kost Leiden
jaarlijks ruim een miljoen
Zelf kazende boerinnen zijn
pioniers van milieuhygiëne
jeugd brigade lost veel op maar
Leerlingen school Koudekerl
van oude naar nieuwe .Rank
Scholen blijken geliefd
doelwit van vernielingen
Drastische
maatregel
KAASKONINGIN IN BODEGRAVEN:
V erenigingsgebouw
in handen van de
gemeente Koudekerk
„Molen-
gemaal"
(23)
LEIDSE COURANT
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Leerlingen en personeel van de Chr.
1 Lagere school hebben gistermorgen
LEIDEN Tussen Rijnsburgersingel en Schuttersveld staat
een school. Grotendeels dichtgetimmerd. De „lieve jeugd"
heeft er zich in de afgelopen zomervakantie in uitgeieefd. Het
gebouw werd tot een ruïne. De school aan de Rijnsburger
singel is nog maar één van de vele gevallen van vernieling,
die zich jaarlijks in Leiden voordoen. Brigadier C. van Does
burg van de „Jeugdbrigade" van de Leidse gemeentepolitie
schat, dat er teder tear voor méér dan een miljoen gulden aan
particuliere- en gemeente-eigendommen wordt verruïrteerd.
LEIDEN. De opvoedkunde, van
de straatagent is vaak nogal
drastisch. Zo meldt een mutatie in
het rapportenboek van de wacht
commandant: Wegens het gooien
met harde peren een paar jongens
in de tu n van de Eèrste Leidse
Scholen vereniging boom laten
leegplukken, waarmee probleem
werd opgelost''. Dat is de. vraag
natuurlijk, zolang er nog pere-
boompjes te teisteren zijn.
En als de „lieverdjes" voor
rampenerenDan moger
helemaal afbreken. Waar
probleem is opgelost.
ze die
I Soms is er sprake van opzettelijke
ii.-s. waarbinnen snoepgoed en sigaret
ten lokken. Maar meestal is de vernie
ling een gevolg van baldadigheid,
I waarbij de daders „zich geen reken
schap hebben gegeven van de gevol
gen". En daarvan lijn de scholen een
favoriet doelwit.
I De school aan het Schuttersveld is er
een verbijsterend voorbeeld van: ruiten
werden ingegooid, de sponningen aan
I splinters getrapt. Deurpanelen werden
kachelhout gerameid en sloten open-
cebral
bet
;igd.
den de bijna 300 leerlingen zich op
het schoolplein van „De (oude) Rank"
aan de Prinses Margrietstraat,, om ge
zamenlijk naar „De (nieuwe) Rank"
aan het Artesiaplantsoen te vertrek
ken.
i Op wat afwerken na is de school nu
I gereed. De officiële ingebruikneming
zal over ongeveer een maand plaats
vinden. Na de heel wat minder pret-
tige publiciteit rond deze school in
'aanbouw (wij meldden uitvoerig over
de moeilijkheden rond de elektriciteits-
i voorziening), was men gisteren dan
ook zeer tevreden, dat deze hele af-
I faire slechts een halve maand vertra-
ging heeft veroorzaakt. Vrijdag j.l.
i hadden de leerlingen een vrije dag ge-
I kregen, zodat de inventaris naar het
j nieuwe complex overgebracht kón
i worden. Met de ingebruikneming van
i gisteren kunnen tevens de dependan
ces (een leegstaand winkelpand en de
I recreatiezaal van het bejaardencom-
i plex „Nieuwe Poelgeest") weer hun
oorspronkelijke bestemming herkrij- j
w gen. In het verleden werd de recrea-
tiezaal meermalen benut als vergader-
centrum. Ook de openbare bibliotheek
is erin gevestigd. Wat er met het j
i thans vrijgekomen winkelpand zal ge-
beuren is niet bekend. De eigenaar, de
firma Smit. die het pand in 1961 liet
bouwen, verhuisde enkele jaren latei-
naar een ernaast gelegen en aanzien
lijk groter winkelpand, waarin een
sue rmarkt is gevestigd.
Het schoolgebouw, aan de Prinses
Margrietstraat krijgt de komende we-
ken een flinke onderhoudsbeurt. In j
j november a.s. moet het gebouw gereed
I zijn om onderdak te bieden aan de
openbare lagere school, die dan de
I Burg. De Herderschool vrijmaakt voor I
i de openbare kleuterschool „Hummel -
oord", die thans nog in een noodge-
i bouw is ondergebracht.
en leermiddelen verscheurd of be-
Op de kaasmarkt, gi
i Bodegraven, Icon
De
jjtlie.-hcuvpl Medal
pflor Leids hoogleraar
de
menlevin^en aan de Leidse Universiteit,
is onderscheiden met de Zuidafri-
kaanse „Biesheuvel Medal for signifi
cant contributions to the knowledge of
Deze onderscheiding is hem toege
kend als erkenning van zijn bijdrage
tot een beter begrip van de mens in
Afrika, zijn vele wetenschappelijke stu
dies op dit gebied onder meer van de
regeling van het gedrag door het volks
recht en van de invloed van het wes
ters bestuur en de westerse wetsvoor
schriften op het traditioneel gedrag en
de [traditionele instellingen en we
gens zijn verdiensten als directeur van
1857 tot 1963 v n het Institute of Social
Research van de Universiteit van Natal
en van 1053 lot 1969 van het Afrika-
Studieeenïruni te Leiden.
Al"heuse speeltuin-
verenig: tig gaat naar
landelijke wedstrijd
ALPHEN De Alphense speeltuin
vereniging „Kindervreugd" heeft als
enige van de Alphense vereniging be
sloten des! te nemen aan de landelij
ke wecbi r' 'tl die de Ned. Unie van
Speeltuin Organisaties op zaterdag 2
oktober in Den Bosch organiseert.
Niet minder dan 28 kinderen van
„Kindervreugd" deden mee aan de
■eneens door de NUSO gehouden te
kenwedstrijd. De zevenjarige Dony
van Vliet won een van de hoofdprij
zen. Aan de landelijke .speeltuindag in
Den Bosch nemen 2000 kinderen deel.
Behalve de prijswinnaar gaan er nog
13 Alphense kinderen naar Den Bosch,
leidster is mej. Ina van Egdom.
'erwoesting compleet te maken.
Kwamen als inktvissen om het leven en
draaiden de lieverdjes de brandkranen
open en zaaiden ze erwten en spijkers
door het hele gebouw. Uit de belenden
de kleuterschool verdwenen alle
schaartjes, de zandbak veranderde in
In groot palet, doordat er alle verfpot-
jes in werden leeggemaakt.
Treft de overlast van vernielingen nu
alle 153 scholen in Leiden even
De hele stad
i De heer J. van Zuuk assistent-
j hoofd van de schoiendienst te Leiden:
i In Leiden-noord is het bar. Van de
bLO aan 'dè Marnixgtraat werd
vakaixjie. een groot' stv.l
gekraakt; door jongens die „een bal van
het dak haalden" Ze sprongen op de
dakbedekking, maar drukten de onder
liggende vezelplaat kapot. De lekkages,
die daardoor veroorzaakt worden, ko
men vaak pas maanden later aan het
licht. Van de mavo-Plesmanlaan bleken
na de vakantie tientallen ruitpn te zijn
vernield. In de binnenstad is de balda
digheid nog het minst, maar in de nette
Professorenwij k is het bij bepaalde
scholen steeds wéér raak. In Zuid-west
valt het wel mee. Het euvel verplaatst
zich door de hele stad. Hoe groot de
schade exact is. die aan de gemeentelij
ke scholen wordt aangericht, durf ik
het dak
niet i
i te
kunnen lev
Tel daar de kosten bij op. die de
besturen van de bijzondere scholen
moeten maken om de geleden schade te
doen herstelen.
- Waar het de schade openbare scholen
betreft, komen de hei-stel kosten geheel
voor rekening van de gemeente. Wan
neer gr al een verzekeringsmaatschap
pij te vinden was, die de schade zou
willen dekken, dan zou de premie wel
schrikbarend hoog zi.in, omdat er. meer
dan van schade-risico, sprake schijnt te
zijn van schade-zekerheid. Daarom
drükt de schadeoost op de exploitatie
rekening van de scholen onder het
hoofdstuk ..Herstelkosten Dat beneemt
het uitzicht op de juiste omvang van de
plaag, waarvan de diepere oorzaak ge
zocht wordt in tfe woningverkrotting en
het gebrek aan speelgelegenheid voor
kinderen in de eigen omgeving. De
dadertjes zijn vaak zwervende kinde
ren. Onverschilligheid tegenover eigen
en andermans bezit blijkt bovendien
een welvaartsverschijnsel.
Systeem
Een merkwaardig gegeven heeft de
Keer Van Zuuk vastgesteld: „In de va
kanties zijn de vernielingen over het
algemeen minder, maar tegen het eind
.ervan., als de verveling veld wint, loopt.
het weer mis. Ook als het visseizoen
open is. loopt de baldadigheid terug. En
komen dé feestdagen dn het verschiet,
dan wordt het zink van de daken ge
roofd. Maar als de avonden korter en
de temperaturen lager worden, neemt
de vernielzucht af.
Bemiddeling
De „Jeugdbrigade" van de Leidse ge
meentepolitie achterhaalt tachtig lot
negentig procent van de daders. Daar
zijn hoofdinspecteur H. Oudman en bri
gadier Van Doesburg niet weinig trots
op. Vooral omdat zij de zaken streng,
maar niet met ijzeren hand aanpakken:
uitgaand van de gedachte dat wan
neer wegens vernieling een boete is
opgelegd de schade gegarandeerd
niet wordt geregeld, leggen zij contact
tussen de ouders van de daderties en de
gedupeerden. „Gaan gedupeerden naai
de .ouders, dan krijg je gegarandeerd
ruzie. Als ze eerst bij ons komen, is het
zo voor elkaar", zegt de brigadier, die
met vier hoofdagenten altijd langs de
weg is. „We kennen onze pappenhei
mers". vertelt Van Doesburg, „maar
soms moet je twintig van die jongens
op het bureau halen voordat er één
kikt. Andere keren zijn er vijf, die
aanbieden: „We lappen samen". Dan
komt hel ook voor elkaar. Soms komen
er 'tien. die het geen van allen gedaan
hebben: dan is voor ons de dader orïbe-
kend. Maar als er tien getuigen zijn.
die zeggen dat verdachte het gedaan
heeft en hij blijft ontkennen, dan óók
blijft de zaak onopgelost. Pas wanneer
een paar maal dezelfden op het bureau
komen, gaan ze naar de kinderpolitie.
Maar daar moet u de „Jeugdbrigade"
los V
Winst
De hoofdinspecteur: „We. hebben wei
eens gevallen, waar we met twee óf
vier man heen moeten en dan nog hulp
inroepen van de geüniformeerde dienst,
omdat we de baldadige jongens niet weg
kunnen krijgen." Daarmee tekent de
politiechef een mentaliteit van terreur,
die de heer Van Zuuk ook aanduidde
toen hij zei„De ouders zelf zouden
erop moeten letten! Sommige mensen
die van de vernielingen weten. Maar
die zwijgen uit angst voor de dreige
menten van de jeugdige daders. Ze zijn
bang, dat bijvoorbeeld hun kinderen de
dupe zullen worden."
De heer Oudman: „Hoewel er een
tendens is naar meer baldadigheid, is er
in Leiden geen grote stijging waar
neembaar van het aantal baldadighe
den. Dat het aantal stabiel is gebleven,
is heel voorzichtig uit te leggen
als winst."
Tel uit die winst: 't is nog altijd
meer dan een miljoen!
BODEGRAVEN Gisteren heeft de
ka:skoningin, mevr. R. Veerman-Bree-
l dijk, de najaarsmarkt officieel geopend j
j met een rijtoer door Me gemeente.
Daarna werd zij met haar hofdames, j
mevr. C. van der Giesen-Domburg en
mej. M. van Lee door de commissie van
ontvangst de burgerzaal binnen geleid.
Wethouder Jongeneel opende offi
cieel deze show en verwelkomde de
burgers. Hij wees speciaal op het pro
pagandistisch karakter van deze kaas-
dag. Ir. Roosenboom van het zuivel-
consulentschap gaf een beschouwing
van de ingezonden kaas. Hij prees do
i combinatie kaas en wijn hoewel de
kwaliteit lager lag dan vorig jaar. De
I kaaskoningin sprak een kort woord j
over de roem van de boerenkaas. Zij
i noemde zelf kazende boerinnen de pio-
niers van de milieuhygiëne. Na de
rondgang van de koningin opendeVzii
de braderie op het plein voor het ge-
meentehuis. De marktcommissie had
voor een bijzonder varken gezorgd dat
j door vakmensen werd uitgebeend en
deels gebraden verkocht. Toch is het
j programma niet meer zo spectaculair
als vroeger. Vooral de eerste jaren na
de oorlog slaagde men er in bijzonder
I in het oog springende programma's te
j maken die heel Bodegraven in hun ban
hadden. Bovendien werden er veel
I hoge gasten door naar het kaasdorp
gelokt. De commissaris van de koning-
I in, de heer Mansholt en de Belgische
i ambassadeur vereerden Bodegraven
enkele jaren geleden met een bezoek, j
j Later heeft men o.a. het avondpro- 1
I gramma laten vallen omdat men bang j
dat teveel show ten koste zou gaan
De kaaskoningin keurt de boerenkaas
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Deze week zal het Gebouw voor Chr.
Belangen (Verenigingsgebouw) aan de
Iloogcwaard door het Stichtingsbestuur
worden overgedragen aan. de gemeente.
Hiermee wordt een lange periode van
grote onzekerheid rond dit gebouw af
gesloten. Reeds in maart 1970 ging de
gemeenteraad akkoord met een voorstel
van B. en W. om het Verenigingsge
bouw over te nemen.
O.a. door het ontbreken van een be
heerder ging het gebouw zienderogen
achteruit. Buvendien waren er aanzien
lijke schulden. Eind '69 bereikten enige
bestuursleden een akkoord met de ge
meente betreffende overname van het
gebouw met „lusten en lasten"
I (1' 75.000,— schuldovername, benevens
een uitkering van f 25.0_00.--l. Onenig-
j beid tussen een deel van' het stichtings
bestuur aan de ene kant, en een ander
deel. gesteund door de kerkeraden van
de beide protestantse kerken, die het
stichtingsbestuur destijds vormden, aan
de andere kant, zorgde echter voor een
I langdurige vertraging van de transac
tie. Nu de moeilijkheden blijkbaar zijn
opgelost, zal het stichtingsbestuur van
„De Ridderhof" met het beheer worder
belast. De heer Van Kempen, de exploi
tant van de zwembadkantinc. is door
het gemeentebestuur benaderd om d<
komende wintermaanden het beheei
van het gebouw op- zich tc nemen. Voor
I het echter zover is zullen herstel- e
vernieuwingswerkzaamheden worden
I uitgevoerd, waartoe de Raad vorig jaar
ec-n krediet van f 15.00Q.beschikbaai
stelde. Overigens heeft het Verenigings
gebouw wel de langste tijd als zodanif
bestaan. Na het gereedkomen van „D<
Ridderhol" zal het gebouw aan z'n oor
spronkelijke bestemming worden ont
trokken. Er bestaan vage plannen in de
toekomst het bureau Gemeentewerken
hierin onder te brengen. Het huidigi
gebouw van deze dienst, de oude Nuts-
spaarbank in de Dorpsstraat naas
Ned. Herv. kerk zal moeten wijken
voor de creëring van een „brink" ronc
deze kerk bij realisering van de „Kei-
kewijk".
ZOETERWOUDE.
In de zestiende of
zeventiende eeuw werd
deze wipmolen ge
bouwd in de Weipoort
voor de bemaling van
de Grote Polder, een
circa 520 hectare groot
gebied, dat voor een
groot deel een in
dustriële bestemming
heeft gekregen. Deze
fraaie wipmolen, die
men enige honderden
meters ten zuiden van de spoorlijn LeidenAlphen kan vinden, is
niet de eerste molen van de Grote Polder, want er moet er al een
gestaan hebben in 1485. Na het beleg van Leiden is die vernieuwd,
de oud-Hollandse wieken hebben een vlucht van 24,90 meter, maar
voor de aandrijving van een stalen vijzel wordt een dieselmotor
gebruikt.
