Jan Kukal houdt van een
serieuze trainingsaanpak
VOOR DRAVER
ANTON VALT
BINNENKORT
HET DOEK
Wintertitel -
in Hilversun
ZATERDAG 11 DECEMBER 1971
LEIDSE COURANT
it
DEN HAAG Sinds bijna
twintig jaar heeft de Ko
ninklijke Nederlandse
Lawn Tennis Bond weer de
beschikking over een bui-
tenlandse trainer. Met dui-
delijk waarneembare te-
vredenheid stelt Bé Lijsen,
de per 1 januari demissio
naire sportdirecteur van de
bond, dit vast. Vooral door
diens bemoeiingen en voor-
namelijk op zijn advies
heeft de KNLTB de Tsjech
Jan Kukal voor enkele
maanden kunnen aantrek
ken. Hoewel Kukal pas op
de vertrekdatum van Lij-
sen officieel in dienst zou
treden is de 29-jarige
Tsjech al sinds enkele da-
gen in actie met de natio
nale topspelers. Door be
paalde uitreisvoorschriften
arriveerde het echtpaar
Kukal al afgelopen maan
dag in ons land.
Het is tekenend voor de instelling
van Kukal. dat hij niet eerst op
zijn gemak naar een huis ging
zoeken, maar vrijwel onmiddel
lijk de training ter hand nam.
Fred Hemmes was de eerste die
door Kukal aan de tand werd
gevoeld. Na drie kwartier sla
gen oefenen en een set (6—2
voor Kukal) stelde Hemmes
vast dat vooral het hoge tempo
hem was opgevallen. Er was
niet. zoals gebruikelijk was voor
dit soort trainingspartijtjes, wat
gezapig tegen de bal geslagen,
maar zonder een enkele adem
pauze gespeeld. De in ee«
blauw trainingspak gehulde Ku
kal. die met zijn forse gestalte
en zijn blonde haar meer op een
Scandinaviër lijkt, liet daarna
Jan Hordijk opdraven voor een
even intensieve training. Na
deze hernieuwde kennismaking
constateerde Kukal dat beide
spelers, die hij nog kende van
een landenwedstrijd in 1968, wat
techniek betreft weinig meer is
bij te brengen. Het enige dat de
twee missen is voldoende vast
heid, aldus Kukal.
Studie
Thuis, in zijn tijdelijk on
derkomen in Scheveningen, is
Jan Kukal graag bereid te pra
ten over de sport die hem sinds
1966 in haar ban houdt. Na zijn
studie voor landbouwkundig in
genieur wierp Kukal zich volte-
<Tig op het tennis. Voor die tijd
had het accent gelegen op de
studie en had het racket op het
tweede plan gestaan. Zoals voor
veel sportmensen van achter
het IJzeren Gordijn zag Kukal
in de sport mogelijheden om
wat van de wereld te zien. Veel
al in gezelschap van Jan Ko-
des, met wie Kukal een ge
vreesd dubbel vormde, reisde
hij de internationale toernooien
af. Hoewel Kukal vooral in het
dubbelspel enkele fraaie succes
sen boekte bleef de absolute top
voor hem onbereikbaar. Door
dat hem het zware leven van
een tennisser niet voldoende
werd gecompenseerd door kei
harde dollars, waardoor de top
artiesten van het circus Hunt
en enkele onafhankelijken nog
bereid zijn zidi de ontberingen
te getroosten van het leven op
een hotelkamer en als enige be
zittingen ee ncollectie rackets en
een bagagekoffer, zette Jan Ku
kal dit jaar een punt achter het
grootste deel van zijn activitei
ten. Slechts de reeks toernooien
van het Rivieracircuit en de
wedstrijden voor de vertegen
woordigende Tsjechische teams
Actief
In dat kader paste een baan als
trainer van een sparringpartner
voor de Nederlandse tennistop.
Want Jan Kukal wil op het ge
bied van tennis actief blijven.
Na definitieve vestiging in zijn
land wil hij iets gaan doen als
sport jounalist in basketball
en. tennis. Mogelijk kan hij
zich een positie als commenta
tor bij de tv veroveren.
Tot eind maart echter zal Kukal
als assistent van bondstrainer
Rinus Buytelaar de nationale
top onder handen nemen. Kukal
moet de spelers voorbereiden op
het nieuwe seizoen en speciaal
op het Davis Cuptoernooi. Mo
gelijk dat hij een Nederlandse
ploeg zal begeleiden naar de Ri
viera, waar hij zelf toch ook
moet spelen.
Bé Lijsen acht het een groot voor
deel dat Kukal zijn taak buiten
gewoon serieus uitvoert. Wie
een klein uur getuige is van een
training van de Tsjech kan die
mening alleen maar onder
schrijven. Zichzelf vrijwel geen
rust gunnend en in e
hoog tempo bestookt hij zijn
„tegenstander". Kukal blijft
daarbij niet, zoals maar al te
vaak gebruikelijk is voor een
tennisleraar, op de baseline
staan zonder enige moeite te
doen een bal, die iets te ver
langs hem heen dreigt te gaan te
retourneren, maar is zelf steeds
in beweging. Hij maakt dan ook
dezelfde vermoeide indruk als
de speler aan de andere kant
van het net. ,,Je moet juist het
voorbeeld geven, die jongens in
spireren", vertelt Kukal. „Ik
had in Tsjedho-Slowakije een le
raar die ondanks zijn gevorder
de leeftijd nog vol vuur en en
thousiasme speelde. Dat is de
manier. Dat stimuleert"'.
Populair
Met een bevolking die ongeveer
even groot is als ons land zijn
er in Tsjecho-Slowakije zo'n
70.000 geregistreerde spelers.
De sport is er bijzonder popu
lair geworden, vooral door de
aansprekende resultaten van
Jan Kodes, die dit jaar door
stootte naar de wereldtop. „We
moesten", vertelt Kukal, „eens
een wedstrijd tegen Rusland
spelen. Alle drie de dagen van
dat duel zijn toen op de televi
sie uitgezonden en op de tribu
nes zaten zo'n 15.000 mensen. We
wonnen met klein verschil en
dat heeft een enorm enthousias
me teweeggebracht".
Over het mogelijk meespelen van
andere dan sportieve factoren
bij deze overwinning is Jan Ku
kal zeer voorzichtig. „Je moet
het vergelijken met ijshockey",
meent hij. „Dat is ook niet een
gewone landenwedstrijd. Dat is
iets van nationaal belang. Maar
ik wil er verder niet te veel over
zeggen. Ik moet nog een keer
Verdienstelijk
Jan Kukal, eens een verdienste
lijk basketballspeler die het tot
het nationale juniorenteam
bracht, heeft in zijn carrière en
kele fraaie overwinningen be
haald. Op zijn prestatielijst, die
hij zonder veel moeite opsomt,
staan zeges op Tom Okker (in
1968 tijdens een indoortoernooi
in de Verenigde Staten), Ries-
sen, Cox, Pilic, Tiriac, Mulli
gan, Franulovic, Koch, El Sha-
fei en Carmichael. De leden van
de tennis-toptien heeft Kukal
nooit of zelden ontmoet. Een
aanbod om prof te worden, dat
toch ook fuguren als El Shafei,
Barthes, Carmichael en andere
mindere gode nnaar de stallen
van tennismiljonair Lamar Hunt
lokte, werd Kukal nooit gedaan.
De Tsjech zou dit echter waar
schijnlijk ook nooit hebben
geaccepteerd. „Als je niet be
hoort tot de tien beste tennis
sers ter wereld kun je beter vrij
blijven", oordeelt Kukal. „Dan
kun je tenminste zelf bepalen
wanneer je een toernooi wil spe
len. Het voordeel van het spelen
op wereldniveau is natuurlijk
wel dat je spel er* aanzienlijk
door verbetert. Ik hoop dat ld
conflict tussen Lamar Hunt
de internationale tennisfedera
snel wordt opgelost. Dat is c
in het voordeel van de pr
groep. Het publiek raakt ee
uitgekeken op steeds dezelfcl l
namen. Een partij tussen ee: K
prof en een amateur heeft <5> 4» R
toeschouwers op de lange duu 2
een grotere aantrekking fa
kracht".
FRANK WERKMA'
(Van onze sportredactie)
Nieuw Vennep Aan het
eind van de maand valt het
doek voor draver Anton.
Waardoor het illustere trio
Henri Buitenzorg, Eland en
Anton de laatste zal verlie
zen. De draver uit de
Haarlemmermeer, die vo
rig jaar in aanmerking
kwam voor de titel „Paard
van het jaar", bereikt na
melijk de dertienjarige
leeftijd en dan is het ge
daan met de activiteiten op
de Nederlandse koersba-
nen. Op tweede Kerstdag,
tijdens de Grote Kerstprijs
in Hilversum, verschijnt
de reus uit de Haarlem
mermeer voor het laatst
voor de sulky. Met die race
meegerekend heeft Anton,
zoon van de bekende
hengst Double Six M en
merrie Petulance K, er 310
draverijen opzitten.
Mevrouw Ham, de eigenaresse
van de dertienjarige crack, over
de toekomst van „haar" Anton:
„Het paard mag vanaf Tweede
Kerstdag niet meer op de Ne
derlandse A- en B-banen star
ten. Dan zou er in theorie de
mogelijkheid overblijven met
Anton op de C-baan van Baarlo
te gaan koersen. Maar dat heeft
het paard niet verdiend. We wil
len niet dat deze crack na zoveel
jaren van triomfen op zijn oude
dag op een lager niveau zal uit
komen. Er zijn aanbiedingen
geweest uit het buitenland, om
dat Anton daar ondanks zijn
leeftijd nog wel mag starten.
I Maar Anton wordt niet ver-
kocht. Hij blijft hier op de Eli-
sabethhoeve in de Haarlem-
mermeer. Daar is ie groot ge-
worden".
fi\ATBLOEIER
Me dertienjarige ruin heeft voor
zijn eigenaresse behoorlijk wat
in het laatje gebracht. Me
vrouw Ham: „Tot dit moment
heeft hij 281.000 gulden ver
diend. Misschien komt daar nog
wat bij, want hij mag in totaal
nog drie keer starten". Anton
mag met enig recht een laat-
bloeier worden genoemd. „Jan
de Vlieger", vertelt mevrouw
Ham, „hoeft Anton op driejari
ge leeftijd gekocht van Jan van
Dooyeweerd. De prijs was rond
vijftienhonderd gulden. In dat
jaar had hij slechts vijfhonderd
gulden aan prijzen gewonnen.
In het begin was er niet veel
met Anton te bereiken. Maar zo
wel Jan de Vlieger als mijn man.
die vorig jdar is overleden, heb-
ben veel geduld met 'm gehad. volle draver aan. Hoe ouder hij
Die zorg heeft uiteindelijk resul- werd, hoe beter hij ging lopen,
taat opgeleverd. Anton diende Toen hij acht jaar werd had hij
zich zeer onverwacht als talent- als draver ruim 27 duizend gul
den verdiend. In 1967 deed hij man een melkkoetje op stal te
iedereen versteld staan In dat hebben staan",
jaar verdiende hij plotseling Anton heeft talrijke hoogtepunten
80.000 gulden. Ineens bleek mijn gekend in zijn lange carrière.
Mevrouw Ham: „Zonder twijfel
was het behalen van het kam
pioenschap van Nederland het
fraaiste resultaat. Maar ook de
zege in de strijd om de Gold
Cup in 1967 was een hoogtepunt.
Bovendien waren we zeer inge
nomen met zijn overwinningen
op de snelle baan van Gronin
gen in de Grote Prijs van Ne
derland in 1967 en 1968".
De draversloopbaan van Anton
kende echter niet louter bloeipe
riodes. In het begin was het
paard moeilijk hanteerbaar.
Maar de laatste jaren kon ieder
een met hem koersen. Hans
Eysvogel heeft als amateurrij
der verscheidene koersen met
hem gewonnen. Het paard heeft
de laatste vier jaar vrijwel geen
rust gekend. Mevrouw Ham:
„Het paard vond het fijn om te
draven. Al het succes heeft
daarop geen invloed gehad".
VERDIENDE RUST
Nog drie races en de actieve dra
versloopbaan van Anton is voor
bij. Dan kan het paard een ver
diende rust genieten na de ja
renlange inspanningen. Buiten
de hereboerderij van mevrouw
Ham dolt Anton als een jong
veulen in de wei. „Is het niet
jammer, dat het paard niet
meer mag koersen?, vraagt de
eigenaresse zich af terwijl zij
naar buiten kijkt. „Hij ziet er
nog enorm goed uit. Op dat wei
landje", wijst zij, „mag ie naar
hartelust draven. En reken er
maar op dat hij dat zal doen.
Het is net een jonge hond. Hij
vindt het heerlijk. In de stal zal
er altijd een plaatsje voor hem
open blijven. We hebben im
mers zoveel plezier van dat
paard gehad. Het is een stukje
van je leven geworden. Anton
zal het succes straks misschien
missen, maar wij zullen er ook
aan moeten wennen. Maar
hier", en zij wijst met een
breed armgebaar opnieuw naar
buiten, „mag hij zijn laatste ja
ren slijten".
ZOVEEL SUCCES
Op enkele tientallen meters af
stand rent de „oude" Anton als
een jong veulen door het gras.
Als de fotograaf een paar pla
ten heeft geschoten verdwijnt de
ruin naar de stallen. Naast hem
staan een paar koeien op het
stro en even verder staat Ella
Ross, de achtjarige merrie van
mevrouw Ham, die ook afscheid
moet nemen van de koersbanen.
De enige twee koersklare paar
den van mevrouw Ham moeten
van het toneel verdwijnen. Ella
Ross kan haar werk nog doen
als fokmerrie, maar voor Anton
valt er geen droog brood meer
te verdienen. Mevrouw Ham wil
trachten in de drafsport verder
te gaan. Ze heeft nog een paar
jonge paarden die echter nog
niet klaar zijn om te worden in
gezet voor het werk dat Anton
zoveel succes heeft opgeleverd.
Van onze paardesportmedewerkt
DEN HAAG In Hilversum
Winterkampioenschnp k;
voor Flamingo Six bijna gee
concurrentie zijn. Treize F,F
Ever en Grenadier zijn de ee
ste die in aanmerking kome
voor het leveren van enige 1
genstand.
Voor de eerste klassers, die mei
zien in de mijl, is er de gespli
ste Gerard van Maarsevea
prijs. Eberdine TH en Dow
Scotch zijn waarschijnlijk bij
favorieten.
Om een uur ls de eerste sta
programma met onze favorleö
van MaarseveonprUs '1600 r
afd. autostart) Eberdine U
Qujck. Evel>ti HoUandla.
ims Winterkampioenschl
m. met trio) Flamingo
Landauerprljs
Import N. Iny
VigUnnteprlJs
si.' afd.. me
^bai. Honey
