Louis
Armstrong
RUIMTELIJK MUSICEREN
„DODENMIS VOOR EUROPA
Indrukwekkende
Pres van NCRV
Vocaal Ensemble
Des
Speculatie rondom
drama met Sojoez
JAZZMUZIKANT
OP EENZAME HOOGTE
Wereldpremière Hans Cox
Zangeres Zonder Naam
in „De twee wezen
WOENSDAG 7 JULI 1971
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
ÜT
(Van onze jazz-medewerker)
Zijn rauwe stem en z\jn stralende hoge trompet
zullen zUn wereldwijde auditorium niet meer
bereiken; Satchmo is niet meer. Het heengaan
van de immens muzikale en levensblije mens
Armstrong betekent een onherstelbaar verlies
voor de jazz-wereld. Zijn persoon fungeerde als
een hoofdstuk apart in de geschiedenis van deze
muziek omdat zijn nimmer geëvenaarde spel en
vocale interpretaties een zodanig niveau open
baarden dat hij in feite niet meer ineenbepalde
stijl te plaatsen viel. Met de New Orleans-stjjl
als basis creëerde Louis Armstrong een eigen
visie die geheel bij zijn markante persoonlijkheid
paste. Erkenning en respect mocht hij zowel van
collega's als van vele hooggeplaatste functiona
rissen ondervinden en bij tal van vorstelijke fa
milies bleek hij een graag geziene gast. Een glan
zende carrière werd afgesloten van een neger
muzikant die als onvrijwillige gast in een opvoe
dingstehuis voor jongens zijn eerste muzieklessen
ontving.
Voor zijn arrestatie op dertiende leeftijd onder
wees Bunk Johnson hem de eerste beginselen van
het kornetspel, doch tijdens zijn verblijf in het
bovengenoemde „Waifs Home" waarin hij we
gens het afschiet envan een revolver op oude
jaarsdag was beland nam de bewaker Peter
Davis de jonge Armstrong onder zijn hoede en
bekwaamde hem verder op dit 'instrument.
Na zijn vrijlating musiceerde Armstrong in de
orkesten van Kid Ory en Fates Marable. Nadien
maakte hij deel uit van vele formaties, zowel in
combo- als in big-bandbezetting. Naast zijn feno
menale trompetsjel openbaarde deze jazz-gigant
een enorm gevoel van showpresentatie. Op een
geheel eigen wijze bespeelde hij zijn publiek,
daarbij danig gebruik makend van zijn rauwe
stemgeluid. In 1925 startte hij met het maken van
gramofoonplaten. Uit deze periode dateren ook de
fameuze opnamen met zijn „Hot Five", later uit
gebreid tot e enzevenmans formatie. Zijn popula
riteit steeg tot ongekende hoogten, het begin van
een carrière die daarna geen dieptepunt meer
kende.
Blank en zwart
Een typerend verschijnsel in het leven van Louis
Armstrong vormt de rekenning van zowel ras
genoten als van de in feite vijandige blanke be
volking. Dit werd voor e engroot deel veroor
zaakt door zijn optreden in vele shows waarin
hij veelal als de centrale figuur geplaatst werd.
Eén der eerste producties van dien aard werd
onder de naam „Hot Chocolates" gerealiseerd in
het Hudson Theater te New York. In deze show
kwam ook zijn eerste grote succesnummer voor,
namelijk het door Fats Waller geschreven „Ain't
Misbehavin". Talrijke blanke orkesten namen
deze compositie op hun repertoire en op deze
wijze, alsmede door de gramofoonopnamen, vond
de jazzmuziek langzaamaan erkenning bij de
blanke wereldbevolking.
Een bekend voorval deed zich voor bij een op
treden van Armstrongs band in een club" waarin
slechts blanken werden toegelaten. Ongeveer vijf
tig bezoekers luisterden geïntresse'erd naar deze
wilde muziek, doch voor de ramen van het pand
verdrongen zich enkele honderden rasgenoten
teneinde toch tenminste enkele tonen van zijn
trompet te kunnen opvangen. Dit gebeuren heeft
zich ettelijke malen herhaald en toont duidelijk de
onbegrensde bewondering die zijn muziek in die
dagen verwekte.
Amusementsmuziek
Het optreden in de „Hot Chocolates'' bracht eer
keerpunt in het leven van Louis Armstrong. Hij
prefereerde nu, hoofdzakelijk als lucratief gewin,
Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft via woordvoerder Charles Bray ver
klaard dat de dood van Armstrong een „verlies is
voor miljoenen mensen in de wereld". Armstrong
had vele buitenlandse goodwill-reizen gemaakt
voor de Verenigde Staten. „ZUn nagedachtenis
zal worden bewaard in de archieven van effec
tieve internationale communicatie. Het State De
partment treurt om het heengaan van deze grote
Amerikaan".
President Nixon die op weg was naar zyn „Witte
Huis" in San Clemente omschreef hem als „één
van de architecten van een Amerikaanse kunst
vorm, een vrüe en individuele geest en een artiest
met wereldfaam. Zijn grote talenten en magni
fieke geest brachten rijkdom en vreugde in al
onze levens".
In New York was de eerste reactie van jazz-
veteraan Duke Ellington „Ik aanbad hem. Gods
zegen zü met hem. Als iemand Mister Jazz was.
dan was het Louis Armstrong. HU was het begrip
jazz en zal dat altU'd blijven".
DergelUke reacties kwamen niet alleen vanuit
Amerika maar vanuit de hele wereld zoals bU-
voorbecld van de Britse trompettist en bandleider
Humphrey Lyttleton, de Deense jaaz-pianist Boer-
ge Roger Ilenrisken, Israels leidende jazzmusicus
Meivin Keiler en vele anderen.
het optreden met grote orkesten en het vertolken
van populaire liedjes. De keizer der trompettisten
scheen voor de jazz verloren. In zijn hart heeft
hij echter nooit de jazzmuziek verloochend, want
telkenmale kwam hij terug met sterk geïnspi
reerde soli, zonneklaar bewijzend dat hij „zijn"
muziek nog immer trouw gebleven was. Het mag
rfls zeer opmerkelijk worden beschouwd dat hij
deze twee totaal verschillende stijlen bijkans
straffeloos naast elkaar wist te verklanken. Dit
bleek ook herhaaldelijk tijdens zijn tournée's in
Europa, waarvan dee eerste trip uit 1932 dateert
met een show in het Londense Palladium.
Een jaar nadien bezocht hij het vaste land van
Europa. Dit bezoek werd echter een zegetocht
die bijna twee jaar duurde en he mlangs talloze
steden voerde. Na de tweede wereldoorlog maakte
Armstrong vergezeld van zijn All Stars vele
tournée's door de gehele wereld met als hoogte
punt zijn bezoek aan Ghana, in welk land hij als
een regerend vorst ontvangen werd.
Als dank voor dit eerbetoon concerteerde de met
menselijk leed diep bewogen musicus gratis voor
de armsten onder de Ghanese bevolking. Bij dit
concert waren ruim tweehonderdduizend bezoe
kers aanwezig, waarvan velen xeeds uren wacht
ten in de moordende hitte teneinde ook maar een
glimp van hun idool te kunnen waarnemen. Wel
licht onbewust bleek hij op deze wijze een waar
devol goodwill-ambassadeur voor zijn land te zijn.
Betekenis voor de azzj
Van alle facetten in zijn artiestenleven ook de
filmindustrie liet zich niet onbetuigd staat
echter de onschatbare betekenis voor de jazzmu
ziek in het algemeen als het meest waardevolle
aspect bovenaan. Dit feit te analyseren is vrij
eenvoudig. Ten eerste wist Louig Armstrong een
bijzonder stralende toonvorming ,te creëren, daar
toe in staat gesteld door zijn staalharde lippen.
Deze techniek te imiteren heeft menige trompettist
onherstelbare schade berokkend. Moeiteloos be
speelde hij het hoge register, daarbij een wonder
lijke precisie demonstrerend. Voorts toonde hij een
onvoorstelbaar improvisatietalent, doch met als
basis dat eenvoud het kenmerk van het ware is.
Nimmer ging hij zich te buiten aan 'onverant
woorde interpretaties of quasi ingewikkelde no
tenreeksen. Hij bleek in staat door middel van
slechts enkele fraseringen een maximum aan
zeggingskracht te kunnen realiseren. Als musicus
een enorm boeiende persoonlijkheid wiens leven
zich voltrok als een dynamisch geschreven boek,
waarvan de laatste bladzijde nu definitief is
omgeslagen.
Voor de 21e keer is gisteravond in de Haarlemse St.-Bavo het Internationale
Orgelconcours in het kader van het Holland Festival geopend. Er bestond voor
deze opening, die tegelUk bedoeld was als opmaat voor een hele Haarlemse
orgelmaand. verheugend veel belangstelling. Deze belangstelling gold vooral de
Door zijn tekstkeu
ze liet de componist
geen twijfel bestaan
over de sombere
strekking van zijn
werk. Het is een
profetie van de on
dergang van het
avondland, geen pa
thetische waarschuwing echter maar
meer een bevestiging van een algemeen
onheilsbesef dat elkeen aanvoelt en waar
tegen niemand wat weet te ondernemen.
Met interpolaties uit het Oude Testament
is het eerste deel de toonzetting, de om
speling en hel klankdécor voor „Todes-
fuge" van de Roemeen Paul Celan. die
geen uitweg meer zag en vorig jaar in
de Seine zelfmoord pleegde. Het tweede
deel is een beschaafde stylering van
wanhoopskreten van een stervend mens
dom dat zijn wereld redeloos en red
deloos uit de hand liet lopen. Tegen het
slot lijkt er een vage muzikale aandui
ding van hoop te zijn maar deze aan
duiding is zo onwezenlijk, en na het
voorafgaande zo onlogisch, dat ze meer
bevreemdt dan overtuigt.
Om twijfel te kunnen uitbeelden over
de vraag of de westerse mens eigenlijk
wel beseft wat er met hem gebeurt,
gebruikt Kox vier ruimtelijk opgestelde
zangkoren met verschillende instrumen
tale groepen en twee orgels. Het is de be
doeling dat de akoestiek van het kerk
gebouw, waarin het werk wordt uitge
voerd, bepalend is voor het klankbeeld.
De nagalmtijd zou hierbij een beslissende
rol spelen, welke rol moet worden uit
gebeeld door de centrale dirigent, die de
ruimtewerking beoordeelt en aan de hand
van de aanwijzingen in de partituur re
gelt. Via monitors houdt hij contact met
vier schaduwdirigenten, die elk een van
de vier koren en soms de instrumentale
groepen leiden.
In het midden van de St.-Bavo was het
Kox zelf, die met het Groot Omroep
koor en het Omroeporkest zijn werk her
schiep. Het kwam ons voor dat er zich
slechts weinig kortsluitingen voordeden.
De componist-dirigent kon zich, naar hel
ons toeleelc, geen beter apparaat wen
sen. Als men evenwel wil weten of het
bespelen van de ruimte niet slechts uiter
lijk en met nu en dan verrassende effec
ten, maar wezenlijk en onontkoombaar
bijdroeg tot het bereiken van de beoogde
muzikale substantie of tot een muzikale
expressie, dan geloven wij daarop voor
lopig ontkennend te moeten reageren. Het
spel met ruimte en akoestiek kwam voor
ons gevoel nex'gens boven het experiment
uit.
Ook de. muzikale materie van het werk
bleef daarin steken. Dat lag naar ons
inzicht niet eens in de eerste plaats aan
de heterogene stijlcombinaties met nu
eens late romantiek la Badings (vooral
als het Oude Testament in het geding
kwam), dan weer hoge ijle effecten a la
Legeti en Penderecki (bij de woorden
van Celan en in de kreten „for the lost
hopes of humanity"). Zeker, met nog van
allerlei herinneringen aan en stijlfiguren
a la Strawinski en Hindemith, en des
ondanks een niet los kunnen komen van
de hoogromantiek, was van een gesloten,
eigen, oorspronkelUke stijl geen sprake.
Er was echter naar onze mening ook geen
sprake van een persoonlijke verwerking
van die Invloeden. Ware dat wel het ge
val geweest, dan zou men die invloeden
bij êerste keer horen nauwelijks als zo
danig hebben onderkend.
Het werk van Kox werd voorafgegaan
door een andere, al uit 1969 daterende
proeve van musiceren als ruimtelUke
ordening, en wel het stuk „Music and
Space" voor vjjf koperblazers en twee
orgels van Piet Kee. Nog veel minder
dan bU Kox komt deze „Spielerei" (met
ingecalculeerd de klank van dc voet
stappen van dc zich verplaatsende trom
bonisten) boven de proefneming uit. Met
zUn rondgaande themacomplexen en zijn
echo-effecten had het best een leuk. lu
diek stuk kunnen zU" maar daarvoor
waren gegevens en uilwerking te tam. te
gewoon, le conventioneel en op zichzelf
te weinig zeggend.
Piet Kee werd bij de uitvoering van
zqn eigen werk geassisteerd door de or
ganist Wim de Ruiter; in het werk van
Kox bespeelden Jos Wiel akker en De
Ruiter de orgels.
Het concert werd besloten met muziek
die geen luister- maar nog altijd wel
uitvoeringsproblemen stelt. Het ging om
de „Quattro Pezzi Sacri". die Verdi op
het eind van zijn loven schreef: een Ave
Maria, een Stabat Mater, een Lauda alle
Vergine en een Te Deum, vier stukken
die geen samenhang vormen en door de
componist nooit als een geheel zijn be
schouwd maar die soms, zoals gister
avond, als een soort religieuze suite
worden uitgevoerd.
Henk Spruit leidde de verdienstelijke
uitvoeringen, waar in evenwel op de zui
verheid van het koor en de klankafwer
king van het orkest hier en daar wel wat
viel af le dingen. De intenties evenwel
zuiver, het stijlbesef eveneens en de stuk
ken spraken gemakkelijk aan, zodat deze
Verdi voor velen wel als een beloning
zal zijn beschouwd voor de al dan niet
als pijnlijk ervaren experimenten die er
aan vooraf gingen. Wat niet wegneemt
dat een flink deel van de aanwezigen
toch ook Kcx met nadruk heeft gehul
digd. K.S.
(Van onze ruimtevaartmedewerker
G. J. Plukkel)
DEN HAAG Er is al weer een week
e^e verstreken sedert de Russische ruim-
tevaarders Dobrovolski, Volkov en
Patsajev in de Sojoez 11 op tragische
«enl wÜze om het leven kwamen na een
"eid1 litermate succesvolle 24-daagse vlocht
In het ruimteschip Saljoet-1. Rusland
heeft inmiddels zijn doden begraven,
dus Onmiddellijk na de ramp begon een
in speciaal ingestelde commissie met een
onderzoek naar de oorzaken van de
katastrofe., en tussen de bedrijven
1146 door sPeculeertle nien overal tér wereld
wat nu wel de dood van de drie kos-
monauten heeft veroorzaakt. Erg^jyeel
JJ verder Is men met dat laatste begrij-
v pelijkerwijze nog niet gekomen.
„^Onbegrijpelijk daarentegen is het zo-
jveelste wilde gerucht dat begin deze
week door dr. Heinz Kaminski, de di
recteur van de sterrewacht in het
niDuitse Bochum, de wereld instuurde.
Deze wist te melden, dat zeer binnen
kort een Sojoez-12 gelanceerd zal wor
den, zodat de bemanning daarvan de
jnog steeds rondcirkelende Saljoet-1 in
een hogere omloopbaan kan brengen.
Dit om te voorkomen, dat de Saljoet
zal vergaan in de bovenste lagen van
de dampkring. Kennelijk was de zich
zelf altijd zo goed geïnformeerd noe
mende dr. Kaminski er nog niet van
op de hoogte, dat de Saljoet ook vanaf
de grond, dus op afstand, bestuurd kan
SS.jworden. Hangende het nu aan de gang
j zijnde onderzoek naar de ramp, zullen
de Russen echter wel wijzer zijn dan
opnieuw levens van kosmonauten in
gevaar te brengen. Eerst zullen alle
i—, aspecten, die tot de katastrofe leidden,
danig moeten worden bestudeerd en
ïldizolang dat onderzoek nog niet is af
gesloten, zal de doodsoorzaak ook wel
niet wereldkundig worden gemaakt.
Het heeft ons inziens dan ook weinig
Ut zin hier al bepaalde vermoedens uit te
jspreken. Het is beter te wachten tot
de Russen te zijner tijd met de ware
feiten op tafel komen. Maar misschien
-is het wel nuttig hier eens een aantal
j^reeds bekende feiten en geopperde ver-
jWjonder stellingen op een rijtje te zetten.
v^jZo is op de eerste plaats in de afge-
lopen week al gebleken, dat de doods-
1 oorzaak niet gezocht hoeft te worden
jin het langdurig verblijf van de kosmo
nauten in de toestand van gewicht
loosheid. Weliswaar ondervonden vorig
jaar juni de ruimtevaarders Nikolajev
en Sevastianov als gevolg van een 18-
daagse vlucht in de Saljoet-9 nogal wat
ongemakken na hln terugkeer op aar
de, maar blijvende fysieke veranderin
gen werden daarbij door de artsen niet
vastgesteld.
Bovendien pleit de praktisch gelijktij
dige dood van het drietal tegen deze
zogenaamde 'gewichtloosheidstheorie".
Voorts waren de vertragingskrachten
tijdens de terugkeer lang niet zo hevig
als in de eerste berichten vorige week
wel werd verondersteld. De Sojoez
„trekt" b ijde terugkeer in de damp
kring slechts 4 G„ dat wil zeggen, een
ruimtevaarder, die 70 kilo weegt, er
vaart dit als een lichaamsgewicht van
280 kg. Daarbij komt nog, dat kosmo
nauten tijdens hun jarenlange training
veelvuldig onderworpen worden aan
vertragingskrachten, die driemaal ho
ger zijn dan die, welke ze in werkelijk
heid zullen ondervinden. Ook de snelle
wijze waarop na de ramp sectie op de
stoffelijke overschotten werd verricht,
gevolgd door het in het openbaar op
baren van de lijken, suggereert niet,
dat de drie mannen als gevolg van
fysieke aanpassingsmoeilijkheden stier-
Wat dan overblijft, is het overlijden
door zuurstofgebrek, want ook de
theorie van de verbrandingsdood door
een te grote verhitting van de cap
sule houdt geen stand, gezi ende vol
komen normale terugkeerprocedure
die de Sojoez-11 volgde. Het eerste
houvast kwam in het afgelopen week
einde van een Russische journalist, die
beweerde vernomen te hebben, dat één
van de luiken van de Sojoez niet goed
gesloten was, waardoor de aanwezige
lucht uit de cockpit weglekte.
Alvorens hier verder op in te gaan.
dient men eerst te weten, dat de So
joez uit drie hoofdonderdelen bestaat.
Dit zijn een bolvormig werkcomparti-
ment, een cilindervormige hulpsectie,
die o.a. de remraketten en de voor de
ademhaling benodigde luchtvoorraad
bevat, en, tussen die twee delen inge
klemd. de eigenlijke cockpit.
Bij de terugkeermanoeuvre worden
eerst de remraketten gerurende 145
seconden in werking gesteld. Zodra
deze zijn uitgebrand en het ruimte
schip uit zijn baan begint te zakken,
worden het werkcompartiment en de
hulpsectie afgeworpen. Deze vergaan
in de dampkring. Alleen de cockpit met
de bemanning is namelijk uitgerust
met een hitteschild.
Als er inderdaad een luik niet goed
composities
Gisteravond werden
de Klooster-
wederom met
ziek van de grote
Josquin des Prés ge
confronteerd. Dit
maal door het
N.C.R.V. Vocaal En
semble, dat vier
hem deed horen: De
profundis clamavi. Ave Maria. Ave
Christe, immolate en, tot slot, Tulcrunt
Dominum Menm.
Vier onderling zeer verschillende
stukken muziek, alle voor de Kerk ge
schreven, zuiver functioneel dus. Het
blijft altijd moeilijk ze als „concert
nummertjes" te aanvaarden, voor ons
althans, ze worden dan zozeer uit hun
geestelijk verband gerukt.
Dat was ook gisteren weer onze er
varing: lichtelijk droevig werden we er
even door gestemd, malgré het feit, dat
Marinus Voorberg deze sublieme werkjes
voortreffelijk serveerde, technisch vol
maakt en met een stilistisch besef, dat
aan de allerhoogste eisen voldeed.
Want beseffen deed hij ons, dat
Josquin meer was dan een talentvol
componist, de kunst van de polyfonie
ambachtelijk volledig beheersend: bij
maakte ons bewust, dat hier een meester
doende was, die in de polyfone kunst
een geheel eigen plaats inneemt, al ware
het alleen reeds, door de uiterst per
soonlijke wijze, waarmee hij de Latijnse
tekst wist te benaderen.
Het woord, dat kreeg een heel bij
zondere betekenis, een heel uitzonder
lijke zin: door de klank, waarin het ge
vangen werd, kwam het op ons af, heel
mysterieus, soms zelfs magisch van
Waardoor we in dat wonderschone
Tulerunt Dominum Meum ons identifi
ceerden met de mens, of de mensen, die
Christus' graf bezochten en het geopend
vonden, door twee engelen bewaakt
Hij is weg, Hij is verrezen.
Wat moet een mens, die aan Josquin
deze intense geluksstemming te danken
had, dan nog verder horen? Het liefst
was hij, heel stilletjes, naar huis ge
gaanhad zijn avond beter kunnen
Doch die avond moest verder „gevuld"
worden en dus kregen we een herhaling
van Ton de Leeuws Lamento Pacis voor
koor en tien instrumentalisten, dat reeds
in het Holland Festival 1969 als première
ging.
Destijds moest hfj met actuele com
ponisten concurreren, ivaarin hij volledig
slaagde. Hier, met Josquin, ging dat
moeilijker mogen we zeggen, dat hij
een eervolle nederlaag leed?
Doch ook thans werden we geboeid
door de navrante muziek, geïnspireerd
door de illustere tijdgenoot van Josquin
Erasmus geheten. Hoe vreemd was het
echter te ervaren, dat Josquin de tijd,
Het Ohio State Fair Youth Choir,
hier gefotografeerd tijdens een ont
vangst door president Nixon op het
Witte Huis te Washington, zal op
dinsdag 13 juli in het Concertgebouw
te Amsterdam en op woensdag
14 juli in de Kurzaal te Scheveningen
optreden. De opbrengsten van deze
concerten zullen worden bestemd
x'oor de hulporganisatie Terre des
Hommes.
gesloten is geweest, dan was dat het
verbindingsluik tussen de cockpit en
het werkcompartiment en is de lucht
uit de cockpit weggelopen op het mo
ment, dat het werkcompartiment werd
afgeworpen.
Inderdaad lijken bepaalde gebeurtenis
sen deze veronderstelling te onder
steunen. Zo is onder meer bekend dal
de remraketten werden ontstoken op
30 juni om 35 minuten na middernaeht
onze tijd. Westerse luisterposten ont
vingen doorlopend signalen van deze
gebeurtenis, terwijl ook de hartslag
van drie verscliillende personen wer
den geregistreerd. Die signalen hiel
den aan tot 00.42 uur. Toen vielen alle
signalen abrupt en tegen alle ver
wachtingen in weg. Omstreeks 00.42
uur of nog iets eerder werden indTer-
hulpseetie door middel van explosieve
bouten afgestoten. En op dat moment
het milieu, waarin hij te leven had, veel
positiever benaderde. Positiever: en
daardoor wijzer. Wat Erasmus debi
teerde, bleek plotseling voor ons een
stuk voortreffelijke journalistiek te zijn.
Maar dan ook niet meer dan dat!
Maar goed: Ton de Leeuw werd erdoor
geraakt, erdoor getroffen en hij raakte op
zijn beurt ons daarmee.
In een werk, uit drie delen bestaande,
geïnspireerd door drie groten in de
wereld van de kunst: Gesualdo di Venisa
(1560—1613), Motokiyo Zeander (1363—
1443), belangrijk acteur en auteur van
het Japanse Nohtheater en Johannes
Ockeghem (1430—1495).
Drie delen, onderling wel heel sterk
van karakter verschillend: waarbij we,
na tweede auditie, moesten constateren,
dat het slotstuk het meest geslaagd was.
Hierin voltrok zich, doelbewust by het
zestienstemmig koor de tekst schonk
daar alle aanleiding toe! een desinte
gratie. De executanten gingen, in kleine
groepjes, wandelen, daarbij op eigen ge
legenheid mediterend en klagend over
de warboel, die het leven te bieden
heeft. De ruimtelijke werking van de
muziek verraste ons hierin wederom ten
zeerste. Doch niet minder het maximum
aan concentratie, discipline en partituur-
kennis. door de musici allen ge
wapend" met een stemvork! op
gebracht.
Het auditorium, te gering in getale,
heeft datgene, wat Ton de Leeuw te
bieden had, ten zeerste gewaardeerd.
Onder de belangstellenden merkten we
prof. Kurt Thomas op met de deel
nemers van de door hem momenteel
geleide cursus voor koordirigenten.
B. R.
Resultaat
Pakistanactie
De NOS-tv zendt vanavond een pro
gamma uit waarin een verantwoor
ding zal worden gegeven van wat er
is gedaan en nog zal worden gedaan
mei de opbrengst van dc actie die het
Nationaal Comité Vluchtelingenhulp
1971 op 13 juni heeft gehouden.
De actie werd door de NOS onder
steund met een reportage van Henk
Teeuw, Almar Tjepkemn en camera
man Paul van den Bosch, die in het
grensgebied tussen India en Pakistan
werd gemaakt
Het programma, waarin een deel van
de reportage wordt herhaald en waar
in Henk Teeuw zal meedelen waar
voor het ingezamelde geld werd be
stemd. wordt door de NCRV later op
.Nederland 11 herhaald.
Voor bovengenoemde reportage is in
middels ook in het buitenland belang
stelling getoond, met name door de
Franssprekende Belgische televisie
(RTB), de Italiaanse televisie (RAI) en
de West-Duitse televisie (ZDF en
WDR). (Nederland 1 20.20); Ned 11
22.25)
Ten behoeve van de terugkeer is de
cockpit uitgerust met een hulptank,
die gedurende de afdaling in de damp
kring voor de luchtvoorziening moet
zorg dragen.
Een andere mogelijkheid is daarom dat
deze tank geen of niet voldoende
lucht de cockpit heeft ingepompt. Dan
nog zit men met het plotseling geheel
wegvallen van alle radiosignalen. Was
het aleen een op een kier staand luik
of een niet voedende luchttank ge
weest, dan hadden alleen de signalen
van de hartslag moeten wegvallen,
maar niet die van de normale elec-
tronische apparatuur aan boord.
De derde geopperde mogelijkheid is
daarom dat als gevolg van het schei
den der onderlinge delen van de So
joez de cockpit ernstige beschadigin
gen opliep, maar toch weer niet zo
danig dat een normale afdaling on
mogelijk bleef.
Dat zijn de tot nu toe bekende feiten
over en de mogelijke oorzaken van de
Sojoezramp van vorige week. Het
wachten is nu op het gereedkomen
van de werkzaamheden van de com
missie van onderzoek. Pas dan zal de
wereld zekerheid kunnen worden ver
schaft omtrent dit rampzalige gebeu
ren in de ruimtevaart.
(Van een onzer verslaggevers) I
i STAMPROY Mevr. Mary Servaes-
Beij uit Stramproy, beter bekend als
„de Zangeres zonder Naam" is door
toneelgroep „Globe" geëngageerd om
een rol te spelen in het bekende melo- 1
drama „De Twee Wezen" dat in het
komend seizoen op het programma van
dit gezelschap staat. Welke rol de zan
geres krijgt toebedeeld weet ze zelf nog
niet. Aangezien Ernest van Altena het
toneelstuk voor Globe bewerkte is te
verwachten dat Mary Servaes' aandeel
in het stuk vooral op vocaal vlak zal
Zelf zegt ze: „Wat mijn aandeel in
het stuk ook zal zijn ik vind het buiten
gewoon vererend dat men mij heeft ge
vraagd. Het was een volkomen verrassing
voor mij ook al wordt ik de laatste rijd
steeds meer in literaire en kunstkringen
geaccepteerd. Tien jaar geleden zou zoiets
onmogelijk zijn geweest. Enige tijd ge
leden trad ik zelfs op voor de jongeren
waaronder veel druggebruikers in „Pa-
radiso" in Amsterdam. Het was gewoon
indrukwekkend om te merken hoe je
daar geaccepteerd werd. Amerikaanse
groepen werden uitgefloten, maar toen
ik optrad was iedereen doodstil. Zelfs
de buitenlanders die mij toch niet kon-
ENGAGEMENT BU „GLOBE"
I den verstaan zwegen ontroerd. Een te-
I ken dat de liedjes uit mijn hart kwamen.
Na afloop stapte een verslaafde naar
mc toe en zei huilend: „U bent mijn
moedertje". Vreselijk dat de jongeren
zo le gronde gaan.
Als het in „De twee wezen" op acte
ren aankomt zal zij toch optreden? Ja
hoor; ik moet er weliswaar nog even
inkomen maar dan lukt het best. Want
als kind speelde ik steeds rolletjes bij
amateurgezelschappen. Toen al gaf ik
me met hart en ziel. Als ik iets doe doe
ik het goed". Bij „Globe" wist men
eveneens weinig te vertellen over het
engagement van de Zangeres zonder
Naam, omdat Ton Lutz, artistiek direc
teur van het gezelschap en regisseur
van de „Twee wezen", momenteel in het
buitenland vertoeft. In theaterkringen
wordt echter betwijfeld of Mary Ser
vaes in het stuk zal acteren. Dc rolbe
zetting is al maanden rond. Petra La-
seur en Ineke Cohen .spelen de hoofd
rollen. Overigens is het nog lang niet
zeker of de zangeres meedoet. Bij Globe
is alleen het idee geopperd om rond hel
lief en leed van „De twee wezen" in
het stuk een aantal liedjes te weven.
De Zangeres zonder Naam is een van
de vocalisten die hiervoor in aanmer
king zouden komen, maar zeker is dit
niet aldus een zegsman uit Globe-krin-
