Bob de Lange:
Toneeldaar moet je
niet over praten
Hou het scherm in 't oog
Bestseller van
Solzjenitsyn
in tv-versie
op het scherm
PIM
JACOBS
NAAR
TROS
Wie
ivordt
opera
ster '72
TERUGBLIK
Een volledig ontluisterde
en van zijn levenslust
verloste winkelier, ene
de Jager, moet lijdzaam
toezien hoe zijn dochter
Betty het naar het hoofd
is gestegen en dat zij
haar intrek neemt in het
van tante Victoria geërf
de buitenhuis. Ontred
derd kan de man zijn
nervositeit nauwelijks
de baas. Hij drijft op
zijn emoties. Eigenlijk
een beetje zielige heer
met het hart op de rech-
te plaats. Zo kennen we
hem van de tv.
^Daartegenover een mede-
firmant van een advoca
tenkantoor ene
Stroomkoning, zelfbe-
wust, joviaal, gul met
gunsten, uitermate ze
ker van zijn zaak, een
man die zichzelf en zijn
omgeving beheerst, een
man van karakter vol-
1 gens de rol in het gelijk-
namige boek van Borde-
wijk. dat zeer onlangs
op het scherm werd ge-
bracht.
Twee totaal verschillende
typen en toch één man,
i de acteur Bob de Lange,
in de kundige aanpak
van zijn rollen een ras-
ariest. of men hem nu
ziet op het scherm of op
het toneel.
Bob de Lange: ,,Tk zal je
vertellen wat voor mij
nog nooit iemand be-
toogd heeft. Iedereen
beweert altijd, dat een
acteur in de huid van
een ander kruipt. Dat is
J niet waar. Het is net an
dersom. De persoon in
een stuk kruipt juist in
de huid van de acteur.
Het toneelpersonage is
een zelfstandig bestaand
iets, een wezen dat zich-
Bob de Lange: leven is mijn liefhebberij
zelf heeft geschapen.
Ook de schrijver van
het stuk heeft aan die
figuur moeten gehoorza
men. De acteur moet
zich los en vrij opstellen
en ongeremd de psyche
van zulk een personage
in zich omhoog laten ko
men. Hoe opener de ac
teur er voor gaat staan,
des te meer kans krijgt
die rol" om gaaf tot uit
drukking te komen. Je
kunt dat incarnatie noe
men, letterlijk het vlees
worden van een man of
de
geest al bestaat'
En dit zegt dan de man
die beweert niet graag
over toneel te theoreti
seren. Hij vindt dat vrij
zinloos. Toneel is iets
dat je moet doen. To
neelspelen is werken. Je
moet zorgen dat er iets
ontstaat wat er voor
dien niet was. Het
maakt voor hem geen
verschil of hij op de
planken staat, op het
scherm verschijnt of in
een film speelt. Hij zou
ook niet weten wat zijn
sterkste kant is. Hij
stelt vast, dat Richard
Burton een even goed
toneelspeler als filmac
teur is en dat Jean
Gabin, een gran
dioze filmster, op het
toneel niets presteert.
Dit is een merkwaardig
verschijnsel, maar dat
zijn van die hele moei
lijke zaken, daar moet
je niet eens verder op
ingaan, vindt Bob de
Lange. Dat moet je ge
woon accepteren. Hij
vindt het allemaal even
plezierig en als hij in
Amerika woonde zou hij
misschien uitsluitend als
filmster zijn brood ver
dienen. Dat is hier eco
nomisch niet mogelijk.
Vrije produkties
Momenteel beweegt Bob
de Lange zich volop in
de vrije prcdukties
Zijn carrière startte in
1934 tussen van Dalsum
en Defresne van de Am
sterdamse Toneel Ver
eniging. Vier jaar later
dook hij op bij het Resi
dentie Toneel, wipte via
Comedia van Cor Her-
Haagse Comedie en trad
ook nog een tijdje als
directeur op in Rotter
dam voor hij na de Ned.
Comedie in de golfslag
van de vrije produkties
dook. Hij speelt nu al
weer 100 avonden in Carré.
Voor het volgende sei
zoen staat al een nieuw
stuk op stapel, de Fran
se comedie Een kleine
hut. Hierin speelt hij
met mensen als Carry
Tefsen, Cor van Rijn en
Rudi Falkenhagen.
In de 20 jaar, dat de tv
nu bestaat, is Bob de
Lange altijd een beken
de studio-klant geweest.
Hij doet elke rol waar
hij plezier in heeft, film,
toneel of tv.
Bob de Lange: „Ik kan
niet zeggen, dat ik op
het toneel met een ande
re instelling ga staan
dan voor de tv, ofschoon
je weet dat je in de zaal
de mensen op de achter
ste rij moet bereiken en
dat de camera vlak
voor je neus staat. Een
acteur heeft zijn tech
niek om mee te spelen,
stem, articulatie, gebaar
en hij beheerst dat zo
zeer dat dat automa
tisch goed gaat. Ik denk
daar tenminste nooit
over door. Van huis-uit
toneelspeler heb ik me
natuurlijk wel moeten
leren aanpassen bij het
werken voor de camera,
die niet als publiek rea
geert, maar slechts re
gistreert. Dat Is gewoon
zo in de praktijk ge
groeid. Daarvan kan ik
met de dichter van Al
phen zeggen: Mijn leren
is spelen en mijn spelen
is leren. Als ik lof krijg
voor een rol als Stroora-
LEIDSE COURANT
koning of als vader de
Jager, dan moet je wel
begrijpen, dat het succes
eigenlijk begint bij de
regisseur, die voor de
bezetting uitgaat van de
meest geschikte men
sen. Zo'n rol ligt je bij
voorbaat dus ergens al.
Voor tante Victoria ligt
dat nog weer anders,
want daar beeft de au
teur Jan Staal al reke
ning met de spelers ge
houden bij het schrijven
van de teksten. Volgens
belofte schreef hij dat
stuk nl. op het lijf van
Sylvia de Leur, maar
toen hij met het eerste
bedrijf klaar was, wer
den de spelers al geko
zen. Ik was daar een
van en Jan Staal
schreef ook mij dus op
het lijf. Hij heeft mijn
rol bewust zo gecreëerd,
dat ik er voor een deel
met mijzelf mee uit de
voeten kon".
Filosoof
Maar, als gezegd. Bob de
Lange praat niet graag
over toneel. Heeft hij
dan soms liefhebberij
en? Ja. Zijn hobby is le
ven. Plezier hebben in
het leven. Het leven on
dergaan. Hij is 55 intus
sen en doelt hierbij niet
op een carnavalesk voe
tjes van-devloer. Wel
dat hij er uren over kan
praten, over het goede
in elke mens, over de
keus die je als mens tel
kens weer moet maken,
over de enorme rijkdom
aan dingen die het leven
te denken geeft, geloof,
overtuiging, politiek,
maatschappij, met cen-
raal, altijd weer de
Daar kan hij uren over
praten met zijn vrouw
en losse aanlopers, er
gens buiten-af in Eem-
nes. Bob de Lange vindt
leven een kunst, die in
de westerse cultuur ern
stig verwaarloosd wordt.
„Mijn vrouw is daar
een stuk verder in ge
vorderd. Ik ben nog
maar net begonnen".
Als filosoof van aan
leg vindt hij het ook
niet belangrijk waar
over wordt gepraat. Het
gaat om de benadering
ervan. Daaruit blijkt de
diepste levensopvatting.
Zijn vrouw, de beeldhouw-
DINSDAG 15 FEBRUARI 1
TELEVISIE
HEDEN
NEDERLAND I 1
ster Maja Alexander,
fungeert bij de vrije
produkties als stage-ma-
nager. Zij vergezelt hem
op alle voorstellingen
om te voorkomen, dat
het kwaliteitsniveau
zakt.
Bob de Lange: „Kun je
begrijpen, na honderd verdrietig, dat zij daar- king zullen komen",
en meer voorstellingen door bijna niet meer Maar nu praat Bob de
dreigen de maatstaven, aan beeldhouwen toe- Lange alweer over lo-
aangelegd bij de eerste komt. We zijn nu al be- neel, terwijl hij het daar
voorstelling, te verlopen zig de volgende voorstel- nadrukkelijk niet over
ling voor te bereiden, gehad had willen heb-
Hoe meer zorg des te ben.
meer kans, dat spel en
stuk gaaf tot uitdruk-
Te zorgen dat dit niet
gebeurt is de taak van
Maja. Hierin werken wij
nauw samen. Het is heel
TON OLIEMULLER
De NCRV-t.v. brengt het eerste
deel van een uit twee delen be
staand televisiespel van Karl
Wittlinger, gebaseerd op de ro
man Kankerpaviljoen van de
Russische schrijver en Nobel
prijswinnaar Alexander Solzje
nitsyn op het scherm. Kanker-
paviljoen werd in 1968 geschre
ven maar speelt zich af in
19541955, toen de de-stalinisa-
tie pas was begonnen. Het is
een geschiedenis van mensen
die lijden aan kanker en van
mensen die als dokters en ver
pleegsters dat lijden proberen te
verzachten. Dat de mens moet
leren met de zekerheid eens te
sterven wordt duidelijk gemaakt
door deze patiënten met deze
ziekte.
In dit hele proces komen de ge
vestigde macht van de maat
schappij en het individu onver
huld tegenover elkaar te staan.
Grenzen vervagen, idealen ver
vliegen, zekerheden vallen weg.
Solzjenitsyn was een van de
kankerpatiënten, in de hoofdper
soon van Oleg Kosoglotow kan
men hem herkennen.
Ned. I 20.50 uur.
De jonkvrouw van
Avignon
In de eerste aflevering heeft de
kijker kennis kunnen maken met
het jonge paar dat de hoofdrol
vervult in deze liefdesgeschiede
nis. Koba en Francois hebben
afscheid genomen. Maar waar
schijnlijk niet voor altijd.
Ned. I 19.30 uur.
Please sir
Bernard Hedges' ontslag betekent
niet dat we 4c en 5c niet meer
op het scherm zullen zien. Al
heeft 4c uiteraard een nieuwe on
derwijzer. Meester Dix blijkt
echter niet zo'n succes. Geluk-
- kig brengt David Ffichett-
Brown uitkomst.
Ned. I 20.21 uur
Discotheeknieuws
In de vijfde aflevering van Nieuws
uit de klassieke en religieuze
discotheek heeft Jan Pasveer
onder meer een gesprek met de
Duitse cellist, Nikolaus Harnon-
Ned!?22.40 uur
Butch Cassidy en
The Sundace Kid
Een reportage van vijftig minuten
over de voorbereidingen van de
bekende film Butch Cassidy and
The Sundace Kid. Naast ge
sprekken met de hoofdrolspelers
Paul Newman en Katherine
Ross over hun rolopvatting zien
we de bekende fietsscéne en een
aantal spectaculaire momenten
uit het slotgevecht die niet in de
bioscoopfilm opgenomen zijn.
Ned. II 19.05 uur.
Mijn tante Victoria
Tante Victoria, die officieel nog
steeds dood is, wil samen met
twee vriendinnen en haar gelief
de Iwan weer naar Spanje ver
trekken. De verwikkelingen
rondom het huis worden opge
lost èn tussen de bedrijven door
komt er ook nog een misdaad
aan het licht.
Ned. II 20.21 uur.
Mannix
Mannix komt er achter dat Kathy
de vrouw van zijn beste vriend
een dubbel leven leidt. Hij moet
nu gaan uitzoeken wie de echte
Kathy is: De vrouw van zijn
vriend op wie regelmatig
aanslagen worden gepleegd of
de nachtclubbezoekster.
Ned. II 21.15 uur.
n.r. Paul Newman, Katherine Ross en Robert Redford in
t de film Butch Cassidy en the Sundace Kid.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Presentator Pim
Jacobs gaat stoppen met het
programma Muziek is troef
voor de AVRO. Per 1 mei treedt
hij op free lance-basis in dienst
van de TROS, voor welke om
roep hij gevarieerde program
ma's gaat verzorgen. Pim Ja
cobs zal wel voor de AVRO het
radioprogramma Mobiel blijven
doen op dinsdag- en donderdag
avond.
Voorts gaat Joost de Draayer als
discjockey weg bij Radio-
Nordsee. De reden is dat hij
het te druk heeft met zijn ande
re bezigheden, zoals zijn eigen
platenmaatschappij Red Bullet,
muziekuitgeverij en het pousse
ren van beginnende artiesten.
Voor speciale aangelegenheden
wil hij nog wel iets voor Radio
Nordsee blijven doen.
(Van onze radio- en
t.v.-redactie)
DEN HAAG In mei van
dit jaar wordt in Antwer
pen voor de elfde keer de
zangwedstrijd „Wie wordt
de opera-ster?" gehouden.
teur- en beroepszangers en
-zangeressen.
De wedstrijd wordt georga
niseerd onder auspiciën
van het ministerie van
Nederlandse cultuur in
België en van het bestuur
van de provincie Antwer
pen. De finale wordt op
12 mei gehouden.
Vanavond wordt t.v. over het ge
heel een erg ernstige gelegen
heid. Voor veel Nederlanders
wordt t.v. vanavond derhalve
onverteerbaar, omdat het de
laatste dag van het carnaval is.
Gisteren was er heel wat carna
val. KRO en AVRO maakten de
dienst uit en vulden elkaar zo
goed als het kon aan.
Een en ander resulteerde in een
samenwerking die toch de
vraag deed rijzen of het feno
meen carnaval zich wel door
t.v. laat vatten. Televisie is een
„koel" medium genoemd, het
laat te weinig over aan eigen
fantasie, aan eigen geestesge
steldheid.
Merkwaardig bewijs daarvoor is
bij voorbeeld het feit dat een
t.v.-reportage uit carnavalsland
het zuiden dus tot mislukken
gedoemd lijkt. De KRO kan
daar sinds vorig jaar over mee
praten.
Zowel AVRO als KRO opereerden
gisteren „boven de grote rivie
ren". Beiden met redelijk suc
ces. De AVRO werkte zowaar in
Gorcum, niet bepaald Neder-
lands-pretstad-nummer-één,
waar professionele lolmakers
verdienstelijk trachtten in de
huiskamers de echte sfeer los te
branden.
De KRO opteerde voor Oldenzaal.
Daar was de sfeer minder pro
fessioneel en bepaald meer
chaotisch. De gangmakers wa
ren „burgers-in-feeststemming"
die overigens zich welvoorbe-
reid voor het pretforum traden.
Voordeel van Oldenzaal was dat
er niet gemikt werd op grote
cijfers van platenverkoop, op
persoonlijke (winstgevende) po
pulariteit, maar alleen om het
plezier van carnaval. Persoon
lijk prefereerden we daarom de
reportage van de KRO boven
die van de AVRO.
Waarbij we willen stellen dat het
succes van de avond voor de
zoekers van carnavalsplezier
voor een deel bestond uit het
contrast tussen beide program
ma's. Geen sprake van coördi
natiestoornis derhalve....
De KRO-bijdrage in de lange
reeks van t.v.-programma's
over milieu-hygiëne bestond gis
teren uit een film (met erg
fraaie beelden) over de Wad
denzee van Albert Gols. Derge
lijke films zijn meestal onheil
spellend hard. De charme van
deze film bestond uit het feit
dat ze vriendelijk was, niet
vooronderstelde dat ons milieu
door „georganiseerde misdaad"
wordt bedreigd. Aanpak die
sympathiek en wellicht doeltref
fend is.
Vg.
NOS
18.45 uur: Fabeltjeskrant
18.55 uur: Journaal
NCRV
19.05 uur: Zo moeder, zo zooa
19.30 uur: De jonkvrouw van
Avignon
20.00 uur: Journaal
20.21 uur: Please Sir
20.50 uur: Kankerpaviljoen
(t.v.-spel)
22.00 uur: Hier en Nu
22.40 uur: Nieuws uit de kl;
sieke cn religieu
discotheek
22.50 uur: Journaal
22.55 uur: Schooltelevisie
22.58 uur: Teleac
NEDERLAND II
VARA
18.45 uur: Fabeltjeskrant r"
18.55 uur: Journaal L
19.05 uur: Kijken naar Butch I
Cassidy and the II
Sundance Kid f
20.00 uur: Journaal
20.20 uur: Mijn tante Victoria
21.00 uur: En een zoen vaL
de juffrouw
21.15 uur: Mannix
22.05 uur: Simon Carmiggelt
22.10 uur: De ombudsman
22.35 uur: Ons actieprogramma.
22.45 uur: Journaal
22.50 uur: Den Haag vandaag™
22.55 uur: Teleac
MORGEN 1
NEDERLAND I
NOS
10.45 uu
NCRV
17.00 uu
NOS
18.45 uu
18.55 uu
19.05 uu
19.50 uu
20.09 uu
20.21 uu
20.30 uu
20.35 uu
20.40 uu
21.30 uu
Kijkkast
Fabeltjeskrant
Journaal D
Van gewest tot gewa
Toeristische tips T
Journaal
Zendtijd DS '70 I
Staatsloterij
Kinderbescherming 1
Diefje met verlos
(film)
Nationale finale
Songfestival I 1
Journaal
Den Haag vandaag
NEDERLAND II
NCRV
18.45 uur
Fabeltjeskrant
18.55 uur
Journaal
19.05 uur
Eddy ready go
20.00 uur
Journaal
20.21 uur:
Kankerpaviljoen
22.05 uur:
Ds. Sj. Popma
IKOR
22.10 uur
Kenmerk
HIRO
22.35 uur:
Waarom bestaat d
HIRO?
22.55 uur
Journaal
kleur
RADIO
HEDEN
Christelijk Historl
19.00 (S) Mus
alsprogramma 22.00 Kiwi
ziek (gr) 22.25 Over
2.50 (S) Écho. waarin "091
naai 19.00 (S) Big Band Beat: 3
Skymasters 19 25 Paris vous [4
19.30 Vanavond gevarieerd prop*
ma mei .rn 20.00 Nieuws 22.00 T4
punt: beschouwingen over akhf
2aken 22.20 (St Vanavond laat
varieerd programma met om 9
Mededelingen. r,m 23-00 Nieuws I
om 23.10 Radiojournaal 23.50-llJ
MORGEN
7.02
gram mof 00
-n berichten
■••11—3.00 Actualiteiten
8.5Ö Actualiteiten) 1
iv (10.30—10.32 Niw
TROS: 7.00 Ni(
zo's (Soos
NV.'u
Nieuws 8.41—8.50 Acti
Voor de vrouw (10.30-
Mededelingen KRO
Van
(12.36
)S: 14.10 Var t
een rubriek or
1 14.20
iuzlek: Plar
kende minderheid
Nieuws) NCRV: 16.45 (S) Jou
anno Nul. hoorspel 17.00 (S) Voel
ensemble: Hofmuziek uit de tijd*
Hendrik IV en Lodewljk XIII.
helds voorlichting 17.30 Tekst enj
leg. een rubrlcK van het mlnlsH
Maurce Ackermans ls In getpj
met prof. A. Rörsch. plv. dlrecil
lalr-blologli
17.30 Nleuv
tuolitelten.
Hilversum II
VARA 7.00
17.33 Hier
,vs7,11 OchtendT
nastiek: 7.2U <S) Dag woend
muziek en informatie (om pim.
Van de voorpagina); VPRO:
Deze dag VARA S 00 Nieuws j
Aciuaiilellen 5.22 'Si Ikig wend
(vervolg) (om pim. 8.35 Van i
markten thuis) 9.00 RadloweeKM
met om 9.35 Waterstanden, om J
Schoolrad!-„m 10.45 Voor de h
13.00 Nieuws 13.11 Actualiteiten 1
(SI Mc. .clleen Expres 13.45 O** 1
ken portret 11.00 Speelruimte O
rtevrd programma met actualM r'
en muziek (16.00 Nieuws) 17.00
Geef me de vijf verzoekplat® 1
gramma 17,55 Mededelingen.
AVRO: 7.00 h
(ADVERTENTIE!
Solzjenitsyn
KANKER
PAVILJOEN
Ook als boek!
Volledige uitgave
verkrijgbaar bij de
boekhandel
s 7-02 Steevast
8.02—8.05 Radlojout*.
jws 9.03 De negen-uur-4 1
leuws; 10.03 Arbeldsvrt 1
ve rz oekpl a t en pro®
5.03 Licht platenprtfl 1
zs): 17.00 NM
■naai 17.06-4
■z.>eicplatenprO#
richten 12.08 Licl
ma 12.50 Bultent
13.00 Nieuws, wet
