VOOR
REISBUREAUS
ZAL DIT JAAR
DE ZON NIET
SCHIJNEN
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1972
DEN HAAG De voortvarendheid waarmee de noeste
Nederlander ter reisbureau toog om daar zijn hooggestemde
zomerse vakantie-idealen te verzilveren is niet meer. Zij
heeft plaats gemaakt voor een schroomvalige ingetogenheid
en een bescheidenheid die dan misschien wel siert maar voor
de verzamelde reisbureaus geen lucratieve zoden aan de
dijk zet. Zij pijnigen zich het internationaal georiënteerde
hoofd over deze toch wel onverwachte ommezwaai.
Zo
zijn
de
verwachtingen
Den Haag De proble
men waarmee de reisbu
reaus dit jaar kampen
zijn deze week aan de
orde geweest tijdens een
vergadering van de Alge
mene Nederlandse Vereni
ging van Reisbureaus
(ANVR), een overkoepe
lende organisatie waar de
meeste reisbureaus bij
zijn aangesloten. Daar
kwam vast te staan dat er
bij een aantal reisbureaus
wat de boekingen betreft
behoorlijk de klad inzit.
Uit de vergadering kwam
als totaalbeeld naar voren
dat de reisbureaus reke
ning houden met een te
ruggang van nul tot tien
procent ten opzichte van
vorig jaar.
Hieronder geven wij in
De voortvarendheid waarmee de Nederlander zijn reis boekt is
niet meer. Hij moet er nu eerst een dagje en een nachtje
slapen.
Met weemoed kijken reisbureaus terug naar de jaren toen het
nog goed was; toen pal na het opbergen van de kerstballen
opdringerige massa's aan de balie het nog juist verkondigde
„vrede op aarde" al weer geweld aan deden om zich te
verzekeren van een heilzaam plekje op dit ondermaanse.
Zij vlogen toen de pan uit, de veertiendaagse reisjes Rimini,
de arrangementen Torremolinos (het Costa del Solse lustoord
waar je zo af en toe ook nog Spaans kunt beluisteren) en het
weekje Londen.
Dit jaar is het echter mis. Goed, er kwam eind december en
begin januari een leuke golf reserveringen over de rijk befol-
derde balies stromen, maar die hield even plotseling op als
hij begon. Plotseling was het eb en de reisbureaus zitten nu
nagelbijtend af te wachten of er nog een keer hoogwater
komt. Zij zien dat zelf niet zo zitten. Bij vele reisorganisato
ren hoorden wij dat zij al blij zouden zijn als zij het boekings
niveau van vorig jaar halen. En dat is andere koek dan waar
op zij gerekend hadden.
De gestaag groeiende buitenlandse vakantiedrift van de Ne
derlander was de laatste jaren steeds goed geweest voor een
omzetvergroting van tien tot twintig procent.
Ook voor het zomerseizoen 1972 was daarop gemikt. Maar nu
blijkt dat er danig de klad is gekomen in de buitenlandse as
piraties van de landgenoten. De sukkelende economie heeft de
inhoud van de vakantiebeurs flink aangevreten. Er valt dus al
niet meer zoveel uit te geven. Dat heeft een fors aantal Ne
derlanders er blijkbaar toe geïnspireerd om die beurs van een
flink en uiterst moeilijk te openen hangslot te voorzien. Zij
willen eerst nog maar eens bekijken of en zo ja waarvoor ze
die beurs willen opentrekken. Dat zijn althans de veronder
stellingen van de diverse reisorganisatoren die wij naar hun
bevindingen vroegen.
ZUINIGHEID
De krappere financiële armslag heeft het zuinigheidsimago
van de Nederlander, dat de laatste jaren vooral op vakantie-
gebied aan het vervlakken was, weer wat gestalte gegeven.
Het eigen vervoer prevaleert bij de vakantieganger 1972. Ne
derlandse Reisvereniging en Hotelplan kunnen dat duidelijk
merken aan de belangstelling die er voor hun autoplannen be
staat. En dat gaat merkbaar ten koste van het charterver-
voer.
De belangstelling voor de charter, jarenlang een geheide
hoogvlieger als vervoermiddel, is zo matigjes dat sommige
reisbureaus onomwonden het woord „zorgelijk" in de mond
nemen, wat in de praktijk wel eens zou kunnen betekenen dat
er het nodige geannuleerd moet gaan worden. Moeilijk (maar
dat is een proces dat al wat jaren aan de gang is) gaat het
eveneens met de treinen, hoewel het die verhoudingsgewijs
toch nog wat meer naar den vleze gaat dan de chartervluch
ten.
Dat komt misschien door de opvatting van vele Nederlanders
om dit jaar het buitenland eens niet te ver van Nederland te
zoeken, maar in buurlanden als Duitsland, België en Luxem
burg. En dat zijn toch in doorsnee landen die gemakkelijker
per trein dan per vliegtuig te bereiken zijn (de auto even bui
ten beschouwing gelaten).
Het toegenomen prijsbewustzijn manifesteert Zïctt ook in de
keuze van de accommodatie en in het tijdstip van vakantie.
De Nederlandse vakantieganger heeft het zuinige oog en de
berekende voorkeur laten vallen op bungalows en apparte
menten, waarin je met velen en tegen een betrekkelijk zacht
prijsje onder dak kunt zijn. Verder probeert hij, als het maar
even kan, ook het hoogseizoen te ontwijken. Hij boekt het
liefst voor het voor- of naseizoen, dat aanmerkelijk lagere
prijzen kent.
Dit alles maakt het uiterst twijfelachtig of voor de reisorgani
satoren dit jaar de zon nog gaat schijnen. Aan hun omzetver
groting komen zij niet toe - de vraag is zelfs of zij de omzet
van vorig jaar halen - en er is een gerede kans dat er gean-
het kort de indrukken
weer van een aantal reis
bureaus waarmee wij
spraken.
Centouri Sunliner stelde
duidelijk dat 1972 geen
goed jaar zou worden,
maar maakte zich voor
het overige niet al te veel
zorgen. Men verwacht er
dit jaar veel last-minute
boekingen.
Hotelplan verklaarde ze
ker niet in juichstemming
te verkeren. Men hoopt op
het niveau van vorig jaar
uit te komen. Er was
daar een opvallend grote
belangstelling voor reizen
Nederland bereidt de reisbureaus dit jaar een koude douche.
nuleerd moet gaan worden. Iets wat doorgaans geld kost. Bo
vendien hebben vele reisbureaus, omdat zij de economische
bui toch wel een beetje zagen hangen, hun prijzen uitermate
scherp gecalculeerd waardoor de winstmarge niet al te groot
VERDER DENKEN
In deze onoverzichtelijke situatie worden de reisbureaus met
een ander probleem geconfronteerd. Zij moeten al weer gaan
denken aan het inkopen voor het zomerseizoen 1973, terwijl ze
nog niet weten waar ze wat 1972 betreft aan toe zijn. Moeten
ze meer of minder chartervluchten inslaan, moeten ze minder
hotelbedden en meer appartementen inkopen?
Wie het weet mag het zeggen. Van de economen krijgen ze
het antwoord in ieder geval niet. De een zegt dat Nederland
in 1972 uit de economische put geraakt, de ander houdt het op
1973.
Er zit voor de reisbureaus niets anders op dan af te wachten
tot het eind maart is. Dan moet de klap gevallen zijn, dan
De vakantieganger doet het dit jaar zuinigjes aan. Zijn berekende voorkeur gaat daarom uit naar
het eigen vervoermiddel en naar goedkope accommodatie.
weten zij waar zij aan toe zijn. Ergens gloort er toch nog eni
ge hoop dat het mee,zal vallen, dat de Nederlander zich zijn
buitenlandse vakantie niet laat ontnemen. Reisbureau Eurotex
wijst op een verandering in het boekingspatroon. Men holt na
Kerstmis niet meer ijlings naar een reisbureau uit angst dat
iedere dag die men later gaat een onherroepelijke streep door
de vakantieplannen haalt.
De Nederlander is een zo ervaren reisbureaubezoeker gewor
den dat hij heus wel weet dat ook in een wat later stadium
zijn vakantie-intenties deugdzaam vervuld kunnen worden.
En de Nederlandse Reisvereniging ziet het evenmin zo som
ber al zijn de resultaten tot nu toe inderdaad niet groots. „Er
moet, gezien de grote belangstelling voor onze programma's
en de talloze verzoeken om informaties, nog een heleboel in
zitten. En dat zou er allemaal nog best eens uit kunnen ko
men, wanneer het op het loonvlak allemaal wat rustiger is ge
worden."
„Er is de laatste tijd nogal wat te doen geweest over een
aantal CAO's - denk maar eens aan de metaalsector - en dat
heeft de mensen misschien wat onrustig gemaakt. Zo in de
trant van „laten wij eerst maar even de kat uit de boom kij
ken." Nu die onrust wat wegebt komen de mensen misschien
Ook Centouri Sunliner ziet de onrust rondom CAO's en de ha
venstakingen als een mogelijke oorzaak van de terughoudend
heid. „De situatie van het ogenblik zou wel eens in de hand
kunnen werken dat er veel op het laatste ogenblik geboekt
wordt. Wij leven in een tijd dat je wel kunt overzien of je
over een week geld hebt maar niet of dat over drie of vier
maanden het geval is. Maar dit is niet meer dan een veron
derstelling. Misschien komen de mensen wel helemaal niet of
blijven zij in Nederland."
EIGEN LAND
Die laatste mogelijkheid moet Inderdaad niet uitgesloten wor
den. Nederland mag zich in een warme belangstelling van de
bloedeigen inwoners verheugen. Dat blijkt uit de boekingsre
sultaten die de diverse provincies inmiddels al geboekt heb
ben voor het komende seizoen.
De Provinciale WV Limburg weet te melden dat 1972 een erg
goed seizoen gaat worden. Er zijn veel aanvragen voor inlich
tingen binnengekomen en daarnaast is er al erg veel geboekt.
De bungalows zitten in het hoogseizoen al berstensvol, de ho
tels en pensions zijn goed bezet.
In Drenthe hoeft men tussen begin juli en half augustus niet
meer te proberen een plaatsje te krijgen in bungalow, hotel of
pension. Een incidenteel gaatje daargelaten. Deze plezierige
resultaten worden niet alleen toegeschreven aan het verlangen
bij de Nederlander naar een goedkopere (dus binnenlandse)
vakantie. De WV Drenthe veronderstelt dat ook het goede
weer in 1971 daar het zijne toe heeft bijgedragen.
Gelderland, de laatste provincie die wij onder de loep namen,
maakte gewag van een sterk groeiende belangstelling. De
grootste opvangmogelijkheden daar. campings en bungalows,
zijn voor zeven maanden verzekerd van een goede bezetting.
De reisbureaus mogen de animo van de Nederlander om hun
moedelijk vanwege de dan
lagere prijzen. Spanje is
ook in 1972 de grote top
per bij Hotelplan. Euro
tex, het reisbureau met
het imago van lage prij
zen, ligt gelijk met vorig
jaar. ,,Onze lage prijzen
hebben ons niet kunnen
redden. Wij hebben waar
schijnlijk wel wat klanten
gekregen die vroeger bij
wat duurdere reisbureaus
boekten, maar waar
schijnlijk hebben wij ook
een groep mensen verlo
ren. De groep namelijk
die onze goedkoopste rei
zen boekte, maar die dat
dit jaar net niet kan op
brengen.
Airtour Nespanda mikt
ook op een gelijkspel met
vorig jaar. Ook hier veel
boekingen in voor- en na
seizoen. Spanje doet het
goed, vooral Mallorca en
Costa Brava. Costa del
Sol doet het wat minder,
waarschijnlijk omdat het
wat te duur is. De Costa
del Sol ligt verder van
Nederland dan Costa Bra
va en Mallorca, waardoor
de reiskosten er naar toe
hoger zijn. Ook Roemenië
ligt goed in de markt.
Sporthuis Centrum spreekt
van een tegenvaller. Voor
al het voorseizoen loopt
slecht. Daar staat echter
tegenover dat hun binnen
landse aanbiedingen op dit
moment al mudvol zitten.
Nederlandse Reisvereni
ging wil het allemaal
eerst nog maar eens even
afwachten. Men heeft goe
de hoop dat er deze
maand en in maart nog
behoorlijk wat geboekt
wordt. Wijst op de op
komst van Griekenland,
ook al zitten de kolonels
nog altijd op de Olympus.
geminiseerde vakantiecenten in eigen land uit te geven dus
niet over het boofd zien.
In hoeverre Nederland het gaat winnen van gevestigde buiten
landse vakantiebestemmingen als Mallorca, Costa Brava, Ita
liaanse Riviera en andere zuidelijke regio's moet nog maar
worden afgewacht. Maart lijkt voor de Nederlandse reisbu
reaus een maand te gaan worden van „Let us pray together."
Als schrale troost kan wellicht gelden dat zij niet de enigen
zijn die het moeilijk hebben. Want in Engeland, het bolwerk
van stakingen, werklozen en kaarsverlichting, staan de zaken
er voor de reisbureaus ook niet gunstig voor. Waarschijnlijk
zelfs slechter.
HENK BOL
Het buitenlandse zonnetje dat de Nederlander jaarlijks held*'
voor de ogen staat wordt dit jaar overschaduwd door een kleine
reisbeurs.
