Ondergrondse
activiteit voor
kleurrijke
expositie
aboiioR-
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 27 NOVEMBER 1971
floriade
ITERDAM Twee en een
ilf miljoenbollen en knollen, 70
itaren verrassende park-
iracht, een kruidenbos, een rho-
dodendronvallei met 150 soorten
rhododendrons en 200 soorten
dwaaltuin, een rosa-
rium met 160 variëteiten rozen
van nè 1960, wilde planten, bloe
misterijgewassen onder glas en
in de open lucht, een dahliara-
en ook, je zou niet anders
verwachten, de oudst bekende
boomsoort ter wereld die een
enthousiaste fossielenzoeker
plotseling ergens in de Hima
laya zag staan: de metasequoia
glyptostroboides. Ook die bomen
1 op de Floriade 1972, die precies
186 dagen duurt, van 30 maart
)t 1 oktober.
Floriade 1972 wordt een groot
se internationale tentoonstelling
genoemd waar alle sectoren van
de Nederlandse tuinbouw zich
schatting meer dan
ir» drie> miljoen bezoekers zullen
bu' presenteren, maar de Floriade
1972 is veel meer. Het is een on
gelooflijk buitengebeuren in zui
delijk Amsterdam aan de oe
vers van de Amstel in Beatrix'-
en Amstelpark, doorsneden door
de Europaboulevard. In 70 ha
bossen, tuinen, parken, kassen
en hallen het puikje van Neer-
lands flora, aangevuld met een
tuiltje tropische en subtropische
representanten uit de rest van
de wereld. Amsterdam herbergt
volgend jaar pure natuur, van
de eerste goudgele krokus tot
het laatste gouden herfstblad.
Drie seizoenen lang laat het de
'overdonderde bezoeker zien, dat
het waard is te vechten voor
een milieu waarin deze kleurige
bloemen en planten ongestoord
kunnen groeien.
twaalf jaar weer een Floriade
in Nederland, de laatste was in
Rotterdam. Waarom deze
manifestatie die totaal tenmin
ste vijftien miljoen gulden kost,
maar waaraan Amsterdam een
•rachtig park overhoudt? Voor-
litter H.J. Hylkema van het al
gemeen stichtingsbestuur: ,,Het
doel van de Floriade Amster
dam 1972 is een half jaar lang
te demonstreren waartoe de Ne
derlandse kwekerijen in fruit,
groenten en siergewassen in
staat zijn. Aan honderd afne-
merlanden laten zien waarin
een klein land groot kan zijn.
En dat doen we in Amsterdam
omdat deze stad er de ruimte
en het geld voor over heeft en
omdat de Amstelstad een graag
bezocht toeristisch centrum is",
stad Amsterdam geeft via zijn
h dienst beplantingen vijf miljoen
gulden uit aan deze Floriade.
|j Daarnaast zijn er bijdragen van
het tuinbouwbedrijfsleven, in-
zenders en overheid. Het ver
wachte bezoekersaantal van
drie miljoen moet de rekening
sluitend maken.
lien jaar geleden al startten de
i voorbereidingen voor deze show
van pure natuur. Ruim vier
jaar zijn veertig commissies
aan het werk. De organisatie
commissie heeft meer dan hon
derd volle dagen vergaderd.
Chef-organisator is Jac. Klei
boer die meer van dit soort ver
tillende activiteiten heeft geor
ganiseerd zoals Rotterdam-A-
hoy, E-55 en de Floriade van
1960 in Rotterdam. Het Beatrix-
en Amstelpark waar het alle
maal staat te gebeuren zijn nu
nog zonder kleur, maar onder
de grond maken zich de 2,5 mil
joen bollen en knollen al op
voor een hgrtveroverende pre
mière. Driehonderd man verwe-
zenlijke de vele bloeiende plan
nen en ruimen de toebedachte
plaatsen in voor inzendingen uit
België, Denemarken, West-
Duitsland, Frankrijk, Israël, Ja-
jan, Italië, Canada, de Ver
enigde Staten, Hongarije, Tjsje-
cho-Slowakije, Roemenië, de
steden Wenen en Berlijn, Zwe
den, de EEG-hoofdsteden en
Thailand, die orchideeën stuurt.
Zuid-Afrika neemt inheemse
bloemeh mee en ook van de vijf
werelddelen komt een presenta
tie. Nederland levert echter het
leeuwedeel voor de 700.000 vier
kante meter, waarop zich - sinds
vijf jaar geleden met de werk
zaamheden is gestart - een toe
nemend aantal vogels en klein
wild vestigt. Mede-organisator
J.P. van Oostrom, die sinds
1967 een dagtaak, aan deze Flo
riade heeft (nu is het meer dan
dat) vertelt dat ruim twintig
jonge patrijzen in het Amstel
park hun domicilie hebben ge
kozen. „Het zullen wel kippetjes
zijn" dachten we sceptisch. Tij
dens onze rondgang over het
heuvelachtige terrein onder de
uitlaatgassen van de Europa
boulevard en de strenge blik
van het Esso Motor Hotel dien
den we deze gedachtengang dras
tisch te herzien toen we een blau
we reiger op zagen vliegen en
moesten inhouden voor overste
kende hazen en, inderdaad, pa
trijzen.
Voor Floriade 1972 wordt het
halve, sinds 1938 bestaande Bea-
trixpark gebruikt achter de RAI
en ten westen van de Europa
boulevard. Aan de overkant
daarvan lag vijf jaar geleden
nog een stuivende zandvlakfc.
Nu ligt er het Amstelpark, dat
met het Beatrixpark is verbon
den door een langgerekte groen
strook op het dijklichaam van
zes meter hoogte en een brede
verkeèrsbrug over de Europa
boulevard. Die verkeersbrug zal
over enige tijd deel uitmaken
van de rijksweg Am sterdam-U-
trecht. Het daarvoor aange
brachte dijklichaam is bijzonder
functioneel in de opzet aange
past. De Amstelhal van het
RAI-complex speelt een belang
rijke rol in het Floriadegebeu-
ren. Daarin zullen op een opper
vlakte van 12.000 vierkante me
ter tijdens de 186 dagen Floria
de elf wisselende, fascinerende
binnententoonstellingen worden
gehouden van bolgewassen,
boomkwekerijprodukten, bloe
men en exotische gewassen..
In het Beatrixpark komen - om
ons aan een globaal overzicht te
wagen van wat de Floriade 72
biedt - vooral veel bloemen.
Mooie borders, bolvormige
bloemperken en veel waterplan
ten, waarom het waterpeil dat
wisselde, constant is gemaakt.
In de maximolshopen, zoals de
bloemperken eruit zien, komen
vele tienduizenden tulpen en
hyacinthen van in elkaar overlo
pende kleuren. Naast een bol
met rode tulpen, eentje met
rood-gele tulpen en daarnaast
weer gele tulpen om een voor
beeld te noemen. Onmiddellijk na
de bloei komen er in deze per
ken bloeiende éénjarige gewas
sen. De bloembol speelt tijdens
de gehele duur van de tentoon
stelling een belangrijke rol. Ne
derland is veruit de belangrijk
ste bloembollenproducent ter
wereld. Het laboratorium voor
Bloembollenonderzoek uit Lisse
laat 186 dagen lang zien wat het
wetenschappelijk onderzoek op
dit gebied heeft bereikt. Het is
bijvoorbeeld mogelijk het hele
jaar door tulpen te laten
bloeien. Behalve de leliegroe-
pen, miniatuurtuinen, moeras-
en waterplanten in dit deel van
het Beatrixpark is er een artse
nijhof, een apothekerstuin,
waarin ieder vak goed is voor
de bestrijding van hartziekten,
likdoorns, haaruitval, welvaarts
buikjes en wat dies meer zij.
Een dorado voor de doe-het-zel-
ver die kwakzalversneigingen
heeft. In deze artsenijhof zijn
een aantal historische tulpen ge
plant, zoals „Duc van Tol Red
and Yellow", al in 1590 in de
handel gebracht als nakomeling
van uit het Midden-Oosten mee
gebrachte tulpen. Sierlijk hek
werk omlijst de inzending van
tweehonderdvijftig historische
tulpensoorten uit de Limmense
(N.H.) Hortus Bulborum. Langs
de buitenkant van de perken,
die zijn beplant met longkruid,
dille, melisse, en al die andere
kruiden, zijn de tulpen geplant.
Elf van iedere soort.
In het park is ook een terp aange
legd, waarop een oude boerderij
wordt gebouwd. Er worden fos
sielen en historische voorwerpen
tentoongesteld.
We naderen nu het eind van het
Beatrixpark en komen in de
buurt van de opgang naar het
dijklichaam op zes meter hoogte
bij de Europaboulevard. Hier
staan veel boomkwekerijgewas
sen uit Boskoop, waartussen het
paviljoen zaad en genetica
staat. Op de dijk, die als zoda
nig niet herkenbaar is door het
hoog opgaande groen rondom,
een lang lint van telkens ver
springende kassen, zodat ook bij
winderig en nat weer de bezoe
ker op de Floriade 72 terecht
kan. Iin totaal is 5.000 vierkante
meter bedekt met een glazen
dak, waaronder de teelt van
voedings- en siergewassen zoals
komkommers, tomaten, chry
santen en rozen wordt gedemon
streerd. In een koude kas van
3500 vierkante meter komt een
indrukwekkende produktpresen-
tatie. Er is een teeltschema op
gesteld, dat voorziet in het elke
veertien dagen veranderen van
teelten. In de zomer zullen de
gevels, de zijwanden, van deze
kas worden weggehaald, zodat
kas en omgeving één in harmo
nie zullen zijn. Bij de voedings-
tuinbouw onder glas staan de
verschillende voorlichtings- en
onderzoekinstituten. Ook een
champignonhuis ontbreekt niet.
Van de bloembollenteelt wordt
hier de broei- en schuurbehan-
deling getoond. Vele soorten
bloemen onder glas en in de
open lucht vormen een kleurrijk
palet van zomerbloemen, waarop
de bezoeker een prachtig ge
zicht heeft vanuit een kabel
baan, die op een hoogte van on
geveer veertig meter boven de
Floriade 72 komt te hangen. De
hoogte vrezende bezoekers die
lopen over de uitgestrekte ten
toonstelling een te inspannende
bezigheid vinden kunnen dan
gebruik maken van een treintje
dat door het terrein rijdt.
Aan het eind van de dijk wacht
de brug over de Europaboule
vard die ten dienste van Floriade
72 enkele jaren eerder is aange
legd dan bij Rijkswaterstaat de
bedoeling was. Daarna begint
het vijf jaar oude Amstelpark,
waarin, dank zij tijdig planten
in houten bakken, bomen staan
die van deze vroegere zandvlak
te een bijna-volwassen park ma
ken. In het Amstelpark zijn veel
on-Hollandse landschappen met
terrassen, weelderig begroeide
plateaus en plotselinge valleien,
in het westelijk deel van het
Amstelpark een stukje bijna
Hollandse folklore: onze roem
ruchte dijkenbouwers en water
bedwingers tonen de buitenland
se bezoekers hoe land wordt ge
wonnen en wat een dijk is. Er
is een ouderwetse dwaaltuin,
een rosarium met een collectie
van 160 rozensoorten daterend
van na de vorige Floriade in
1960. De rhododendron vallei
die al een keer als „lekkerma-
kertje" voor het publiek openge
steld is geweest telt 150 soorten,
waartussen 200 soorten hei. Er
zijn zonneweiden, een heemtuin
van anderhalve hectare met
zeshonderd verschillende soor
ten wilde planten met typische
hoogveen-, laagveen-, beek-,
dijk- en bosflora, een kruiden-
bos en een daarbij passend pa-
viljoentje van Natuurbehoud. In
de paviljoentje zullen werken,
gemaakt door met het milieu
begane lagere-schoolleerlingen
uit Amsterdam, worden tentoon
gesteld. Twee Amsterdamse Vo
gelwachters zijn inmiddels be
gonnen met de inventarisatie
van op het terrein wonende vo
gels en klein wild. De Neder
landse boomkwekerijen zijn on
der meer vertegenwoordigd met
een modelkwekerij. Veel ruimte
voor de hobby-hoek, waarin
volks- en schooltuinen zijn on
dergebracht. Er staan ook bij
enhouders met hun korven en
modem houten speelwerktuigen
uit Zweden. Het Amstelpark is
opgebouw rond de inzendingen
van de vijf continenten en de
landeninzendingen. Het Wereld-
natuurfonds is er met een inzen
ding bedreigde diersoorten, ook
dat is mogelijk op de Floriade
72, zoals gibbons en zeehonden.
Van iedere werelddeelinzending
wordt flora getoond voor zo
ver mogelijk uit het tropische,
subtropische en gematigde kli-
maatsdeel. Een hobbytuin, vele
bordervarianten en voorbeeld
tuinen (tot de bak voor het flat
balkon toe) completeren de be
langrijkste onderdelen van het
Amstelpark, met uitzondering
van actieve recreatiemogelijkhe
den en het dahliarama in de ui
terste hoek van het park. Van
uit een koepel op het plateau
kijkt men straks uit over dui
zenden dahlia's - in totaal zullen
er op de Floriadeterreinen 40.000
dahliastekken worden geplant -
met op de achtergrond de Am-
stel, een fraaie oude watermo
len en een bijna ouderwets aan
doend stuk boerenland.
Kleurige folders in zeven talen
die over de wereld zijn gestuurd
moeten de buitenlanders naar
Amsterdam halen. Eigenlijk
niet zo zeer de folders, maar de
erin afgebeelde „Florientje van
de Floriade". Een klein, verte
derend Amsterdams meisje met
bloemen in het haar, in de hand
en als het ware opklimmend uit
overvloedige flora. Florientje
met haar ontwapenende on
schuld en mini Mona Lisa
glimlach moet het opvallende
rustpunt worden op honderden
aanplakborden, levensgrote pos
ters en in advertenties in alle
mogelijke binnen- en buitenland
se bladen. „Florientje from Am
sterdam", „Florine d'Amster-
dam", „Florinchen aus Amster^
dam", moet waar ze ook ver
schijnt herinneren aan bolbloe-
men, bloem isterijgewassen*
planten, vruchten en zaden.
Kortom aan de Nederlandse
tuinbouw. Florientje moet mil
joenen de weg wijzen naar Flo
riade '72 als een symbool van
het schone dat bloemen en plan
ten bieden in een gemechani
seerde samenleving. Meer voor
intern, Nederlands gebruik, is
het Floriadesymbool „Van kiem
tot kracht". Het nationaal bu
reau voor toerisme en de Am
sterdamse WV hebben het ook
druk met deze manifestatie, die
door de Nederlandse Tuinbouw-
raad en de gemeente Amster
dam wordt gehouden in samen
werking met de Kon. Ned. Mij.
voor Tuinbouw en Plantkunde
en het ministerie van Landbouw
en Visserij. Op vele NS-stations
zullen gecombineerde trein-toe-
gangsbiljetten verkrijgbaar zijn
en gecombineerde toegang-tou
ringcarbiljetten bij vele tou-
ringcarbedrijven. Bij de Floria
de is veel parkeerruimte. Bezoe
kers kunnen er zelfs met de
Amsterdamse rondvaartboten
komen. Via Zuider-Amstelka-
naal en Boerenwetering komt
men uit in het hart van de ten
toonstelling, achter de Amstel
hal. Voor 24 gulden kan Floria
de 72 186 dagen lang worden
bezocht. Dan heeft men een
abonnement. De toegang voor
éèn dag, van 9.30 uur tot 22.30
uur, is vijf gulden. Voor 65-plus-
sers 3,50 gulden, voor kinderen
tot 12 jaar 2 gulden en voor
groepen scholieren per kind 1,25
gulden.
In deze koude, kale wintermaan
den is het zaad gelegd dat 30
maart zal ontkiemen en binnen
een half jaar tot volle wasdom
komt om, zoals de folder zegt,
alles te bieden voor iedereen.
„Wilde bloemen aan de oever
van een meer, kruiden in plan
tenbakken. Bomen. Groengewas-
sen voor een kleuriger stad.
Tulpen en alle variaties bollen,
bloemen en heèsters. Planten
voor verfraaiing, planten voor
genezing. Alles, op de Floriade.
Voor amateurs eri professio-
HEIN VAN DER ZANDE