Herv. Synode over „dood is dood'' Parochies over vieringen in vastentijd Versobering wezenlijk ook bij welvaart Korte metten KERK EN WERELD Vrij vasten niet voor Derde Wereld Mgr. Simonis in vastenbrief: UW MENING BURGERLIJKE STAND PAGINA 6 LEIDSE COURANT ZATERDAG 19 FEBRUARI 1< In de hervormde synode komt volgende week een theolo gisch stuk van prof. dr. H. Berkhof aan de orde, dat stelling neemt tegen de „dood-is-dood-gedachte", zo als deze door de Groninger studentenpredikant ds. M. A. Krop in televisieuitzendingen is geuit. Het stuk is op ver zoek van het moderamen van de hervormde synode opgesteld. De dood-is-dood- gedachte wordt in de concept- verklaring verworpen als een misvatting, die door Gods genadig handelen is achter haald. In de inleiding stelt prof. Berk hof dat eeuwenlang in de christelijke prediking en zielszorg een sterke nadruk is gelegd op de dood. Mede als reactie daarop is er in ons land na de oorlog buiten, maar ook binnen de kerk als bij stille afspraak zo weinig mogelijk over de dood ge sproken. Die ban is echter sinds kort gebroken. In allerlei kringen komt de neiging tot uitdruk king, om sterven en dood nuchter onder ogen te zien. Daarmee werd een taboe doorbroken, waarvoor wij dankbaar mogen zijn, aldus de inleiding. In het gesprek over dit onder werp, zo zegt de conceptver klaring is ook de uitdrukking ,,dood-is-dood" gevallen, waarmee het gevoelen tot uitdrukking wordt gebracht dat met het sterven alles zou zijn afgelopen. POSITIEBEPALING Dat heeft aan het gesprek bin nen de kerk een grote fel heid gegeven en naar het lijkt velen doen twijfelen aan de zekerheid van het christe lijk geloof. Het gewicht van deze zaak en de wijdverbrei de verontrusting dwingen er toe, dat de generale synode van de hervormde kerk aan deze discussie met een posf- tiebepaling zal bijdrager.. In de studie die vanuit de raad voor kerk en theologie is verricht, heeft prof. Berkhof aandacht gegeven aan het moderne levensgevoel, waar in voor leven na de dood geen plaats meer schijnt te zijn. Van daaruit is gewerkt naar antwoorden op de vraag wat vanuit het christe lijk geloof over de verwach ting van het persoonlijk leven na de dood kan worden ge zegd. De conceptverklaring geeft voornamelijk drie ervaringen en overtuigingen aan, die het de christelijke gemeenten on mogelijk maken, om het dood-is-dood als laatste waarheid te beschouwen. Deze ervaringen en overtuigingen zij betrokken op God, op Christus en op de Heilige Geest. De praeses van de hervormde synode, ds. J. C. H. Jorg, zei in een persconferentie, dat het in discussie nemen van dit stuk een voorbeeld is van de wijze waarop de hervorm de kerk tucht uitoefent. De synode zet een predikant, die een andere mening verkon digt, niet uit de kerk heeft daarvoor zonder één van on deraf begonnen leertuchtpro- ces ook niet de bevoegdheid maar probeert het pro bleem dat is opgeworpen, diepgaand vanuit zijn achter gronden en vanuit de bijbel te bespreken. De Italioanse vereniging voor echtschei ding heeft in Rome het Paleis van de Kanselarij bezet om te protesteren tegen het Vaticaan, dat in de strijd tegen de echtscheiding teruggrijpt op een overeen komst uit 19,29 toenmalige fascistische regering. In de Kanselarij is de Sacra Rota gevestigd, het Vaticaanse Hof, dat beslist of in de kerk gesioten huwelijken al niet geldig zijn. De politie heeft de demonstranten, die poppen mee- priester en verwijderd. De centrale kerkeraad van" de hervormde gemeente te Hilversum heeft van een be leidscommissie het advies gekregen om op de plaats van de door brand verwoeste Oude Kerk een kerkgebouw voor achthonderd tot duizend personen neer te zetten. De indeling en inrichting van het gebouw zal zo moeten zijn dat het ook gebruikt kan worden voor onder meer mu ziekuitvoeringen, vergaderin gen en gemeente-avonden. - In een herderlijk schrijven heeft de aartsbisschop van Santa Fé, mgr. Zazpe, scher pe kritiek geuit op de rege- ring van Argentinië. Volgens de bisschop is men na zes jaar revolutie, nog niets ver der gekomen. Hij spreekt van ,,een klimaat van frus tratie" en beschuldigt de militaire macht ervan aan de macht gebleven te zijn, zonder beloften in te lossen en zender het volk aan de revolutionaire ontwikkeling te laten deelnemen. In een brief aan alle bis schoppen over de hele wereld heeft de prefect van de con gregatie voor de katholieke opvoeding, kardinaal Gabriel Marie Garrone, meegedeeld dat op 23 april de negende wereldgebedsdag voor gees telijke roepingen, april de negende wereldgebedsdag voor geestelijke roepingen wordt gehouden. De kardi naal spreekt de hoop uit dat de dag voor alles, een de monstratie van geestelijke aard zal zijn voor alle roe pingen tot een bijzondere wijding". Binnenkort zal de Italiaanse rijksmunt Vaticaanse mun ten ter waarde van tweehon derd miljoen lire uitgeven. Het Vaticaan heeft op grond van het verdrag van Latera- nen als souvereine staat het recht op eigen munten. De geldstukken, ter waarde van 500, 100, 50, 20, 10, 5, 2 en 1 lire dragen de belddenwaar van paus Paulus VI en het jaartal 1971. Met betrekking tot de veertig dagentijd, de Goede Week en Pasen is er in het bisdom Rotterdam een enquête ge houden, waaraan honderd vijftig parochies hebben deelgenomen. In het service katerntje van de dekenale dienst voor liturgie en kerk muziek v.on Den Heng wor- vens uit de enquête gepubli ceerd. Deze gegevens zijn onueind aan de iweedc a«le vering van de Rotterdamse Servicemap Liturgie. Gebleken is dat in verschillen de paroch es de groei naar Pasen duidelijk geprogram meerd is. maar da: iet moeilijk blijkt om op Palm- zondag voor één thema te kiezen. Veel parochies heb ben van de liturgieviering tot nu toe een mengsel ge maakt van palm en passie. Wat Witte Donderdag betreft blijkt de voetwassing steeds meer te verdwijnen. Men zoekt andere oplossingen in dé sector dienstbaarheid door fruit en geschenken voor zieken en bejaarden te geven, door paaspakketten naar missionarissen te stu ren, door bloemstukjes met een paasgroet naar zieken te sturen, door aan te dringen op een hernieuwd begin van het charitatief werk in de parochie. De ondervraagden toonden zich voorstander voor het meer bezinnende dan feestelijke karakter van de eucharistie op Witte Don derdag. De voorkeur van de onder vraagden ging uit naar eer gelezen passieverhaal op Goede Vrijdag, liefst onder broken door samenzang, or- Wat de Paasnacht-viering be treft vonden nogal wat on dervraagden de lange duur een bezwaar. De vele lezin gen vinden meerderen nog steeds een struikelblok. In het Haagse service-katerntje worden enkele suggesties ge daan om tegemoet te komen aan de bezwaren rondom de paasnacht-viering, door bij voorbeeld van het ontsteken van het paasvuur een „in drukwekkend schouwspel" te maken als beeld van de Ver rijzenis. Op paaszondag zou men dan het accent kunnen leggen op water en doop als beeld van de Verrijzenis. „De christenen van de derde l£reld kunnen tijdens de vastenperiode niet in vrijheid vasten, zij zijn gedwongen het hele jaar door te vas ten", zo heeft de Chileense kardinaal Raul Silva Henri- quez, aarstbisschop van San tiago, verklaard in een open brief aan de Nederlandse De kardinaal zegt dat de be voorrechten pas waarlijk zul len vasten wanneer zij de ketenen van onrechtvaardig heid verbreken, en het juk verwijderen dat hun ver drukte broeders onverdiend hongerig, naakt, onwetend en ziek en ellendig houdt. De i de derde we reld menen dat hun broeders in de meest ontwikkelde lan den niet voldoende rekening houden met de bewonderens waardige logica van het evangelie". De kardinaal zegt te hopen dat er op de komende wereldcon ferentie voor handel en ont wikkeling (Unctad-3) een op lossing zal worden gevonden. Op die conferentie moet de stem van de hongerende vol keren worden gehoord en moeten de :ke landen belo ven een wei d te gaan bou wen die ,,aan de arme Laza rus zal toestaan aan dezelfde tafel te gaan zitten als de rijke", aldus de kardinaal. (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM „De mens in bekoring," Is de titel van de vastenbrief, die de bisschop van Rotterdam, mgr. dr. A.J.Simonis bij gelegenheid van de „veertigdagentijd 1972" heeft doen uitgaan. Zoals bekend heeft het epis copaat sinds een tweetal ja ren afgezien van het publice ren van een dergelijke brief. De omstandigheid, dat hem herhaaldelijk het verzoek be reikt om op het vlak van de verkondiging meer van zich te laten horen, heeft mgr. Si monis evenwel doen beslui ten toch enkele gedachten te verwoorden bij het begin van de vasten. Anders dan voorheen wordt daaraan niet het voorlezen via de kansel gekoppeld. Het wordt aan de priesters over gelaten de brief onder de aandacht van de gelovigen te brengen hetzij door voorle zing, hetzij via schriftelijke verspreiding dan wel via verwerking in een preek. Voor degenen, die daarop prijs stellen laten wij de vol ledige tekst hier volgen: „Wanneer wij horen spreken over de mens in bekoring, dan komt dat sommigen mis schien wat onwerkelijk voor. Voor menigeen roept het woord bekoren wellicht ook herinneringen wakker aan een verleden, waarin de be koring op een soms wat kin derlijke wijze in het middel punt van de aandacht stond. Voortdurende keus Toch moet het verhaal over de bekoring van de mens, ook van de nieuwe mens die Je zus is, ons tot nadenken stemmen. Dat wij bekoord worden lijkt iets te zijn dat met het menselijk bestaan zelf gegeven is. Of je nu oud bent of jong, gehuwd of on gehuwd, in bijna alle om standigheden van het leven staan wij aan bekoringen en beproevingen bloot. Voortdu rend staan wij voor de keuze tussen goed en kwaad. Vaak weten wij wel wat eigenlijk goed voor ons is, maar we vinden het te moeilijk. En wat ons aantrekkelijk voor komt. daarin verbergt zich dikwijls het kwade. Vanuit het verleden zijn wij misschien geneigd in de be koring alleen maar iets ne gatiefs te zien, iets waarvoor men bang zou moeten zijn. In feite betekent de bekoring ook een uitdaging, een op de proef stellen van onze ge zindheid. Zo lijkt de bekoring van Adam en Eva, van de mens, hierin te bestaan, dat God wil onderzoeken of zij bereid zijn aan Hem gehoor te geven of niet. In die lijn ligt ook de beproe ving van Abraham. Wanneer hem gevraagd wordt, zijn eniggeboren zoon Isaak te of feren, dan wordt de waar achtigheid van zijn geloof in Jahwe's belofte op de proef gesteld. Iets dergelijks vin den wij ook bij de bekorin gen van het joodse volk in de woestijn en bij Jezus. „Hij wordt door de Geest naar de woestijn geleid, zo lezen we, om door de duivel op de proef te worden ge steld." Gezindheid Goed beschouwd betekent de bekoring dus veelal een be proeven van onze gezindheid, namelijk hoe wij staan te genover God en zijn wil. Wat wordt ons nu aan het be gin van de veertigdagentijd verkondigd? In het verhaal van de zondeval horen wij hoe Adam en Eva eigenlijk bekoord worden aan God ge lijk te willen zijn in de ken nis van goed en kwaad. zeggen, Het verhaal wil dat het gehei mens zijn, en daarom ook de vraag wat goed en kwaad voor ons is, van God uit be paald worden. We zijn im mers door Hem geschapen. Dat de mens echter van de verboden boom eet, dat bete kent dat hij zichzelf tot norm wil zijn, omdat hij zich in de vraag naar wat goed is en kwaad, niet door Gods be doeling wil laten leiden. Zo komt hij ertoe het kwaad te kiezen alsof het goed is. Daardoor misbruikt hij zijn vrijheid en valt in zonde. In dit verhaal staat de mens in bekoring ten voeten uit gete kend. Onszelf vinden wij hierin terug. Steeds opnieuw immers staan wij voor de bekoring, om bij de vraag wat goed of kwaad voor ons is, ons eigen beperkte inzicht tot maatstaf te maken; ter wijl wij ons op de eerste plaats zouden moeten laten leiden door Gods inzicht en zijn bedoeling met ons. durende en ernstige levens- opgave. Het is een opdracht die alleen maar vanuit een houding van luisteren kan vervuld worden. Voor ons Christenen betekent dit uit eindelijk, dat wij ons bid dend voor God en zijn bedoe ling met ons openstellen. Al leen zó leren wij ontdekken wat hier en nu van ons ver langd wordt. Het voorbeeld bij uitstek van deze gebedshouding vinden wij bij Jezus, die evenals wij bekoord, beproefd wilde wor den. Hij wordt bekoord om als de Zoon van God niet de weg van het lijden en de vernedering te kiezen, maar de weg van de minste weer stand, de weg van macht en succes, van bezit en roeke loosheid. Wezenlijke plaats Het lijken bekoringen, die ook op ons van toepassing zijn. Wij weten goed genoeg dat de begeerte naar macht en bezit, de neiging tot opper vlakkigheid en gemakzucht, een grote invloed op ons kunnen uitoefenen. Daardoor kunnen wij vaak nog maar moeilijkheden inzien, dat ook het lijden, onthechting en so berheid een wezenlijke plaats in ons leven zullen in nemen, wanneer wij althans ernst maken met onze op dracht om Christus na te volgen. Het streven naar technische ontwikkeling en het bevorde ren van de welvaart behoren tot de opdracht die de Schep per ons heeft toevertrouwd. Dat wij het goed hebben, be tekent wel degelijk een ze gen. Niemand zal echter ont kennen dat het streven naar welvaart ook grote bekorin gen kan inhouden. De wel vaart kan zelfs een vloek worden, wanneer het wei-zijn van onszelf en anderen daar door bedreigd wordt; wan neer wij zouden vergeten hoe God zelf zijn zorg voor ons wei-zijn in Christus betoond heeft. onze welvaart gaat delen, legt ons voor de toekomst noodzakelijkerwijze versobe ring en onthechting op. Wij moeten ons daarom vrijwil lig beperkingen opleggen I bate van onze verre naast: In dit licht zal de vastenactie voor ons geen vrijblijvende zaak mogen zijn, maar plicht; tegelijk is zij middel om Christus ook in zijn onthechting na te vol gen. Broeders en zusters! Bij alle bekoringen in ons leven moet Jezus' houding ons voor ogen staan. Tot driemaal wijst Hij op het Woord van God dat in alles onze leidraad moet zijn: „De mens leeft immers niet van brood alleen." „Gij zult de Heer Uw God niet op de proef stellen," zegt hij verder; en ook: „De Heer uw God zult ge aanbidden en Hem alleen dienen." Net als in het verhaal van de zonde val worden hier God en zijn Woord als norm van hande len voorgehouden. Daardoor laat Jezus zich leiden. Op het eerste gezicht schijnen j de bekoringen op Hem geen vat te hebben. Toch weten 1 wij dat de bekoring om het j lijden en de dood te ont vluchten voor Hem reëel is geweest. Veel vragen Natuurlijk liggen hier voor ons veel vragen. Je kunt gemak kelijk zeggen dat God ver langt dat wij goede mensen zijn, dat wil zeggen dat wij de liefde tot Hem en onze naaste in praktijk brengen. Maar het is lang niet altijd eenvoudig om uit te maken wat de liefde van ons vraagt in de concrete omstandighe den van het leven. Daarom betekent het volgen van ons geweten een voort- Leefmilieu In dit verband krijgt ook Je zus' bekoring tot vermetel heid en roekeloosheid en bij zondere actualiteit. Met steeds meer aandrang wijzen wetenschapsmensen ons op de bekoring om niet de gren zen van onze mogelijkheden te willen zien. Ze waarschu wen ons daarbij dat een bru tale uitbuiting van ons na tuurlijk leefmilieu niet onge straft kan blijven. Maar afgezien daarvan: alleen al die dwingende eis dat de z.g. derde wereld meer in Waakt en bidt In de Hof van Olijven zal Hij bidden dat de kelk van het lijden aan Hem mag voorbij gaan. Maar Hij voegt er on middellijk aan toe: „niet mijn wil, maar Uw wil ge schiedde." Om dan tot zijn leerlingen en tot ons te zeg gen: „Waakt en bidt dat ge niet op de bekoring ingaat." Bedoelde Hij dit ook niet, toen Hij ons leerde bidden: „En leid ons niet in beko ring?" Jezus'eigen gebedshouding maakte dat Hij voortdurend op het kennen en volbrengen van de wil van zijn Vader gericht stond. Zijn voorbeeld is voor ons een licht, wan neer ook wij bekoord wor den; wanneer ons geloof, onze trouw en onze bereid heid ons voor anderen in te zetten op de proef worden gesteld. Als bisschop meende ik er goed aan te doen deze ge dachten aan het begin van de 40-dagen tijd te onderstre pen. Mogen wij in de komen de weken meer dan anders leven in verbondenheid met het lijden van Christus. Dan zal Hij ons ook doen delen in de vreugde van het nieuwe leven van Pasen." Weinig sympathie Als het bericht in uw blad van 14 februari over die moeder uit Al phen die met een kind in le vensgevaar, met de auto op weg naar het ziekenhuis in Leiden, een proces-verbaal en ook nog dood v een veroordeling kreeg omdat °P "et eind ze te snel zou hebben gereden op waarheid berust, waar ik niet aan twijfel, zullen er weinig mensen te vinden zijn_ die sym pathie op kunnen brengen voor de politieman die dat nu zo no dig vond. Ik ben benieuwd of minister Van Agt, die niet zo'n noodzakelijke reden had om de maximumsnel heid verre te overschrijden ook een veroordeling krijgt. Als de politie toch proces-verbaal op wil maken en veroordelingen moeten vallen „omdat er nu eenmaal overtredingen zijn be gaan" laat ze dan meer aan dacht schenken aan andere snelheidsmaniakken en dan vooral letten op bromfietsra cers, ook al is er dan om be paalde redenen geen maximum snelheid". L. N. Voorhout kapittel van Haarlem bijeen om een aanbevelingslijst van drie personen op. te stellen. Het re sultaat was, dat de volgende na men naar Rome werden opgege ven: Mgr. G. C. van Noort De ken van Amsterdam, H. J. M. Taskin, president van Warmond en L. Westerwoudt, plebaan te Haarlem. noemd werd die niet op de kan- Daarop volgden enkele weken van Niets nieuws flet is niet de eerste of de tweede maal, dat een Bisschop in de Nederlandse Kerkprovincie be- didatenlijst stond. Hetzelfde heeft zich, nog niet zo lang geleden, in het bisdom Haarlem voorge- mgr. Aengenent i '32 kwam het spanning en toen opeens kwam uit Rome het bericht, dat de Paus geen dezer drie eerbied waardige mannen had uitgeko zen maar de Deken van Hoorn, J. P. Huibers. c Deze benoeming wekte even le emoties als we kort gele: in de beide andere bisdomn hebben opgemerkt. Maar er niets tegen te doen en op 11 bruari 1933 is Den J. P. Huibfi in de Kathedraal te Haarlem Bisschop gewijd. Mgr. Huibers dus ook buiten het kapittel bisschop geworden. Maar niemand zal ontkennen J. P. Huibers gedurende n dan een kwart-eeuw een v treffelijke bisschop van Haarl is geweest. P. J. Aarts, i Noordwijkerho Schandalig Ik las in uw blad met verontwaar diging over de bekeuring van een angstige moeder die zg. te hard reed. terwijl haar kind in levensgevaar was. Welke moe der zou dit niet gedaan hebben? De vrouw van deze getrouwde politieman soms? Ik vind dat deze uitspraak achter het IJze ren Gordijn thuis hoort maar niet in ons vrije Nederland. Ook dacht ik dat het politiekorps er was om mensen in nood te hel pen. Dat propageert zij immers toch altijd? Al met al een schandalige uitspraak. S. Brakel te Wassenaar. ALKEMADE GEBOREN. M. W. d. van G. P. J. Wee Olyerhoek Jeroen F. M. z. van C. C. Hoogeveen en M. J. H. Timmer. OVERLEDEN: M. C. de Wit (83). BOSKOOP GEBOREN: Marcus z. van Matthijs Wamaar en Alida van der Zwaard, Richard FrancLscus z. van Dirk Krult en Marts Paulina Margaretha Hofstede. Jan Pleter, z. n Adrlanus Johannes de Lange en line Wupke Bijl, Mar kei. ,W B. J. J. Bonnet i Engelina dr v: S. Govt G. Scholte E. P. i Y. C. M. Nederpcl. i Adrlana Groo- Gljsbert Zuider- i S. Zandvliet, Remco Alida ■s zn v: T. A. M. Mooijekind Graaf. Peter zn v: P. Kulpc J. Nleboer. Judith Rafaël dr v: G. J. G. M. Coster A. S. M. Zandvliet. Robert zn v: M. Moraal M. Noort. Marle-Julle Nicoline dr v J. G. M. WlUox E. J. M. van Lijden. Dennis zn v: J. W. Aartse G. P. van der MeU. BoudewIJn Johannes zn v: G. F Meyer Rannefl - 85. J. F. W. Beerenf Scherpenzeel 72. C. I A. Bctt 69. J. J. A. Plu ~i. M. G. M. SI ■man (87 SebasUanus Mar reteeg (59>. Mariska dr v: C. G. J. van K. de Jong; Odilé dr. v: L. H. Matthijs zn Gelder. Maurice H. C. Dijk. Ronald z C. van Dulnke Gelder Beerenfenger 78. V. Turenhout M. Dubbeldeman 93. LEIDERDORP GEBOREN: Li T. de Roode M. Robert zn v: A Mourlts. Stéphan i C J. M. ïelseus Andreas zn Wetering M. .1. F. veld G.HPVB V J. S. van Amsterdam M. C. Vogel. Tirza Claudia dr v: C. rller E. K. Leuerlng. Michel zn v: A. M. van Heerlngen J. van TeU- C. Bos. Elizabeth Christina There dr v W. J. A Jansen M. C. Hou Elisabeth Marin dr v: P. J Noordmnn M van den Berg. Mn Daalwljk I. G. Patrick W ZIJIst ann Wllhelmina Jo« ZHIstra A M. 'udlth dr v: P J u.: p"c!"de*V ■gen Irene Fran 1 E. Verb.osei M L. A. Jonkhelm. Dlmltry. r m J. P Hop en C. A. Nieuw OVERLEDEN: Jan Pleter Scl IJ (51). r"J GEHUWD: Johan A. Steinz (J R.jn«18> peifc)I 1... xu. C n der MelJ. H. H. M. E Hessllng. J. N. cn van P. H. Kitty Y. d v. Welssn De Vries. H. T. M. I [1, _en Bosch. H. P en W. M. Ondertrouwd: '5* C. en Vogelenzang. M. S. I R Overleden: Hiddcma. W. A WOUBRUGGE - Geboren V M. J. J. RIJgers C. Paauw C. Land- m"le dr v: J. Sehe-k "cllne-Qolrlne dr v: II. Gehuwd: M de Jong en J. A. Ro- mljn. B. Thelen en M. H. M. Stra- ver. J. E. C. van Arkel en C. C. M. den Edel. F. R. Merlcus en J. Valk. J. W. Cuperus en K. U. Sljthoff, H. N. A. M. (19). dijk. Cornells, en: de na Elisabeth: Jacob, der Helden. Dirk Joh hon. Agatha Johanna. Dnderlrouwd: Goudkuil. Voskuilen. Margaret

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1972 | | pagina 6