De Katwijkse grond is peenmoe.
maar veiling draait beter dan ooit
Ex-politicus
Paardekooper
zoekt wegen
naar andere
filosofie in
architectuur
28 DECEMBER 1971
LEIDSE COURANT
aar n de veiling zijn verschillende nevenbedrijven verbonden. Een daarvan is de peeninpakkerij waar veel vrouwen werken
£S( rWIJK De groenteveiling
ïntir ^tw'jk en Omstreken heeft een
'rda iaar achter de rug. Vorige
w eek bereikte de omzet al een
>rt edrag van twintig miljoen gul
len. Een record. En een beetje
errassend na de inzinking van
•70 toen de omzet daalde tot
ït(irest'en miljoen gulden tegen
yO0, chttien in het jaar daarvoor.
gen ferreweg het grootste deel van
>tai e aanvoer wordt gevormd door
hotl e waspeen. Dit jaar werd er
jjg) an dit artikel vijftig miljoen
ingt evenhonderd eenenvijftigdui-
Wj,itnd kilogram aangevoerd,
fcrgens in Europa wordt zoveel
raspeen geveild als in Katwijk.
Jngeveer de helft hiervan wordt
.geëxporteerd. Naar Duitsland,
Ingeland en België. Merkwaar-
lig in dit verband is dat het
m.w irodukt hoofdzakelijk in Noord-
lolland geteeld wordt. De laat-
j"1 te tien, twaalf jaar teelt men
P® in de omgeving weinig of geen
,var waspeen. De grond is er peen-
2
8*
Sindsdien trekt men naar de
r »p va Noord-Holland. De peen
wordt iedere morgen over grote
afstanden aangevoerd. Dat was
Ex-voorzitter Willem Ooms: functies niet meer te verenigen
aanleiding voor de eerste
vraag:
- Is het niet onpractisch dat de
veiling en het gebied waar de
peen geteeld wordt zo ver uit el
kaar liggen? Het antwoord komt
niet direct. De knuppel is blijk
baar in het hoenderhok gewor
pen. Voorzitter Willem Ooms:
„Hier geef ik geen antwoord
op. Er is voor mij maar een
veiling en dat is Katwijk".
Het blijkt dat deze reactie
voorkomt uit wantrouwen.
„Waarom komt u hier?, vraagt
Ooms, om de veiling te kra
ken?". Dat wantrouwen was al
eerder duidelijk geworden. De
afspraak was dat we zouden
praten met de nieuw gekozen
voorzitter, de heer Piet Doets.
Maar en kwamen nog een paar
heren bij zitten: Ooms („ten
slotte ben ik nog voorzitter") en
een man in een bruin pak die
anoniem bleef en ook verder
weinig zei.
Na de eerste ontsteltenis komt
er toch een antwoord op de
vraag. „Het is voor de export
beter als er één veiling is. Nie
mand is gebaat bij verschillen
de veilingen. Er wordt steeds
tie".
Het begrip „concentratie" heeft
K en O stringent doorgevoerd.
Toen het telen van (vooral) was
peen door de jaren heen een lu
cratieve bezigheid blééf, breidde
het veilingcomplex zich gestadig
uit. Enkele jaren geleden werd
er een nieuwe hul bijgebouwd.
In de zomer van 1970 kocht men
de aangrenzende plaatwerkerij
van Slotboom. Koopsom: ander
half miljoen gulden. Men wilde
expansiemogelijkheden voor de
veiling en de nevenbedrijven.
Nu, anderhalf jaar later, is
van het Slotboomcomplex veer
tig procent verhuurd. Een ge
deelte aan het peenvcrwerkend
bedrijf Hoek en een stuk aan
AFKA Holland, een constructie
bedrijf. De rest staat leeg. De
heer Ooms daarover: „Ik zou
het graag verhuurd hebben, na
tuurlijk. Maar een miskoop is
het beslist niet. Gezien de ex
pansiemogelijkheden zouden we
het nu weer kopen. Ruimte om
uit te breiden moet er blijven".
Geruchten als zou de veiling
binnenkort nog een uitbreiding
ondergaan worden ontkend. De
peenwasserij Van Noort, die
men begin van dit jaar huurde,
wordt niet gekocht. In hoever
re de uitbreidingen in de toe
komst benut kunnen worden
hangt af van de ontwikkelingen
die de tuinbouw in de komende
jaren gaat doormaken. Veel jon
ge mensen beginnen er niet
aan. Ooms: „Inderdaad, maar
er zijn ook niet veel mensen no
dig door de mechanisatie. Bij
voorbeeld: een bedrijf met een
omzet van een half miljoen,
groot overigens, zou vroeger
toch wel veertig man nodig ge-
bad hebben. Nu kunnen ze het
in zo'n bedrijf af met vijftien
Een belangrijke rol speelt ook
de toenemende concurrentie van
het buitenland, speciaal Frank
rijk en Italië. Ooms: „Dat heb
ben we vorig Jaar kunnen mer
ken. De oogst in Frankrijk was
toen goed en daardoor wus het
bij ons ineens minder. Dit jaar
was het in feite andersom: klei
nere oogst in Frankrijk, goed
jaar voor ons".
0 Komen we op de leiding van de
veiling. Verhaal apart. De heer
Ooms was tot veertien dagen
geleden voorzitter. Hij bedankte
waarom? „Geen commentaar",
zegt hij Later blijkt dat de
functie niet meer te verenigen
was met zijn werk als tuinder.
De animo om Ooms op te volgen
was niet erg groot. „De mees
te leden durven de verantwoor
ding niet te dragen, bromt de
cv vimii/liter
De verkiezing van een nieuwr
man werd dun ook een nogal
onduidelijke vertoning. Niemand
kreeg een meerderheid. De ene
kandidaat. Van Leeuwen, trok
zich daurna terug. Bleef over de
heer Doets. Zonder verdere
stemming werd hij voorsitter.
I en Ideale situtatic werd hier
door niet gecreëerd. Doets is al
veilinglelder. HIJ erkent dut de
combinatie vrij zwaar It:
„Maar )n. de consequentie lag
er. dus heb Ik het annvnarfl".
Ooms vult nun: „Het is inder
daad afwachten of het lukt". Op
de vraag of een directeur-geen
betere oplossing was gewoeest
komt eerst weer geen antwoord.
Dan: „Dat is te duur Wij kun
nen de veertig, vijftigduizend
gulden die zo'n man kost niet op
brengen".
NIEKJAN VAN RESTEREN
Aad Paardekooper wij zijn teveel de slaaf van de auto geweest
LISSE Ir. A. Paardekooper
is vorige maand afgetreden
als gemeenteraadslid. De
fractie-voorzitter van de
KVP kon „niet langer de
consequenties voortvloeien
de uit de verplichtingen als
raadslid nakomen". Deze
cryptische bewoordingen
kunnen alles inhouden. Van
"niet langer willen tijd heb
ben" tot „interne ruzie".
Rond de begrotingsdebatten
in de Lissense raad wilde ir.
Paardekoper niet over zijn
besluit praten. Het mocht
geen buitenparlementaire
aktie lijken en zeer zeker
niet de schijn van onder
druk zetten van wie dan ook
wekken. Deze dagen wilde
ir. Paardekooper zijn beslis
sing tegenover twee van
onze redacteuren wel toe
lichten.
Aan het eind van het gesprek
komt Paardekooper vriendelijk
weifelend achter zijn bureau
vandaan. Ziet u, heren, ik wilde
de persvrijheid niet beknotten,
maar ik vraag me af of het al
lemaal niet wat warrig is ge
weest. Zou ik het niet eerst Ie-
zen, voordat u publiceert. Het is
zo'n complexe zaak. We worden
het eens. Het is ons de afgelo
pen twee-en-een-half uur duide
lijk geworden dat de filosofie
van architect Paardekooper in
derdaad niet zo makkelijk te
verwoorden is. Alhoewel, het
uitgangspunt even simpel als
vanzelfsprekend is: het hele
maatschappelijk gebeuren moet
ten dienste staan van de mens.
Adriaan Paardekooper. 53 laar
oud en vader van negen kinde
ren. draait al heel wat Jaartjes
in het gemeenschapsspel mee.
Hij werd er al jong mee gecon
fronteerd. Zijn vader, een on
dernemer, stond geëngageerd
midden in het Zoeterwoud.se sa-
menlevinkjë van voor de oorlog
De oude Paardekooper deed
niet aan politiek. Adriaan koos
na de oorlog voor de KVP. HIJ
voelde eingenlijk ook wel iets
voor de P.v.d.A. Hij besloot des
ondanks het advies var het
episcopaat op te voilgen. „Dat
telde in die dagen nog zwaar
voor mij. Bovendien, had het
episcopaat eerder getoond goed
te zitten met ziin adviezen In
mijn studietijd maakte de Ver-
dinaso-beweging in mijn omge
ving nogal veel indruk. Die
voelde o m. nog al voor de idee
van de coöpera'ieve staat en is
later dan ook opgegaan in de
NSB Veel van mijn studiegeno
ten zijn er aan kapot gegaan.
Van begin af aan verwierpen de
bisschoppen Verdinaso. Vandaar
dat ik hun advies opvolgde. Niet
dat je PvdA en Verdinaso kunt
vergelijken natuurlijk.
Adriaan Paardekooper noemt zich
giimiachend een „oorlogsslacht
offer". De afronding van zijn
studie werd belangrijk ver
traagd.Hij studeerde pas in 1948
officieel af. Jaren eerder had
hij zich al als architect in Lisse
gevestigd, waar hij in het begin
van de vijftiger jaren ook ging
*.ws-
T. S
V 1
Paardekooper wij wilden specialisten in de raad
wonen. Hij hield zich nogal be
zig met het verenigingsleven.
Hij sportte jaren bij de Bataven
en schaakte bij Philidor. Als
voorzitter van de atletiekvereni-
Paardekooper een kleine omme
keer teweeg in het traditionele
representatie van de verschil
lende bevolkingsgroepen binnen
de KVP.
ging De Spartaan staat hij nog Paardekooper: „Normaal
steeds midden in het sportge
beuren.
Via gespreksgroepen ging hij zich
in de jaren vijftig ook bezig
houden met de plaatselijke poh-
t.-k Z;jn geëngageerde .nbreng
in het politieke spel resulteerde
vele afdelingen nog dat uit
kringen van ondernemers, werk
nemers, kleine telers, grote te
lers een man op de lijst kwnm.
Wij vonden dat er hoognodig
eens deskundigen c.q. specialis
ten in de raad moesten komen
meester vun Nijmegen, het hele
gemeentelijke beleid zo'n beetje
bepaalde De raad had overal
alleen maar „Ja" op te knikken
Wij willen een eigen Inbreng
van de raad, die ofwel aansluit
op een voorstel of aanvullend
of corrigerend. Er moet een
voortdurende wisselwerking
zijn tussen raad en college".
Paardekooper mocht dat allemaal
wel willen, erg veel kwam er
niet van terecht. Officieel heet
het nu dat zijn functie bij het
Rotterdamse adviesinstituut
Stad en Landschap, zijn leeftiid.
zijn gezin, en de andere drukke
besognes Paardekooper er toe
hebben gebracht het raadswerk
vaarwel te zeggen. HIJ kon er
weinig bevrediging meer in vin-
Kinderen in de Poclpolder
leefbare ruimte komen
den Ofschoon hij dot niet direct
/egt is duidelijk dat het hem al-
lemuul wat te eng. te kleinbur-
gerljk bleef. De inbreng van een
raadslid op het gemeentelijke
beleid is vrij beperkt. Hij wordt
geconfronteerd met voorstellen
waaraan weinig meer te veran
deren is. Paardekooper ervaart
dat ook met name de diverse
welstandscommissies waarin hij
zitting heeft in feite onvoldoen
de kunnen functioneren. De de
mocratische structuur waarin ze
zijn geplaatst laten teveel vrij
heden non de technokraten. met
hun alles overheersende dlscipN-
nes waarvon de economische
vrijwel altijd dominerend. De
leefbaarheid komt er onvoldoen
de aan tt pas
Hoewel architect Paardekooper
danrin via de politiek wol wijzi
gingen in probeerde te brengen
Is dat vrijwel niet gelukt, omdat
hij nooit een wethouderschap
wilde aanvaarden bleef zijn in
breng in de Lissese gemeente
politiek op het gebied van zijn
specialismen miniem.
Zonder dat er grote spanningen,
ruziea of Iets dergelijks direct
aan het licht trnden klikte de
visie van Paardekooper niet
door In het college.
Vooral de laatste laren Is de toch
wel hardwerkende architect be
dachtzamer geworden. Meer en
meer Is hij gaan beseffen dat
het in zijn vak niet meer zo
zeer gaat om de architectuur,
maar dat de mens centraal
moet staan. Paardekooper Ik
heb daar een aardig voorbeeld
van gezien In Parijs De wijk
Grande Borne, een wijk waann
twintigduizend mensen wonen
Ze Is gebouwd naar de nadruk
kelijk'' disciplines jeugd, voet
ganger» «-n bejaarden Pc auto's
zijn er uit geweerd F.r ziin "ie-
cial# pleintjes voor Het partlcu-
het achtertuintje is opgeofferd
cn toegevoegd aan het gemeen
schapsterrein. Er staan veel
meer hulzen op een hectar dat
men hlrt gewend Is te Iwuwet
en toch heeft men veel mrpi
leefbare ruimte gecretrd -Mts
schlen li dat alh g" vallen nie<
acceptabel voor Nederland. w«
ziin er nog niet aan to* mis
schlen, maar toch ben Ik er vut
overtuigd, dat we daar naar to<
moeten.
WIJ zijn het er allemaal ovet
een-I nu gaat het mlf. Dn'
wordt ook In de hand poworlo
door dn politiek die wordt ge
olgd Om maar zoveel mngeiij-
In de gunst van de kiezer ie ko
men rhermt men m<-t petal
Ier. De beren politici «tellen v
In feite de disciplines i n dat
begint steeds opnieuw het spel
letje van hulsjr. boompje, beest
De politici hebben zich om
rlngd door een veld van deskun
dlgen. mnnr steeds weer 'op
nieuw blijkt dat de discipline
leefbaarheid het of Ier.' tcget
de dtsr-ipline getal. En dat ter
Wijl het ern zeer zeker niet hr
ander hoeft uit te sluiten, stel
de algemene opvatting In be
weert dat de kostenfactor nle
per «e omhoog moet worden ge
jangd bij '"tn mronvrntionel'
bouww Ja. /elf* gedrukt km
worden og altijd Is men in d'
bouw gehouden aan bindend'
voorschriften
Paardekooper s er zo ook voo.
dat de hulzen minder „klaar*
worden opgeleverd waardooi
de bewoners meer ruimte gala
ten wordt voor eigen Inbreng.
Paardekooper* Inbreng op het dl
rrcte politiek" vlok I» van d'
baan. Hij vlucht weg In zlji
vak. waarin hij zoekt naar nlm
bate
roldot
lapplj. D
maken de manf-bnupi) w rvt
Dat la voo- Adriaan Paar.W
kor per riuldelük Misschien I
er nog hot»-- Vandaar zijn pi
rooi ijlere nieuwe filosofie n
dit gebied moet een kans krl
gen
