@3*
Christelijke
inspiratie
staat voorop
Russisch staatscircus:
in één woord fenomenaal
Episcopaat
Peru hekelt
bisschoppen
rijke landen
ntj
Gratis reizen
Fokker verwacht
orders F-28
Vuile lucht
in Rijnmond
Waarnemend KVP-voorzi tter Th. Laan
over samenwerking met ARP en CHU
Gesprek
Brandt-
Brezjnev
over Eur.
veiligheid
£eidae(2ou/ta/ni
W'
Vuil water
oorzaak van
vliegramp
ONFEILBAARHEID PAUS
BIJ OUD-KATHOLIEKEN
Kerk en
wereld
Band tussen
vredes
IN DISCUSSIE
Priesters
werven
leden voor
Pax Christi
projecten
Bisschoppen zien
synode als bijdrage
tot kerkvernieuwing
Verzoek Pax Christi
LEIDSE COURANT
Roemeense ambassadeur Bogdan. Deze overhandigde
president, waarvan de inhoud en de aard niet bekend
zijn gemaakt.
en onzer verslaggevers)
[OTTERDAM Wie over cir
cussen denkt in de geest van:
als je er één gezien hebt ken
je ze allemaal wel. is nog nooit
te gast geweest bij het Russi
sche staatscircus. Men moet
heel diep in de buidel van su
perlatieven tasten om een juis
te omschrijving te vinden. Fe
nomenaal is waarschijnlijk de
meest passende karakteristiek.
Daarmee waren ongetwijfeld
de duizenden het eens. die gis
teravond in het Rotterdamse
Ahov de Nederlandse première
meebeleefden van het geweldi
ge applaus dat voortdurend
door de immense hal klater-
Een belevenis, zo'n voorstelling.
Naar Westeuropese maatstaven
gerekend misschien wat eenzij
dig, omdat zij hoofdzakelijk is
gebaseerd op acrobatiek en
evenwichtskunst, maar mijn
hemel: wat voor acrobatiek en
balans. Men ziet er een kwartet
charmante meisjes een lucht-
nummer weggeven, sierlijk als
het bolsjoi-ballet, kundig als
een computer achter.
hoogrek en levende brug
de perfectie onmogelijk
gewaande stunts verrichten,
volgt ademloos een groep
igleurs, die letterlijk en fi-
Wurlijk een geheel nieuwe
snpak demonsteren. En als
Hg) op de vuurpijl voor ons
■•Khans wordt men gecon-
/ronteerd met een groep arties-
en hoogdraad. Niet zo-
(ADVERTENTIE)
2 Septemberdagen
op uw 65+ kaart
Kies de dinsdag, woensdag,
donderdag of zaterdag die
jaarkaart p.p. f 50.-
voor echtpaar f 75.-
3-maandskaartp.p. f 20.-
voor echtpaar f 30.-
RSTegittoiatiebewijs óf
paefoto'C's) en trouwboekje
of paspoort meebrengen.
Vraag de folder aan het loket.
voordelig
uit met NS
(ADVERTENTIE)
IERLANDS CONGRESGEBOUW
Prins Willem MexamJefztèl
Slechts één voorstelling
ENSEMBLE SENEGAL
AFRIKAANSE FOLKLORE
45 DANSERS/MUSICI
TRADITIONELE DANSEN
EXOTISCH, MYSTERIEUS EN
AUTHENTIEK. EEN
„FÉERIE AFRICAINE"
WOENSDAG 22 SEPT.
20.15 UUR
maar een beetje balanceren op
een strakke kabel, maar bij
voorbeeld met driehoog omhoog
klimmend in een hoek van 45
graden en dan in dezelfde „op
bouw" op rolschaatsen terug.
Het gaat allemaal griezelig
nauwkeurig, het is allemaal
adembenemend griezelig.
)e eenzijdigheid betekent overi
gens niet. dat er geen enkel
Het
programma opent namelijk met
een berenshow om ontroerd
van te geraken, zoveel kunnen
die logge dieren; zo soepel, bij
na blii verrichten zij hun kun
sten. Én dan zijn er de Djigui-
tenkozakken, mannen die
slechts één ding niet kunnen:
normaal in het zadel zitten.
Voortdurend hangen zij op de
vreemdste manieren aan hun
op volle snelheid snellende paar
den: ernaast ervoor, eronder.
Ook in de ruiterkunst schijnt al
les te kunnen.
Het programma, dat nog tot het
einde van de volgende week in
Rotterdam te zien is en dan
naar Groningen gaat, wordt in
een geweldig tempo gepresen
teerd. Voorzover er toch nog
„gaatjes" te vullen zijn is er
Oleg Popov, de veelzijdige ar
tiest. Hij jongleert, balanceert
en vertoont geheel nieuwe
clownerieën. Een geweldige
man, ook nog artistiek direc
teur, die het slotapplaus deelde
met Toon Hermans, twee grote
artiesten die elkaar erg bewon-
(Van onze correspondent)
SCHIPHOL De Nederlandse
werkmaatschappij van het con
cern Fokker- V.F.W. verwacht
binnenkort tien belangrijke or
ders voor de F 28. Dit heeft de
heer H. J. Grobbe, lid van de
directie gisteren meegedeeld
toen bij een uiteenzetting gaf
over de gang van zaken in bet
bedrijf. Hij bevestigde dat er
vóór. de zomer van het volgen
de jaar 750 werknemers 'zullen
moeten afvloeien, tien percent
van het totale bestand.
Daarbij zijn ongeveer 300 geleen
de arbeidskrachten die nog dit
jaar zullen moeten verdwijnen.
De 450 Fokkermedewerkers die
overblijven, hoopt men via het
natuurlijke verloop, kwijt te
raken maar volgens de heer
Grobbe zal een gering aantal
werkelijke ontslagen nodig
zijn. Hij liet het getal 200 val
len. De ontslagen zullen naar
verwachting gelijkelijk over de
vijf Fokkervestigingen in Ne
derland worden verdeeld. Mo
gelijk kunnen een aantal me
dewerkers in de Duitse tak van
het concern worden geplaatst.
De vliegtuigafdeling in Keulen
bijvoorbeeld zoekt momenteel
zestig vliegtuigmonteurs. „Het
is denkbaar", aldus de heer
.Grobbe. „dat die uit Woens-
drecht kunnen worden betrok
ken waar Fokker momenteel
voor honderd mensen geen
werk heeft."
Werkelijke beslissingen zullen
pas vallen wanneer de vakbon
den overleg hebben gepleegd
met de zusterorganisaties in
ROTTERDAM (ANP) In de
afgelopen nacht heeft het
openbaar lichaam Rijnmond
opnieuw gewaarschuwd voor
toenemende luchtvervuiling.
Rijnmond stelde fase twee in,
inhoudend een dringend ver
zoek aan het bedrijfsleven be
paalde werkzaamheden uit te
stellen en extra controles te
verrichten. Gisterochtend gold
in Rijnmond voor de eerste
keer de nieuw ingestelde
alarmfase 3, de verdergaande
ingrepen van de industrie ver
langde. In de loop van de dag
werd deze alarmfase weer op
geheven.
Duitsland en België. Met name
verlangt de vakbeweging infor
maties over de Duitse tak van
het concern. Deze inlichtingen
zullen volgens de heer Grobbe
ongetwijfeld gegeven worden.
Bij Fokker spelen concreet de
volgende factoren een fol. Aller
eerst loopt de produktie van
de F 27 terug. In 1969 verden 40
toestellen van dit type gebouwd
tegen 24 in 1970 en 24 dit jaar.
Bovendien vreest de directie
concurrentie te krijgen in
vorm van de F 27 vliegtuigen
die langzamerhand op de twee
dehands markt beginnen te
verschijnen. Daarom zijn er
voor 1972 maar 18 F 27's in het
produktieschema opgenomen.
Men probeert aldus de order
portefeuille over een langere
periode uit te smeren. He1
nieuwe type F 28 wordt gepro
duceerd in een aantal van 2C
stuks per jaar. Dit is tien min
der dan aanvankelijk in de be
doeling had gelegen, maai
volgens de heer Grobbe is dt
markt als gevolg van de reces
sie sterk achtergebleven bij de
verwachting.
steld,
(Van één onzer verslaggevers)
UTRECHT „De samenwerking van KVP, ARP en CHU zal meer
moeten zijn dan een optelsom van de drie. Door programmering van
hun idealen moet de toekomstige christen-democratische party werf
kracht krygen bU alle bevolkingsgroepen. Na het formuleren van een
politieke beleidsvisie moeten wü kunnen aantonen, dat achter dit
alles de christen-democratische inspiratie staat. De Christen-Demo
cratische party kan geen imago halen uit een vage verwijzing naar
ehristeiyke beginselen, maar uit de wyze waarop zy duidelijk en
ondubbelzinnig oplossingen voorstelt."
Aldus vanmiddag (zaterdag)
waarnemend KVP-voorzitter
Th. Laan in Utrecht tijdens
een bijeenkomst van het KVP-
partijbestuur, waar hij nogeens
pleitte voor het totstandkomen
van één christelijke partij en
één verkiezingsprogram voor de
verkiezingen van 1975.
Volgens de heer Laan moet in
overleg met ARP en CHU ge
streefd worden naar een proce
dure, die tijdig duidelijkheid
verschaft over karakter en
vorm van samenwerking.
OREANDA (DPA) Bondskan
selier Brandt van West-Duits-
land en de Russische partijlei-
der Brezjnev hebben gisteren j
in Oreanda op de Krim „actue- j
le kwesties van de Duits-Russi-
sche betrekkingen", en interna- j
tionale vraagstukken van ge-
meenschappelijk belang bespro
ken, waarbij vooral de Europe-
ae veiligheid een grote plaats
innam.
Behalve deze mededeling van
Duitse en Russische zijde hier
over werden geen nadere in
lichtingen gegeven over het
lange onderhoud van beide po
litici, dat gistermiddag tijdens
een boottocht op een staats-
jacht op de Zwarte Zee werd
voortgezet.
Voor het gesprek begon, had
Breznjev aan Duitse journalis
ten te kennen gegeven, dat hij
mogelijk een bezoek aan Bonn
zou brengen. „Ik wil deze mo
gelijkheid niet uitsluiten", zei
hij. „In ieder geval moeten de
voorwaarden daarvoor gescha
pen worden. Voor alles moet ik
een uitnodiging krijgen".
stuurgroep inge-
larin besturen en frac-
de drie partijen zijn
vertegenwoordigd. Deze groep
begeleidt en bevordert de sa
menwerking, die onder meer
zou kunnen inhouden: verdere
uitbreiding van samenwerking
en taakverdeling tussen de
fracties van Eerste en Tweede
Kamer, een verder uitbouwen
van samenwerking en taakver
deling tussen de wetenschappe
lijke bureaus, een samenwer
king tussen de partijbureaus op
zakelijk terrein en in de com
municatie met het kader, een
afstemmen van het voorlich
tingsbeleid en het stimuleren
van gezamenlijke werkbezoe
ken, kaderdagen en toernees.
De stuurgroep zou opdracht moe
ten geven voor liet op basis
van de christelijke uitgang
spunten ontwerpen van een ge
meenschappelijke politieke be
leidsvisie. De KVP stelt een
beleidscommissie in, waarvan
een aantal leden afgevaardigd
worden naar de stuurgroep.
Met inschakeling van het we
tenschappelijk bureau van de
KVP moeten studie- en kader-
dagen worden georganiseerd,
zodat een partijraad in later
stadium zinvol en goed voorbe
reid over de toekomst kan be-
Ex-koning Idriss van Libië, die volgens een Libanees persbureau
door een volkstribunaal zal worden berecht. Hij wordt beschuldigd
van politieke en administratieve corruptie. De ex-koning, waarvan
hier een archieffoto, is destijds bij een staatsgreep uit het land
gevlucht.
Vredesweek voor velen
gecompliceerde kwestie
IVIET typisch Nederlands, maar typisch menselijk is het. dat actie
voor Biafra, Oost-Pakistan of de Memisa, mits de aanpak goed
is, een gegarandeerd succes wordt, terwijl andere idealen zoals
algemene ontwikkelingshulp en vredesactie, maar moeizaam op
gang komen.
Een van de voornaamste redenen van dit verschijnsel is naar onze
mening, dat de mensen zich het snelst laten roeren door ongecom
pliceerde feiten: een kind dat honger lijdt, mensen die van hun
huis verdreven worden, achtergebleven volkeren die nog lijden
aan vreselijke ziektes die in de westerse samenleving vrijwel
uitgebannen zijn.
Gaat het om zaken waarbij een wereldbeschouwing om de hoek
komt kijken, waarbij bewust of onbewust politieke verschijnselen
ais factor in het geding gebracht worden, dan is menigeen de
kwestie onmiddellijk mindei sympathiek.
Het lijkt ons reëel om ervan uit te gaan, dat de door hel
interkerkelijk vredesberaad gepropageerde Vredesweek (die mor
gen begint) met deze handicap te maken heeft.
ZOWEL in katholieke kringen als by de protestants-christelijke
groepen is ervaren, dat kerkelijke activiteiten die binnen het
kader van de vredesactie ontplooid worden, zelden de grote massa
enthousiast maken en soms zelfs verzet uitlokken. De Wereldraad
van Kerken heeft het weer gemerkt, toen ze besloot tot subsidies
waarmee bewegingen die strijden tegen Zuid-Afrika's apartheids
politiek gesteund worden.
In veler ogon is ook de kerkelijke vredesactie terechtgekomen in
„links" vaarwater. Wie tot de feiten doordringt en wie ontvanke
lijk is voor de ook door het Vaticaanse Concilie onderschreven
stelling dat volgens Christus' opdracht de Kerk zich minder
geïsoleerd van de wereld moei houden en meer midden in de
wereld moet staan, kan ontdekken dat er voor argwaan geen
reden is.
Wel zijn er een paar complicaties die bijdragen tot misverstand. Ten
eerste de hardnekkige pogingen van sommigen om de vredesactie
te maken tot een verlengstuk van wat op nationaal niveau „een
linkse politiek" heet; ten tweede de weinige aandacht welke
sommige vredesapostelen besteden aan onrecht in landen die in de
politieke zin links heten; ten derde de onzekerheid bij velen dat
bij de osmose tussen Kerk en wereld die plaatsvindt het gezicht
van de wereld de gelaatstrekken
Christus zal blijven tonen.
IJ zouden de nationale Vredesweek al voor
geslaagd vinden, wanneer komende dagen c
is ernstig werd nagedacht en misverstand
n belangrijk deel
r deze problemen
kunnen worden
weggenomen.
Ook het Nederlands episcopaat, dat intensief aan het interkerke
lijk vredesberaad deelneemt, zal weten dat bij de vraag „hoe de
vrede verwerkelijken?" onder het katholieke volksdeel uiteenlo
pende opvattingen leven. Over de oorzaken hiervan wordt wel
eens te gemakkelijk heengestapt
Maar omdat juist bij een door de Bijbelse inspiratie tot leven
gebrachte vredesactie niet uitgegaan wordt van een vrede van
Castro of Franco, noch van de vrede van Washington, Peking of
Moskou, moet iedereen in zich de opdracht voelen volgende week
gewetensvol over de vrede na te denken en ervoor te doen
waartoe hij zich op grond van een gewetensvolle opinie verplicht
acht.
Dat persoonlijke opvattingen dan aan groepsgewijze meningsver
schillen gepaard blijven gaan, kan men ook in het Evangelie
lezen.
Auto-rijden wordt duur, stilstaan nog duurder
WIJ zien nog niet zo snel, dat alle maatregelen welke het auto
rijden in Nederland duur maken ook een vermindering van de
verkeersdrukte tot gevolg zullen hebben. Evenmin lijkt aannemelijk,
dat een soort van parkeerbelasting de hoeveelheid „geconstrueerd
blik" op de straat zal verminderen
Het zal ongeveer wel net zo gaan als met de sigaretten en d*
alcohol; iedereen klaagt dat deze genotmiddelen verschrikkelijk
duur worden, maar hit gebruik vermindert niet noemenswaard.
Wellicht blijft het voornaamst* gevolg, dat er overgeschakeld
wordt op minder dure merken.
Zo zou het ons niet verwonderen, wanneer straks ook de prijzige
auto's wat minder goed in de markt komen te liggen. Zeker
wanneer de op de helling staande parkeerbelasting een oplopend
karakter gaat krijgen, zal de burger die een nieuwe auto gaat
kopen, overwegen om zijn fiségal verlies te compenseren door een
wal minder dure aankoop.
In elk geval wordt autorijden duur en het bezit van een auto zonder
daarmee een redelijk aantal kilometers te rijden nog duurder,
tenzij men een eigen „opslagplaats" weet Want de kilometerprija
klimt hoger, naarmate men langer stilstaat Niettemin wordt het
voor de overheid straks een toer om haar nieuwe maatregelen
waterdicht te verklaren. Wie minder gaat rijden omdat de benzine
duur wordt en de extra-heffingen op de motorrijtuigen hoog, zal
aarzelen een deel van het jaar niet te rijden, omdat hij toch
parkeerbelasting moet betalen. En wie eenmaal flink betalen moet,
redeneert: dan ook maar ervan genieten. Wat tot gevolg zal
hebben, dat de verkeersstroom geen meter dunner wordt en de
overheveling naar de openbare vervoersmiddelen te verwaarlozen
zal zijn.
Het enige steekhoudende argument van de overheid zal zijn, dat het
tekort op da begroting gedekt moet worden, dat dit tekort mede
veroorzaakt wordt door de kostbare verkeersvoorzieningen en dat
wie profiteert, er maar voor betalen moet
Dat is de enig» redenering welke de belastingbetaler volgen kan.
HAMBURG (DPA) Vervuild
water Is de oorzaak geweest
van het neerstorten Wj Ham
burg op 6 september van een
BAC-111 straalpassagiersvlieg-
tuig van de chartermaatschap
pij Paninternational.
In het watersysteem, dat gebruikt
wordt voor opvoering van de
stuwkracht van de straalmoto
ren, bevond zich een nog niet
vastgestelde andere vloeistof
Bij het ongeluk kwamen 25
mensen om het leven.
Op de komende vergadering hun eigen cultuur en con-
van de bisschoppensynode sumptlebeschaving opdrin-
zal de afvaardiging van de gen. Als subprodukt van het
bisschoppen van Peru een kapitalisme is het Latijns-
scherpe en radicale bijdrage Amerikaanse volk er zich
leveren aan de discussie» van bewust dat eLke struc-
over het onderwerp „recht- tuurlijke verandering, die
vaardigheid in de wereld". het nastreeft, op onverbid
delijke tegenstand stuit bij
De grote lijn hebben zij vast- elke machtsgroep, die alleen
gelegd in een gezamenlijke denkt aan zijn eigen privi-
verklaring. Daarin spreken leges. Pogingen van een
de Peruaanse bisschoppen ontwikkelingsland om tot
zich uit voor de nationalise- economische zelfstandigheid
ring van buitenlands eigen- te komen, hebben tot gevolg,
dom in de Zuidamerikaanse dat de rijke landen hun in-
landen. Naar de opvatting vesteringen terugtrekken.
de onrechtvaardigheid in de
wereld.
In Rome gaan over de verkla
ring van de Peruaanse bis
schoppen geruchten, dat het
Vaticaan er niet zo erg mee
ingenomen is en zelfs ge
verklaring wat af te laten
zwakken. In welingelichte
Romeinse kringen wordt
een dergelijke interventie
overigens hoogst onwaar
schijnlijk geacht.
Aan het jaarcongres van de Oud-Katholieken, dat van 2» tot
25 september in Wenen wordt gehouden zullen ongeveer veertig
oud-katbolieke theologen deelnemen, onder wie enkele bis
schoppen uit Oostenrijk. Duitsland, Zwitserland, Polen en
Nederland Hoofdthema van het congres is de discussie over
het dogma van de panseiyke onfeilbaarheid, het moeiiykste
punt in het oecumenische gesprek met de Rooms Katholieke
Kerk.
Aan alle Nederlandse priesters is
het verzoek gedaan om de Pax
Christi beweging te steunen
door hun lidmaatschap. Het
verzoek is gedaan op basis v»n
een onderzoek dat door de Nij
meegse universiteit in samen
werking met de KRO onder
priesters Is gehouden. Daarnit
is gebleken dat veel priesters
De Pax-Christiebeweglng welge
zind zijn, maar nog niet als lid
zijn toegetreden.
In een brief schrijven negentien
priesters. die aangesloten zijn
Omdat de missie-secretarissen
van de Nederlandse bisdom
men van mening zijn dat de
Vredesweek (1926 septem
ber) en de Wereldmissiedag
(24 oktober) niet „als losse
stenen in de vijver van het
kerkelijke najaarsprogram
ma" mogen vallen, hebben zij
in samenwerking met het
Nationaal Bureau van de
Pauselijke Missiewerken en
het Landelijk Secretariaat
van het Interkerkelijk Vre
desberaad een werkschrift
samengesteld, waarin het
thema „Vrede met alle ge
weld" onde-- de aandacht
wordt gebracht.
De bisschoppen van Nederland zullen op zondag 26 september
in een brief aan alle gelovigen aandacht vragen voor de
tweede vergadering van de bisschoppensynode die op 30
september in Rome begint. De bisschoppen zullen er in hun
brief op wijzen dat zij deze synode zien als een bijdrage tot de
vernieuwing van de lcerk, ook zullen zij de samenhang
benadrukken die er is tussen de beide discussiestukken, te
weten „het ambtelijk priesterschap" en „de rechtvaardigheid in
de wereld".
paat dient de hele kerk effi- roep op de bisschoppen in
ciënte steun te geven aan de rijke landen om „zich
de totstandkoming van „een eindelijk eens te bezinnen op
socialistische, humanistische hun opdracht en zich te reali-
en christelijk geïnspireerde seren dat zij met hun doen en
maatschappij". Zij verwijten laten schuldig zijn aan de
de bisschoppen van de rijke onderdrukking van andere
landen mede schuldig te volkeren. In hun verklaring
zijn aan de onderdrukking eisen de Peruaanse bis-
van de arme volken. schoppen dat de Kerk dui-
In hun verklaring staat onder delijk steun geeft aan de
Het is voornamelijk bedoeld
voor de pastores in de basis
zielzorg en voor de begelei
ding van de Vredesweek. Het
biedt tnkele gedachten die
m_*n in d - tijd van de Vredes
week tot Wereldmissiedag in
de verkondiging zou kunnen
gebruiken. In een aanbeve
ling schrijft kardinaal Al-
frink: „De zaak van de vrede
De internationale Pax-Christie- king tot de discussie over de
beweging heeft aan de rechtvaardigheid in de we-
secretaris-generaal van de reld. Om de bisschoppen in
bisschoppensynode in Rome Rome te informeren heeft
het verzoek gericht in de Pax Christie de namen ge-
synodeaula een aantal des- noemd van zes deskundigen
bij Pax Christi, dat zij ervan
overtuigd zijn dat het van
groot belang is dat de kerk
aandacht besteedt aan de. vele
vragen rond vrede en ontwik
kelingssamenwerking. Om
daaraan te werken is een tota
le aandacht nodig, omdat het
te maken heeft met heel de
wijze van leven en denken van
de mens. De negentien pries
meer: „Zoals alle landen regeringen die een recht-
van de Derde Wereld zijn vaardiger en menseiyker
wij het slachtoffer van de maatschappijstructuur pro-
maatschappelijke systemen, beren te vestigen. Van de
die onze economische moge- synode eisen ze, dat deze
lijkheden uitbuiten, onze namens de gehele kerk haar
politieke beslissingen con- veroordeling uitspreekt,
troleren en ons met geweld principieel en concreet, over
is geen zaak van een bijzon
dere elite, voor mensen, die
er tijd of geld voor hebben
of er in gespecialiseerd zijn.
Het is een zeer ernstige zaak.
die iedereen aangaat over
eenkomstig de beschikbare
mogelijkheden".
kundigen toe te laten van van organisaties als de Ver-
organisaties, die het opnemen enigde Naties, het Wereld
voor de onderdrukten in de verbond voor de Arbeid, de
wereld. Naar de mening van Wereldfederatie van Katho-
Pax Christi zouden de bis- lieke Jongeren de Internatio-
schoppen daardoor sneller en nale Vastenactie (Cidse) en
gemotiveerder tot besluiten de Internationale Caritas-
kunnen komen met betrek- beweging.
ters wijzen erop dat de priester
door hun lidmaatschap helpen
de pastorale inhoud van het
vredeswerk te versterken, ter
wijl Pax Christi op haar beurt
de zielzorgers kan helpen nieu
we mogelijkheden te ontplooien
in de lokale gemeenschap.