Atlas
Glasaal keert zeker terug
NTERNATIONALE HIPPIES RUILDEN
DE DAM VOOR HET VONDELPARK
naast met
verkorting van
studieduur
Universiteit van
Lusaka gesloten
nS(\msterdams centrum verlaten:
Gratis tips voor een smaakvolle
woninginrichting vindt u in onze
nieuwe en kleurrijke
MEUBELKATALOGUS
feldingsplicht Minister mr. M. de Brauw:
oor militairen TT
in Marokko
Bisschop Zwartkruis
beschermt theoloog
egen aantal priesters
Communisme
met menselijk
m
Tsj.-Slowakije
Rivo-bioloog onderzocht verdwijning paling
fLI I VRIJDAG 16 JULI 1971
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
AMSTERDAM Het middelpunt van
"'N hippicwereld dit jaar is niet langer
Nationaal Monument, maar het
ondelpark. In dit bekendste hoofdste-
cu tUjke park. 48 hectare groot, niet
1 ,r van het Leidseplein. slapen elke
n' icht een 5- a 600 jongeren onder de
mc( o nabloeiende kastanjes, tussen dich-
ïspre^ gtruiken. in slaapzakken of zomaar
i p het gras. oog in oog met de ster-
Het zijn veelal buitenlanders, die
het magisch wereldcentrum Am-
PAK
w'eglerdam het grote avontuur komen
ek te neken. Er zijn verschillende jongeren
jj, vooral Duitsers en Amerikanen,
Ie honderden guldens te verteren
si ebben, maar toch snellen ze van
et fei chiphol rechtstreeks naar het Von-
mo-jklpark. Hotels heb je tenslotte over-
sk«;:
„Broedplaats" voor de hippe vogels
n het Vondelpark is de voormalige
eatkelder Lijn 3, onder de drukke
Baerlestraat gelegen. De trams
ie boven de muziek uit over de
1 elder donderen geven de sfeer iets
imenzweerderigs. Er is sinds een
jaar een workshop gevestigd-
tudio 7, die nu tijdelijk dicht is.
tent lang voor het gemeentebestuur
•r de consequenties van het vorig
r erdoor gedrukte slaapverbod voor
to4t Dam en omgeving nadachten, belde
1 e leiding van Studio 7 het stadhuis:
We verwachten volgende zomer een
het Vondelpark we willen
itgaJest iets doen, maar we hebben geen
gemeente was benepen en
ïousiast, gaf een startsubsidie, en nu
Studio 7 een hit.
een sfeervol trefcentrum. Je
sijck" unt er schaken, muziek maken, er
genu ijn uitsmijters en hamburgers en co-
ver a te krijgen. De prijzen zijn niet
;e, epaald aan de lage kant, omdat daar
raj een subsidie op zit: frisdranken en
dine i's d"e kwartjes, appelsap, jus, cho-
pt d:ome' en jonSe klare een gulden en
B0 icifers een dubbeltje. Toch kan stu-
Io 7 zich niet helemaal bedruipen. Er
is bijvoorbeeld een staf aanwezig die
de hippies helpt met alle mogelijke
dingen. Er zijn er altijd wel een of
twee per dag die door druggebruik in
moeilijkheden komen. Hasj roken is
namelijk toegestaan in Studio 7, zo
vermeld een bord buiten. Handelaren
en hard drugs worden echter geweerd.
De staf wijst de bezoekers in gesprek
ken nadrukkelijk op de risico's die drug
gebruikkan hebben. De politie pa
trouilleert regelmatig te paard in het
Vondelpark, er wordt af en toe iemand
aangehouden, maar er is eigenlijk heel
weinig te voelen van de sterke arm.
Er worden zelfs geen gitaren in beslag
genomen.
De meeste slapers van het Vondel
park hebben geen zin om nog naar de
Dam te gaan. Het gaat tenslotte om
het bij elkaar te zijn. En dan is het
keurig gemaaide gras beter dan de
keien van de Dam.
In het Vondelpark zijn bovendien
geen horden toeristen. Alleen voor de
verkoop van zelfgemaakte sieraden en
tekeningen is het Vondelpark minder
lucratief. Er komen nog te weinig
„vreemden".
Het gros van de vaste bezoekers
van het Vondelpark heeft snel met de
invasie leren leven. Ze zeggen weinig
of geen last van de hippies te hebben,
(afgezien dan van de kar vol troep die
er elke dag geproduceerd wordt). De
vissers bijvoorbeeld, bejaarden die ge
duldig een karper proberen te ver
schalken. Een van hen vertelt: „Van
mij mogen ze hier liggen. Ik heb
meer hinder van die waterhoentjes
daar, die aan de dobber morrelen of
dwars door de lijn zwemmen. Eenden
doen dat niet, zie je wel. Gisteren
kwamen een paar van die jongens om
brood vragen. Nou, dan deel je wat je
hebt, want wie geen honger heeft
vraagt een oude man geen brood".
Heel wat overlast ondervinden som
mige winkeliers in de buurt van het
Vondelpark, in de Van Baerle- en P.
C. Hooftstraat. De chef van een groot
winkelbedrijf is al een paar maal een
klant moeten nasprinten die met een
volle tas richting Vondelpark ver
dween zonder te betalen. Melkboeren
kunnen de bestelling niet meer bij
hun klanten in het portiek zetten. Eén
van fabriceerde een alarmeringssy
steem aan z'n stapel kratten buiten.
Maar toen had hij geen nacht rust
meer. „Overal wordt gestolen", berust
te hij. Dat geldt ook voor het Vondel
park zelf. Er zitten nogal wat onbe
trouwbare elementen tussen de sla
pers, die er niet voor terugdeinzen
hun kameraden te bestelen. Spullen
als gitaren, geld en vooral paspoorten
Maar er wordt niet veel om getreurd.
De wereldproblemen die onder de loep
genomen moeten worden, lijken heel
wat belangrijker, hoewel het allemaal
al honderd maal verteld is: Castro,
sex, drugs, kapitalisme, de wereld die
niet deugt en ga zo maar door. Toch
zou een tweederangs Vondel in „zijn"
park stof voor vele treurspelen vin-
ADVERTENTIE)
MEUBELTOONZALEN
WALDORPSTRAAT 62,
LEEGHWATERPLEIN.
TEL. 070-60.08.16,
DEN HAAG.
Verkoop via de handel.
Na verboden demonstratie
RABAT (AP) Het Marokkaanse
m «er heeft bevel gegeven dat alle reser-
it-wderofficieren van de grote militaire
Ktlanie te Ahermouhou zich moeten
Klim.
Dflicademie was de bakermat van de
en mislukte staatsgreep van
"''heden zaterdag, toen koning Has--
zijn 42ste verjaardag vierde.
)e koning heeft gezegd dat er veran-
ingen in de manier waarop het land
rdt geregeerd, zullen komen. Waar-
zien hierin een vorm van poli-
liberalisatie en, in het binnen-
uu'r* Ise beleid, wellicht een „zwaai naar
loofdredacteur Heykal van het Egyp-
*g\ :he blad Al Achram heeft het Ma
in vandaag „een overwonnen
verziekte natie" genoemd met een
ling die bij goddelijk recht regeert
die op zijn verjaardag op de drem-
an zijn graf stond, en met een
uniek in zijn soort, dat de vrije
jnd heeft voor alle soorten van onder-
1 ikking.
Mi lu het stilzwijgen bewaren is het-
,a! fde als het Marokkaanse volk in de
ek laten, zo meent Heykal. Ander-
jckelij ds aldus de hoofdredacteur, is zwij-
ook niet in het belang van koning
>an, die als door een wonder aan de
I is ontsnapt en nu de gelegenheid
kunnen aangrijpen om de situatie
veranderen. Heykal meent dat ko-
ng Hassan wel kwaliteiten bezit die
positieve betekenis kunnen zijn,
name zijn gorte intelligentie. Has-
regeert echter als een absoluut
Jrst. De Marokkaanse elite, aldus Hey-
kaï vertegenwoordigt een absoluut feo-
lisme over een volk dat zich maar
leilij k vrij kan uitdrukken. Hij uit
lerpe kritiek op de Marokkaanse mi-
SeUj iter van Binnenlandse Zaken, gene-
al Oufkir.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De nieuwe minister
voor Wetenschappen, mr. M. de Brauw,
wil haast maken'met de verkorting van
de studieduur aan de universiteiten vol
gens de voorstellen-Posthumus. Het
wetsontwerp, dat zijn voorganger Ver-
inga nog op de valreep hiertoe in de
Tweede Kamer bracht, wil hij er snel
doorheen loodsen. Na zeven jaar studie
aan de universiteit is nu nog 52 procent
met z'n studie bezig. Als de nieuwe wet
van kracht wordt, zal dat 5 procent
Juan Carlos
plaatsvervanger
van Franco
MADRID (Reuter-AFP) Generaal
Franco heeft vandaag per decreet de
Spaanse kroonprins Juan arlos de
Bourbon benoemd tot zijn plaatsvervan
ger wanneer Kij buiten Spanje verblijft
of ziek is. De prins werd twee jaar
geleden door de Cortes, het Spaanse
parlement aangewezen als opvolger van
GELOOFSLEER IN GEDING
HAARLEM Bisschop Zwartkruis beschouwen als de behoeders
het
Haarlem veroordeelt de aktie
aantal priesters in zijn bisdom te-
het boekje „Ter Overburgging"
5- <k indreiking aan gelovige volwassenen)
n de theoloog drs. S. G. Konijn, sta-
lviseur van het bisdom. Het boekje is
reeds in derde druk in gebruik op
dsdienstcursussen. De aktie is onder
innen door pastoor A. Ruhe te Assen-
tilt, die het boekje ondermijnend
hemt vanwege de „nieuwe" opvattin-
n op het gebied van geloof of zeden.
opvattingen zijn, aldus pastoor
nhe, in strijd met de enige authentie-
dc kerk. De pastoor van
iisendelft heeft bij zijn aktie steun
'kregen van een aantal priesters in
«t bisdom.
,__r Zwartkruis heeft thans zijn
'keuring uitgesproken over deze aktie
,rd, igen het boekje. Hij neemt daarbij aan
lub at de initiatiefnemers en onderteke
ns handelen uit bezorgdheid voor
t bewaren van een geloofsschat
'aar het komt mij", aldus de bisschop
'oor, dat i zichzelf te uitsluitend
geloof".
Verder schrijft bisschop Zwart-
„Om in dit geval verdere heilloze
verwarring te voorkomen, juist bij de
gelovigen, die door het deelnemen aan
de cursussen Van drs. Konijn, en de
nog grotere groep die door het lezen
van het boekje enige verheldering en
bemoediging gevonden heeft, wil ik hier
uitdrukkelijk verklaren, dat de cursus
sen van drs. Konijn, zowel als het
boekje „Ter Overbrugging" beschouwd
moeten worden als een eerlijke en ge-
loofsgetrouwe bijdrage in het zoeken
naar een brug tussen de ons overgele
verde geloofsschat en het zoeken naar
een brug tussen de ons overgeleverde
geloofsschat en het hedendaagse geeste
lijke klimaat. Ik meen dit duidelijk te
moeten zeggen, zonder elke overweging
en uiteenzetting in dit boekje tot de
mijn te maken, want zoals Konijn zelf
schrijft: „En ook wij kunnen niet het
laatste woord spreken. Dit beser brengt
een stuk gezonde relativering met zich
Minister de Brauw wil niet echt gaan
bezuinigen in de zin dat er minder geld
wordt uitgegeven aan de universiteiten
dan nu. Hij wil komen tot beter beheer
van wat nu al uitgegeven wordt en tot
nieuwe afweging van prioriteiten. Een
kortere studieduur ziet hij vooral als
middel om de omloop van studenten te
versnellen. Dan zal er beter onderwijs
voor meer mensen gegeven kunnen
worden. De minister vindt dat de huidi
ge langstudeerders in feite de toegang
voor anderen tot de universiteit blokke-
Verhoging van de collegegelden van
200 naar 1.000 gulden, zoals in de plan
nen ligt, vindt de minister niet opzien
barend. Het bedrag is al lange tijd niet
verhoogd, en het wetenschappelijk
derwijs behoort niet kosteloos te zijn,
vindt hij. Het systeem van rijksstudie
toelagen wil hij ook veranderen. Een
rapport hierover van de in 1967 inge
stelde commissie-Andriessen ligt klaar
op het departement. De meerderheid
van de commissie adviseert een stelsel
van rentedragende leningen. De m
ter wil zule veranderingen, dat percen
tueel en absoluut meer mensen dai
het geval is voor studietoelagen in
merking komen.
Aan efficiënt beheer van de gelden
en vermogens hecht hij veel waarde.
Efficiency-onderzoeken vindt hij be
langrijk. Aan de universiteiten hoopt
hij het wetenschappelijk onderzoek
weer beter op gang te krijgen.
Minister mr. C. van Veen (Onderwijs)
ziet als een van de belangrijkste taken
van een minister van Onderwijs het
afwegen van wat zou moeten tegen wat
mogelijk is. Aan de Economie van het
onderwijs gaat hij veel aandacht beste
den. Hij heeft zich ook vast voorgeno
men een goed overleg met de onderwij
sorganisaties in stand te houden. Een
belangrijke zaak vindt hij de onderlin
ge overgangen tussen de verschillende
onderwijssoorten. Hij wil meer harmo
nie brengen in het onderwijssysteem.
En meent dat het voor een ministerie
als dat van onderwijs belangrijk is dat
voldoende pedagogen in het personeels
bestand zitten. Maar voor de bewinds
man vindt hij op de eerste plaats be
stuurlijke kwaliteiten onmisbaar.
Bewakingssysteem
vervangt suppoosten
HAARLEM (ANP) Het Frans Hals
museum in Haarlem zal worden toege
rust met een mechanisch bewakingssy
steem dat per jaar een besparing van
f 30.000,oplevert (minder suppoosten).
De apparatuur zal f 188.000,kosten.
Er is weing belangstelling voor het
beroep van suppoost, goede zijn moei
lijk tc krijgen, zeggen B. en W. tot
de raad van Haarlem, die de toestem
ming nog moet geven. Het bewa
kingssysteem signaleert iedere aanra
king van een tentoongesteld voorwerp.
Op een centraal punt kan men dan
meteen vaststellen waar iets aan de
hand is. Suppoosten voorzien van een
draadloze omroepinstallatie zullendan
naar de aangegeven plaats worden ge
stuurd.
Het gehavende interieur van de kerk van Sorbolo, niet ver van Parma, geeft een
beeld van de schade die dc aardbeving van donderdagochtend in Noord-Italic
heeft aangericht. Tengevolge van de aardbeving kwamen twee mensen om het
leven. Duizenden verlieten in paniek hun woningen.
LUSAKA In Zambia, waar nog
steeds een hopeloos tekort is aan ge
schoolde mensen, is het hoogste onder
wijsinstituut, de universiteit van Zam
bia, abrupt gesloteen na een verwarde
en nodeloze confrontatie tussen de stu
denten en de regering. Gistermorgen
vroeg bezetten troepen de campus. Gro
te aantallen politieagenten, bewapend
met wapenstokken, schilden en traan
gas, sommeerden de studenten uit hun
kamers. Weinig weerstand werd gebo-
De regering heeft verklaard, „deze
pijnlijke actie te hebben genomen, na
dat zij berichten had ontvangen over
een gebrek aan discipline onder de
studenten aan de campus. Als op 30
augustus de universiteit weer opengaat
voor het tweede semester, zullen dé
tien leden van het uitvoerend orgaan
van de studentenvakbond, die een bele
digende brief aan president KAoenda
hebben geschreven, niet meer worden
toegelaten. De rest van de 1.560 studen
ten zal opnieuw een aanvrage tot toela
ting moeten indienen. Ieder aanvraag
zal grondig worden nagegaan en iedere
student zal de belofte moeten onderte
kenen, „dat hij of zij al zijn tijd en
energie aan de voortzetting van zijn of
haar studie zal wijden en zich niet zal
inlaten met activiteiten, gericht op de
ondermijning van het gezag van de
universiteitsautoriteiten of de rege
ring".
Negen dagen geleden daagden de stu
denten de politie uit, die onder druk
van het ministerie van Buitenlandse
Zaken een verzoek had verworpen voor
een demonstratie voor de Franse am
bassade Als de politie toestemming had
gegeven, was het waarschijnlijk een
ordelijke demonstratie geworden. Maar
de nu zeer emotioneel en krijgslustig
geworden studenten bestormden de am
bassade en wierpen stenen en flessen
door de ruiten en naar de ambassade
auto's. De politie, geërgerd door deze
gezagsondermijning, sloeg terug met
traangas.
Naar aanleiding van de gebeurtenis
sen verklaarde president Kaoenda dat
alle toekomstige problemen, voortsprui
tend uit de Franse en Engelse wapenle
veranties aan Zuid-Afrika aan hem
moesten worden overgelaten. Er zouden
geen verdere demonstraties tegen de
Franse ambassade meer mogen worden
gehouden.
HUSAK:
PRAAG (AP) De Tsjecho-Slowaakse
communistische partijleider Gustav Hu-
sak heeft in een redevoering te Liberec
opgeroepen tot een „menselijk benade
ring" van de arbeider. Husak schijnt
hiermee de leuze van zijn afgezette
voorganger Alexander Dubcek te heb
ben overgnomen, die voor een „com
munisme met een menselijk gezicht"
had gepleit.
Een meselijke benadering, aldus Hu-
sak. is zeker niet in strijd met het
communisme. „Het benutten van het
creatieve initiatief van miljoenen men
sen vereist verbetering van het politie
ke werk. Hiervoor is een menselijke, of,
zo u wenst, communistische benade
ring van de arbeider nodig. Wij moeten
naar hem luisteren, ook al heeft hij
niet altijd gelijk, zelfs als hij ons soms
bekritiseert."
(VAN EEN ONZER VERSLAGGEVERS)
IJMUIDEN Dr. C. L. Deelder. bioloog by het
Rijksinstituut voor Visserijonderzoek te IJmuiden.
kent het IJsselmeer; kent de stand van zaken op de
bodem van de Flevoplas; kent de samenstelling van
de visstand; kent de problemen van de beroepsvis
sers. Het instituut, waaraan hij is verbonden, be
hartigt de belangen van dat deel van de bevolking,
dat ziin dagelijks brood vindt in het water tussen
Enkhuizen en Lemmer. Het onderzoek is allereerst
gericht op de verbetering van het „visselijk" leefmi
lieu en dientengevolge op vooruitgang van de positie
van hen, die de oppervlakte van het meer beroeps
halve dan wel vanwege sportbeoefening bevolken:
de groep, die gebruik pleegt te maken van kistjes,
hoekwant, fuiken en werphengels.
Ook voor de heer Deelder is het verdwijnen van de
IJsselmeerpaling een levensgroot probleem, dat hij
niet met een vloek en een zucht kan oplossen. De
aal is niet uitsluitend uit het IJselmeer verdwenen,
doch tegerlijkertijd vangt men er geen enkele meer
direct aan de andere zijde van de Afsluitdijk, in de
Waddenzee ter hoogte van de Dove Balg. Maar
evenmin in de Eemsmond. En dat laatste betekent
voor de Duitse binnenvissers de absolute doodklap.
Men is daar volledig aangewezen op pootaal uit dat
gebied. Onze Oosterburen spreken reeds van een
rechtstreekse ramp.
Afscheiding
Doet het R. I. V. O er iets aan, om het paling
mysterie in het IJsselmeer op te lossen? Uiteraard
wil men zijn missie waarmaken. Een van de laatste
onderzoeken richt men op het aanbrengen van een
„aaldichte afscheiding" van het meer in de vorm
van een elektrisch net voor de spuisluizen bij Den
Gisteren hebben wij het plan reeds in het kort
bekend kunnen maken, terwijl dr. Deelder er
gisteravond eveneens melding van deed via het
NOS-televisiejournaal.
Wat is de bedoeling met dit net en welke resutaten
verwacht men? Dr. Deelder: „De jonge aal groeit op
in het zoete water. Als hij geslachtsrijp is trekt hij
weg om ver in de Atlantische Oceaan te gaan
paaien. Daar sterven de vissen af. De jonge aal
komt weer naar hier terug. De dienst voor Zuider
zee werken heeft steeds getracht zoveel mogelijk
rekening te houden met de belangen van de vissers.
Bij het kleiner worden van het IJsselmeer bleek dit
niet altijd mogelijk, omdat er evengoed voldoende
gespuid moest worden".
Niet nieuw
„Het idee van het spanningsveld is niet nieuw
Elektriciteitscentrales en waterleidingsbedrijven
werken er reeds lange tijd mee. Wij hebben een
voudig voortgeborduurd op de arvaringen, die men
daar reeds had opgedaan." Het hele project dat door
dr. Deelder geleid wordt en dat geschiedt in samen
werking met de afdeling Technisch Onderzoek van
de directie der Visserijen kon daarentegen niet
zonder moeilijkheden van start gaan. Het had in
technisch opzicht heel wat voeten in de aarde,
alvorens de eerste proef bij de sluizen aan deze
zijde van de Afsluitdijk kon worden genomen. En
dan nog in het klein, slechts uitsluitend dienend als
experiment.
Volgend jaar wil men de kwestie in groter verband
aanpakken. Dan zal voor de ene spuikoker een net
worden gehangen, dat elektrisch wordt geladen,
terwijl de andere koker open blijft. Achter de
kokers worden aan de Wadöenzeezijde netten ge
plaatst waarin de vis wordt gevangen.
Uit de vangst kan men opmaken, of ten gevolge van
het onder spanning zetten van de elektroden de aal
wordt afgeschrikt. Behalve voor de aal kan het
dienen voor het afleiden van de in het IJsselmeer
aanwezige schubvis.
Nakomelingen
Is het opzetten van dit project onder de huidige
omstandigheden geen mosterd na de maaltijd? „Wij
zijn al enkele jaren bezig met dit onderzoek, voor
dat de afname van de palingvisvangst zich duidelijk
begon af te tekenen. Daarentegen zullen de nako
melingen van de schieraal, de glasaaltjes, zeker
terugkeren."
Doch het probleem ligt er nu en vraagt om een
oplossing. Is er allereerst een verklaring voor de
verdwijning van de paling, opdat in de toekomst
een dergelijke noodtoestand kan worden voorko
men? Dr. Deelder: „Nee, zo eenvoudig ligt de zaak
niet voor ons. Op dit moment staan we nog voor
een raadsel. Er zijn twee mogelijkheden: 1. de aal
is er wel en wordt niet gevangen; 2. de aal is er
niet. Maar dat laatste weten we pas zeker, als we
de schieraaltrek in het najaar achter de rug heb
ben." Over deze tweede mogelijkheid bestaan vele
theorieën: zowel van de kant van de vissers zelf als
van de wetenschapszijde.
„De mede door de inpolderingen gewijzigde water
kwaliteit zal ongetwijfeld een woordje meespreken",
aldus professor Korringa, directeur van het RIVO.
De heer Deelder vult hierbij aan: „De aal is een
typisch „geur-dier". Als het water naar zijn idee
minder prettig ruikt, verlaat hij het; ook indien hij
er nog een behoorlijke voedingsbron kan vinden.
Snoekbaars
„De snoekbaarsexplosie heeft niets met de verdwij
ning te maken. Snoekbaarzen vreten geen aal. In de
bodem zijn de palingen ook niet blijven zitten. Wij
hebben met de kuil gevist en op plaatsen waar door
de vissers in het verleden behoorlijk werd gevan
gen, soms maar één schamel aaltje aangetroffen op
een oppervlakte van twee hectaren."
Wat dit jaar in het IJsselmeer gebeurd is, heeft ook
het RIVO niet verwacht. Vorig jaar was er een
flinke hoeveelheid ondermaatse paling en voedsel in
overvloed. Daarom stond voor 1971 de barometer op
veel paling en vette paling. Doch een langdurig
lagedrukgebied van onbekende oorsprong pakte zich
samen boven het IJsselmeer. De gevolgen van deze
plotselinge verandering van weertype zijn desastreus.
De oogst is nu al mislukt. In de vissersdorpen rond
het IJsselmeer klinkt geween en geknars van tan
den. En zelfs een elektrische afscheiding van de
spuisluizen kan dit barre geluid niet acuut doen
verstommen.
