C. Maas: „Geef jongens een stok
als ze soldaatje willen spelen"
Vormingscentrum onmisbaar
voor de werkende jongeren
Leerplicht met n jaar verlengd
Leren wat
de school
niet leert
Handel en folklore dreigen
Geen rijbewijs meer Qp Voorschotense paardenmarkt
met elkaar in conflict te komen
Koninklijk
zilver voor
Leidenaar
Amerikaanse
organiste in
Pieterskerk
Verzamelaar van militairspeelgoed:
Een Hitlerbrengt zijn
geld nu ruimschoots op
FRIEZEN OP
ZEGE AF
JLSSDAG 13 JULI 1971
LE1DSE COUfwvNT
iflDEN' Alk kinderen moeten
ur school. Dat bepaalt de wet: Tot nu
i betekende dit, dat jongens en meis-
ran res tot veertien jaar acht
r lang verplicht waren, „volledig
fondèrwijs" te volgen. Maar vanaf 1
Justus a.s. wordt de leerplicht met
d jaar verlengd. - En bovendien komt
voor kinderen tot ruim vijftien Jaar,
i geen hele dagen meer op school
in, een gedeeltelijke leerplicht. Die
rpaalt. dat ze één dag per week moe-
deelnemen aan onderwijs in het
Ier van het leerlingstelsel van hun
(drijf, danwel aan een cursus aan een
jrmingscentrum voor werkende! jpngë-
Vorming is belangrijk voor. iedereen.'
[aar vooral voor die jonge mensen, die
hun veertiendè jaarniet meer in
laat zijn, regelmatig - onderwijs te vól-
i. Want er' zijn veel dingen, die je op
:hool niet leert en die je tocli weten
r zijn ook dingen die niemand
;an maar waarvan verwacht
ordt, dat men er toch weg. mee weet.
ingen, die voor iedereen en dus in
I bijzonder voor werkende jongeren
jn vijftien tot achttien jaar, die zó
van school in het produkticproces ge-
plaats worden tal; van grotp vragen
en problémë'n' "met zich' meebrengen.
Die jongerpq riemen nauwelijks deel
aan berahgrijke ontwikkelingen in de
samenleving. Toch vallen daarin voor'
hénvaak erg belangrijke beslissingen.
Het is -dus redelijk dat zij zich een
standpunt kuhneii vormen ovèr de sa
menleving waarmee zij te maken heb
ben. Zo'n standpunt kan gevormd wor
den in een onderling contact. Het gaat
er om dat jongens en meisjes met
elkaar in gesprek raken en naar eikaar
luisteren. Dat ze begrip en waardering
opbrengen voor mening en standpunt
van anderen zonder hen daarop te ver
oordelen. Het gaat er om dat die jon
gens en meisjes leren, een verantwoor
de keuze te maken tussen het voor of
tegen van bepaalde situaties en het „ja"
of „nee" op problemen waarmee ze te
maken krijgen.
Dat leer. je niet op een school. Je
leert het ook niet alléén door met el
kaar te praten. Soms wordt een mening
uitgelokt door het kijken naar een film,
door het zien van dia's, door het zélf
maken van foto's of van bandopnamen.
Het kan ook van belang zijn ,om excur
sieste maken en andere mensen te
ontmoeten. Maar van het grootste be
lang is de plezierige sfeer, waarin de
cursisten werken. Om die te .bereiken
wordt gedurende de hele cursus veel
gedaan aan muziek, dans, handvaardig
heid, creatief spel en sport. Alle activi
teiten binnen het vormingscentrum
sluiten zowel mogelijk aan op datgene,
wat de cursisten dagelijks om zich heen
zien en beleven. Daarom zijn het de
jongens en meisjes-zelf, die zoveel mo
gelijk bepalen wat er binnen een vor
mingscentrum gebeurt.
Ook in Leiden aan de Hogewoerd 59
is zo'n Vormingscentrum gevestigd. Het
is het enige centrum voor zo'n achttien
gemeenten. Dat zijn: Leiden, Leider
dorp, Oegstgeest, Voorschoten, War
mond, Zoeterwoude, Lisse, Nóordwijk,
Noordwijkerhóut, Sassenhejm, Voorhout,
Alphen a^n den Rijn. Koudekerk. Ha-
zerswoudé, Alkemade, Katwijk, Rijns-
burg en Valkenburg.
Het centrum telt vijftien .vormingslei-
ders. De cursussen lopen vanaf be- j
gin september tot begin juli.
worden gegeven aan- groepen
twaalf tot adhttjen meisjes en jongens,
ppmaimdag,dirisdag,Woensdag of don
derdag van half negen tot vier uur,
waarin een lunchpauze van drié kwar-
Omdat de leiding van het centrur
grote toeloop verwacht voor de niéuw-
cursus die op 6 september begint, ver
zoekt ze de ouders, hun zoon of dochter
die daarvoor in aanmerking komt. spoe
dig aan te melden. Die aanmelding
wordt aan de gemeente doorgegevr
voor stoere katwijker
LEIDEN De Leidse kantonrechter
heeft gisteren een 22-jarige Katwijker
veroordeeld tot 50 gulden boete subs. 5
dagen. Tevens wordt de rijbevoegdheid
van de Katwijker voor een half jaar
ingetrokken.
De jongeman had destijds bij de poli
tie toegegeven dat hij tegenover - een
vriendin'stoer- wilde doen en daarom
vol gas had gegeven. Het gevolg, was,
dat hij op de Zeeweg de macht over het
stuur verloor en een lichtmast ramde.
De Katwijker is al eens eerder gevon
nist wegens het in gevaar brengen van
het verkeer.
Zware straffen voor
zware overtredingen
LEIDEN De Leidse kantonrechter
heeft gisteren een 50-jarige Leldenaar
veroordeeld tot een boete van tweemaal
f50,subs. 10 dagen. Bovendien ont
zegde hij de Leidenaar voor zes maan
den diens rijbewijs.
De man stond terécht, omdat hij een
meisje had aangereden, nadat hij door
het rode licht gereden was. Daarna had
hij zich nogal onhebbelijk gedragen te
gen de politieagent die hem bekeurde.
De verdachte had niet veel verweer.
Hij'zei door-het gele licht gereden te
zijn ep zwakte zijn gedrag ten opzichte
van de politieagent wat af.
VOORSCHOTEN Graaf Fiords V mocht de heerlijkheid
Voorschoten in 1282 officiële marktrechten. Eerlijkheids
ook Vlaardingen en Valkenburg Z.H. Voorschoten was in
verleende een kruismarkt te zijn. Sedert die tijd wordt
de schout thans door de burgemeester. Er is meer ver
burger zijn, hij was ook een zakenman en wat thans als
de broodnodige jaarmarkt, die minstens een week duux-de.
tebetaling der hypotheken, een week van handelen en
Vooi'schoten wel. In zijn grote goedheid verleende hij
halve deelde niet alleen Voorschoten in zijn gunsten maar
zoverre een gunsteling van de graaf dat hij ook het recht
jaarlijks het kruis in Voorschoten geplant, vroeger door
anderd. Graaf Floris mocht dan een goed man voor de
een folkloristisch feest wordt gevierd, was in die jaren
Een periode van handelen, de tijd voor aflossing en ren-
natuurlijk feestvieren.
De jaarmarkt werd terug
gebracht tot één dag feest.
De handel werd het paard.
De omliggende steden had
den alle verdere handel reeds
in de loop der eeuwen tot
zich getrokken. Het paard
bleef voor Voorscholen over.
De oorlog leek ook dit laat
ste stuk handel te verdrijven,
het paard werd afgedankt als
trekkracht. De Voorschoten
se jaarmarkt werd kort na
de oorlog omwille van de his
torie in stand gehouden door
het paard van de groente
boer, de burgemeester zette
het kruis op de Voorstraat en
de historische kermis vas
gereduceerd tot enkele ge
vaarloze vermakelijkheden.
In 1960 werd een actiecomité
in het leven geroepen. De
motor van dit comité was en
is de heer P. C. Kraayevelü,
hoofd centrale boekhouding
van de gemeente Voorscho
ren, en sedert die tjjd wordt
hij deskundig terzijde ge
staan door de heer H. iioek-
hout. Samen hebben zjj van
de showmarkt in 1960 met
203 paarden een handels
markt gemaakt voor paar
den. Vorig jaar werden maar
lefst 472 stuks aangevoerd
en thans komen handel en
folklore een beetje ia con
flict.
De vele bezoekers aan de
paardenmarkt op 28 juli zrr-
gen ervoor dat handelaar en
paard elkaar soms niet kun
nen zien. Gelukkig start de
markt al 's-morgens om 6
uur en wordt de markt eerst
om lo uur officieel geopend
ïoor de burgemeester. De
laatste jaren weten de lief
hebbers, dat wie „marktje"
wil- kijken vroeg- moet op--
staan. Comité en handel pro
beren elkaar dit jaar te vin
den door de bezokeers te vra
gen niet voor 10 uur te ko
men. Dan is het zakelijke
vrijwel afgelopen en staan de
paarden te showen.
Ruimtegebrek doet de inge
krompen jaarmarkt van ven
dag weer uitgroeien to: eni
ge dagen. Vrijdag 23 juli be
gint de kermis al te draaien
jp de Treubstraat, maandag
26 juli is de Kortebaandrave-
rjj op de Beethovenlaan en
woensdag 28 juli de paarden-
LEIDEN Op de dag van rijn ze-
rentigste verjaardag gisteren, ontving
is heer W. M. van den Burg in zijn
roning aan de Vivaldistraat te Leiden
silveren ere-medaille verbonden aan
Orde van Oranje-Nassau. Burge
meester dr. A. J. Vis kwam de 'koriiri-
lijke onderscheiding overhandigen, die
jarige werd opgespeld door diens
«htgenote.
De onderscheiding was een blijk van
.oninklijke waardering voor „het velé.
i'erk dat hij een lange reeks van jaren
de afdeling Leideh van de EXPO-
(Vereniging van es-politieke gevan-
eneïi) heeft gedaan". Öe koninklijke
toderscheiding vormde tevens een ge-
an erkentelijkheid- aan de afdé-
Ing Leiden vën de EXPOGé, die ón-
Jngs haar zilveren jubileum vierde.
In 1946 werd de heer Van den Burg
i het bestuur van de afdeling opgeno-
en als secretaris. Deze functie heeft
ij ruim 25 jaar bekleed. De- afdeling
leidt ook heden nog een zeer bloeiend
fcéstaan, mede dank zij de nimmer af.a-
verkzaamheid en het enthousias-
de heer Van den Burg.
LEIDEN Vrijdag 16'juli ais. zal de,
Amerikaanse organiste Syl-via palmofe
ton concert geven in de Pieterskerk.
Dit zal het tweede zijn in; dé reeks van
rier zomerorgèlconceftén, die onder
ïuspic-iën van de Leidse Volksuniversi
teit" K en O worden georganiseerd;.
Sylvia PalmQre is een groot liefhebster
fn knap vertolkster, van werken van
Joh: Seb. Bach: Het programma van het
'"rijdagavond-concert is dan ook geheel
-Baeh-iaans". Na een van de 18- Kor a-
ten volgen „Toccata, Adagio'en-Fuga in
D gr, t." en de lieflijke. Trio Sonate nr.
'.eveneens in. C grote terts. Voordat de
toganiste eindigt mét de. fameuze Pas-
«eaglia en Fuga in C, "brengt ,zij nog
twee koraalpreludes ten gehore.Sylvia
Palmore, organiste van wereldnaam,
Itooot haar opleiding aan het Carnegie
Instituut in haar geboortestad Pittsburg
- een van de meesf beroemde conser-
'•atorja in de Verenigde Staten. Dit
«meert is ook voor niét-insehrijyérs
van K. en O toegankelijk.
WARMOND In'hét kader van de
festiviteiten rond de Kaagweek wordt
nórgenmiddag in het Trefpunt., éen
«artwedstrijd gehouden \loor de be-,
ittrdeii van Warmond. -De 'wedstrijd
Wfint om half -twee.
ÖEGSTGEEST „Ik ben met die soldaatjesverzameling begonnen toen ik
nog een klein jongetje was", vertelt de heer C. Maas. „In mijn tijd was het
heel erg „in" om die dingen te hebben, net zoiets als nu een elektrische trein.
Je zeurde je.ouders dan ook hun hoofd.gek of je er een paar mocht kopen.
Erg gemakkelijk kreeg je ze niet want die dingen waren 20 cent per stuk.
Dat was vóór de oorlog een heel bedrag. Ik kreeg de soldaatjes alleen maal
ais ik eens met mijn vader en moeder naar de stad ging. En dan was het nog
erg moeilijk om aan degenen te komen die je wilde hebben want vooral als
de moeders erbij waren, hoefde je niet te denken dat je een schietende of
vechtende soldaat mocht kopen. Nee: muzikanten mocht nog, maar niet van
die bloeddorstige figuren. Jammer hoor. Want als jongen vond je soldaten
met geweren en granat en veel mooier".
Toch ontbreekt het in de verzameling
van de heer Maas beslist niet aan sol
daatjes die ér wat krygshaftlger uitzien
dan tamboers en trompetters. Gr&naten-
wefpers én kannonlers zijn echt ook wel
te vinden in de rijen poppetjes die keu
rig in het'gelid zijn opgesteld.
-„Dat'keurig in het gelid opstellen
dééd ik vroeger hou nooit. Dan waren
die dingen hun geld niet waard, vond
ik. 'Nee ik leverde er niet alleen veld
slagen mee op het oorlogsterrein maar
ook op het voetbalveld. Ik had ze on
derverdeeld in elftallen en bovendien
hadden ze allemaal een naam. Als mijn
vriendjes bfj me kwamen spelen en ik
vroeg ze „geef me Jansen'ns aan"
dan wisten ze precies wie ik bedoelde.
Dat was dan de hospik van het derde
bataljon, en tegelijkertijd de midvoor van
het eerste elftal. Zo gingen ze tenminste
voor je leven. Toch ben ik nóg maar
een kleine jongen op het gebied' van het
verzamelen.Laatst ben ik naar Offen
bach geweest Daar zit een man en die
heeft er meer dan 2000 stuks. Geweldig
als je dat ziet. Hij heeft ook hele bij
zondere. Hitler en zo. Al die hoge omes
lujt nazi-E>ultsland. Ik heb in het begin
van de oorlog ook nog een Hitier willen
kopen maar daar 'was mijn vader niet
voor te vinden;. Hij zal er achteraf wel
spijt van hebben want die kerel brengt
nu als soldaatje iets van 100 gulden op.
Een aardig bedrag voor iets wat 20 cent
heeft gekost.
Die man In Duitsland had trouwens
nog niet eens alles, er zit nog zoveel
onder de mensen. Dat is onvoorstelbaar.
Ik heb daar in Duitsland 'een catalogus
gezien.. Geweldige'dingen heb je in dit
speelgoed. Niet alleen de poppetjes maar
ook alles wat erbij hoort. Boten, tenten,
kanonnen. Je kunthet je bijna niet
voorstellen. En dan te bedenken dat de
produktie in het midden van de oorlog
is stilgezet. Ze konden toen gewoon niet
meer doorgaan omdat er geen lijm nieei
was. De soldaatjes werden namelijk ge
maakt van houtpulver, zwarte aarde en
lijm, om een geraamte van fjzer. Ze zijn
wel ijzersterk. Ik heb er natuurlijk wel
enkele, die ik moet restaureren maar
dat valt toch erg mee. De meeste heb
ben de tand des tijds wel weerstaan".
In de verzameling van de heer Maas
komen niet alleen Duitse soldaatjes voor
r ook Engelsen, Hollanders, Fran-
en figuurtjes uit de Abessjjnse oor-
In de dozen, waarin de exemplaren
opgeborgen zijn die er niet zo fraai
uitzien, zwerven zelfs ook nog
enkele Indianen en cowboys.
„Allemaal vooroorlogs",vertelt Ho
heer Maas. „Het spul dat na de oprlog
gemaakt is, is lang met zo leuk. Dat is
natuurlijk wel makkelijker te restaure
ren, de kleuren zfjn nog niet zo ver
bleekt. Het oplappen van de „oudjes"
De heer Maas met een klein deel van zijn verzameling.
die ik héb gaat heel wat moeilijker. Het
is bovendien een heel prettig werkje. Je
mag niets aan de details van het uni
form veranderen, anders is het stuk
waardeloos geworden. Vroeger weiden
de soldaatjes met de hand beschilderd
in huisarbeid. Net zoiets als nu liet en
veloppen vouwen. Wel iets heel anders
dan dat afschuwelijke oorlogsspeelgoed
dat ze nu maken. Daar zitten de meest
smakeloze dingen bij. Geef jongens toch
een stok, als ze dan per se soldaatje
willen spelen. Ik ben helemaal niet zo
dol op die spelletjes. Dat verzamelen doe
ik ook niet omdat ik nou zo krijgs
haftig ben. Het is gewoon een stukje
Jeugdsentiment.
Zieken met vakantie in
Voorschoten
VOORSCHOTEN Voor de tiende
maal organiseert „De Zonnebloem"
(welzijnsbevordering zieken van alle
gezindten) 7-daagse vakanties voor
langdurig bedlegerige zieken. Voor deze
vakanties worden 24 gebouwen (ge
huurde pensionaten, kloosters enz.) in
gericht tot oen soort noodhospitaal. In
totaal meer dan duizend vrijwilligers
zijn nodig voor verzorging en verple
ging. zoals artsen, priesters, dominees
verpleegsters, diëtistes, brancardiers.
welfare-krachten en huishoudelijke
hulpen. Daarnaast zijn er talrijke vere
nigingen om op de avonden en gedu
rende de weekeinden de ontspanning te
verzorgen. Het vervoer van de zieken
(van en naar huis) is voor geheel Neder
land toevertrouwd aan de Militaire Ge
neeskundige Dienst uit Ermelo. Ook dit
jaar wordt Huize Bijdorp, klooster en
pensionaat van de zusters Dominicanes
sen. weer ingericht als vakantieoord. De
langdurige zieken zijn van 20 tot en
met 26 juli in Voorschoten. De leiding
van het instituut berust bij zuster Pe-
tronella, terwijl de heer B. van Santen
hoofd van het vakantiebezoek zal
KAAGWEEK
WARMOND De Friese regenboog-
zeilers gaan in de teamstrijd tegen
Holland in de 51ste Kaagweek voor het
eerst sinds tientallen jaren op een bijna
zekere overwinning af. Ook voor bet
eerst kwam het in de derde race tot
goed teamvaren, waarbij de Friezen
hun klasse toonden.
Nadat de Hollanders aanvankelijk de
leiding in handen hadden, komen de
Friezen met veel machtsvertoon naar
voren. De winst voor de noorderlingen
werd nog vergroot door het protestco
mité, dat twee Hollanders van de lijst
schrapte. Met een verschil van 13,5
punten zijn de vijf Friese regenbogen
vrijwel onverslaanbaar.
Door een stevige bries, die later op de
dag flink aanwakkerde kreeg ook de
open regenboogstrijd oen extra interes
sant aspect. Van de 22 regenbogen ver
zekerde in de derde race Jan Metzelaar
zich na een korte schermutseling al
gauw van de eerste plaats, John Hof
land, die nog altijd in het klassement
de leiding heefi al loopt Metzelaar (4
71) gevaarlijk op hem in. kon zich op
de tweede plaats niet handhaven en
zakte over de lange baan af naar de
vijfde positie. Hein de Goederen, ook
een zware concurrent voor Hofland, fi
nishte als vierde. Jager bezette de zesde
plaats, maar zijn kansen op de hoofd
prijs zijn danig verminderd.
Van de tweede groep klassen, die in
deze - Kaagweek van start zijn gegaan,
is ongetwijfeld de snelle Franse 470-
klasse belangrijk. In de eerste race liet
Nater weinig twijfel over zijn allround
kwaliteiten bestaan. Van Werkhoven fi
nishte achter hem als tweede, met op
de derde plaats Vollebregt. In de mid
dag ging het aanzienlijk moeilijker
voor Nater. Van Werkhoven nam fraai
de leiding, gevolgd door een zich moe
dig verdedigende Vollebregt. Nater ruk
te echter op. Onder Spinnaker ging de
kleine zeilcrack bijzonder snel en liep
zienderogen in op Vollebregt. Van
Werkhoven was echter al te vér vooruit
toen Nater Vollebregt voorbij ging. Met
beiden een eerste en tweede plaats staan
Nater en Van Werkhoven aan de top
van het klassement.
In het uit zeventien man bestaande
soloveld zijn de cracks op een hand te
tellen. Dirk Coster heeft alleen concur
rentie van Paul Kaan, Rob van Helvert
en Peter Vollebregt. In beide races las
Coster hen de les. Kort na elk start
schot greep hij de leiding en kwam
daarna niet meer binnen bereik. Volle
bregt finishte als 2—5 en Paul Kaan als
3—2. De hoofdprijs kan Coster nauwe
lijks meer ontgaan.
KOUDEKERK In het eerste kwar
taal van dit jaar moest de Koudekcrkse
brug 2.197 keer worden opgehaald om
2.690 schepen doortocht te verlenen.
Voor de overeenkomstige periode van
1970 bedroegen deze cijfers respectieve
lijk 2.197 en 2.789. In deze cijfers zijn
niet begrepen de schepen waarvoor de
brug niet bediend hoefde te worden.
