oor de
warme bakker"
gloort de
dageraad
Ijak vu
n
SPORT
variëteiten
Stad en omgeving
door
Redlok
II O
Vagina
5 ZATERDAG 30 OKTOBER 1971
LEIDSE COURANT
Wo*
LEIDEN Aan de morsige non
chalance van een oude Egypte
naar hebben wij het waarschijn
lijk te danken, dat op gezette
tijden ons dagelijks brood op ta
fel komt. U mag dan met lange
tanden 's maandagsmorgens het
oude brood van zaterdag zien
>arij weg te werken, toch moet u
i zich dan bedenken, dat dit
broodnodige voedsel al zo'n 6000
jaar de mensheid op de been
Raj heeft helpen houden. Toen men
in de oudheid van tarwe en
gierst nog pap lustte verspilde
eens een horige aan de oever
van de Nijl enkele druppels van
deze pap op een steen. De zon
scheen die dag weer gloeiend en
h7 toen de Egyptenaar later toe-
vallig de steen passeerde kreeg
hij de gemorste druppels pap in
de gaten. Ze waren keihard ge
worden. En omdat ook Egypte-
naren van alles in hun mond
strs staken proefde hij van de korst-
!0° jes die bijzonder goed eetbaar
bleken te zijn. Zo moet het on
geveer zijn begonnen. Vandaag
kan uw bakker terecht
zeggen: „Brood zestig eeu
wen oud elke dag nieuw".
Wie zich dan nog een broodje
van gisteren in de maag laat
veBtt splitsen is hooguit een Hannes,
Die Egyptenaren toch! Van pap
tot harde koek. Wat verderop in
de historie, opnieuw ergens
langs de Nijl, liet men eens de
tarwepap onnadachtzaam staan.
De vergeten pap zat opeens vol
blazen en bubbels, omdat ze
was gaan gisten. Nou, en gisten
de pap in de Egyptische zon
geeft nu eenmaal luchtige en
hooggerezen broodkoek. Een
nieuw volksvoedsel was geboren
en uit de Nijlklei werden de
eerste bakkerijen geknutseld, die
met hout werden gestookt. De
as werd weggeharkt en de deeg
koeken plakte men tegen de
gloeiende wanden van de ovens.
Levenssymbool
Het brood begon zijn opmars naar
ontelbare magen. Natuurlijk
waren de Romeinen er als de
kippen bij en al gauw sloeg
men in alle delen van het rijk
aan het bakken. Zoals elke in
dustrie is ook het broodbakken
als huisnijverheid begonnen.'
Toen handige lieden in grotere
produktie „brood" gingen zien,
werd het bakken tot een speci
fiek beroep. Brood en wijn wer
den levenssymbolen en 600 jaar
voor Christus trof men in Jeru
zalem zowaar een bloeiend bak-
kersgilde aan, het prototype van
een beroepsvereniging van Ech
te Bakkers. Wild springend door
de tijd zien we het beroep van
bakker tot grote hoogten reiken.
In de eerste eeuw na Christus
werden de Romeinse bakkers al
staatsambtenaren en Karei de
Grote kende aan de bakker zo
mogelijk een nog groter gewicht
toe: wie een bakker doodde
moest driemaal zoveel boete be
talen als wanneer hij een ande
re burger om zeep had gehol
pen. De middeleeuwse wetten
maakten het nog slimmer: de
bakker die er bij het wegen van
zijn broden met de pet naar
gooide liep een gerede kans, dat
hij werd opgehangen of in een
ijzeren kooi in een rivier ver
dronken.
Het brood is niet meer uit ons le
ven weg te denken. Je struikelt
er bijna over. Je kunt rustig
zeggen, dat de bakker onze weg
van de wieg naar het graf met
brood plaveit. Er is geen feest
of verdriet of de bakker steekt
er zijn produkt tussen. In Twen
te bedenkt men de kraamvrouw
met een meterslange wegge of
krentenbrood en vroeger ontbra
ken nooit de krakelingen,
vlechtbroden of duivekaters op
een begrafenis. Enfin, u weet
het zelf: een pas getrouwd stel
letje houdt elkaar de eerste we
ken zoet met wittebrood, als
men op z'n vijftigste verjaardag
Abraham ziet is de bakker er
met een gelegenheidsbaksel en
met Pasen en Kerstmis heeft
deze goede ambachtsman de
handen vol. Eens stemden
brood en zout de huisgeesten
gunstig, in sommige Franse
streken bakte men brood om op
wasdag mooi weer te hebben en
stukjes brood in de mond van
een zuigeling behoedde het
wicht later tegen snoepzucht.
Broodpraktijken tes over om een
sterveling te doordesemen.
Broodbakken bestaat uit een
aantal t's: toewijding, tem
peratuur, toevoeging en
tijd.
Het is echt niet gewoon „de bak
ker" die bij u aan de deur
komt. En mocht dat gevoel
zich, ondanks onze voorbeschou
wing, toch nog bij u opdringen,
neemt u dan maar van „Echte
Bakker" A. J. Dijsselbloem (39)
aan, dat dit komt omdat het ge
mak de mens dient. Een gesne
den „wit" is net zo gemakkelijk
als het zakje gesneden andijvie.
Een jaar of acht geleden begon
nen de broden fabrieksmatig in
massa's onder ons broodetend
volk te komen. Het leek het ein
de van een oude ambachtelijke
zaak. Maar zie, als een Venus
uit de schelp, als een herscha
pen vogel Phoenix uit de as van
verdwenen neringen verrees
daar de „warme bakker" als
een reactie op efficiënte mecha
nisatie en economische plan
ning.
Wat zegt de heer Dijsselbloem,
die de groep „de warme bak
kers van Leiden" bijeentrom-
melde, ervan? „Broodbakken
bestaat uit een aantal t's: toe
wijding, temperatuur, toevoe
ging en tijd". Een vorstelijke
mik is een kwestie van rijzen
en temperatuur. Een warme
bakker laat niets over aan com
puters en hatsekiedee. Hij is
een man met gevoel voor
smaakvorming en eigenlijk
denkt-ie nog met weemoed aan
de tijd, dat de oven met takken-
Echte Bakker"
Dijsselbloem
„Het is een
kwestie van
rijzen en
temperatuur"
bossen gestookt werd; in deze
brood volgens het machine-idee
ruimte doordrongen geur en
smaak van het verbrande hout
het brood en gaven er de typi
sche smaak aan. Op het ogen
blik is het alleen de hitte die
het 'm doet. Dit leidde tot
smaakvervlakking en het doen
verdwijnen van de geur; „met
haal je veel van het fijne weg",
vindt de heer Dijsselbloem. De
warme bakker heeft zich even
wel vastgeklampt aan het am
bachtelijke. Hij volgt geen ma
chinaal stramien. Hij is een
specialist die tijd nodig heeft en
daardoor is bezorging een heel
kwalijke zaak geworden. Het
wegbrengen van het brood kost
de bakker zeer veel geld. Het
moet uit de lengte of uit de
breedte komen en daarom zal
een warme bakker zeker in
de stad alle aandacht besteden
aan het bakken. Wie andermans
maag eer wil aandoen zal z'n
hele assortiment zelf bakken en
niet bezorgen, vindt bakker
Dijsselbloem.
Eervolle zaak
Gewetensvol bakken is niet alleen
moeilijk, het is ook een eervolle
zaak. Voor een „warme bak
ker" heb je al ontzag, maar het
summum is opgenomen te wor
den in het gilde „De Echte Bak
ker" waarvan de heer Dijssel
bloem het enige Leidse lid is.
Hij is een specialist, die onder
speciale bakkerswetten valt en
zich heeft verplicht het oordeel
van het Ver. Station voor Maal
derij en Bakkerij Wageningen,
dat periodiek bij hem komt we
gen en keuren. Het echte am
bacht wordt omhoog gestoken
bij wedstrijdkeuringen. Dan lig
gen de kadetjes, de puntjes en
al het „luuks" bloot klaar om
aan alle kanten en op elke hoe
danigheid bekeken te worden;
met hun hoogte, volume, kleur
van kruim, fijnheid van rijs en
hun aroma zijn heel wat punten
te verdienen op het keurings
rapport. De bezitter van zo'n
certificaat is dan minstens even
content als een succesvolle zelf-
kazer.
Echte Bakker Dijsselbloem, een
hereboer in smulpapenland
maar zelf zo slank als de schie
ter waarmee hij zijn deeg de
oven in schuift, ziet de fabriek
niet als de grote concurrent:
„ieder bespeelt een apart deel
van het publiek. De ene huis
vrouw houdt haar bezorger
want lang niet iedereen is in
staat op een andere manier het
brood in huis te krijgen en
de andere doet graag wat extra
moeite
strengeltje,
pappertje e
„kedette"
komt
vloerbrood,
len snijertje of een
niet te vergeten de
natuurlijk. Vaak
'an vakantie terug
jïn wordt gedacht: waarom kon
ik nou alleen daar in Frankrijk
dat lekkere brood eten? Wel,
dan zeggen wij: dat karwei-
zaadbroodje of die krokante op
de vloer gebakken Franse
„stok" kunt u ook hier krij
gen".
Voor de warme bakker (in Leiden
net te tellen op de vingers van
twee handen), die wat van z'n
vak wil maken, is volgens spe
cialist Dijsselbloem, die het kan
weten, beslist een behaaglijke
toekomst weggelegd. „Alles ver
vlakt op een vreselijke manier
met die machines en computers.
Omdat het brood door de maag
gaat en dagelijks terugkeert
spreekt het des te meer. Er is
een groeiende vraag naar het
echte ambachtelijke produkt."
Voor bakkers als Dijsselbloem
zit er muziek in het boeren-
bruin, de pistolets, het graag
gegeten volkoren en de maan
zaadbroodjes. Hij wil daarom
meer jeugd in de bakkerij krij
gen, maar dan zal de nachtar
beid eruit moeten. Weg met de
nacht, steeds later beginnen.
Tegen mei het volgend jaar zal
het bij hem zover zijn. Als men
dan een broodje om 12 uur
knappend op de plank wenst is
dat geen onmogelijkheid meer.
Interesse
Veel jongelui hebben nog interes
se in het bakkersvak. Dat ge
friemel met deeg vinden ze
prachtig, maar als ze over
's nachts horen is de aardigheid
gauw verdwenen; dan zie je ze
niet meer. Daar hebben ze wel
enigszins gelijk in, vind ik. Het
grote probleem voor een bakker
is mensen te krijgen. Vandaar
dat we een dagbakkerij willen.
Het publiek krijgt dan meteen
het broodje dat een paar uur
oud is. Op het ogenblik verdwij
nen nog veel bakkersbedrijven
door de nachtarbeid. De fabrie
ken lossen dat op met ploegen
diensten. Ook al blijft een bak
ker zelf enthousiast voor z'n
werk, toch kan hij niet alles al
leen af."
Zo gauw je bij een bakker een
stap over de bedrijfsdrempel
hebt gezet werkt dat als een
aperitief: je krijgt meteen een
Het is puffen en watertanden
bij die klassieke oven,
waarop op de stenen vloer
de broden tot een feest van
smaak worden.
reuzetrek in alles en nog wat.
„Echte" Dijsselbloem glimlacht
dan wijsgerig; hij kent z'n
klantjes, je kunt ze bij hem om
een boodschapje sturen. Het is
puffen en watertanden bij die
klassieke oven, waar op de ste
nen vloer de broden tot een
feest van smaak worden. „Ja
wel" zegt bakker Dijsselbloem,
die onder het meel zit, „het is
een kwestie van rijzen en tem
peratuur, daar moet je mee
werken. Dit bakken vergt veel
tijd en veel aandacht; van nor
maal blikbrooddeeg kun je geen
stokbrood bakken. En alles doen
we hier zonder extra vetten om
malse schijn op te houden. Men
kijkt wel eens op van de prijs,
maar ook een bakker leeft niet
van brood alleen."
Maar evenzeer is waar wat er
gens in het „Meester-bakkers-
alfabet" staat opgetekend: J is
de joker waar de bakker voor
staat, die uw tong lager dan
zijn kassa aanslaat.
TON PIETERS
Weet u wat mij altijd diep ln
het hart grijpt en me soms
zelfs een brok in de keel be
zorgt? Dat is als oma's een
babbel met de kleinzoon of
kleindochter opzetten. In zo'n
gesprek wordt ondanks het
eenvoudige taalgebruik zo
veel gezegd en borrelt zoveel
spontaniteit naar boven dat
de sfeeractiradius van zo'n
gesprek bijna niet te be
schrijven is. Laatst heb ik
eens op een afstandje mee
staan luisteren. Laten we er
samen even van genieten.
Alles speelt zich af in een hoek
van de huiskamer. Oma
staat over de wieg gebogen.
De baby zelf ligt met een
wat-mot-dat-gekke-mensen-
blik omhoog te kijken. „Hal
lo schatje van me. Hier is
oma. Dat is een tijd geleden.
Wat heb je een lekkere ge
zonde kleur joh. Of lig je
soms lekker je luier vol te
drukken? Geeft niks hoor.
Aanstonds gaat mammie jou
effe lekker verschonen hoor.
En gaat die grote knul dan
nog eens lachen tegen oma.
Kiri-kiri-kiri. Ja en hij heeft
van die mooie ogen en zijn
haartjes die groeien zo snel.
Aanstonds wordt die nog een
gote nozem van oma. Kiri-ki
ri-kiri. Gossiemikkie en gaat
Wimpie nu nog huilen ook?
Allemaal traantjes hé. Wat
is er dan met mijn kleine
schatteboutje aan de hand?
Ah gutte, gutte, gutte. Zal
oma jou eens aan het lachen
maken. Daar komt een muis-
sie aangekropen zo in Wim
pie zijn nekje gekropem.
Piebeliebeliep. Dat staat je
wel aan hé. Nu kan je wel
lachten hé. Dondersteen van
me. Hoe, het is toch zo'n lek
kere knul van oma". Soms
na zijn gevoelige one-baby-
show heb ik weieens de nei
ging om in mijn handen te
klappen en „bis, bis" tegen
oma te roepen. Het is werke
lijk prachtig.
Mannen, die zijn heel anders.
Vooral als er visite op be
zoek is. Dan hangen ze de
nuchtere eigenaar uit en ko
men ze maar moeilijk tot
emotionele knuffelpartijtjes.
Een keer in de lucht gooien
en een vriendschappelijke
kneep in de buik dat is mes
tal alles waar zo'n klein
schaap het mee moet doen.
Nee. geef mij dan maar de
oma's!
LEIDEN Het „muziek
korps" van DOCOS moet een
toontje lager spelen. Tafel
tennis, voor velen een plech
tige en statige aangelegen
heid, waarbij de spelers als
schakers te werk gaan, is bij
DOCOS uitgegroeid tot een
kermisvermaak. Met toeters,
ratels en kettingen, wordt
het hoofdklassetrio op zijn
promotiepad begeleid. De
stemmige achtergrondmuziek
is echter met de prestaties
geëvolueerd, zo zelfs dat de
muzikanten onderling een
wedstrijd aan het houden
zijn.
Vandaar, dat mede om de
sfeer met de tegenstander
niet te vertroebelen, een be
roep wordt gedaan op een
kapelmeester, die het volu
me weer tot de oude propor
ties moet terugbrengen. „Bij
de laatste „happening" heb
ik tussen de partijen door
aan diverse muzikanten de
vraag gesteld „Hoe is de
stand?". Niemand wist het
me te vertellen", aldus een
van de redacteuren van de
Looping Driver, die duidelijk
wat meer beheersing wil in
de orkestbak.
9 In Rijnsburg zal op zater
dag 13 november in de chr.
tuinbouwschool aan de Spino-
zalaan de algemene jaarver
gadering worden gehouden
van de Koninklijke Neder
landse Schaatsenrijdersbond,
gewest Zuid-Holland. Aan
vang 9.30 uur.
Sponsors dienen zich vrijwel
in alle sporten aan. De scha-
kers moeten zich echter ken
nelijk nog beperken tot eigen
middelen, getuige dit verslag
in het clubblad van LSG:
„Tot tweemaal toe bood Den
Herder gratis een toren ter
consumptie aan. Terecht
bang voor indigestie weiger
de zijn opponent dit aanbod,
doch enkele ogenblikken la
ter stierf hij door gebrek aan
materiaal de hongerdood."
Zaalvoetbal (erg „in" op
het ogenblik) heeft ook zijn
negatieve aspecten, als we
jeugdtrainer Marijnen van
mentaliteit van de huidige
SYC mogen geloven. De
jeugd valt me tegen. Op de
training sparen de jongens
zich soms, omdat ze daarna
nog een wedstrijd zaalvoet
bal moeten spelen. Als ze bij
mij op een training zijn moe
ten zij zich ook voor de vol
le honderd procent inzetten.
Bij minder ben ik niet tevre
den".
De voorlopige richtlijnen
voor het damesvoetbal zijn
deze week door de KNVB be
kend gemaakt. Van gemengd
voetbal is (nog) geen sprake.
Dames moeten uitsluitend te
gen dames voetballen en he
ren uitsluitend tegen heren.
Bij de haardracht dient reke-
Tot
ning te worden gehouden
met (oog)blessures, die aan
de tegenstandster kunnen
worden toegebracht door lan
ge loshangende haren. Ten
aanzien van het betreden
van de kleedkamers gelden
voor het damesvoetbal de
zelfde bepalingen als voor
andere damessporten...
zover het gemengde
nieuws van de KNVB.
9 Op maandag 8 november
wordt op het terrein van
Quick Boys gespeeld de wed
strijd Leiden—Den Haag.
Het betreft hier de b-junio-
ren, die om 19.15 uur begin
nen in Katwijk.
9 Greep uit de straflijst van
de LVB, die aantoont, dat
ook in deze afdeling de
(straf)zaken forser worden
aangepakt:
Eerste-elftalspeler geschorst
voor zes wedstrijden wegens
stompen van een tegenstan
der; vijfde elftalspeler ge
schorst voor zes wedstrijden
wegens trappen van een te-
.gensrander; derde elftalspe
ler geschorst voor zes wed
strijden wegens ruw spel en
het misleiden van de
scheidsrechter door het opge
ven van een onjuiste naam;
vijfde elftalspeler geschorst
voor zes wedstrijden wegens
het doen van een poging tot
natrappen van een tegen
stander.
Namen hebben wij met opzet
vermeden. Enerzijds zouden
spelers, om ook eens in de
belangstelling te komen,
juist een overtreding begaan
uit „stoerheid". Anderzijds
willen wij deze overtreders
niet opnieuw straffen door
hen te compromitteren met
hun tegenstanders, die wel
licht heel wat minder mild
zouden kunnen zijn dan de
strafcommissie.
Cijfertips
KNVB: Neptunes—UVS 3, Roo-
denburgCVV 1, Unitas
Lugdunum 1, LFCDRL 1,
Blauw Zwart—Leonidasf 3,
Spel. LisseBodegraven 1,
ADSAlphen 3, DocosVEP
2, Quick Steps—Teulingen 3,
HBS—RKAVV 3, Foreholte
Rijswijk 1, GDAHillegom
3, Concordia HVan Nispen
3, Archipel—SJC 1, Spoor-
wijkRijpwetering 1, UDO
—Westerkwartier 1, Altior—
VTL 1, Concordia DSJZ 3,
De Flamingo'sASC 2, Vre-
denburch—Warmunda 2, Al-
phia—HMSH 3, ESTO—Donk
L
LVB: eerste klas: SVLV—St.
Bernardus 1, DOSROranje
Groen 3, Stompwijkse Boys
Weteringse Boys 1, Alphen-
se Boys—Randstad Sport 1,
VVOALDWS 3.
Tweede klas: VNA—Leidse
Boys 3, Unitas—ZLC 2, Kic
kers—Meerburg S,
JAN PREENEN
