Veel onbehagen over
de zin van studeren
Donderdag LEIDSE BAAN
beslissing NU OF NEE?
Studentendekaan mr. Rvan Duinen
In wiens
dienst
komen
de loon
trekkende
studenten
te staan
DINSDAG 25 JANUARI 1972
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Van een onzer verslaggevers
Den Haag Geen enkel project
als de aanleg van een weg kan
zoveel tongen in beweging bren
gen. Nergens zullen ook de
voor- en tegenstanders zo
scherp tegenover elkaar staan.
De belangen voor de bereik
baarheid van bepaalde steden of
gebieden zijn vaak lijnrecht in
strijd met de waarde van biolo
gische structuren, zodat het
geen wonder is dat de pro's en
contra's tot de laatste adem van
beide partijen over en weer
worden gesmeten.
Zo ook bij de plannen voor de
aanleg van de Leidse Baan,
Verbindingsweg tussen Den
Haag en Leiden, waar Gedepu
teerde Staten van Zuid-Holland
als voorstander en de Werk
groep Milieubeheer van de Rijks
universiteit te Leiden als de
felste tegenstander elkaar al
lange tijd in de haren zitten. Nu
aan de vooravond van de dag
(27 januari) waarop de Provin
ciale Staten van Zuid-Holland
hun beslissing moeten nemen,
kan het nuttig zijn nog eens op
een rijtje te zien wat er nu voor
en wat er nu tegen deze „du
bieuze" wegverbinding getuigt.
Al in het begin van de jaren zestig
werd deze Leidse Baan
Provinciale weg 16 bis aan
het wegenplan van de provincie
toegevoegd, maar de concrete
plannen werden pas op 10 mei
1967 aan de 'Rijksplanologische
Dienst overgelegd, die namens
de minister van Volkshuisves
ting en Ruimtelijke Ordening
meedeelde dat er tegen de aan
leg van deze weg geen bezwa
ren gemaakt zouden worden.
Ook van de kant van de gemeen
ten Leidschendam, Voorschoten,
Wassenaar en Leiden bleken
geen bezwaren te bestaan tegen
de onteigeningen, die met de
aanleg van de Leidse Baan ge
paard zouden gaan. Het was de
bedoeling om de wegverbinding
voor 1975 voltooid te hebben,
waarvoor reeds in 1970 begon
nen werd met verschillende
werkzaamheden.
Terwijl de plannen voor de Leidse
Baan langzaamaan concreter
werden, had het college van Ge
deputeerde Staten een strijd te
voeren met tal van milieu be
schermingsorganisaties en werk
groepen, die toen sterk ageerden
gen de aanleg/uitbreiding van
twee andere wegen: de nieuwe
provinciale weg I door de dui
nen van Den Haag naar Kat
wijk, en de verbreding van
rijksweg 44, de oude Rijks
straatweg, die de gemeente
Wassenaar doorkruist.
Bij de discussie over deze plan
nen, die niet door zouden gaan,
werd ook door de tegenstanders
erkend dat de Leidse Baan van
belang was voor een goede af
wikkeling van het verkeer in
dat de nadelige gevolgen van de
Leidse Baan voor de natuur niet
in verhouding stonden ten op
zichte van die, welke door de
andere plannen zouden worden
teweeg gebracht.
Polemiek
Op grond van deze gang van za
ken was door de provincie geen
al te sterke oppositie verwacht
bij het openbaar maken van de
plannen voor de provinciale weg
16 bis. Deze verwachting werd
bewaarheid, althans aanvanke
lijk. Werden er in eerste instan
tie geen bezwaren gemaakt,
ruim een jaar geleden ontstond
er een ware polemiek.
Over en weer, van GS-zijde en
van de zijde van de Werkgroep
Milieubeheer van de Rijksuni
versiteit in Leiden, werden no
ta's geschreven voor en tegen
de aanleg van de Leidse Baan.
Door beide partijen werden ar
gumenten aangedragen en door
de tegenpartij aangevallen en
soms ontzenuwd.
De situatie werd er niet duidelij
ker op toen door de Nederland
se Spoorwegen en de dochteron
derneming de Noord- en Zuid-
Hollandse Vervtpersmaatschap-
pij een nota werd uitgebracht
over de mogelijkheden van het
openbaar vervoer, dat bij dras
tische uitbreiding eventueel de
Leidse Baan overbodig zou kun
nen maken, hoewel de opstellers
van de nota hierover zonder
„Leidse Baan - Nu" oprichtte.
Sterke nadruk legt deze laatste
groep op het feit dat de Leidse
Baan een belangrijk alternatief
is voor de destijds terzijde ge
schoven provinciale weg 1 die
door de duinen zou komen. Een
andere voorstander maakte de
papierwinkel voor de statenle
den nog groter, want „De Stich
ting-Weg" schaarde zich ook
achter het standpunt van GS.
Piekuren
Sterke argumenten en zwakke ar
gumenten zijn er nu naar voren
gebracht, waardoor de zaak in
feite nog onduidelijker is gewor
den dan drie maanden geleden.
In één van hun nota's is door
GS gesteld, dat de Leidse Baan
er moet komen om do enorme
plek van het woon-werk-verkeer
iedere dag op te vangen, waar
toe de rijkswegen 11 en 4 en de
secundaire weg 16 (door Leid
schendam) niet in staat zullen
zijn, gezien het stijgende aantal
personenauto's (oorspronkelijke
stelling GS).
Hicrtegenin bracht de Werkgroep
Milieubeheer dat de schade aan
de natuur niet in verhouding
staat tot het verkeer dat alleen Vraagtekens
in de piekuren gebruik zou ma
ken van deze weg. Men achtte
het openbaar vervoer meer ge
schikt om dit forensenverkeer
op te vangen, waarvoor dan wel
aan deze vorm van vervoer een
enorme financiële impuls gege
ven zou moeten worden.
meer kantoren ziet verdwijnen
terwijl de eventuele aanleg van
de Leidse Baan hier beslist te
genin gaat.
Voorts zijn nog wel enkele vraag
tekens te plaatsen bij de hou
ding van Den Haag. Aan de ene
kant is door deze gemeente en
Zoetermeer geijverd voor een
spoorwegverding met Zoeter
meer voor het forensenverkeer,
(o.a. verschillende ministeries)
en hier niets voor terugkrijgt, is
voor de natuur door de aanleg
een vraag, die ook door de
werkgroep werd gesteld.
Behalve de schade lijke gevolgen
van de Leidse Baan, waartegen
de Werkgroep Milieubeheer zich
verzette, was het vooral de te
genstrijdigheid in het overheids
beleid, die deze groep dwars
zat. Van overheidswege wordt
immers de uitbreiding van het
openbaar vervoer gepropageerd,
waardoor het autoprobleem In
Den Haag niet nog groter zou
worden. Maar aan de andere
kant laat Den Haag, blijkbaar
zonder tegensputteren, zich een
autobaan in de maag spitsen,
die de verkeersproblemen in de
residentie niet gemakkelijker
zullen maken.
In 1970 al zijn de eerste werk
zaamheden aan de Leidse Baan
begonnen. Inmiddels is er al
voor ruim dertien miljoen gul
den aangelegd. Dit viaduct in
Voorschoten is daar een voor
beeld van. De totale aanleg-
kosten worden geraamd op
120 miljoen gulden.
nader onderzoek geen uitspraak
konden en wilden doen.
Kort daarop zou de beslissing
over de realisering van deze
omstreden weg worden geno
men in de oktobervergadering
van de Provinciale Staten. Vol
spanning werd hiernaar uitgeke
ken. Tevergeefs echter. Zodra
dit punt aan de beurt kwam
werd door de staten aan het col
lege gevraagd om uitstel, om
dat. zo werd beweerd, de tijd te
kort geweest was voor een vol
ledige en juiste bestudering van
al het materiaal. Daarbij werd
voorts gesteld dat geen nieuwe
werkzaamheden aan de Leidse
Baan mochten worden aange
pakt. De spanning viel weg
want men kreeg uitstel tot 27
januari.
Die tussentijd is niet onbenut ge
laten. GS lieten een nieuwe nota
het licht zien, waarin duidelijk
werd gesteld dat uitbreiding
van het openbaar vervoer nuttig
zou zijn, maar dat desondanks
de Leidse Baan er moest ko
men. De nota werd fel bestre
den door de werkgroep Milieu
beheer, die GS verweet onvol
doende onderzocht te hebben
wat nu eigenlijk de mogelijkhe
den van het openbaar vervoer
in deze zijn. De tegenstanders
verenigden zich inmiddels in de
actiegroep „Leidse Baan? Nee",
terwijl een groepering, die ach
ter GS stond, de werkgroep
GS echter waren van mening dat
het openbaar vervoer niet op
korte termijn hieraan kon vol
doen en zij brachten toen op
eens een geheel andere beteke
nis van de Leidse Baan in het
midden. Deze weg zou nl. te
vens een functie hebben als in
valsweg, die de voorzieningen in
de Haagse city bereikbaar moet
maken voor inwoners van de
Haagse agglomeratie en spe
ciaal ook vnn daarbuiten.
In dit verband spraken GS over
een functie van Den Haag als
metropool. Of die betiteling kan
slaan op een stad, die qua inwo
nertal leegloopt en ook steeds
Hoe het verkeer dat vlo de Leidse
Baan Den Haag binnenkomt zal
worden afgewikkeld is enige da
gen geleden door het gemeente
bestuur weer discutabel gesteld.
Het lijkt er sterk op dat Den
Haag In deze zaak GS niet
dwurs wli zitten, maar hierdoor
geeft het wei blijk van een te
genstrijdig beleid.
De argumenten voor en tegen de
Leidse Baan zijn legio. Drie
maanden geleden vroegen de
staten om uitstel vanwege de
omvangrijke materie. Deze is
echter in dat kwartaal nog veel
groter geworden, en hoe zij nu
nog door de bomen het bos. of
tewel door de nota's de Leidse
Baan moeten zien is een vraag.
Desondanks lijkt het niet aanne
melijk dat de staten niet achter
de plannen van GS zullen gann
staan. Maar als dat gebeurt is
het te hopen dot de motivering
van dit besluit duidelijk en be
vredigend zal zijn.
LEIDEN „Wanneer het collegegeld voor
de universiteiten tot duizend gulden zal
worden verhoogd zal er op ons bureau
een veel grotere toeloop van studenten ko
men. Dat heeft de minister zelf al gezegd.
We hebben nu in Leiden 3600 bursalen en
we zullen er zeker een duizend bijkrij-
gen, misschien nog wel meer. Of er dan
vertraging komt in de behandeling van stu-
dietoelagen zal afhangen van de moge-
lijkheden, waarmee wij hier kunnen
I draaien, en van de snelheid, waarmee de
studie-adviezen door de fakulteitsbureaus
kunnen worden geproduceerd".
„Een van de grootste knelpunten in het hui
dige systeem is dé interaktie, de wissel
werking tussen studietoelage en de voor
zieningen voor kinderbijslag en aftrek.
Op het ogenblik zie je een groep studie
toelagen gaan naar de lagere inkomens
en je ziet een grote stroom kinderbijslag
en aftrek gaan naar een groep met een
veel hoger inkomen. Het knelpunt treedt
op als je met een beursaanvraag In het
snijpunt van deze stromen komt te zitten.
Dan ontspint zich dat verschrikkelijk in
gewikkelde berekeningsstelsel, om er
maar voor te zorgen, dat er zowel recht
wordt gedaan aan de kinderbijslag en af
trek als aan de rijksstudietoelagen. En
daar heeft de rijksstudietoelageregeling
zijn slechte naam aan te danken".
)it is het oude probleem van het
toelagenstelsel, waarover de ge
zamenlijke studentendekanen
van de Nederlandse universitei
ten en hogescholen in het verle
den reeds hun beklag bij de mi
nister hebben gedaan. Over het
voorstel van het zogenaamde
i studieloon, door de studentende-
j kanen van Utrecht bepleit in na
volging van eerdere voorstellen
van de vroegere Studenten Vak
Beweging, is mr. Van Duinen
niet zondermeer enthousiast:
Controle
.Weten de voorstanders van stu
dieloon wel waar ze over pra-
i ten? Nog afgezien van de enor
me kosten die eraan vast zitten.
Daar heb ik de voorstanders
nog nooit over gehoord, behalve
dat den defensie zou moeten
worden afgebroken; maar dat
zie ik nog niet zo hard gebeu
ren. Heel iets anders is, dat in
het zag van het studieloon een
keiharde controle meekomt,
want anders heeft het geen en
kel zin om studieloon in te gaan
voeren. Die controle is er nog
niet; nog geen enkele universi
teit of hogeschool heeft een cen
traal computersysteem, waarin
alle studieresultaten worden op
geborgen zodat je met een druk
op de knop kunt vragen: waar
staat die student nou, loopt hij
voor, in de pas of achter?
Zoiets is, ook in Leiden wel In
opbouw, maar voor dat af is
duurt het nog wel een aantal ja
ren. De student is met studie
loon niet meer afhankelijk van
zijn ouders, maar hij moet wel
beseffen, dat zijn afhankelijk
heid is verplaatst: van zijn ou
ders naar de universiteit. Die
studiecontrole van de bursalen
is nu zeker niet zacht te noe
men, maar in grote trekken
houdt die nu toch wel rekening
met allerlei moeilijke situaties
waar studenten in kunnen zit
ten. Manr als een student loon
trekker wordt, dan vraag ik me
altijd af: in dienst van wie
De medische
faculteit
is een soort
hogedrukpan
komt hij dan te staan? En dat
zal toch wel de universiteit zijn.
Voor dat loon zal toch iets ge
presteerd moeten worden. Ik
weet niet of de studenten hier
zo gelukkig mee zullen zijn;
want het is toch een soort
dwangsysteem. Het vertoont
grote overeenkomst met een ar
beider aan de lopende band".
Werkwijze
Over de werkwijze van dekanen
op dit moment:
„Ider, die bij ons komt kan reke
nen op konkrete hulp. Ik ben
geen loketambtenaar met een
vaste agenda. Per se. Misschien
moeten we wel in de toekomst
een balie gaan instellen waar
iemand staat, die goed thuis is
in de studietoelagen, als hij dan
maar onmiddellijk doorverwijst
naar de dekanen als er meer
aan de hand is. Ik ben niet zo
gek op een balie, want je kunt
er dc dubbele bodems onder de
verhalen niet zo gemakkelijk
kwijt. De vijf of zes jaar dat we
nu bezig zijn hebben we wel
wat ervaring gekregen om der
gelijke persoonlijke gesprekken
te voeren. En waarom ook niet?
Studenten bespreken hun proble
men ook met hun studievrien
den. en zelfs in eerste instantie.
En uit de hoek krijgen ze ook
vaak zinnige raadgevingen.
Soms krijgen we zo iemand,
waar we al pratende tot de con
clusie komen, dat er zoveel on
verwerkte problematiek achter
zit, dat we hem doorsturen naar
de studentenpsycholoog of naar
de psychiater in ernstige geval
len. Natuurlijk, we krijgen wel
mensen bij ons die uitgesproken
neurotisch of psychotisch zijn,
maar daar gaan we niet mee
aan de gang".
Sociale aktie
De Utrechtse studentendekanen
pleiten voor sociale aktie, die
gericht is op de vaak maat
schappelijke oorzaken van per
soonlijke problemen. Ik vraag
mr. Van Duinen wat voor tekor
ten hij ziet in de huidige per
soonlijk gerichte aanpak van de
studentonproblemen
Ik onderschrijf dat groeiend
onbehagen. Steeds meer ga
je achler persoonlijke pro
blemen de maatschappelijke
zien en stuit je op het onvermo
gen, om dat soort persoonlijke
problemen op te lossen. Maar
over dat tekort in de huidige
aanpak heb ik ontzettend weinig
gegevens. Het zijn meer vermoe
dens die je hebt. Je doet deze
indruk op uit gesprekken die je
voert vooral met studenten. En
dan gaat het helemaal niet di-
rekt over het oplossen van pro
blemen, maar over de vraag
hoe een student nu eigenlijk
funktioneert in deze stad, wat
studeren nu langzamerhand hier
betekent. En dar kom ik
enorm veel gevoelens van onbe
hagen tegen. Dat is vooral on
behagen in de algemene maat
schappelijke situatie: het mis
sen van een zinvol verband
waarin je staat; het overgele
verd zijn aan een maatschappij,
waar men nauwelijks in gelooft.
Bijvoorbeeld de motivatie om te
studeren. Die is al op de mid
delbare school aan het afbrok
kelen en je ziet het ook aan
deze universiteit. Men komt dan
in een krisissituatie terecht.
Daar raakt men dan vaak we!
weer doorheen, want wat moet
je tenslotte? Je moet ook door.
Dan zie je ze op een gegeven
moment hun studiepak weer op
nemen, en dan gaan ze Weer.
Maar of het probleem dan opge
lost is weet ik niet, geloof ik ei-
Mr. R. van uinen is hoofd van
het bureau der studentendeka
nen. Zoals de officiële informa
tie vertelt „kan er met hen wor
den overlegd over al die proble
men, die zich voor kunnen doen
in de ervarlngs- en belevingswe
reld van de student. Hierbij kan
gedacht worden aan omstandig
heden en veranderingen in de
woon-, leef-, en werksituatie aan
studieopzet en studiemoeilijkhe
den, problemen van meer per
soonlijke aard én aan die welke
zich voor kunnen doen in de
omgang met „de ander" in de
ruimste zin van het woord. Ze
verstrekken ook advies over fi
nanciële kwesties, rijksstudie
toelagen, andere aanvragen om
financiële steun, inlichtingen
over uitstel van militaire dienst,
verenigingsleven en dergelijke".
Nu de voorstellen voor de finan
ciering van de universitaire stu
die, het optrekken van hel colle
gegeld tot duizend gulden en de
steeds verdergaande reglemen
tering van de studie in een ver
gevorderd stadium zijn geko
men is de vraag hoe de indivi
duele student hier op zal reage
ren akuut. Nu reeds krijgt mr.
Van Duinen veel medische stu
denten, met de zorg waarvoor hij
speciaal Is belast met de'vraag
of zo er niet even een half jaar
uit kunnen stappen. „Ik word
hier maar geleefd, Ik wil
voor me zelf nagaan waar ik
aan bezig ben" hoort hij veel.
De medische fakultelt is een
soort hogedrukpan, zegt Van
Duinen. Als de vent niet op
komt dagen wordt dat door de
fakulteit niet geaccepteerd en
moet de dekaan de zaak weer
recht trekken.
genlijk niet omdat het natuur
lijk veel dieper ligt"
Welzi|nslichaam
Juist om die aanpak voortdurend
op zijn waarde te schatten en
bij te sturen zal er op korte ter
mijn een „Welzijnslichaam"
worden opgericht, waar de uni
versitaire artsen, dekanen, pas
tores en psychologen op, veel
professionelere en veel minder
vrijblijvende wijze dan voor
heen hun werk onder de loupe
zullen nemen.
„Ik heb wel het gevoel, dat er
een soort algemene lichamelijke
en geestelijke verzwakking be
speurbaar is in het uithoudings
vermogen van de studenten. Het
lijkt wel of ze steeds minder
kunnen hebben. Ze zijn eerder
uit het lood geslagen. Misschien
ligt dat wel aan deze maat
schappij, waardoor er een soort
degeneratieproces op gang is
gekomen. Ik kan niks aantonen;
het zijn niet meer dan gedach
ten en wat er werkelijk aan de
hand is weet ik niet precies. We
R. van Duinen
zullen erg alert moeten zijn. Ik
zie nog te veel op zichzelf goede
studenten mislukken, omdat ze
de zaak in het eerste Jaar uit de
hond hebben laten lopen. Want
wat je elke keer met de regel
maat van de klok weer tegen
komt is dat de aankomende eer
stejaars hun tijd niet kunnen in
delen, zich gewoon verkijken op
de studiestof, te laat beginnen
te werken en dan zakken voor
het eerste Jaar. En dit probleem
wordt nog versterkt, omdat er
een steeds sterker wordend se-
lektief element in het eerste
jaar wordt ingebakken. En dan
gaan ze dubbelvoor de bijl.
Ik zou ze allemaal willen Inpren
ten: onderschat dat eerste jaar
niet. Desnoods kun je de teugels
het tweede jaar wal laten vie
ren. Maar nu Is het grote pro
bleem, dat het eerste jaar sa
menvalt met tal van noodzake
lijke aktlvlteiten. Het zoeken
van een kamer, het thulsrokcn
in een universiteitsstad, het op
doen van kennissen. Het wordt
steeds moeilijker dat allemaal te
komblneren".
'Peerke Donders'
organiseert
grote wedstrijd
LEIDEN - Da Laldae afdaling
vnn da r.k. E.II.B.O. „Paar-
ke Donders" gaat in uugus-
tus oen groto l£.H.B.O.-wod-
strijd organiseren tor gele
genheid van het 25-jarlg be
staan van do afdeling.
Met de wedstrijden, die voor
het publiek toegankelijk zul
len zijn hoopt men te berei
ken, dat meer mensen Inte
resse krijgen voor het eerste-
hulpwerk, wat wel noodza
kelijk Is In deze tijd met hot
toegenomen verkeor.
De ufdoling besloot dit op de
jaarvergadering waar door
dr. Jansen de diploma's wer-
den uitgereikt n.m ur.MS-
ton, die door dr. Tolenaar
zijn opgeleid. Dat waren: C.
M. Albors-Hop, G. A. J. van
der Geest, C. M. H. J. van
der Geest-de Groot. M. W.
Groen In 't Woud. N. G. van
Haarlem. J. van Iterson, J.
M. Kallenberg-Wisse, B.
Kapteln, M. R Kloota, P.
Lnbordus, E. M. van der
Meer. W. W. M. Meijders-
Snijders. P. J. Nap, A. C. M.
Onderwater, S. H. L. Röhrs,
Th. L. A. M. Schamper, E.
C. M. v.d. Veer-v. Tevllngen,
O. H. M. Veltmon, C. Voor
ma. C. Waaljer, J. Th. Wlt-
se-Heijn, M J. Wijnandi en
J. P. M. v, ZnndwIJk-Lang-
land. Dr. Tolenor kreeg vnn
de cursisten een brandblus-
npparant en de Instructrlce
twee buitenlantnarns.
Do afdeling sprak verder bij
monde van voorzitter Van
Dam zijn waardering en
dank uit voor secrotnrls Van
der Linden, die vele Jnren
het werk gedaan heeft maar
nu aftrad. De beker van ver
dienste werd dit Jaar uitge
reikt aan mevr. Peterse-
Rlet.
NOORDWIJK De I HBO-brlga-
de Noordwljk mag zich verheu
gen In een groeiende belangstel
ling, constateerde voorzitster
mevrouw M. A. de Becr-Vink
gisteravond op de jaarvergade
ring in hotel-restaurant Dc
Beurs.
De EHBO-brigade Noordwijk telt
ongeveer 120 leden. In het afge
lopen jaar traden dertien nieu
welingen toe.
De cijfers over het afgelopen jaar
waren niet rooskleurig, zo bleek
uit het rapport van knsbeheer-
der A. H. BeugelsdIJk. De reke
ning vertoonde een nadelig sal
do van ƒ762,85. De N'oordwljkse
j IJsclub, die op haar baan assls-
tentic v.m de Eerste Hulp Bri
gade had genoten, verruste het
bestuur met een financiële bij-
drage.
De vergadering besloot de contri
butie op hetzelfde bedrag te
handhaven. Men achtte het niet
Juist de leden, die reeds vrijwil
lig zoveel vrije tijd opofferen,
zwaarder te belasten. Dank
Michael van der Putton I werd gebracht aan de medische
I leider dr. J. Niemeljer en me-
Nadelig saldo
EHBO Noordwijk
vrouw Niemeyer. De voorzitster
overhandigde een geschenk on
der couvert en bloemen. Secre
taresse mevrouw G. H. Hoek-
Pleyte kon zich om gezondheids
redenen niet herkiesbaar stel
len. Van 1964 uf had zij de bri
gade in verschillende functiee
gediend. In de bestuursvakatu-
res werd voortien door de ver
kiezing van een tweetal Jonge
ren: mevrouw Slemerink-Voor-
ham en de heer Gordijn. De
eerstvolgende oefenavond heeft
plaats op 7 februari aanstaande.
De nieuwe commissie bestaat
uit de dames Van Duyvenbode
en Wassing. Postcncontroleurs
zijn de heren Van Weeghel en
Van der Niet. Bij de rondvraag
vestigde een der aanwezigen de
aandacht op het feit, dat geen
enkele EHBO-post voorzien is
van zuurstofapparatuur. Bij be
paalde ongevallen, zoals verstik
king, is dit een ernstig manco.
Men zal hiervoor een oplossing
zoeken.
