wil eb en vloeg, de golven te
gen zijn borst voelen. Onze branding, dat is
precies, wat ze willen hebben. Die vreten
Ik houd nog steeds vol, dat wij in Neder
land het beste klimaat van West-Europa
hebben. Maak een wandeling over ons
strand, ook op een stormachtige dag als
vandaag en je voelt je een totaal ander
mens. Ik ben er van overtuigd, dat de
mensen, langzamerhand terugkomen van al
die Spaanse en Joegoslavische reisavontu
ren. Het is immers onnatuurlijk om je in je
vakantie te verplaatsen van je eigen kli-
Wim Rovers (VVV-Noordwijk): gematigd
optimisme bij krimpende wind uit het
maat naar de overgelijkbare
een zuidelijk land. Vraag maar aan de
ANWB, wat daar de gevolgen van zijn. Elk
jaar turven ze meer zonnesteken en hart
aanvallen.
Toch zal er snel wat moeten gebeuren aan
onze kust. We zullen zodanige arrangemen
ten moeten aanbieden, dat het veel te korte
hoogseizoen verlengd kan worden. We zul
len de hobbyisten naar ons toe moeten
trekken, de paardrijders, de bowlers, de
golfers, de zeevissers. Maak het ze aan
trekkelijk, ga met je prijzen omlaag. We
krijgen dit jaar een splinternieuw golfter
rein in de duinen met 18 holes. Het is een
schitterend complex, waarschijnlijk één
van de mooiste golfterreinen van Europa.
Het is zelfs geschikt voor de wereldkam
pioenschappen golf en daar hopen we voor
de nabije toekomst dan ook op.
In 1970 hebben we in Huis ter Duin nog een
forumbijeenkomst gehouden, waarop de
vraag aan de orde kwam, of het mogelijk
was om herstellende patiënten uit de Ne
derlandse ziekenhuizen naar onze lege kust-
hotels te halen. Er is in ons land een
schreeuwend gebrek aan ziekenhuisbedden
en de wachtlijsten worden elk jaar langer.
Iedereen vond het een geweldig plan, ieder
een was enthousiast. Maar het plan ligt in
een la onder drie duimen stof.
Zo gaat dat in Nederland. Praten over al
les, maar nooit een vuist maken. Het wordt
hoog tijd, dat de accommodaties aan onze
kust worden gemoderniseerd, aangepast
aan de wensen van de verwende toerist.
Een kamer zonder douche of bad kun je
bijna niet meer verkopen, maar toch zijn
er nog duizenden in onze badplaatsen.
We wachten al jaren op een reddende
hand, een vriendengebaar van de overheid.
En zolang die er niet zijn, blijven we legen
de wind in optornen. We moeten concurre
ren met landen als Roemenië en Bulgarije,
die hun kust tegen fancyprijzen slijten.
Veertien dagen voor even 300 gulden.
Als je zulke bedragen hoort, heb je als Ne
derlander moeite om te blijven lachen".
WACHTEN
OP
REDDENDE
HAND
Scheveningen huivert In zijn gerafelde jas.
Ruikt naar patat, grijnst tegen beter weten
in zijn bouwvallig gebit bloot. Dc dagen
vóór Pasen 1972: de storm, die aan de stil
te vooraf gaat.
De koningin van de Nederlandse badplaat
sen zit ook dit jaar weer op een troon van
papier. Papier van de frites, van de choco-
sticks, van de notulen en de plannen, die op
de westenwind wegdreven. Plannen voor
een zoutwaterzwembad op de boulevard,
plannen voor een nieuw Gevers Deynoot-
plein, plannen voor een modern congres
centrum. Wit papier, waarmee de Noord
zeekust is dichtgeplukt.
Toch blijven de optimisten hopen, calcule
ren op het scherp van de honeca-snede. ser
vice bieden en nieuwe plannen maken.
„Ik word langzamerhand ziek van het
geouwebet in ons land", ventileert Grand
Hotel-directeur C. Ruyter: „ik word gek
van de betweters die roepen: „laten we
eerst een marketing-onderzoek houden,
voordat we wat doen. Dat marketingonder-
zoek is er allang geweest en de rapporten
liggen in tientallen laden. Niemand kijkt er
meer naar om.
Ik vraag me nu af: waar is het wachten
op? De gemeente wil, Zwolsman wil, wij
willen. Iedereen is er van overtuigd, dat
met een ingrijpende face-lifting van Sche
veningen het landsbelang gediend wordt.
Scheveningen heeft nog steeds in de hele we
reld een ijzersterke naam. Laten we daar
in hemelsnaam gebruik van maken".
Ruiter heeft privé al jaren geprobeerd
om mensen naar zijn witte hotel te praten.
Hij organiseert in het stille seizoen goedko
pe weekends, waarin hij voor 2S gulden een
bed aan zee. een stevig ontbijt en een gas
tronomisch diner aanbiedt. Vorig weekend
had hij nog 130 gasten in hu*s. „Met 13
gasten lijd ik verlies-", zegt hij, „met 130
speel ik net qu:tte. De hotelier die in Sche
ven. ngen zonder verlies draait is een
spekkoper".
H.j heeft de plannen klaar voor een ingrij
pende verbouwing van het Grand Hotel. Er
komt een riante entree, een groot restau
rant aan zee( een nieuwe bar. Er komen
open haardvuren en 120 kamers worden ge
moderniseerd. „Ik zie het helemaal zitten",
zegt hij, „de belangstelling voor onze kust
neemt zienderogen weer toe. Het aantal
boekingen tot nu toe is groter dan ooit te
voren en als het zo doorgaat draaien we
een recordjaar. Laten we dan ook probe-
rem om gezamenlijk iets fijns van Scheve
ningen te maken".
„Mij heb je", zegt op zijn beurt de Leidse
Eric Kroes (artistiek leider Seinpost): „Bij
ons zal straks niets onmogelijk zijn."
slager Teekcns, die de failliete boedel van
Se.npost heeft opgekocht en onder de Victo
riaanse koepel nu een gigantisch horeca-
pale.s bouwt met neger* verschillende ex
ploitaties. Op 20 april gaat de b stro open.
een maand later gevolgd door het nieuwe
Seinpostrestaurant met 200 zitplautsen, die
.alle zicht hebben op zee. Met man en
macht wordt ook gewerkt om het Seinpost-
theater gedurende het komende zomersei
zoen nog in exploitatie te nemen. Wim Kan
en Paul van Vli«*t hebben reeds poolshoogte
genomen en waren enthousiast over do
meuwe artistieke mogelijkheden In Scheve
ningen. Als dc droom van slager Teekcns
eenmaal weekelijkheid is geworden zal Sche
veningen de beschikking hebben over een
uniek uitgaanscentrum, dut onder een solide
dak kan aanbieden: twee theaters, een bi
stro, een Engelse pub met saloonbar en pu-
blic-bur, een disco-bar, een wijn restaurant,
een vipbar, een restaurunt aan zee en een
gigantisch zonneterras met barbecues voor
de doe-het-zelvers. Het artistieke gedeelte
wordt gerund door de 30-jarige Eric Kroes,
die er naar streeft om in het herboren
Seinpost een volledig nieuwe theaterformu
le gestalte te geven „Wij guan dankbaar
gebruik maken »-an de mogelijkheden, die
Seinpost b edt' zegt hij. „de cultuur in
Scheveningen ligt de laatste jaren geheid op
zijn gat. maar wij gaan daar verandering
in brengen".
„In het nieuwe Seinpost zal niets onmoge
lijk zijn. Duar zal de avant-garde-filmer
z ch even goed kunnen manifesteren als
Johnny Hoes en de Zangeres zonder naam.
We proberen cok om hel theater uit de an
tieke pluchen sfeer te trekken, gaan het
hele hu gebruiken. Een fijne hap eten,
een ed glas wijn en tussen die bedrijven
door een verrekt goeie theaterproduktie.
Seinpost wordt voor Scheveningen het begin
van een -ulendo tweede Jeugd".
Pasen 1972: nog steeds huivert Schevenin
gen in z jn gerafelde jas, nog steeds ruikt
hij naar patat.
Gelukkig, dat er hoop is, <ke leven doet.