Seizoenen van Mars
Aller
ogen
gericht
op ruimte
pendel
Onassis9
stiefdochter
blijft een
Kennedy (18)
DE
KENNEDY
VROUWEN
WOENSDAG 13 OKTOBER 1971
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
Ijdens het 22e ruimtevaartcon
gres dat eind september in
Brussel werd gehouden, bleek
dat de belangrijkste opgave voor
!'de ruimtevaartdeskundigen het
zoeken naar kostenbesparende
maatregelen is. Veel besparin
gen worden verwacht bij de
[ruimtependel, die het basisver
voermiddel wordt in het post-A-
jpoUotijdperk. De ruimtependel
zal instrumenten en goederen in
een baan om de aarde brengen
en daarna, ongeveer zoals een
vliegtuig, weer op aarde landen.
Het voertuig zal verscheidene
keren worden gebruikt. De hui
dige raketten zijn na elke op
dracht verloren en bovendien
enorm duur.
ruimtependel (shuttle) wordt
jet werkpaard van de toekom-
itige post-Apolloprogramma's.
Iet ruimteschip zal niet alleen
;oederen in een baan om de
larde brengen, maar zal ook
worden gebruikt om reparaties
uit te voeren en waarnemings
opdrachten van korte duur te
verrichten. Tenslotte zal de pen
del ruimtevoertuigen weer naar
de aarde kunnen brengen om ze
weer klaar te maken voor een
rolgende opdracht.
In 1973 hopen de Amerikanen hun eerste ruimtelaboratorium, Skylab, te lanceren. Met een ruimtependel
zullen driemaal bemanningen naar de Skylab worden vervoerd. Op de foto is aan de bovenkant van de
Skylab duidelijk zichtbaar een Apollo-capsule gekoppeld aan het ruimtelaboratorium.
De shuttle zal een zeer bedrijfsze-
ker en ingewikkeld ruimtevoer
tuig worden. Het grootste pro
bleem is dan ook dit zeer geper
fectioneerd ruimtevoertuig zo
goedkoop mogelijk te houden.
De zorg om kostenbesparingen
gaat zover, dat men reeds nu
denkt aan het vergroten van het
laadvermogen van de shuttle
door hem bij de start gebruik te
laten maken van vleugels, die, gen.
net als bij een vliegtuig, op- Op het congres is voorts duidelijk
waartse druk kunnen leveren.
De opwaartse druk zou op effi
ciëntere wijze kunnen worden
ontwikkeld dan bij een loodrech
te raketstart, waarbij geen vleu
gels nodig zijn. Deze oplossing
brengt echter veel problemen
met zich mee (verhitting,
zwaardere constructie), zodat er
nog wel enkele jaren overheen
zullen gaan, vordat de shuttle
zijn definitieve vorm zal krij-
gebleken dat waarnemingen
vanuit de ruimte in de toekomst
van zeer groot belang zullen
zijn voor het leven op aarde. Nu
reeds hebben Russische geleer
den vastgesteld dat de tempera
tuur op aarde gedurende de af
gelopen dertig jaar voortdurend
is gedaald door de verontreini
ging van de atmosfeer. De zon
nestralen worden op grotere
hoogte dan vroeger terugge
kaatst.
seizoen-variaties
op het oppervlak van de ,rode'
jlaneet Mars vormen nog
iteeds een levendig discussie-
rnnt voor astronomen. Een ding
duidelijk; de schommelingen
d kleur en helderheid van de
lodem van Mars zijn niet te
wijten aan een zich nu eens ver-
ireidende dan weer inkrimpen-
vegetatie (plantenkleed).
Misschien worden deze verande
ringen van het oppervlak van
Mars veroorzaakt door de vor
ming en oplossing van wolken.
Maar dan is er geen bevredi
gende verklaring te geven voor
de bron van het water.
Volgens twee medewerkers van
het Jet Propulsion Laboratory te
in California bestaat het opper
vlakte materiaal van Mars
hoofdzakelijk uit verpoederd ge
steente dat voldoende water kan
absorberen en binden voor de
vorming van wolken. Dit opper
vlakte materiaal zou dan bazalt
moeten zijn.
Bij experimenten bleek dat ver
poederd bazalt een enorme ab
sorptie vertoont ten aanzien van
water. Dit betekent dat bazalt-
poeder zeer grote hoeveelheden
ollo-12-commandant Pete Conrad plaatst instrumenten op de maan. Op de helm van Conrad werden
po ren waargenomen van botsingen met atoomkerndeeltjes afkomstig van kosmische stralingen.
waterdamp en koolzuurgas kan
opslaan. Indien nu de bodem
van Mars is samengesteld uit
hoofdzakelijk bazalt dan zou
stijging van de oppervlakte
temparatuur met slechts 10 gra
den (dit is zeer goed mogelijk
omdat Mars nagenoeg geen
luchtdruk kent) het grootste
deel van het opgeslorpte water
vrijmaken (deorberen) zodat
wolken ontstaan.
Niet alleen de maan, Venus en
Mars zullen door aardse .vlie
gende schotels' worden bezocht,
maar ook Mercurius, de planeet
die het dichtst bij de zon staat
en de hoogste oppervlakte tem
paratuur van alle planeten be
zit. In 1973 zal de NASA de Ma-
riner-10 Mercurius lanceren. De
Mariner-10 zal langs Venus vlie
gen op een hoggte van 4800 km
en de zwaartekracht van deze
planeet benutten om zich verder
voort te spoeden naar Mercu
rius. Het ruimteschip dat op een
hoogte van 900 km om Mercu
rius zal cirkelen, stuurt b.v.
beelden naar de aarde.
De oppervlakte temperatuur van
Mercurius aan zonzijde be
draagt 400 graden Celcius, ter-
wil de van de zon afgekeerde
zijde niet ver boven het absolu
te nulpunt (-273 graden Celcius)
zal zijn. De massa van Mercu
rius is slechts een twintigste
van die der aarde.
Dkt. Walenkamp
geeft receptie
Warmond Ter gelegenheid van
de beëindiging van zijn praktijk
als huisarts, receptieert dokter
H. A. G. M. Walemkamp op za
terdag van 16.30 tot 18.00 uur i
het .Trefpunt" te Warmond.
Lucky
Luke
Suske en
Wiske
Het
brom
mende
brons
Tom en
Marian
De Bank
rovers
van
half acht
presidentschap is niet bepaald de juiste
geving om nieuwe vrienden te maken",
ïft John F. Kennedy eens gezegd en
-queline heeft meermalen de droefenis
iervonden te zien dat mensen die ze als
•enden beschouwde vijanden of pluim-
"ijkers werden, zodat de officiële diners
i langer hoe minder voorkwamen en en-
e,e oude en beproefde vrienden die vast
ïnoeg in het zadel zaten om geen gunsten
hebben de gebruikelijke gasten
ine en John waren geweldig in het
fitte Huis. Ik weet nog dat ik ze een keer
"jenkwam en aan Caroline vroeg wie
vriendje was en toen antwoordde ze
-1 waardig „Dat is mijn vriendje niet,
mijn broertje!"
item, en ik vroeg of de verhoudingen
het nieuwe huisgezin nog zo innig war
Hij zei van wel, misschien nog wel in-
omdat ze zich er van bewust zijn
ze Kennedy's zijn, hoewel ze allebei
1 zijn op hun stiefvader.
dijk", zei hiij, „voel ik in het nieuwe
"sgezm, zoals je het noemt, een hartelij-
verhouding aan. Er worden niet veel
woordjes gewisseld tussen man en
v, maar ze zijn ontspannen als ze sa-
zijn en telkens vang je en blik van
■"standhouding op, waaruit gezamenlijk
gw °ver een grapje of iet dergelijks
jhjkt. Het is eoht plezierig",
dit blies miijn belangstelling nieuw le
ven in. Misschien had de vrouw een echtge
noot nodig die oud genoeg was om haar te
waarderen en te begrijpen, teder met haar
om te gaan en te wensen dat ze zichzelf
blijft. Jonge echtgenoten denken eerst aan
zichzelf, en vrouwen zijn helpsters en vol
gelingen. Ze moeten in de eerste plaats aan
hun man denken.
Maar de jonge vrouw van een veel oudere
man is zijn vreugde en zijn geliefde, een
combinatie van dochter, minnares en
vrouw. Het is zijn wens haar gelukkig en
verwend te zien en daardoor met hem in
genomen. Ja, Jacqueline Onassis heeft een
wijze keuze gedaan. Ze voelt zich veilig,
en veiligheid is in deze tijd en in deze we
reld genoeg of bijna genoeg is het
niet? Het is althans bijzonder zeldzaam.
Kort geleden las ik in een onbekend krantje
in mijn kleine stad in Vermont een vod
van een krant, maar die door de lezers ver
slonden wordt een artikel waarin ver
slag werd uitgebracht, of het had althans
die pretentie, over de invloed die Jacqueli
ne op haar echtgenoot, Aristoteles Onas
sis, uitoefent. Volgens dat artikel veran
dert ze deze man van een harde verzame
laar van onmetelijke rijkdommen in een fi
lantroop.
Tot nu toe, zo luidt het verslag, had Onassis
niet in liefdadigheid geloofd. Hij was van
het standpunt uitgegaan dat mensen dn
staat moeten zijn voor zichzelf te zorgen.
Nu wijzigt hij, onder de invloed van deze
sterke, mooie vrouw, het imago dat hij
door de jaren heen van zichzelf heeft opge
bouwd. Hij geeft grote sommen geld om
ongelukkige mensen, vooral kinderen, te
helpen. Een instelling die hij in Grieken
land gefinancierd heeft is te zijnder ere
Onassion genoemd. Bovendien is hij tege
moet gekomen aan de wens van zijn vrouw
dat haar twee kinderen uit het huwelijk
met John Kennedy hun opvoeding in hun
eigen land zullen krijgen. Hij woont in
New Y ork, zoals zij wenst, bezoekt zijn
geliefde eiland in Griekenland alleen nog
maar en heeft zijn flat in Parijs opgege-
Zijn vrouw heeft deze egocentrische, ouder
wordende man binnen de aura van de Ken-
nedy-legende gebracht, een legende waar
binnen ze zelf niet is opgegroeid, maar die
ze overgenomen moet hebben van haar
eerste echtgenoot. De legende is een deel
door Pearl
S. Buck
van haar geworden. Ze heeft zich niet ver
oorloofd te veranderen en houdt de legende
in ere, en heeft de invloed daarvan zo
sterk verbreid dat die nu een van de rijk
ste mannen ter wereld omvat.
Caroline Kennedy is oud genoeg om tot de
Kennedy-vrouwen gerekend te worden. Ze
is uiteraard te jong om te weten welke in
vloed de tragische gebeurtenissen in haar
leven op haar gehad hebben. Haar vroeg
ste herinneringen zijn die aan het Witte
Huis en haar leven daar was tegelijkertijd
bevoordeeld en in zekere zijn benadeeld,
juist dóór die voorrechten. Ze was toen een
eenzaam, spontaan klein meisje.
De dood van haar vader bracht haar al jong
in aanraking met de tragedies die bij de
familie Kennedy lijken te horen. Nu is ze
bijna een tiener, uitzonderlijk mooi en in
tuïtief elegant. Ze heeft uiteraard het voor
beeld van haar moeder. Ik zie precies hoe
Caroline haar voeten plaatst, hoe haar
houding is en met welke koele waardigheid
ze zich aan het publiek vertoont, waarbij
ze onbewust of misschien wel bewust
de moeder die ze aanbidt imiteert.
Als de stiefdochter van Aristoteles Onassis is
het nu onvermijdelijk dat Caroline, opge
voed onder vorstelijke omstandigheden,
haar eigen bijdrage aan de toekomst zal
schenken. Ze heeft alle kansen. Maar ze
heeft iets van zichzelf dat niet voor geld te
koop is. Ze heeft, verschrikkelijk jong,
een diepe tragedie doorgemaakt en een on
vervangbaar verlies geleden. Ze 'heeft al
geleerd dat het leven de bevoorrechten
niet spaart.
Wat de toekomst Caroline Kennedy ook bren
gen zal, er zullen haar ongetwijfeld uiter
sten van vreugde en verdriet te wachten
staan. Haar lot zal haar hoog verheffen en
kan haar misschien naar peilloze diepten
voeren. De gevoeligheid, haar karakter ei
gen, zal haar vreugde versohaffen, maar
haar ook veel meer doen lijden dan de ge
middelde mens. Maar ze is geen gewoon
kind. Ze is een Kennedy en heeft de moed
van de Kennedy's geërfd.
Eunice is na Rosemary de oudste dochter
van de Kennedy's die nog in leven is. Ik
ken haar door onze geestelijk gehandicap
ten. Toen ik haar in Washington bezocht
was haar man, Sargent Shriver, het hoofd
van het pas opgerichte Vredeskorps.
Ik weet nog goed dat er, toen ik voor de eer
ste keer het huis betrad, een sfeer van ac
tiviteit, van betrokkenheid heerste. Ik zat
alleen <n de prettige woonkamer op mijn
gastvrouw te wachten. Brede glazen deu
ren gaven toegang tot een terras en daar
achter lag een groot groen gazon, om
zoomd door bomen. Ik had het gevoel dat
er die dag een heleboel gebeurd was, een
sfeer die kenmerkend is voor de Kenne
dy's, en toen mijn gastvrouw een beetje
gehaast binnenkwam vertelde ze dat er
een groep gehandicapte kinderen op bezoek
was geweest om op het grasveld te spelen
en van de tuin te genieten.
Voor zover ik me herinner was het een spe
ciale zomercursus voor dergelijke kinderen
en ik vond het geweldig vriendelijk van
een vrouw die het zo druk had om die kin
deren op zo'n hartelijke manier te ontvan
gen.
Ze was typisch een Kennedy, dacht ik terwijl
ik luisterde naar haar verslag over de ac
tiviteiten van de dag, zowel wat het werk
betrof. Ieder lid van de familie Kennedy
heeft naar het schijnt een bepaalde verant
woordelijkheid.- Voor Eunice Shriver is dat
het terrein van de geestelijke retardatie.
Ze ls een opmerkelijke vrouw om te zien,
openhrtig, energiek, eerlijk en uiterst intel
ligent zonder intellectueel te zijn in de
theoretische betekenis van het woord. Ze
heeft de directheid van de Kennedy's, de
energie van de Kennedy's, de manier van
spreken van die Kennedy's.
Eunice Kennedy dansend met haar vader Joseph Kennedy.
