Nixons maatregel kan
als boemerang; werken
Brits leger in
Ulster versterkt
i
Pater \Y. Kotte opent
St.-Willibrordkerk voor
„rooms-katholieken"
Hastings-
Banda in
Zuid-Afrika
Oppositie kondigt boycot
Spaanse verkiezingen aan
Bij Philips
3500 man
afgevloeid
Valutanotering
in Amsterdam
opgeschort
Nederlandse
demonstrant
in arrest
VERKEER EISTE
17 LEVENS
Natuurrampen
in Chili
Vechtpartijen
Molukkers
1 UlAANDAG 16 AUGUSTUS 1971
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
ialle<
MET PLECHTIGE HOOGMIS:
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Een groep behoudende
rooms-katholicken, verenigd in de
alftjf St.-Willibrordus Stichting heeft zon-
fify dagmorgen de Utrechtse Willibrord-
kerk nadat dze vier jaar gesloten is
ko geweest in gebruik genomen. Deze in
gebruikname maakt voor de groepe-
kc ring ten einde aan het ruimtegebrek
waarmee men reeds geruime tijd
kampt. Door in de kerk te trekken
heeft de groep zich buiten verant
woordelijkheid van elke competente
hard autoriteit in de Kerk gesteld zo
heeft kardinaal Alfrink laten weten.
De voorganger van de St.-Willibrordus
Stichting, pater Winand Kotte, hield
de ruim 2000 mensen gisteren voor
dat ze zich wel bewust moesten zijn
van het feit te behoren tot de Kerk in
ballingschap.
'ich
ta.f® Pater Winand Kotte reageerde hier
mee in zijn predikatie op de verkla
ring van de kardinaal. Hij wees erop
dat gezien de ontwikkelingen in de
mg6 kerk van Nederland een groepering
1 zu- als de St.-Willibrordus Stichting toch
'ehe^ minstens het recht zou moeten heb
ben om in de geest van de paus,
Jezus Christus en Maria te hande-
In dit licht noemde pater Kotte de
verklaring van de kardinaal een
d nietig vodje papier. Hij noemde de
St.-Willibordus Stichting 'n levende
groepering die de rest van de Ne
derlandse Kerk uit hun droomtoe
stand zal moeten halen. „Kerk van
Nederland, ontwaak" zo riep hij bij
herhaling uit tijdens zijn predika
tie.
De St.-Willibrordus Stichting heeft
reeds twee jaar lang de kleine kapel
van de Utrechtse binnenstadskerlc
voor haar diensten gebruikt. De toe
loop was de afgelopen maanden zo
overweldigend dat men moest uit
zien naar een grotere ruimte. Deze
vond men in de grote Willibrordus-
kerk die na de sluiting, vier jaar
geleden, niet n
s gebruikt.
Leden van de stichting hebben de
afgelopen weken met man en macht
gewerkt om de kerk, die van gods-
was geworden tot één grote
duiventil, schoon te maken. Zondag
morgen stroomden tegen half elf
ruim 2000 mensen de kerk binnen
jdie 1000 zitplaatsen' tèllénd tot - de
laatste plaats bezet was zelfs alle
paden, dé dóbplcapel' en de zijalta
ren waren bezet. Tientallen mensen
konden zelfs geen staanplaats vinden
zodat zij de bijna twee en een half
uur lang durende Latijnse eucharis
tieviering niet mee konden maken.
Onder de aanwezigen bevond zich
onder meer de secretaris-generaal
van de NAVO, en oud-minister van
Buitenlandse Zaken mr. J. Luns, die
tezamen met zijn echtgenote naar
Utrecht was gekomen om deze vie-
Oud-minister 'mr. J. Luns temidden
van (Ze; ttbeeduizend gelovigendie
zich" gistermorgén rondom' pater
drs- Winand Kotte in de Utrechtse
Sint-Willibrorduskerk hadden ver
zameld.
ring mee te maken. De heer Luns
was er, zoals hij zei, niet alleen als
gewoon gelovige, maar bovendien als
demonstrant omdat hij te kennen
wilde geven dat hij qriet het streven
van de St.-Willibrordus Stichting in
stemde. In de namiddag werd in de
Utrechtse kerk een plechtig lof ge
houden.
Na afloop' van de dienst zei pater
Kotte, dat de beweging rondom zijn
opvattingen over de eredienst niet als
een afsplitsing moet worden gezien,
maar dat juist de diensten in andere
katholieke kerken zich afsplitsen
van de richtlijnen, zoals die door
Rome zijn gegeven. „Wij zijn pro
gressief in de juiste richting en wij
keren ons af van de wilde progressi
on c
correspondent)
(Van onze financiële medewerker)
AMSTERDAM. President Nixon
f-Bj eft met zijn jongste maatregelen met
v8fetrekking tot de positie van de dollar
het internationale betalingsverkeer de
Ba ollar in feite losgekoppeld van het
Sejpud. Daarmee is eigenlijk een einde
ikomen aan de goudwisselstandaard,
e vanaf 1944 de betrekkingen tussen
:da e valuta's in de westerse wereld
'P'vgelde. De basis van dit monetaire
'steem was gelegen in de vrije
wisselbaarheid van de dollar in goud
ren vastgestlede prijs van 35
'^pllar voor 31,1 gram goud.
De louter defensieve maatregel van
moet helpen het vertrouwen in
e dollar als internationaal betaalmiddel
herstellen. De kans is echter groot,
at de maatregel een boemerangeffect
loproepen. Op korte termijn kan de
«culatie in dollars weliswaar worden
!ruggedrongen, doch op langere termijn
loeten de dollarbezittende landen de
ekening betalen.
(Van onze correspondent)
KAAPSTAD President Hastings
anda van Malawi, een uitgesproken
oorstander van een dialoog met Zuid-
^frika, is vandaag voor een 5-daags
«zoek in dit land aangekomen. Op het
aogramma staan ondermeer een diner
premier Vorster, een officieel ban-
Iet als gast van de president en een
oospraak tot studenten van de Stellen-
•osch-universiteit. Banda verzet zich
ogen de Zuidafrikaanse apartheid maar
tteent, dat deze alleen door middel van
dialoeg ondermijnd kan worden.
President Nixon speculeert namelijk
op actie van de Westeuropese landen en
Japan. Hij hoopt, dat deze landen tot
revaluatie zullen overgaan. Daarmee
zou echter de export' van bijvoorbeeld
een land als Nederland worden
benadeeld. Immers, onze produkten
worden voor de landen, die niet
revalueren, duurder. Het tekort op de
handelsbalans, dat reeds twee miljard
gulden bedraagt, zal daardoor nog groter
worden, hetgeen de binnenlandse,
economische ontwikkelingen kan be
dreigen.
Een andere maatregel, die president
Nixon heeft genomen, is de heffing van
een invoerbelasting. Hiermee wil de
Amerikaanse president de betalings
balanspositie van de Verenigde Staten
verbeteren- Deze maatregel is voor
namelijk gericht tegen Japan. Zij ruikt
sterk naar protectionisme. Binnen repu
blikeins-politieke kringen is men in het
verleden nooit wars geweest van dit
soort handelsbeperkingen. Met de ko
mende presidentsverkiezingen in het
nistisch gezinde Amerikaanse zaken-
vooruitzicht hoopt Nixon het protectio-
leven op zijn hand te houden. Op de ko
mende conferentie van internationale
monetaire fonds in september aan
staande zal de internationale monetaire
situatie fundamenteel moeten worden
aangepakt wil men voorkomen dat we
afglijden naar een complete chaos op
het vlak van de internationale valuta
betrekkingen. De Westeuropese landen
doen er goed aan de Amerikanen te
dwingen hun defensieve maatregelen
om te zetten in curatieve, dat wil
zeggen zodanige wijzigingen in het inter
nationale monetaire bestel voor te
stellen, die in overeenstemming zijn
met gewijzigde internationale econo
mische betrekkingen, waarin de Ver
enigde Staten nu eenmaal niet langer de
hegemonie bezitten. De recente maat
regelen doen voorkomen alsof Japan en
West-Europa ondergeschikt zijn aan de
economische belangen van de Verenigde
Staten. Hoewel deze belangen voor een
belangrijk deel parallel lopen, zijn zij
geenszins voor honderd procent conver
gent. De arrogantie van de Amerikaanse
houding zal vooral landen als Frankrijk
en West-Duitsland in ongunstige zin
treffen.
Emiraat Bahrein
onafhankelijk
BAHREIN (AFP) Het emiraat Bah
rein aan de Perzische Golf heeft zijn on
afhankelijkheid afgekondigd, waardoor
een einde is gekomen aan de speciale
betrekkingen met Groot-Brittannië.
In een proclamatie die door sjeik Issa
ben Salman al Chalifa, gouverneur van
het emiraat, werd voorgelezen, wordt ge
zegd dat Bahrein voortaan een onafhan
kelijke en soevereine Arabische staat is,
die al om toelating tot de Arabische
Liga en de Verenigde Naties heeft ver
zocht. De Britse troepen, aldus de pro
clamatie, zijn al begonnen zich uit het
land terug te trekken.
MADRID. De wettige Spaanse oppositie zal de
verkiezingen voor het parlement, de Cortes, boycot
ten, die 29 september zullen worden gehouden en dit
weekeinde zijn aangekondigd. Linkse groeperingen
en de liberaal-democraten hebben hun aanhangers
aangeraden niet naar de stembussen te gaan.
De verkiezingen zullen voorzien in 105 „gezinsver
tegenwoordigers". Hoewel politieke partijen in Spanje
verboden zijn, behalve de nu kennelijk zieltogende
Falange, kunnen deze „gezinsvertegenwoordigers" er
in theorie onafhankelijke standpunten op nahouden
en zelfs tegen het regeringsbeleid stemmen. Ze zullen
slechts een zesde deel uitmaken van alle parlements
leden. De nieuwe leden zullen derhalve nooit een
aan de Cortes voorgelegd wetsvoorstel weggestemd
kunnen krijgen.
Dit jaar hebben echter 25 afgevaardigden de ver
metelheid gehad om tegen de nieuwe wet op de
openbare orde te stemmen. Kennelijk zijn sommigen
in de regering zelfs door dit kleine gebaar van
rebellie verontrust. Mogelijke „onruststokers" zullen
door hen wel uit het parlement gehouden worden.
Dat is niet zo moeilijk, aangezien kandidaten op vele
technische gronden door de provinciale autoriteiten
kunnen worden geweigerd.
Gezien de huidige kiesreglementen is het onwaar
schijnlijk dat ook maar één vastbesloten tegenstander
van het regime zal worden gekozen. Alleen gezins
hoofden soms weduwen hebben kiesrecht.
Ongetrouwden mogen niet stemmen.
De carlisten, de tegenstanders van Juan Carlos, die
door Franco is voorbestemd om koning van Spanje
te worden, zullen bij de verkiezingen met dertig
kandidaten uitkomen. Deze groepering, voorheen zeer
reactionair, heeft nu een links-politiek programma
aangenomen, dat weinig verschilt van dat van de
verboden marxistische organisatie. De Spaanse socia
listen hebben hun steun aan de carlisten beloofd.
Copyright The Guardian
DEN HAAG (ANP) De perso
neelsbezetting in Nederland van hel
Philips-concern in het het eerste half
jaar van 1971 is met vijfendertighonderd
verminderd, van wie veertienhonderd^
vijftig in de maanden mei en juni. Dit
heeft drs. P. L. Dronkers, directeur der
afdeling sociale zaken van het conce
meegedeeld op een vergadering van
ondernemingsraad voor de in Eindhov
en omgeving gevestigde bedrijven v:
de onderneming.
In het eerste half jaar van 1971 v<
minderde de personeelsbezetting vi
alle vestigingen van
wereld met ruim tienduizend.
Uitgaande van de verwachtingen voor
1972 zal de zgn. directe sector in ons
land tot het einde van het jaar in tota
liteit op hetzelfde niveau kunnen blij
ven gehandhaafd. De marktontwikke
ling moet uiteraard nauwlettend worden
gevolgd. In de zgn. indirecte sector zal
de personeelsbezetting nog moeten wor
den verminderd.
De kostenontwikkeling, ook op het
gebied van de lonen, blijft zorgelijk, al
dus drs. P. L. Dronkers.
De heer Dronkers merkte op, dat in
geen enkel land van de EEG in de pe
riode april 1964 tot oktober 1970 de
lonen zo sterk zijn gestegen als in ons
land, nl. met tachtig procent, terwijl de
stijging van koopkracht in ons land in
dezelfde periode het laagst was, nl.
tweeëndertig procent. Deze ongunstige
ontwikkeling wordt nu in brede kring
onderkend, zo zei hij.
AMSTERDAM (ANP) Op de Am
sterdamse wisselmarkt zijn vandaag
geen officiële noteringen voor buiten
landse valuta worden opgemaakt. Valu
tahandelaren noemden als advieskoers
voor de dollar f 3,25-f 3,40 doch er was
nagenoeg geen handel. Een zeer klein
bedrag aan dollars 'werd gedaan op
f 3,30. Vrijdag was de officiële notering
f 3,44 38 waarna later op de middag
f 3,45 1-2 tot f 3,46 werd gedaan.
Lagere koersen
op voorbeurs
AMSTERDAM - Als reactie op het be
sluit van president Nixon voorlopig
geen goud meer voor de dollar te ver
strekken hebben de internationale fond
sen in het niet-officiele voorbeursver-
keer van maandagochtend al direct een
scherpe daling te zien gegeven. Vooral
Kon.Olie en Unilever hadden te lijden
onder de flauwe stemming, die
shands met weinig handel
ging. Kon. Olie werd teruglopend
handeld van f 140,20 tot f 139,70 en
deze laatste prijs betekent ten opzichte
van het officiële slot van vrijdag een
verlies van f 4,50. Unilever werd ver
handeld op f 116,30 en dat betekende
een daling van f 2. Philips daalde een
halve gulden of 5 pet op f 40,60. Akzo
liep terug tot f 82,30, een verlies van
f 1.
Uit de nog schaarse reacties in beurs-
kringen vielen geluiden te horen, waar
in de forse koersdalingen „overdreven"
werden genoemd, al realiseert men zich
wel, dat de Amerikaanse maatregelen
voor sommige Nederlandne bedrijven
nadelig zullen blijken te zijn. Met name
de export naar Amerika zal er flink
onder kunnen lijden, zo meende
Bernadette Devlin tijdens haar
redevoering in Londonderry, waarin
zij de katholieke Noordieren opriep
tot verzet en staking. Na haar toe
spraak kregen Britse militairen een
omvangrijke bekogeling door katho
lieke jongeren te verduren.
(Van
verslaggevers)
DEN HAAG In Madrid is gisteren
de 19-jarige Nederlandse student Dick
van Galen Last uit Amsterdam ge
arresteerd. De student nam deel aan een
demonstratie voor dienstweigeraars en
maakt deel uit van de actiegroep „Pepe".
Nog twee andere demonstranten werden
aangehouden.
Vorige week werden in Madrid twee
Nederlandse meisjes aangehouden, die
eveneens demonstreerden. Na enige da
gen werden zij vrijgelaten en uitge
wezen. Gisteren kwamen zij in ons land
(Van een c
f verslaggeefsters)
DEN HAAG Het verkeer in het afgelopen weekeiude heeft tenminste zeventien
mensenlevens gekost. De 18-jarige meubelmaker A. T. van Egmond uit Valken
burg (Z.-H.) is gisteren omgekomen ten gevolge van een verkeersongeluk in Rijns-
burg. De jongen vloog met zijn scooter uit de bocht. Via de vangrail reed hij tegen
een lichtmast. Hij overleed in een ziekenhuis in Leiden. Bij een frontale botsing
tussen twee auto's bij Ens kwam een 54-jarige tegelzetter om het leven. Door
onbekende oorzaak kwam hij met zijn auto op de linkerweghelft in botsing met
een tegemoetkomende auto.
Een 68-jarige bromfietser botste zater
dag in Zeist tegen het laatste treinstel
van een passerende trein op een overweg.
De halve overwegbomen waren gesloten,
maar de man was waarschijnlijk afge
leid door een groep jongelui. Een 77-
jarige inwoonster van Woudenberg kwam
zaterdagmiddag om het leven toen zij bij
het oversteken door een passerende auto
werd gegrepen. In Geffen reed een auto
mobilist met zijn auto tegen een passe
rende trein. De bestuurder en twee van
zijn kleinkinderen werden gewond. Een
derde kleinkind, drie jaar oud, was op
slag dood.
In Hoorn, Raalte en Nijeveen kwamen
resp. een 30-jarige vrouw, een 25-jarige
automobilist en een 23-jarige automobi
list om het levein doordat zij tegen een
boom reden.
Een 29-jarige Turkse vrouw uit Al
melo werd zaterdagmiddag bij het over
steken door een passerende auto aange
reden. Zij was op slag dood.
In Utrecht werden zaterdag een 3-jarig
jongetje gedood en zijn vijfjarige broer
tje ernstig gewond toen zij werden aan
gereden. Beide jongetjes waren even uit
de auto van hun vader gestapt om tegen
een schutting een plasje te doen. Toen
zij terugrenden naar de auto kon een
passerende wagen de broertjes niet ont
wijken en beiden smakten tegen het weg
dek. Een passerende arts bracht beide
kinderen naar een ziekenhuis, waar de
jongste kort na aankomst overleed.
Bij het verlaten van een oafé in Wisch
werd zaterdagavond een 19-jarige loon
werken uit Terborg door een passerende
auto gegrepen. Hij overleed ter plaatse.
Bij een frontale botsing in Steenderen
kwam zaterdag een 33-jarige automobilist
om het leven. Een 12-jarige jongen werd
zaterdag in Tholen bij het oversteken
aangereden en gedood. In Vollenhove en
Boxmeer werden twee bromfietsers ge-
dod. In Zeist werd een fietser (83) aan
gereden en op slag gedood.
Een vijfjarig meisje uit Den Dungen Is
gisteravond overleden aan de verwondin
gen die zij opliep toen zij door een auto
werd aangereden nadat zij spelenderwijs
de weg opgelopen was.
Een bij was vanmorgen de aanleiding
tot een ongeluk in Maartensdijk. Een
automobilist had zoveel last van het dier,
dat zijn auto was binnengekomen, dat hij
naar het dier sloeg. Door deze onver
wachte beweging verloor de man de
macht over het stuur en reed de auto
tegen een boom. Een inzittende werd
uit de wagen geslingerd en liep een been
breuk, een hersenschudding en letsel aan
het gezicht op.
BELFAST Engeland heeft zün troepen in het woelige Noord-Icrland versterkt
en de getalsterkte gebracht op 12.500 man. Ook een aantal pantservoertuigen is
naar Ulster overgebracht. Intussen neemt het verzet tegen de interneringsmaatrege
len van de Noordierse regering toe. Afgevaardigden van de oppositie in het parle
ment hebben de katholieken opgeroepen een campagne van burgerlijke ongehoor
zaamheid te beginnen, nadat Bernadette Devlin eerder in Londonderry tot protest
stakingen opgeroepen had. Bernadettes rede was de directe aanleiding tot furieuze
rellen in de binnenstad, waarbij jongeren Britse militairen intensief met straat
keien bekogelden.
De Ierse primaat, kardinaal Conway
gaf een verklaring uit waarin hij zei,
dat de afschuw voor de interneringsmaat
regelen bij de katholieke minderheid in
Noord-Ierland algemeen is. Hij beschul
digde de veiligheidstroepen ervan on
schuldige mensen uit hun huizen te halen
en het te onderwerpen aan een vernede
rende behandeling.
De Britse militaire inlichtingendienst
verhoorde zondag een 17-jarige soldaat,
die vrijdag door het ondergrondse Ierse
republikeinse leger (IRA) gevangen was
genomen en ter dood veroordeeld als
spion, maar later werd vrijgelaten. De
soldaat, Thomas Moore, was zaterdag op
een persconferentie door IRA-leden aan
journalisten getoond. Het leger is zeer
boos over de publiciteit die de IRA heeft
gekregen door de gevangenneming van
de jongen, die vorige week in Engeland
was gedeserteerd uit het regiment van
de Royal Irish Rangera.
Gisteravond ontstond enige verwarring
toen werd gemeld dat een politieman in
Londonderry, die door een menigte was
aangevallen naar de Ierse republiek was
ontvoerd als gijzelaar voor de geanter-
SANTIAGO (AFP) Zeker honderd
mensen zijn om het leven gekomen of
worden vermist als gevolg van een vul
kanische uitbarsting en overstromingen
in het zuiden van Chili.
In de nacht van donderdag op vrijdag
heeft zich in een moeilijk toegankelijk
gebied in de provincie Aysen, ongeveer
2000 km ten zuiden van de hoofdstad
Santiago, een vulkanische uitbarsting
voorgedaan. Een dorp van honderd in
woners is helemaal onder de lava ver
dwenen. Verscheidene rivieren in deze
streek zijn na sterke dooi buiten hun
oevers getreden en hebben uitgestrekte
gebieden onder water gezet.
neerden in Ulster. Van politiezijde werd
later meegedeeld dat de man uit veilig
heidsoverwegingen naar een ziekenhuis
over de grens was gebracht.
Vanmorgen is een Britse militair door
een kogel gewond toen hij patrouilleerde
in het gebied dat grenst aan de Ierse
republiek. Het is niet bekend van welke
kant van de grens het schot werd gelost.
MEPPEL (ANP) Wrijvingen tus
sen jeugdige Molukkers en Meppeler
jongelui hebben Meppel een zeer rumc»:-
rige zondagavond bezorgd. Een Moluk
se jongen beeft bjj schermutselingen ern
stige hoofdwonden opgelopen. De onrust
was donderdagavond de laatste dag
van de „donderdag-MeppeIdag"-evene-
menten al begonnen met een vecht
partij hi een bar tussen Molukkers en
Meppelaren. Zaterdagavond kreeg de
zaak een vervolg toen enkele van de
vechtersbazen elkaar weer tegenkwa
men op het Meppelse stationsplein. En
kele jongemannen werden toen stevig
afgetuigd door een Molukse overmacht.
Gisteravond probeerden de Meppela
ren wraak te nemen. Een grote groep
jongeren overviel In een stationswacht
kamer een zestal Molukkers. Vier Mo
lukkers wisten te ontkomen, maar twee
van hen werden door de Meppelaren af
gerost. Zij werden door de politie ontzet.
Toen een aantal jongelui probeerde de
politiewagen omver te gooien, voerde
de politie met de wapenstok enkele
charges uit. Op het politiebureau bleek
één van de Molukkers zulke ernstige
verwondingen aan zijn hoofd en één van
zijn ogen te hebben opgelopen, dat hij
naar het ziekenhuis moest worden over
gebracht. De gehele avond bleef het op
en rond het Stationsplein erg rumoerig.
