De Merenwijk is
n opbouw en de
=ierk is aanwezig
Ballet nog ondergewaardeerd
1
O
Molen
gemaal
44
Eerste
stappen
„dubbel
pastoraat
zijn hoop-
volgezet
1%ATERDAG 9 OKTOBER 1971 LEIDSE COURANT
LEIDEN-MERENWIJK. Tussen Leiden-Noord en Warmond
dreunt dagelijks de regelmatige slag van de heimachine en het
geluid ervan trilt over een woestenij met provisorische
bouwstraten en bouwputten, waar funderingen al wachten op
de materialen. Twee kolossen van woonflats liggen aan de
rand van het eerste compartiment als eerstelingen in een
leegte waar eenmaal een nieuwe tuinstad zal staan. Bijna
honderd eenheden zijn bewoond. In de Merenwijk wordt al
geleefd. Het zijn de pioniers, die de prairie zijn ingestuurd
zonder veel voorzieningen; alleen een brievenbus komt aan de
communicatie naar buiten tegemoet. Voor bijna twintigduizend
andere mensen moet het hier gaan gebeuren: de Merenwijk is
nog een toekomst en niemand weet precies hoe het er gaat
worden. Alles is er nieuw, de grond, het stof, de stenen en het
zand, de vergezichten vanaf de achtste verdieping, de
woningen en de hele wordende gemeenschap. En waarschijnlijk
zal ook de mentaliteit, het jasje van de geest, een andere zijn
dan op het „oude land".
v. »ee mensen zijn er reeds in de
mai Merenwijk die zich het geeste-
hui lijk klimaat van de komende
§a' |tmeenschap daar hebben aan-
fetrokken. Het zijn twee „vrij-
1 01 jestelden" der Kerk, die in een
da nog onbelaste en traditionele
lale leefruimte gaan proberen voor
anderen het zicht op God open
'ma te houden in dienstbaarheid
hun medemensen, die met
elkaar het leefklimaat in de
°1,. Merenwijk gaan bepalen. Zij
tullen misschien bewust of on-
-z. bewust gedacht hebben aan
3Christus' woord: Zie, ik maak
alles nieuw ...Nieuw is ook het
patroon waarin deze herders
1T" (Kruisheer J. A. A. van Well,
tot voor kort studentenpastor te
Leiden „het zal van liever
lee wel „pater" worden hier"
en de gereformeerde predi-
kant ds. H. Hortensius) met
bon prille kudde aan de Kerk
j de Merenwijk gestalte wil-
vitaal oecumenisch en
legiaal, zijn ze trouw aan de
;te opdracht van de Kerk:
bijbelse boodschap verkondi-
yï\ de menselijke samenle
ving. Belde pastores zijn op
qv- voordracht van de Gemeen
te schap van Kerken te Leiden
aangesteld om in de Merenwijk
de pastorale zorg op zich te
j nemen. Zij schreven een brief
330 de eerste bewoners van
jArendshorst met een motivatie
waarom zij met z'n tweeën aan
hun taak vorm willen geven.
De respons was zeer bemoedi
gend en positief. Vanaf 5 sep
tember „kerken" enkele tien-
>oo tallen Merenwijkers nu zon
dags in de kantine van bouw-
tw onderneming Elementum.
Meer elementair kan het bijna
niet. „Samen zijn wij voor deze
'Til'4—
diensten gevraagd, samen heb
ben wij er voor gestaan van
meet af aan de mensen rond
één tafel bijeen te brengen",
vertelt pastor Van Well. En
daarmee zit de christelijke ge
meenschap van de Merenwijk
meteen midden in de kern
waar het om gaat en waarom
heen pionierend een verder
bouwwerk kan verrijzen.
Niet uniek
„Wat wij hier doen is geen unie
ke situatie; overal is men bezig
in een oecumenische zetting te
gaan samenwerken. In Leidse
studentenkringen", vertelt pas
tor Van Well, „ben ik er al
geruime tijd mee bezig ge
weest. We bouwen hier voort
op wat in de stad al gaande is,
wat trouwens al niet meer tot
de academische burgers be
perkt was gebleven". Ds. Hor
tensius voegt eraan toe, dat de
pastores hun idee hebben la
ten inspireren door een (papie
ren) model in de katholieke
gemeenschap van Schalkwijk
(Haarlem), „maar waar we in
formatie of inspiratie konden
opdoen, incasseerden we die
graag. De situatie bleek overal
weer anders te zijn".
De nieuwe 'opzet voor een pasto
raal plan in de Merenwijk is
niet uit de lucht komen vallen.
De Gemeenschap van Kerken
constateerde allerwege al een
zoeken naar nieuwe vormen
van Kerk-zijn. Het eigen ka
rakter van een wijk in wor
ding leent zich hiertoe erg
goed. Uiteraard is er geen
sprake van een „nieuwé Kerk,
de banden met de in de Ge
meenschap van Kerken partici
perende kerken in de stad blij
ven gehandhaafd. Maar het is
een bijzonder groot winstpunt,
dat waar m uren van huizen
worden opgezet, tegelijk eeuwen
oude muren van verdeeldheid ge
slecht worden. In de grootst mo
gelijke samenwerking met de „ou
de achterban van dekenale raad
en kerkeraden. Vanuit die kern
rond de ene tafel des heren wer
ken d. leden van de christelijke ge
meenschap, met elkaar verbon
den. Ieder lid van deze gemeen-
is eigenlijk geen samenwerking
meer, maar samenleving.
In de kantine-kerk wordt om en
Noordwijkerhout
AI vanaf 1655,
dat is het waar
schijnlijke bouw
jaar, wordt de
485 ha grote Ho-
geveense polder
in Noordwijker
hout bemalen
door de naamlo
ze grondzeiler,
die hierbij staat
afgedrukt. De
molen is uitge
rust met een dieselmotor, die het scheprad aandrijft. De
achtkantige romp van de in goede staat verkerende mo
len is opgebouwd uit eiken en gedekt met riet. De wieken
hebben een vlucht van 23.30 meter.
„Het wordt tijd. dat er eens aan
dacht aan ballet wordt be
sleed". zegt Marjolein Briër,
leidster van de Leidse Ballet
school. Balletscholen worden to
taal niet beschermd. Er is in
Leiden geen enkele balletschool
met een goed geoutilleerd ge
bouw, terwijl men wel mooie
sporthallen opzet. Er is ook
geen toezicht op de leiding van
balletscholen. Iedereen, die
daar zin in heeft kan ballet
geven zonder dat er een haan
naar kraait. Ze vragen wel
hoeveel je verdient en hoeveel
leerlingen je hebt, maar ze
vergeten te vragen of je je
diploma's hebt", vertelt Marjo-
Ondeskundig lesgeven, kan funes
te gevolgen hebben. Voor een
danspedagoog is het dan ook
het belangrijkste, dat hij weet
waar hij op moet letten en
welke gevolgen een bepaalde
„positie" voor de leerling kan
hebben. Op de academie wordt
dat de a.s. danspedagogen ui
tentreuren verteld. Men wordt
daar ook al gedrukt op de
hardheid van het vak.
Marjolein heeft ondervonden, dat
balletles geven heel hard wer
ken is. Ze heeft verschillende
klassen op scholen en dan nog
's avonds leerlingen van haar
eigen balletschool. Ook moet zij
zelf elke dag minstens een uur
„trainen" om haar spieren soe
pel te houden.
Marjolein: „Ballet is goed voor
het lichaam, maar ook voor de
geest". Wanneer ie danst, kan
jc je emoties, die je op moet
kroppen op je werk, uiten en
dat is zo belangrijk, vooral in
deze dynamische tijd". Marjo
lein heeft gemerkt in de vijf
jaar, dat ze danspedagoge is
dat kinderen veel gevoeliger
zijn voor die emoties dan oude
ren. Wanneer ze in een trieste
bui danst, krijgt ze al gauw
vragen van „Juf is er iets?"
Dp de Leidse Balletschool wordt
lesgegeven in klassiek, modern
en ïazz ballet. Er bestaat een
duidelijk onderscheid tussen
die drie vormen. Bij klassiek
ballet gaat het om mooie be
wegingen en mooie kleren. Er
wordt les gegeven in klassiek,
modern en jazz ballet. Er be
staat een duidelijk onderscheid
tussen die drie vormen. Bij
klassiek ballet gaat het om
mooie bewegingen en mooie
kleren. Er wordt praktisch al
leen met de benen gedanst. Het
is zoals de muziek waarop ge
danst wordt van Beethoven en
Chopin. Klassiek ballet heeft
begrenzingen zoals Beethoven
of Chonin zich hielden aan een
bepaald stramien.
Mo-lern ballet h: veel abstracter,
men zou het kunnen verpebi-
ken met een modern schilderij.
Het gaat bij modern ballet ook
niet meer om mooie kleren en
men danst met blote voeten.
Dit is het symbool van direct
contact met de aarde. Niet al
leen de benen worden gebruikt
maar ook, en vooral, de
romp.
Het jazzballet wordt het meest
beoefend door mensen tussen
de 13 en 30 jaar. Het is mis
schien door de ongebondenheid
van de stijl, dat het jonge
mensen zo aanspreekt. Type
rend voor deze vorm van ballet
is. dat het veel schokeffecten
heeft om op een bepaalde toon
accent te leggen. Zijn het mo
dern en klassiek ballet aan een
stramien gebonden, bij jazzbal
let is dit helemaal weggevallen.
Men danst op soul, populaire
jazz en beat.
S(ecd8 meer mensen worden naar
het ballet getrokken. Dat juicht
Marjolein zeer toe, want zegt
zij: .Het is zo gord. dat men
kcnn's maakt met de mogelijk
heden van het enige expressie-
instrument dat helemaal van
de mens zelf is: zijn eigen li
chaam". L. VOGELS
De twee Merenwijkpastores, samen zoekend naar nieuwe vormen. Rechts pastor Van Well,
rechts ds. Hortensius.
Eerste gesprek
Op donderdag 21 oktober a.s.
wordt 's avonds om 8 uur in de
kantine het eerste gesprek met
de bewoners gevoerd over de
opzet van het kerkelijk werk
in de Merenwijk. Een paar ge
dachten kunnen daaraan ten
grondslag liggen. Zo stellen de
pastores zich voor de oprichting
van een Algemene Kerkelijke
Merenwijkraad. waarin zitting
hebben en stem krijgen verte
genwoordigingen van de in de
Merenwijk woonachtige leden
van de kerken, die aangesloten
zijn bij de Gemeenschap van
Kerken te Leiden (Doopsgezin-
Evangelisch Luthersen, Gerefor
meerden, Hervormden, Oud-
Katholieken, Remonstranten,
Rooms Katholieken en Baptis
ten (als waarnemers). Het in
Om de week gast bij elkaar. In dit geval gaat ds. Hortensius voor. Pastor van Well, links met bril.
het leven roepen van werk
groepen is daarbij van belang
voor de kategese. de pastorale
zorg, dienstbaarheid en actie
en de liturgie. Deze Merenwij
kraad zal hiertoe een voorbe
reidende taak hebben. De voor
lopige raad, die vóór 31 decem
ber van dit jaar gekozen wordt
door de bewoners-kerkeleden
die zich dan in de Merenwijk
hebben gevestigd, heeft een zit
tingsduur van één jaar. Gezocht
zal worden naar wegen waar
langs ook niet-kerkelijke Me
renwijkers direct kunnen par
ticiperen in de verschillende
werkgroepen. Voorop staat de
samenwerking met alle groe
pen en personen, die zich voor
de opbouw van de Merenwijk
als leefgemeenschap verant
woordelijk weten.
Tasten en zoeken
„Het zal voor ons zeker de
eerste tijd een tasten en
zoeken zijn. Nieuwe vormen
ontstaan, maar ze kunnen mis
schien ook weer verdwijnen.
Het gaat om het groeiende be
sef, dat we als christenen bij
elkaar horen", zo redeneren de
collega's Van Well en Hortensi
us, „dat is belangrijker dan de
vormgeving. Een mogelijke dif
ferentiatie in de toekomst kan
geen bezwaar zijn. Binnen deze
oecumenische zetting moet ie
dere groep van gelovigen ruim
te van denken en leven heb
ben. En als er mensen zijn die
in deze opzet geen deel kunnen
hebben, moet er ook voor hun
deze ruimte komen".
De Merenwijkbewoners voor wie
de blijde boodschap van het
Evangelie iets te betekenen
heeft willen in rust en stilte
hun weg gaan. Alles heeft z'n
tijd nodig. TON PIETERS
om een eucharistieviering en
een avondmaalsviering gehou
den. Ieder van deze gemeen
schap blijft deel uitmaken van
zijn eigen Kerk, waarin zijn of
haar geloof gestalte heeft ge
kregen, maar elke week kan
men bij de litui'gische vierin
gen elkanders gasten zijn. Bei
de pastores weten zich als één
team (hun opdracht is hierop
gebaseerd) verantwoordelijk,
niet alleen ten behoeve van de
leden der Kerk waartoe zij zelf
behoren en die hen hebben
aangesteld, maar hun aandacht
gaat tevens en niet in min
dere mate uit naar de leden
van de andere kerken en bo
vendien (omdat de kerken ge
roepen zijn tot dienstbaarheid
aan wereld en samenleving)
naar hen die niet tot een kerk
behoren.
Een belangrijk aspect van deze
oecumenische aanpak van het
Merenwijkpastoraat is, dat bij
na vijftig procent van de zich
in de nieuwe wijk vestigende
jonggehuwden kerkelijk ge
mengd getrouwd is. Deze jonge
mensen kunnen nu in de nieu
we gemeenschap helemaal met
elkaar het geloof vieren en be
leven. Dat is een verrijking
van de basisgroep en van het
grootste belang voor de uit
bouw van de hele wijk.
Ook al zijn de eerste schreden op
de weg van een nieuw Meren
wijkpastoraat beslist hoopge
vend, toch hebben de twee pas
tores een zware vracht op de
schouders genomen. Het is na
melijk de taak van de kerken
in deze tijd om te delen in de
strijd om een menselijker sa
menleving, want in deze sa
menleving voltrekt zich het
rijk Gods en zijn gerechtigheid.
Alleen in het dagelijks leven
van mensen en gemeenschap
pen kan de boodschap van het
Evangelie gehoord worden en
zichtbare gestalte krijgen. Dat
is de belangrijke taak van de
Kerk, waarvan de mensen be
wust moeten worden ge
maakt.
Uitdaging
Eens hoopt de christelijke ge
meenschap van de Merenwijk
terecht te kunnen in het ge
plande multifunctionele ge
bouw, waarvan de kerken ge
zamenlijk gebruik kunnen ma
ken. Dat kan nog wel een paar
jaar duren, ook al heeft wet
houder Kreü nadrukkelijk ge
steld, dat de gemeenschaps
voorzieningen in de Merenwijk
vóór gaan. Tot zolang hoopt
men de zondagse vieringen te
kunnen gaan houden in de au
la van het scholencomplex,
met de bouw waarvan nog dit
jaar begonnen zou worden. Pa
ter Van Well: „de Merenwijk is
in opbouw en de Kerk wil
daarbij aanwezig zijn; niet al
leen de pastores, maar de hele
geloofsgemeenschap. Dit is voor
mij een boeiende belevenis, een
uitdaging en erg inspirerend
om zo te kunnen en mogen
werken. Ik heb altijd gewild, i
iets van de grond af op te
bouwen. En het is een dubbele1
voldoening omdat het kan ge
beuren in een bewuste band
met de bestaande gemeen
schappen, die met interesse en
meeleven de groei van de jon
ge dochter gadeslaan".