Heineken gaat in
Zoeterwoude 600
miljoen pilsjes
per jaar brouwen
B
Theekoepel en Schelpengrot in
Wassenaar worden gerestaureerd
C. v. Vesietiëe weg bij
Noordwijkse politie
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 19 JANUARI 1972
Zoeterwoude-Rotterdam
De Barrepolder bij de
Hoge Rijndijk is onherken
baar veranderd. Het gras
land heeft er plaats ge
maakt voor een woestenij.
Maandenlang is er door
een pijpleiding zand gespo
ten vanuit het in aanleg
zijnde recreatiegebied De
Vlietlanden tussen Leid-
schendam en Voorschoten
naar de plaats waar op 1
maart 1974 Heineken Brou
werijen N.V. haar eerste
bottelarij in produktie wil
hebben.
Er is nu ruim 500.000 kub. meter
zand op bijna 80 ha weiland af
gezet. Het spuiten is nu afgelo
pen en in een paar bouwputten
wordt al volop geheid. Er is wat
overhoogte aan zand. Dat gaat
er weer af. Ir. J. M. van Ros-
sem, bedrijfsleider van de Rot
terdamse brouwerij en als zoda
nig belast met de Zoeterwoudse
ontwikkeling van het bedrijf,
twijfelt er niet aan, of zandleve-
rancier Grond- en Zandexploita-
tiemij Rijnland N.V. zal die hap
wel terug willen nemen. Er zijn
gegadigden genoeg. Begin 1975
moet wat eens Nederlands
grootste bierbrouwerij zal zijn
draaien. De dorstige kelen in de
Randstad kunnen dan rekenen
op 150 miljoen hectoliter gerste
nat per jaar. Ruwweg geschat
kunnen daarmee 600 miljoen
glazen gevuld worden. Dat is
het dubbele van het Rotterdam
se bedrijf, dat gaat verdwijnen.
„Na januari '75 gaan we verder
met bouwen naar behoefte. Dan
gaan we onze plannen verder
invullen", aldus ir. Van Ros-
sem. Voor de totale capaciteit is
gerekend op 6 i 7 maal zoveel
glazen bier per jaar. Dat zal
van de markt afhangen. Heine
ken neemt voorlopig aan, dat
die paar miljard pilsjes er best
in zullen gaan, tegen die tijd.
Op het ogenblik zijn er zo'n 20
brouwerijen in ons land. In de
middeleeuwen lag dat even an
ders. Delft telde in die glorierij
ke hopperiode 1200 brouwerij'
tjes, Leiden vele honderden en
Gouda rond de 380. In Zuid-
Duitsland zijn die huisbrouwe
rijen nog wel te vinden. Dat de
volksgezondheid met al het
geïnfecteerde afvalwater, dat
voor het bier werd gebruikt,
niet gediend was hoeft geen na
dere uitleg. In onze dagen ligt
op dit terrein helemaal geen
probleem meer. Het grootste
probleem voor Heineken zelf
was de ruimte. In Rotterdam
beschikt men over 4 ha. In Zoe
terwoude gaan het er bijna 80
worden. Een kreet van architect
Bakema (van Van den Broek en
Bakema, die de nieuwe vesti
ging gaan bouwen) was: een fa-
Heiwerk in de bouwput voor het
dienstgebouw van de gist- en la-
gerkelders. Bestemming van dit
gebouw: o.a. verschillende vor
men van filtraties, een proef-
brouwerij (waar op kleine schaal
bier wordt gemaakt om procé
dés te onderzoeken), een gist-
kwekerij enz.
Geen probleem
met lozing
(gezuiverd)
afvalwater
briek in een parklandschap.
Een kreet die wel aansloeg. Ir.
Van Rossem: „We bouwen zoals
we denken, dat in de zeventiger
jaren een fabriek gebouwd moet
worden".
Zeker in Zoeterwoude worden
hoge eisen gesteld aan het pro-
duktieproces. „Een brouwerij is
een schoon bedrijf", vertelt de
heer Van Rossem, „het is een
proces zonder kwalijke dampen
en chemische afval. Er is wat
waterdamp, maar geen geluids
hinder, geen ratelende geluiden
of zo. Wat wel de aandacht
vraagt is het watergebruik en
de produktie van afvalwater.
Voor elke 100 liter bier is 1000
liter water nodig. Verder wer
ken we uiteraard met gist, dat
het enige levende element is dat
niet verontreinigd mag worden.
Daarom zal de fabriek voortdu
rend schoon moeten zijn. Het
afvalwater laat zich door een
moderne installatie gemakkelijk
zuiveren. Nog deze maand
verwachten we de bekrachtiging
van de zuiveringsregeling met
het hoogheemraadschap Rijn
land. Heineken neemt zelf de
„zuiveringsexploitatie" ter hand
met een dubbel uitgevoerde in
stallatie teneinde een maximale
beveiliging te verkrijgen. Het
gezuiverde water (dat ik zelf al
eens gedronken heb met de
dood in het hart, hoor maar
er gebeurde niets, smaakte wel
lekker, wat venig, da's alles)
wordt via een leiding geloosd in
het Rijn- en Schiekanaal ter
hoogte van de Leidse omvaar-
route bij de Voorschoterweg".
Negen van de tien liter water
wordt dus weggewerkt: 1 liter
gaat het bier in.
Al zal het allemaal niet vanaf de
grond naar de hemel schieten,
toch wordt Heineken Zoeterwou
de een gigantisch bedrijf, dat
zich laat vergelijken met Ame
rikaanse brouwerijen die onge
veer hetzelfde bouwen. Er zijn
in de V.S. fabrieken met een op
pervlakte van 100 of 160 ha. Op
het ogenblik wordt door bijna
100 man gewerkt aan een paar
segmenten van het verpakkings
gedeelte, één silogebouw, één
brouwhuis en een paar delen
van het keldergebouw. Geleide
lijk aan worden de vier segmen
ten van het „masterplan" (we
werken van groot naar klein")
voltooid. Er is ruimte maar
dat kan nog heel wat jaartjes
duren voor een spoorlijnaf
takking en een binnenhaven, die
in verbinding zal staan met de
Oude Rijn.
Heineken heeft inmiddels de Bar-
remolen aangekocht en zal dit
monumentje gaan restaureren.
Ook het oude, verdwenen Zwie
ten, van welke sterkte alleen de
slotgracht gespaard is gebleven,
krijgt weer een rol te vervullen
tussen al het bier. Met de Rijks
dienst voor Monumentenzorg is
overleg gepleegd en te zijner
tijd zal worden gegraven naar
de fundamenten. Deze worden
dan opgemetseld tot kniehoogte.
Zo verkrijgt men een platte
grond van het voormalige kas
teel, waarop een soort tuin
wordt gecreëerd met planten,
bloemen en banken in de „ka
mers".
„Over het fabeltje rond het „pret
park" zou ik eigenlijk geen
woorden willen vuilmaken. Zo'n
park komt er eenvoudig niet.
Het is niet onze bedoeling op de
ongeveer 8 ha voor bijzondere
doeleinden in de „public rela-
tionssfeer" gereserveerde grond
een openbare vermakelijkheid
te vestigen. Wat er precies gaat
komen weet ik niet. Een bureau
denkt er hard over na. Ik denk,
dat er eerst een soort ontvangst
hal komt. Verder praten we er
over met de gemeentebesturen
van Zoeterwoude en Leiden, ge-
In het Rotterdamse bedrijf staat
.Heineken Zoeterwoude" al te
pronken in maquettevorm; op
pervlakte 36 vierk. meter. Op
de voorgrond ziet men de Hoge
Rijndijk, een stuk wegenarmoe,
die nergens aansluiting krijgt
met het complex. Links ziet
men de geprojecteerde binnen
haven met een deel van de wa
terzuiveringsinstallatie: links in
het midden staan de drie siloge
bouwen van het brouwhuis. Met
één silogebouw is men thans be
zig. In het segment daarboven
staat de verpakkingsafdeling,
waarvan in eerste aanleg een
paar segmenten zullen worden
gebouwd: links daarvan de op
slagplaats met gele kratten, die
volgens de heer Van Rossem in
het landschap niet uit de toon
zullen vallen: immers, een
koolzaadveld is óók niet lelijk".
Uiterst links de aangekochte en
te restaureren Barremolen. Ge
heel rechts bovenaan de par
keerterreinen en het vierkante
kantoorgebouw, waarvan eerst
de helft zal worden verwezen
lijkt. Links daarvan de ..kel
ders" voor het gisten en rijpen
van het bier. Tussen parkeerter
rein en kelders komt de Zwie
ten-,,tuin". Rechts, naast de si
logebouwen, komt de energie-
dienst, waarvan de water centra
le een deel uitmaakt. De ronde
paviljoentjes rechts in het mid
den zijn ,,invulsels" op het ter
rein voor .bijzondere functies
in de public relationssfeer"De
horizon van het geheel wordt
hier bepaald door de spoorlijn
Leiden-Alphen a.d. Rijn. e.
terst rechts bovenaan een stuk
je verbrede Burg. Smeetsweg.
let op de behoeften van de
streek. Het mag geen blok aan
ons been zijn dat jaarlijks flin
ke verliezen lijdt. De paviljoen
tjes op dc maquette zijn gewoon
een aanduiding van iets, meer
Binnen het vierkant Hoge Rijn-
dij k-Zwetsloot-spoorli j n Leiden-
Alphen-nieuwe Burgemeester
Smeetsweg gaat zich iets afspe
len waarvan onder meer het ge
meentebestuur van Leiden en
ook dat van Zoeterwoude hopen,
dat het industriële activiteiten
gaat aanzuigen voor huurlieden
industrieschap De Grote Polder
en N.V. De Vijver. Ir. van Ros
sem is het helemaal met wet
houder Lij ten van Leiden eens
als deze zegt, dat Heineken er
wel eens voor zal kunnen zor
gen, dat de Grote Polder vrij
snel volloopt. „In Den Bosch,
waar nu onze grootst^ brouwerij
tot nog toe gebouw, hebben
we dat ook gezien: geleidelijk
aan kwamen er meer in de
buurt. Van een groot garagebe
drijf bijvoorbeeld zullen we
graag gebruik maken. Zoiets
kunnen we ons ook voorsteilen
van de veevoederhandel (er zijn
contacten met Bonda) en expe
ditiebedrijven. Minnesota is des
tijds bij ons geweest om te in
formeren, of „Zoeterwoude"
doorging".
De vestiging van Heineken direct
in de omgeving zal op de een of
andere manier voordeel voor
Leiden opleveren. „Met de uni
versiteit hopen we in goede re
latie te treden. Je krijgt dan
wisselwerkingen in de laborato
riumsfeer en ten aanzien van de
research. In Rotterdam doen we
dat al met ziekenhuis Dijkzicht.-
Studenten komen hier als sta
giaire onderzoekingen doen. We
zijn niet zo geheimzinnig van
aard". De heer Van Rossem
weet dat de Leidse arbeids
markt een zorgelijke zaak is:
„We zijn niet altruïstisch, maar
ik geloof, dat potentieel ons dit
geen probleem oplevert. Vanuit
Rotterdam kunnen bijna 600 van
onze werknemers naar Zoeter
woude komen als ze willen. Ie
dereen is van harte welkom. Ze
zullen het niet allemaal doen
Maar het aanvullen van vacatu-
Tuintjes in
(opgemetseld)
fundament van
oude Zwieten
Stemmingsbeeld in een mistige
Barrepolder: honderden meters
beton om een bierstroom te fun
deren.
res zal op de Leidse arbeids
markt geen schokeffect teweeg
brengen. Het zal allemaal gelei
delijk aan gaan. Op den duur is
er natuurlijk wel invloed, want
een (gering) verloop is er altijd
wel".
Ook de huisvesting van Heineken-
mensen in Zoeterwoude zal geen
schok geven. „Zoeterwoude
hoeft voor ons niet te bouwen",
zegt bedrijfsleider Van Rossum
geruststellend. „Het aantrekke
lijke van Heineken voor de re
gio is „het geleidelijke"; er
wordt niets geforceerd". De ont
sluiting van het bedrijf gaat via
de Burg. Smeetsweg, waaraan
hard wordt gearbeid. Het ver
voer van bier gaat in hoofdzaak
naar Amsterdam, Rotterdam en
Den Haag, niet naar het oosten.
„Met de Hoge Rijndijk hebben
we niet te maken". De Burg.
Smeetsweg, die bij de toekom
stige ingang van Heineken ver
breed en verzwaard is, wordt
voor de helft door het bedrijf
bekostigd. Het doortrekken van
de weg levert moeilijkheden
op omdat en pech is met do
grondverwerving. De mogelijk
heid van een viaduct of tunnel
onder de spoorlijn blijft open
voor over een jaar of 15, 20.
Waterleidingbedrijf De Rijnstreek
gaat het water leveren. Het
wordt ingekocht van de LDM,
die duinwater heeft met een
hardheidsgraad van 18 D(uits).
Dat is heel wat minder hard
dan het eigenlijke Rijnstreekwa
ter (30 gr. D). Heineken, het
nieuwe Elisabethziekenhuis en
Leiderdorp gaan van dit zach
tere water profiteren. „Uiteinde
lijk maken we zélf ons zachte
water", aldus ir. Van Rossem,
„uit een grondstof die we aan
geleverd krijgen. We beginnen
met een „waterfabriek", waar
we mengen voor verschillende
soorten gebruik (brouwwater,
ketelvoedingswater, bottelarij
spoelwater enz.)".
Voorlopig is het nog niet z
maar er wordt hard aar
werkt. Burgemeester Detmers
van Zoeterwoude heeft ee ngoe'
de gooi gedaan, toen hij Heine
ken opmerkzaam maakte op het
terrein, nadat de elektriciteits
centrale van de baan was. „Een
toevallige samenloop van
standigheden", zegt de heer
Van Rossem: „we waren ei
content mee. We zochten
mers een spoorlijn, aansluiting
op het interlokale wegennet
de bevolkingsconcentratie in
westen". Heineken mag dan
haar bier op zand bouwen, het
vertrouwen in de toekomst
groot. Over een paar jaar
onstuitbaar een bier-
r. Cheers!, zullen we maar
zeggen.
TON PIETERS
WASSENAAR De Theekoepel en
Schelpengrot die staan op het
terrein van het buiten "Wilt-
zanck" te Wasscunr zullen door
monumentenzorg gerestaureerd
worden.
Het theekoèpeltje is zeker twee
honderd jaar oud. Het gebouw
tje had vroeger de naam "Het
geheim innige 1 pikje." De ge-
heimrinnigheid t Ni- rln, dat 'net
gebouw een zoldertje heeft, dat
bereikbaar is via een trap, die
helemaal weggeklapt kan wor
den. Het zolder;je wordt zodoen
de onvindbaar. Voor het oog
bestaat het koepeltje uit twee
verdiejvngen, de be metage,
waar een vestibule is, en de
tv.c rd'ep ng de i genlijke
theekamer.
Het buiten Wiltzanck maakte deel
uit van het vroeger bestaande
ing van hei thee
omstreeks 1723 een Ananaskwe
kerij. De Schelpengrot ligt aan
de Rust en Vreugdlaan, en is be
reikbaar via een moestuin.
NOORDWIJK Brigadier C. K.
F. van Veneliën gaai per 1 fe
bruari het Noordwijkse politie
korps verlaten. Hij krijgt dan,
in afwachting van zi-n pensione
ring, het bij de politie gebruike
lijke functioneel leelt'jusont.sl ;g.
De afscheidsreceptie heeft
plaats op vrijdag 2S januari aan
het politiebureau Oude Zeeweg
10. Van half vier af bestaat
daar voor een ieder de gelegen
heid de sefvi ende brigadier de
hand te drukken.
De heer Van Venetiën werkte in
de oorlogsjaren bij de toenmali
ge luchtbeschermingsdienst en
ging in 1945 over naar het poli
tiekorps in Noordwijk. Zijn start
daar was niet gemakkelijk. De
hulpagent Van Venetiën behoor
de niet meer tot de jeu;: Sen
gave gc te g an -en
voor de poli ie üploma's, hij,
Daar kwam nog bij, dat V: n Ve
netiën in de eerste jaren na de
bezetting, krap in geld en mate
rialen, de „doe-het-zelver" van
het korps was, die o.m. tot taak
■and.
had te zorgen voor keurig ge
schilderde verkeersborden
dergelijke noodzakelijke attribu
ten. Binnen het jaar slaagde hi|
echter voor het politiediplomai
en nog eens een jaar later werf
he: um laude" aan hem u»
ht
zich, evenalj .n de Noordwijksl
gemeenschap, door zijn hulp
vaardigheid en wijze van optre
den vele vrienden onder
st.andbezoekers maakte.
