Vakantiehulpen voor politie Helft van elke tweeling wordt levend begraven Wandelen met NS f25.- INITIATIEF UIT PERSONEELSNOOD GEBOREN Rijkspolitie in Dren te geniet met gerust hart van vakantie BARBAARSE ZELFSELECTIE IN ADO Machteloos overgeleverd aan de Grote Geest NS-Vakantie- dagtochten TERDAG 12 JUNI 1971 PAGINA 5 Service tijdens zomermaanden gewaarborgd (Van e erslaggevers) ROLDE Mocht n deze zomer in het politiebureau moéten zijn om daar het verlies van een bos sleutels of het weglopen van uw poes te melden of zo maar te klagen over een onrechtvaardig uitgedeelde be keuring, weet dan dat een charman te juffrouw u te woord zal staan. Een juffrouw, die met een vriende lijk gebaar uw klacht zal opschrij ven in een boek en er verder voor zal zorgen dat u wordt geholpen. Neem het de juffrouw niet al te kwalijk, dat ze uw zaak niet onmid dellijk ter hand kan nemen, want ze is een vakantiehulp. Ze is cén van de 36. die deze zomer de rijkspolitie in Drente assisteert. Of in de woorden van opperwachtmeester \V. Derksen: „De vakantiewerkers gaan gastheer of gastvrouw spelen op onze politie- Opper Derksen is commandant van de rijkspolitiegroep in de gemeente Rolde, maar hij is ook de voorlichter van de Drentse groep. En als zoda nig komt iedere Drentse sollicitant bij hem terecht. Sinds hij als voor lichter begon hebben een kleine 2000 sollicitanten met hem gepraat. Daar zijn de laatste tijd ook de vakantie hulpen bij gekomen. 256 om precies te zijn. Daarvan zijn er 36 aangeno men. Deze 36 zullen in de maanden juni, juli en augustus het helpen mogelijk maken, dat het politieper soneel ook aaneengesloten veertien dagen op vakantie kan, terwijl an derzijds het bureau bezet is voor iedereen die daar wat vertellen of vragen wil. Ze rukken niet uit, dra gen geen uniform, maar verlenen een service aan het publiek, die met het huidige personeelstekort zonder hun hulp niet te verwezenlijken zou zijn. „Het systeem van de vakantiehulpen bestond al lang bij het bedrijfsleven, maar nog niet bij de politie. Dat duizenden bij. Vorig jaar hebben wij de 100.000 overnachtingen verre over schreden. Rolde heeft 6000 inwoners. Maar tij dens de zomermaanden komen er tussen de 50.000 en 60.000 bij. Dat is een bevolking die groter is dan die van een stad als Assen of zelfs Almelo. Grote mensenmassa's bren gen hun probleempjes mee. Als ze moeilijkheden hebben, waar gaan ze dan heen? Naar het politiebureau. Dan is het belangrijk om iemand op hel bureau te hebben om die mensen te woord te staan. Maar we hadden niemand. We zitten in Rolde met zes man, die zelf ook met vakantie moe ten. Daarnaast hebben ze een vijf daagse werkweek, zodat iedereen twee dagen vrij heeft per week. Dat betekent, dat ik hier zit met gemid deld anderhalve man. En die zijn nodig om te surveilleren. De mensen moeten weten dat de politie er is om eventuele excessen te voorkomen. Ik streef ernaar dat de mensen, die ik beschikbaar heb. op de weg zijn. Daarom hebben we vorig jaar de proef genomen met vakantiehulpen Jonge mensen, Twinkelende charme komt u door de telefoon tegemoet als u het politiebureau van Rolde opbelt. Daar zit sind de eerste vrouwelijke van de zesendertig vakantiehulpen, die gedurende de zomermaanden de diensten rijkspolitie in Drente zullen verlichten. ..Juf. we hebben een tasje gevonden", schijnen de jongetjes op de foto te zeggen. Dank zij de vakantiewerkster vinden ze het bureau van de rijkspolitie in Rolde niet op slot. meestal studenten, die de telefoon bedienen, mensen te woord staan, klachten noteren en die zo nodig via de mobilofoon surveillancewagens kunnen oproepen en sturen naar een plaats waar politieassistentie nodig Enorme kracht Vorig jaar werd de proef genomen met dertien hulpen. Opper Derksen zelf trof het heel erg met een „enor me kracht", die hij bij wijze van spreken best veertien dagen in een uniform had kunnen steken. Ook de collega's hadden goede ervaringen. Met die gunstige berichten gingen ze naar de commandant en deze besloot het experiment uit te breiden. Dit jaar komen er voor het eerst meisjes als hulpkrachten in dienst van de rijkspolitie. Op 1 juni verscheen liet het bureau van kwam omdat de politie altijd een vrij gesloten groep was. Nu heeft onze commandant, overste Bergsma in Assen, een zeer moderne kijk op de korpsen, hij is op het idee geko men om hulp van buiten te vragen tijdens de drukke vakantiemaanden. Het is voorschrift, dat Iedere rijks politieman veertien dagen aaneen gesloten vakantie moet hebben. Het liefst drie weken. Dat gebeurt juist in een periode dal de provincie Drente wordt overstroomd door va kantiegangers. Ieder jaar komen er Rolde. Op 1 juli afgelost door een augustus komt er s dit jaar de aan- n burger-politieas- .•reatieterrein Loo- meer in Rolde. Daar komen duizenden mensen. Hij krijgt een hokje met een mobilofoonoproepinstallatie. Hij observeert wat er op het terrein gebeurt en houdt een klachtenboek bij, dat iedere avond naar het bu reau wordt gebracht.- Slaagt deze proef dan is te verwachten dat vol gend jaar op meer Drentse recrea tieterreinen een vakantiehulp van de politie aanwezig is. Drente ligt een jaartje voor op de overige districten van de rijkspolitie. In andere distric ten begint de rijkspolitie op wat bescheidener wijze gebruik te ma ken van vakantiehulpen. De werving geeft geen enkele moei te. Van de 256 kandidaten moesten er een hoop afvallen. Meestal zijn het mensen van. pedagogische acade mies. mavo-scholen en dergelijke. Zij hebben lange vakanties en wil len een deel daarvan nuttig maken. Omdat de politie geen reiskostenre geling kent worden vakantiewerkers gerekruteerd uit de plaats, waar zij zullen assisteren. Dat heeft nog een voordeel. Een jongeman of meisje dat solliciteert wordt niet zomaar aangenomen. Nee, er gaat nog een heel onderzoek aan vooraf. Daarom gaat de plaatselijke commandant ook met de ouders praten. Hoewel van de 256 kandidaten geen enkele echt ongeschikt was, valt het op, dat er geen mensen bij zijn die in de toekomst bij de politie carrière willen maken. De toevloed van per soneel is nog altijd geringer dan de vraag. Over het hele land gerekend is er een personeelstekort van 25 pet. Dat geldt ook voor Drente. Con creet zouden in Drente om aan de getalsterkte te komen 53 mensen geplaatst kunnen worden. Beest De politie wordt voor de gekste din gen opgetrommeld. ..De werkstudent, die ik vorig jaar had, werd opgebeld door een dame. dig zei dat er een beest in de keuken zat. De jongen kende die mevrouw en hij zei: „Ik kom zelf wel even kijken," Het was een duif. Een boer belde op, dat een koe gestolen was. Toen de politie een onderzoek instelde, bleek het dier drie weilanden verder rustig te staan herkauwen. Die dingen horen erbij. Ernstiger is natuurlijk als een moeder op de camping komt melden dat haar kind zoek is. In zo'n geval is het goed, dat er een vakantiehulp aanwezig is. die de omgeving kent en die de moeder kan helpen bij het Het vakantiehulpenproject past ge heel in de veranderende verhouding tussen politie en burger. Opper Derk sen verwacht dat het hier om een blijvertje gaat. ook als het perso neelstekort misschien langzaam in gelopen kan worden. Een van de oorzaken van het personeelstekort is volgens opper Derksen. de tot nu toe kleine opleidingscapaciteit. Een an dere oorzaak moet worden gezocht in de hoge eisen, die het publiek aan de politie stelt. Niet meer dan één op de tien sollicitanten haalt de selectie van psychologische test, geneeskun dig onderzoek en nog een onder zoekcommissie. De vakantiehulpen komen eenvoudiger in tijdelijke po litiedienst. Als ze maar minstens 18 jaar zijn, accuraat en onder alle omstandigheden prettig in de om gang blijven, kunnen ze een gooi doen naar een baan die f25,bruto per dag opbrengt. Op vrijdag 18 juni zendt de KRO-tv een korte documentaire van cineast Piet Out uit over een door chronische hongersnood bedreigd gebied in westelijk Ethiopi'ê. Daarmee lanceert stichting „Mensen in Nood" een landelijke actie ten bate van de daar werkzame mis sionaris Sjaak v. Helden uit Susteren. Onze redacteur Jan Derix en fotogroaf René de Swart vergezelden Piet Out naar de missiepost Ado. In een drietal artikelen geven zij in woord en beeld hun ervaringen weer. LlEl' meisje Surane Gabisa, dat elke avond bedeesd giechelend haar gescheurde kleren kwam wassen by de put van de missiestatie, was plotseling van de pivel bezaten 's Middags tegen drie uur kwam een koeienjongen het opgewonden irtellen. Sjaak van Helden greep zijn wandelstaf en rende het dorp in. Hy vond verstandig, als we meegingen. „Ik heb haar slaappillen gegeven", zei hij ader half uur later, doodmoe. „Het kind is werkelijk stapelgek! Ze was haar peder te lyl gegaan met een waterkruik en daarom hadden ze haar vastgebonden sen paal van de hut. Ze stond te krijsen en te schreeuwen, toen ik bij haar n. Ik heb haar eerst een paarflinke meppen verkocht, midden in het gezicht, ze kwam niet tot bezinning. Toen ze water gedronken had met dat slaap- niddeltje erin, werd ze rustiger. Maar ik verwacht, dat ze gaan maand meer pefl. Vandaag of morgen vinden we Surane wel ergens opgeknoopt aan een boom. I verdronken in de rivier. Daar zal de familie wel voor zorgen!" mijn wandelstaf had geknoopt, zat een doosje vol medicijnen en een penicil- lineflesje vol miswijn. Méér had ik niet bij me. Het eerste half jaar sliep ik bij de mensen. Meestal kreeg ik het huwelijksbed, het grootste broei nest van vlooien en luizen! Toen kon ik een eigen hutje bouwen, van koeie- stront en leem. En na vijf jaar, toen ik eindelijk hun taal een beetje machtig was, gaven de ouderlingen mij het stuk grond, waarop nu de missiestatie staat". In Ado maakte hij geleidelijk kennis met 'de leefregels van een volk, dat chronisch honger lijdt en vanuit die stress-situatie barbaarse praktijken van zelfselectie ontwikkeld heeft. Su rane Gabisa zou moeten sterven. Van elke tweeling wordt hel meisje of deó laatstgeborenen onmiddellijk levend begraven. Dat gebeurt ook met mis maakt ter wereld gekomen kinderen. En wié op latere leeftijd, zoals nu met het 14-jarige, op Hollandse zoutedrop verlekkerde meisje het geval was, li chamelijk of geestelijk onvolwaardig wordt, kan niet langer het recht van leven voor zich opeisen. Sjaak van Helden erkent: „Het is gruwelijk, ik heb jarenlang gepro- het dorpje Ado (zuidwesten van "gééjthlopië, waar het heuvelland lang- afvlakt naar de grens met Soe- an) maken de mensen zich om zulke l icidenten niet druk. Het leven is er ha4nvoorstelbaar hard, in alle opzichten. jirane Gabisa was een lief kind, 14 Ze heeft onze schoenen wel eens fepoetst in ruil voor een rol zoute- èrdi orP. Die middag, toen ze ten dode va wd opgeschreven, had ze geroepen: Ik heb de duivel ontmoet op het pad aar de beck van Abba Ruda! Hij vi eeft gezegd, dat ik hem moet volgen een ander land. waar hij mij wil *g"afrouwenEr liep een zwarte kip over e weg!" En tegen Sjaak van Helden: U moet mij suiker brengen en brood wierook, want ik moet hem een tter brengen". Wie in Ado zo tekeer sat. is niet meer te redden. Slaap- tiddeltjes baten niet bij dit volk, dat Heen 100 procent gezonde stamleden gebruiken in de dagelijkse "«truggle for life. Gehandicapten wor ld 'en geliquideerd, meedogenloos! iiEVEND BEGRAVEN iich« F-'eter Sjaak van Helden (42, Lazarist, flromstig uit Susteren) was de eerste j. i. renji" (vreemdeling), die zich in Ado Cat durfde vestigen. Min of meer tegen de t van zijn bisschop, die hem liever de buurt van Addis Abebe te werk tad gesteld. „Ik wilde raidden tussen k t volk zitten, ik was nog een pas- gewijde idealist, die zich geweldige pingen voorstelt". In Ado, op 10 kilo- lèi: meter van het bergstadje Dembidollo n het primitieve zuidwesten van het 1>r land, was nooit een missiepost ge- H ^eest. Sjaak van Helden wist, dat de weinige christenen daar een priester joegen. Hij trok er te voet naar toe, 'anaf de statie Sacco, vele uren |aans- ..In de zakdoek, die ik aan ten van een buffel in de barraha (wildernis) het hoogste bewijs van mannelijkheid was. Sjaak van Helden: „Op zichzelf was daar niets op tegen, maar er zat altijd een half jaar van continu feesten aan vast. Op kosten van de jager zoop het hele dorp dag en nacht! Er werd niets gedaan op het land, de arme kerel was tenslotte totaal berooid. Nu heeft d« regering het gelukkig verboden". (Adve nt ie) 12 wandelroutes in de mooiste streken in ons land. Vraag de folder „Wandelen met NS" aan het station. yy voordelig uit met NS beerd om de mensen ervan af le brengen. Maar wat kan ik er eigen lijk van zeggen?!" In de zes dorpjes mensen, kleine gezinnetjes, verspreid over een gebied van tientallen vier kante kilometers) sterft bijna 50 pro cent van de kinderen al in hel eerste levensjaar, de gemiddelde leeftijd is niet hoger dan 37 jaar! Dat is dan een soort aanvullende selectie door de na tuur zelf. BUFFELKOPPEN „Toen ik hier begon, was er sprake van een dof fatalisme. Van oudsher waren deze mensen koptische christe nen, maar ze hadden al vele genera ties geen priesters meer gehad, omdat die het hier niet konden harden! Hun godsdienst is verwaterd tot een men geling van christendom en magisch bijgeloof. Twaalf jaar geleden had to venaar Bifola in Ado een drukbeklan- te praktijk, 'hij is nu notabene een van mijn ouderlingen! Hongersnoden, vroegtijdig sterven, het van kant ma ken van familieleden ziet men als een bovennatuurlijk noodlot. De rederne ring was: je kimt zelf geen richting geven aan dit leven, alles wordt be paald door de hajana, de Geest." Van- daar, dat er in dit volk een onderstam van de Galla's (grootste stam van Ethiopië) vóór 1958 weinig onderne mingslust stak. „Het waren drinke broers, zuipschuiten en hoerenjagers, eerlijk is eerlijk". Restanten van dal verleden vonden we nog genoeg. In het dorpje Ado (misschien 25 smerige BINDING Een dagje naar Scheveningen of de Efteling, naar Volendam of Avifauna, naar Giethoorn of Texel. Alle informatie in de brochure Vakantiedag tochten op de stations. -V voordelig w uit met NS hutten tegen een heuvelkop met spaarzame bomen, grove stank en hit te, na een halve dag zaten we van top tot teen onder de vlooienbulten) hin gen op verschillende plaatsen nog buf felkoppen tegen de bruine wanden. Trofeeën uit een tijd, dat het afschie- Deze gruwelijke feiten hebben hun verklaringen, hun excuus. Dat excuus is de honger, het voortdurend gebrek aan voedsel in de Ado-streek. Het gebied achter het stadje Dembi dollo (waar we met een luchtzieke DC 3 van de Ethiopian Airlines landden op een airstripje vol grijze geiten) heeft de spaarzame, in bijna volstrekt Isolement levende bevolking niets an ders te bieden dat wat primitieve landbouw op magere gronden. Ander soortige werkgelegenheid is er niet. Voordat Sjaak van Helden kwam, kende men geen geld. Handel ge schiedde in natura. De bodem, be werkt met door ossen getrokken hou ten ploegjes, verschafte slechts gede genereerde mais, sorghum en tieff (gras-achtig graanzaad je) waarvan ze koeken bakken en jenever stoken. In de barraha zat het wild. Buffels, ren dieren. Niemand heeft eigen gronden, tot „zeven uur gaans in alle richtin gen" is het land eigendom van de kroonprins in Addis Abeba. Hij heeft zware belastingen. De oogstopslag is zeer gebrekkig: men smijt alles in grote korven naast de hut, waaruit 50, procent door apen en ratten wordt weggeroofd en de rest spoedig verrot in de moessonregens. Het gevolg is, dat de mensen van Ado vijf maanden van het jaar praktisch zijn aangewe zen op de vruchten van de wildernis: knollen, valse bananen. En vanuit hun ingeheid fatalisme wordt er in de de oogst ononderbroken ?n gezopen, totdat ieder van het eten en drinken doodziek Deprimerende karaktertrekken een volksstam, die machteloos aan hajana, de Grote Geest, is overgele- Helden. werd in 1958 hun in het begin misschien veertig christenen, die het kerkje in Sacco bezochten. Nu heb ik er vijftienhonderd. Ik ben niet uit op bekeringen, maar de mensen ko men, vanuit hun magisch geloof. Ik heb kinderen genezen, een schooltje gesticht, nieuwe landbouwmethoden ingevoeld. Ze zeggen nu: de Geest van abba Jaicob is sterk, laten wij ons aansluiten. Zo heb ik een binding met dit volk gekregen. Op zondag preek ik misschien twee minuten over het Evangelie, daarna geef ik ze land bouwvoorlichting vanaf het altaar!" Er is geen greintje roomse romantiek r bij. JAN DERIX x voordelig x w uit met NS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1971 | | pagina 5