Het boek Job
in beelden op tv
uj
Hadimassa maakl
plaats voor
nieuw program
Danny
Kaye
Dick
Cavett
Joost de
Draayer
op III
TERUGBLIK
Hou het scherm in 't oog
I
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 30 MAART 1972
HILVERSUM Na dit seizoen stopt de VARA-tv met het humoristi
sche hekelprogramma Hadimassa. De belangrijkste auteur van de
teksten, Dimütri Frenkel Frank, ziet het niet meer zo zitten. Hij
loopt met plannen rond om iets te gaan doen met het Funhouse van
de mime-speler Rob van Houten. Ook Ton van Duinhoven zou daar
aan meewerken.
Kees van Kooten en Wim de Bie hebben momenteel ook genoeg van
het slopende humorwerk voor de tv. Zij willen zich voorlopig niet
op het scherm laten zien en een theaterproduktie schrijven, waar
mee zij op tournee willen,
Van de zijde van de VARA deelde men ons desgevraagd hierover
mee, dat de plannen voor een hekelprogramma in het komende sei-
zoen( nog zeer onvast zijn. Afhankelijk van de nieuwe vorm, waarin
men een en ander wil gieten, zullen artiesten worden gevraagd er
aan mee te werken. De kans blijft dan ook open, dat Van Kooten en
De Bie wel mee zullen werken.
Ariola-elpees aanzienlijk
goedkoper
HAARLEM De grammofoonplatenmaatschappij Ariola Eurodisc Be
nelux NV gaat met ingang van 1 april de prijzen van haar elpees
aanzienlijk verlagen. Zij adviseert de detaillisten alle elpees te prij
zen op 16,90, mits pop.
Ariola heeft hiertoe besloten om het hoofd te bieden aan de toenemen
de concurrentie in de popsector. Dit hangt samen met de illegale
import van platen. Men wil deze tegengaan door een eigen prijzen
politiek.
Het boek der wijsheid Job staat in tv-vorm gegoten
op het programma van de KRO op de avond van
paaszaterdag het bijbelverhaal van de man, die
van alles beroofd wordt, op de mestvaalt terecht
komt en tenslotte in eer en rijkdom wordt her
steld. Bij uitstek toepasselijk voor pasen? Ja.
want na de opstandigheid volgt de opstanding,
het zich weer naar de schepper keren van de
nieuwe mens, die na alle twijfels tot aanvaarding
komt van alles wat God zendt, hetzij goed of
kwaad.
Moeilijker dan Job te plaatsen in het paasgebeuren
is het om deze bijbelwijsheid in beelden werk
zaam te maken. Niet het illustreren van de ge
sproken tekst stelden de maskers van deze tv-
realisatie zich voor ogen, maar beelden die uitge
sproken de inhoud en de sfeer van deze confron
tatie tussen schepper en schepsel oproepen.
Zij plaatsten zichzelf daarmee voor een bijna on
mogelijke opgave, althans menselijkerwijs en
professoraal gesproken. Volgens de Leidse emeri
tus-hoogleraar prof. dr. K. H. Mtekotte konden zij
da wel uit hun hoofd zetten. Deze man geldt als
de Job-kenner bij uitstek, nadat hij in 1929 een
studie aan deze figuur wijdde met als titel De
verborgene. Zeven jaar nadien kwam hij met een
nieuw, zeer wetenschappelijk geschrift over deze
gekwelde man voor de d-rad. En vorig jaar nog
liet hij opnieuw een artikel het licht zien, waarin
hij nog dieper op Job inging. Daarin schrijft hij:
„Het boek Job is bedoeld als een verhaal van
wat een mens van binnen soms moet doormaken.
Bij zulke geschiedenissen passen geen afbeeldin
gen of plaatjes; het is de geschiedenis van een
ziel. Dat betekent, er gebeurt wel veel en het
wordt al gauw een openbaar geheim, maar in de
diepte, daar gebeurt het eigenlijke, dat wat te
dragen wordt gegeven en niet te dragen is".
Daar kon KRO-regisseur Paul Pouwels 't voorlopig
mee doen. Hij zette onlangs nog in vlotte scènes
het spel Zachtjes met de deuren op het scherm,
maar de huiselijke hebbehjkheidjes van grillige
gezinsleden vormen een gans ander chapiter dan
de tragiek, waarmee de afgetobte Job wordt op
gescheept.
Drama
Paul Pouwels: „Het boek Job vormt in zich zozeer
drama, dat dit verhaal op de t.v. niet nog eens
gedramatiseerd behoeft te worden. Het ging ons
erom een vorm te vinden, waarin het beeld de
zelfde strekking krijgt als het woord, We hebben
daarvoor heel nauw samengewerkt met een team
van deskundigen op hun eigen terrein. Ieder
heeft zijn eigen bekwaamheid en creativiteit in
gebracht. We hebben niet de gemakkelijkste weg
gekozen. Na een heel sobere opzet in het begin
hebben we steeds dieper toegewerkt naar onze
uiteindelijke visie. Voor dingen die met de beken
de middelen niet zichtbaar waren te maken heb
ben we nieuwe technische toepassingen gevon-
Tekent Paul Pouwels voor de regie, hij acht zich
niet meer dan een lid van het team, dat aan
deze uitzending heeft gewerkt. Dit team bestond
uit Pé Hawinkels en Pius Drijvers, die zorgden
voor de tekstbewerking; Roland de Groot en
Jaap de Groote, die hun denkkracht spendeerden
aan de décors; de hoofdbeeldtechnicus Hans Hul-
scher; de graficus Arie Teunissen regie-assisten
te Liesbeth Zuhorn, Jérome Reehuis die Job
stem geeft en Rudolf Lucieer, die de tekst van
de vrienden spreekt. Onzichtbaar blijft Els van
Rooden als Gods stem. Joop Reinboud, bekend
van Kenmerk vertelt als nieuwslezer het verhaal.
Auteur Pé Hawinkels: „We hebben de tekst uiter
aard moeten inkorten. Maar de thematiek is on
aangetast gebleven, al hebben we bij het uitstre-
pen van tekst ervoor gezorgd dat te handhaven
wat zich het best voor uitbeelding leende. We heb
ben gewerkt met drie componenten, t.w. de zeg-
gers van de tekst, het beeld en de muziek, blues,
free jazz, country en rock. Deze drie spelen op
elkaar in en versterken elkaar. Het zijn bepaalde
visuele effecten, die het moeten doen in samen
hang met de tekst en de muziek".
Zo scheert de camera over het lichaam van een
vrouw, wanneer de vertwijfelde Job uitroept:
„Waarom ben ik niet meteen gestorven, toen ik
het moederlijf verliet? Waarom ben ik niet al
vast gekrepeerd toen ik uit haar schoot kwam
wellen? In de dood is het afgelopen met alle
kwaadwillig gestook. Rust ken ik noch duur. Het
gestook in mijn binnendste gunt mij geen adem
pauze".
Twijfels
En Job, de man die door de twijfels heen moet,
door de nacht van het leven klaagt, terwijl het
beeld een spinrag vormt: „Maandenlange teleur
stelling, nachtenlange ellende viel mij ten deel.
Als ik ga liggen zeg ik kon ik maar weer op
staan. Maar de avond rekt zich en ik lig tot ver
velens toe te woelen totdat het weer licht wordt".
En terwijl een zoeklicht aanschiet vervolgt Job:
„Straks lig ik nog in het stof, en als u mij dan
nodig heeft, ben ik nergens te vinden".
Aan God toegewijde auteurs hebben uit het boek
Job de vergeldingsgedachte opgediept, verwoord
door de vrienden van Job. die Job ervan verden
ken een heimelijke schanddaad te hebben ver
richt, waa-rvoor hij nu gestraft wordt. Auteur Pé
Hawinkels zegt deze opvatting niet te delen, toch
heeft hij de tekst jgehandhaafd van één der vrien
den, namelijk Elifaz, die zegt: „Verderf groeit
niet zomaar uit de grond. Uit de mens zelf wordt
alle ellende geboren, zoals vonken omhoog stij
gen uit het vuur". In deze tv-bewerking krijgt dit
gegeven evenwel geen nadruk. Men ziet Job als
de personificatie van de mens, die in zijn leven
tenminste eenmaal ervaart, dat God zich anders
voordoet dan men zich gedacht heeft. God is niet
te meten met onze maatstaven. Hierin ligt de be
rusting en de aanvaarding. Vanuit een beeld vol
wolken deelt God-als-stem dit zelf mee aan Job.
En Job accepteert zijn lot, laat zich een speelbal
zijn van de duivel, die van God toestemming
heeft gekregen om deze mens tot het uiterste te
teisteren om hem in zijn geloof te doen wanke
len. Job versaagt niet. Hij komt uiteindelijk op
nieuw tot grote welstand.
Maar de kijker blijven nog lang de beelden bij van
Job, die onder de zweren op de mestvaalt huisde.
Pé Hawinkels: „We hebben deze opnamen op een
bitter-koude winterdag gemaakt op de stortplaats
van vuilnis te Naarden. Het is jammer, dat de tv
niet ook nog de geuren weergeeft. Anders zou de
kijker nog realistischer met de neus gedrukt zijn
op het lijden van Job".
TON OLIEMULLER
TELEVISIE
HEDEN
NEDERLAND I
TROS
18.45 uur:
Fabeltjeskrant
18.55 uur:
Journaal
19.05 uur:
Calimero
19.10 uur:
Wat een familie (t\
serie)
19.35 uur:
Het stokpaard
20.00 uur:
Journaal
20.21 uur:
De onverschrokkens
21.15 uur:
De mens en de zee
21.25 uur:
Marty Feldman-Shoi
22.15 uur:
Op uw gezondheid
IKOR
22.35 uur:
Oordeel,
vooroordeel
23.10 uur:
Journaal
NEDERLAND II
Fabeltjeskrant
Joucnaal
Zolder 9
Marian zingt spiri
tuals
Passie, het lijden be-
zongen
Journaal
Berichten uit de sa-
menleving
i Laurel en Hardy
Namens
Dick Cavett-Show
Jerome Reehuis als Job
Stan en Ollie als gevangenen
(Van onze radio- en
t.v. redacteur)
HILVERSUM Te begin
nen in augustus gaat
Joost de Draayer (Willem
van Kooten) op Hilver
sum III wekelijks weer
een dj-programma verzor
gen. Nog onlangs ging hij
in deze functie weg bij
Radio Noordzee, zeggend
dat zijn commerciële be
drijvigheid hem te weinig
tijd liet voor dj-werk.
Joost is nu echter weer
bijgedraaid. Hij gaat voor
deze zender elke vrijdag
een programma van een
uur verzorgen. Hij volgt
hiermee Jan Corduwener
l op, die wegens werk-
I zaamheden voor Phono
gram geen tijd meer
I heeft voor radiowerk.
Na de dood van Tom Manders is
't de AVRO-tv. geweest die hem
herdacht met een kort program
ma, samengesteld uit oude op
namen. Dat is de VARA kwalijk
genomen en in „Dagje ouder"
verleide Peter van Halm giste
ren waarom hij eerst deze
avond het VARA-herdenkings-
programma kon presenteren.
Zijn verklaring klonk plausibel.
Manders maakte rond honderd
tv-programma's voor de VARA
en daaruit een verantwoorde
keuze maken en tot een geheel
monteren is werk van maanden.
Het resultaat van dat maanden
lange werk stemde ons weemoe
dig. Omdat er getoond werd
wdk een enorme tv-artlest „Do-
rus" was. Hoe hij al heel vroeg
baanbrekende ideeën over t.v.-
amusement had en hoe hij, tot
in zijn laatste show. bewees
over een blijvende originaliteit
te beschikken.
programma van gisteren
moet over een tijdje nog eens
herhaald worden. Als de spijt
om Manders's menselijkerwijze
gesproken te vroege heengaan
niet meer zo gevoeld wordt. Als
alleen de bewondering om die
aparte humor en dat enorme
vakmanschap tellen zal...
Dat
Erg goed: VARA's Dagje Ouder.
Behalve vaste rubrieken en
o.m. de mededelingen van Peter
van Halm was de rubriek ge
heel gewijd aan plaats en taak
van de oudere mens in onze sa
menleving. Meer een program
ma voor jongeren eigenlijk die
met de neus gedrukt werden op
het waardevolle dat de groep
van ouderen te bieden heeft.
Jan Leijendekker tekende voor
Hun gewicht is geld waard, pro
gramma over jockey's, gesi
tueerd op de renbaan Duindigt.
Sfeerrijk, met een heleboel in
formatie van binnenuit. Maar
de basis was erg smal. Vrijwel
niets over het dier, geen woord
over doping....
VARA's Achter het Nieuws Inter
nationaal vertilde zich aan de
verhouding tussen de Neder
landse kerkprovincie en Rome
in een discussie die zich gaan
deweg hoe langer hoe verder
van zijn uitgangspunt keerde.
Voor het grootste deel werd de
zendtijd gevuld met nogal vrij
blijvend gepraat over semi-theo-
logische kwesties. Voor het me
rendeel in een vak-jargon dat
katholieke leken moeilijkheden
moest opleveren en „anders
denkenden" als geheimtaal
moest voorkomen.
Vg-
In zijn show praat Dick Cavett
vanavond met Danny Kaye.
Hoewel deze komiek de laatste
jaren vrijwel geen film meer
heeft gemaakt het laatst was
hij te zien als de voddenraper
in „The mad woman of Chal-
Üot" en slechts zelden meer
voor de televisiecamera staat
en dan nog als ambassadeur
van Unicef is deze thans 59-
jarige acteur populairder dan
ooit bij het publiek. Kaye is een
vriendelijk en geestig mens met
een warm kloppend hart waar
het kinderen betreft, vandaar
dat hij zijn artistieke carrière
eigenlijk te vroegtijdig afbrak
om zich geheel te wijden aan
het Unicef-werk, waarvoor hij
nu al jaren in een" ijltempo de
gehele wereld afreist.
Danny Kaye's carrière begon ei
genlijk pas toen hij "de tekst
schrijfster Sylvia Fine ontmoet
te met wie hij in 1940 trouwde.
Zij was de stuwende kracht ach
ter zijn artistieke loopbaan, zo
zeer zelfs dat er moeilijkheden
met de studiobazen kwamen
omdat zij te veel „inspraak" wenste bij de opnamen. Danny's film
debuut in „Up in arms" in 1943 leidde tot een groot aantal show
films meestal met Virginia Mayo als tegenspeelster en geflankeerd
door de Goldwyn-girls. Toen dit genre na de oorlog enigszins in dis-
crediet raakte zag men Danny in meer serieuze rollen, als sprook
jesverteller Hans Christiaan Andersen en als de gevluchte Jood Ja-
cobowski in „Me and the colonel". Algemeen beschouwt men zijn
veelzijdig optreden in James Thucbers „The secret life of Walter
Mitty" als zijn glansrol.
Ned. II 21.30 uur.
MORGEN
NEDERLAND I
r Fabeltjeskrant
r Journaal
r Bericht uit Israël
r De koning der Joden
r Tenslotte
r Journaal
r Achter het nieuws
r Hadimassa
r Twee voor twaalf
Een klein uur: U
r Journaal
r Teleac
NEDERLAND II
18.55 uur Fabeltjeskrant
19.00 uur Journaal
19.05 uur De laatste sporen
19.30 uur Nancy (tv-serie)
20.00 uur Journaal
20.15 uur Wereld op wielen
20.50 uu De ring (tv-fihn)
22.20 uur Uit de kunst
NOS
23.00 uur Journaal
kleur.
RADIO
HEDEN
HILVERSUM I
IS.00 (S) Dicht ensemble 18.34 Op
man at. Praatje, 18.30 Nieuws K
Weirelfiipanorarna 18.50 Muziek -
het Leger der Heils; 19.05 (S) Kc
DANNY KAYE
Calimero
Als Calimero. het kleine kuikentje, op school een gedichtje niet goed
opzegt krijgt hij straf.
Ned. I 19.05 uur.
Wat een familie
Peter ziet zijn kampeer-weekend in het water vallen als hij de favo
riete vaas van zijn moeder per ongeluk breekt. Zijn broers en zusjes
besluiten moeder over de eerste woedeaanval heen te helpen, waar
door Peter misschien toch weg mag.
Ned. I 19.10 uur
De onverschrokkenen
Brian Darrell moet Ellen McKay verdedigen die beschuldigd is van
moord op haar echtgenoot. Zijn gevoelens ten opzichte van de ver
dachte worden echter meer dan zakelijk.
Ned. 1 20.21 uur
Marty Feldman
Met Marty Feldman en The Golddiggers terug in de jaren 1925—1926
de tijd van o.m. Black Bottom. In a Little Spanish Town en Boola
boola.
Ned. I 21.25 uur
(Si Tijd vrij
0.06 (S) Kamermuzicl
1" muziek Pgr.) 00.30 (S
iuz.) 23.55-24.00 Nwi
HILVER8UM II
1S.00 Nieuws; 18.11 Radlojourna
18.20-08.30 P.P.: Uitzending vi
D.S. '70) ilfl.OO (S) Jeugd en riln.
19.25 De gesproken brief. IKOR
19.30 Kleur: vragen rondom schril
en samenleving. AVRO
Nieuws ilO.Aó <S'
oratorium van H
dto Kamerorkest
ten 22.80 Hoe verander lk de wei
in 25 minuten?: Licht programi
22.55 Mededelingen 23.00 Nieuw
33.10 Radiojournaal 33.20
zonder podium: serie uitzer
over lvktronfsche muziek
MORGEN
S.40 Voor de huist
zieken
.12.00 (S) Van 'twaalf tot twee: ge
rieerd programma (12.33 Wij
het land; (12.26 Mededelingen t.
land -en -tuinbouw: 12.30 Nieu
OG.41—(12.50 Actualiteiten13,(
13.05 Raden maar...) 14.00
lode: Het
li kien -'. erh:ia
van Jezus van Nazarc
dracht en muziek 16.00 Nie
(Si Interlokaal op vrijdag: muz'kai GE
muziek. 17 25 Voor de kindei
7.32 Ac
17 3
Ir. Manusama vanavond in het programma Oordeel, vooroordeel
Oordeel, veroordeel
Vanavond in het programma over een aantal ethische minderheden in
ons land, een discussie tussen Frieda Tomasoa de hoofdpersoon uit
het vorige programma prof. Verkuyl, tegenstander van een Vrije
Republiek der Zuidmolukkers en ir. Manusama.
Ned. I 22.35 uur
Laurel en Hardy
Stan en Ollie haJen zich h«el wat moeilijkheden op de hals £fls ze uit
de gevangenis weten te ontsnappen.
Ned. II 20.35 uur.
Namens
In Namens Oost-Groningen worden de problemen van de arbeiders
de strokartonindustrie aan de orde gesteld. Een van hen is de heer
A. Luppens die vanuit zijn eigen situatie zal laten zien wat er in
deze streek mis is. Hij praat hierover o.m. met zijn collega's op de
fabriek in Nieuweschans. met de dominee en met een onderwijzer
in zijn woonplaats Drieborg.
Ned. II 20.55 uur.
HILVERSUM II
A/VRO: 7.00 NiC-uws 7.11 Ochtends;
nas-Wek 7.20 Dag met een gaai.te-
licht muziekprogramma -3."
Nieuws 8.1H Rad'l-ohournaal S.30—S.
De Groenteman) 9.00 (S) Wtassicte
muziek (gr.) 9.35 Waterstanden 9.40
(S) Oude en moderne klavecimbel-
Beursberichten. NOS: 12.00 J
,12.30 Overhel.
intormatie uit bim....
13 50 (S) Promenade-maitinc 14 .3 n'
Spiegel van Duitsland: ui forma:!» r>
en muziek utt de Bondsrepub: p
E.O: 14.55 Shofarmaandelijks ma-
gaizine van Israël 16.40 Perspectief:
korte n-erdenklng. VPRO: 16.00
VPRO-VriJdng
tage«. Interviews, commentaren, ha-
richten en telefonische react'
06.00 Nieuws 17.55 MWedeltngen.
HILVERSUM III
NCRV: 7.00 Nieuws 7.02 Negro Spiri
tuals c-n gospcloongs. 8.00 Nieuw
3.02 Jesus Christ Superstar. NOS:
9.0) Nieuws 9.03 Jan Cordu'
Show. met na. Europees Poppari*-
ment. 10.00 Nieuws 1002 De E.
00 Nieuws 11.02 D«
L7.00 Nle
BRUSSEL 3
112.00 Nleuwi
VPRO
2.03 The Joe Blot
uws 13.03 De F.-lts
16.02—18.00 Top-#
(Nederlands)
edellngcn en SOS-be
Lichte orkestm
kroniek 12.50 Bi
weerbericht en toneelagenda 1
Lichte muziek 13.56 Bvursbcrlct
14.00 Nieuws 14.03 Gewijde