werk aan een
bewuste toekomst;
voor jou,
voor u,
voor ons allemaal
O
s
Alternatieve
maatschappij
M
ZONDER
GELD
DOE JE
WEINIG
COSMO
Boekhandel J. de Slegte
ELEKTROMONTEURS
LEERLINGMONTEURS
I I
EIGEN
VRIJ LEVEN,
WAARIN
IEDEREEN
ZICHZELF
KAN ZIJN
Nog geen vaste plannen?
Dan voorlopig als
.FREE-LANCE" UITZEND
KRACHT
NOORÜEINDE 36
(1e etage)
DEN HAAG
GEBRUIKTE SCHOOLBOEKEN
redelijke prijs uw gebruikte
Wij kopen voor
schoolboeken.
u koopt bij ons gebruikte schoolboeken onder
garantie.
den haag
rotterdam
utrecht
amsterdam
Kalverstraat 11-13
Rokin 12
tel. (020) 23 25 40
w.g.schceresn.v.
elektrotechnisch E
Ingenieursbureau
Wij bieden een goed loon en gunstig* arbeidt-
voorwaarden, waaronder:
reistijd en reiskostenvergoeding
vakantietoeslag en winstdeling
2 x per jaar oen grati* overall
gcrcedschapevergoeding
bedrijftspaarregeling (met premie)
leerlingmonteurs kunnen deelnemen aan de
V.E.V.opleiding (leerlingstelsel) en de part-time
school bezoeken (dagonderwijs); lesuren wor-
den doorbetaald.
U kunt solliciteren:
o dagelijks van 8 tot 17 uur aan het adree
Hooigracht 12. den Haag.
'c avonds: na telefonische afspraak tel.; 116250,
tel. 01 (ne 6 uur:90.56.26)
Wenst U schriftelijk inlichtingen, zend dan onder-
staande bon in gesloten enveloppe aan:
W. G. Scheeres N.V., Postbus 599, den Haag.
Woonplaats:
Geb. datum:
GROEPSLEIDSTER/MEDEWERKSTER
en
GROEPSLEIDER/MEDEWERKER
OfRjn teamverband leiding te geven aan jon
gens in de leeftijd van 14 tot 17 jaar.
Een prettige werkkring wordt geboden. Sala
riëring volgens bestaande no.men. Vijfdaagse
werkweek.
Vereisten: Alg. ontw. op Mulo/Mavo niveau
i.v.m. verdere beroepsopleiding. Bij voorkeur er
varing i.h. vrije jeugdwerk ot kmderbescher-
mingswerk, Min. leeftijd 24 jaar.
Sollicitaties te richten aan de directeur, Cele-
besstraat 121, Den Haag.
FOTO/OPTIEK
HERENKLEDING
huishoudelijkeart
woninginrichting
SLAGERIJ
-J BAKKERIJ
SUPERMAF
FRUIT-GROENTE-VLE
MIDDELEN-N
3KTEN
ES-GEBAK-LEVENS-
3N FOOD
DAAROM LIGT ER EEN GOEDE TOEKOMST BIJ CO OP
wil je graag ineen
dynamisch bedrijf
een administratieve
functie?
o boekhouding
o statistiek
o loonadministratie
o bedrijfsadministratie
of wil je je liever
in de verkoop ver
dienstelijk maken?
kassieres
vef.kopers(sters)
broodverkopers
adviseuzes
Kom eens praten met onze personeelschef.
Dhr. A.Groenendijk tel S1.<43.01. toestel 32*
Hij zal je graag inlichten over de vele opleidings
mogelijkheden
DE VOLHARDING
DELFTSELAAN 58 DEN HAAQ
Informatieoverdracht is een specialistisch vak.
Gaat de goede informatie naar die groep
personen die er behoefte aan heeft; wordt de
informatie in de goede vorm gegoten en juist
gedoseerd?
Dat zijn allemaal problemen die werken bij een
uitgeverij van vaktijdschriften zo boeiend maken.
Die dagelijkse krant en de tijdschriften zijn niet
de enige vormen van communicatie die bij TEN
HAGEN worden gehanteerd.
Vakreizen, congressen, studiebijeenkomsten,
audio-visuele vormen van informatieoverdracht
zijn bezig om hun plaats te vinden in de opzet
van deze verantwoord groeiende uitgeverij.
Om dynamisch de ontwikkelingen te kunnen
volgen of misschien zelfs wel vóór te blijven zijn
mensen nodig.
jonge enthousiaste mensen
Hard werken, maar zien wat je doet en waarvoor
je het doet. Werkelijk deel uitmaken van een
Ivend bedrijf waar ook wel eens een steekje valt
maar waar de ruggegraat sterk en goed is.
abonnementen en werving
advertenties
bouwnieuwsberichten
datarecording voorbereiding
interne dienst en postkamer
Voor goed werk is er goed salaris. 6,73% vakan
tietoeslag en gratihkatieregeling. Goede kanti
ne met lunches voor redelijke prijzen.
Wacht niet te lang maar informeer ons schriftelijk
of telefonisch over jezelf. De heer L. Vogel
zal graag een afspraak met je maken.
uitgeverijTEN HAGEN nv
carnegieplein5 den haag
tel.(070) 924311
Moeten wc eigenlijk wel zo nodig en zo veel wer
ken? In hoeverre is liet uoori/akcljjk <l:it werken
zo'ii tijdrovende plaats in liet leven van de mens in
neemt? Of is er helemaal jjecn sprake van noodzaak
maar van gewoonte? Een gewoonte in de werkstruc
tuur die in de toekomst wel ecus doorbroken zon
kunnen of volgens sommigen zou moeien worden.
No nog werken wc volgens een vast werkpatroon.
IV c leven iu een welvaartsstaat waarin iedereen kan
voldoen aan /(ju basisbehoefte. Die welvaartsstaat
verwacht cclitcr meer van ons. c verlangt dal de
economie op peil gehouden wordt en liefst nog wat
verder opgetrokken wordt. I'.r zijn cellier mensen die
de heersende werkstructuur beu zijn. Die er geen zin
meer iu hebben om constant elke weck minimaal
veertig nor Ie besteden aan arbeid, /.e zijn van me
ning dat voor veel mensen liet leven Ic zeer gecon
centreerd is op arbeid; zodanig dat de meeste men
sen geen enkele andere waarde iu liet leven ineer
kennen dan werken alleen. I)ie mensen slaat als loe-
komstidcual een alternatieve maatschappij voor ogen.
Een maatschappij waarin ietier naar hehoelle kan
werken.
VRIJE TIJD
TELT ZWAARDER
DAN GELD
Fen voorbeeld van mensen die
een dergelijk toekonistideaal na
streven is de Stichting Werk
groep Experimentele Maatschap
pij. Korter gezegd de SWIM.
De SWEM /il in Den Haag en
telt ïuiincnlecl z.o'n honderd-
lu uilig .'om namelijk jonge aan-
Irangeis. die wekelijks twee. drie
of vier dagen werken om Ie kun
nen voor/ien in luin noodzakelij
ke levensbehoeften.
De rest van de lijd gebruiken de
aanhangers voor zichzelf. I let is
een zeer gemêleerd gezelschap,
dal bij de SWEM binnenkomt.
Merendeels zijn het jongens om
streeks de twintig jaar. Toch zijn
dertig en ook wel veertig jaar.
Meisjes zijn er viijvvcl niet. Het
voor hen. Vrije tijd teil zwaarder
dan geld. Ilun vrije tijd gebrui
ken ze om te studeren. I'iloscren,
maar aan het .strand te liggen,
.leder vrijdagmiddag komen ze
naar het SWEM-pand waar zc
ongeacht leeftijd eenzelfde uur
loon uitbetaald krijgen.
De SWEM stelt als uitgangspunt
een veranderende en altijd ver
anderbare samenleving, waar ic-
de. zelf vernnlwooidehjk is voor
wat hij heeft of voor w al hij zal
zijn. zonder anderen Ie schaden.
Daarbij gaat de stichting ervan
uit dat ieder het recht heeft om
zichzelf te zijn en om ccn eigen
lealitcil te vormen. Om dat te
kunnen verwezenlijken nloet
ma leren kennen co dit kan door
veelvuldig te experimenteren met
ejgen leven. De .samenleving z.ou
moeten voorzien in de minimale
levensbehoefte, in bewegingsvrij
heid over de wereld cn in de bi-
lioefte aan kennisvergaring en
opvoeding, zonder dar daarvoor
direct een tegenprestatie ver
wacht wordt. Die tegenprestatie
geef je pas als je bewust wordt
van samenleven en dal doet ie
der weer op zijn eigen manier, is
de SWEM van mening.
Om tiaar uitgangspunten te kun
nen verwezenlijken heeft de
SWEM een iiit/citdbuiean opge
licht. Doelstelling van dit bureau
is diegenen die slechts parttime
in liet arbeidsproces wensen tc
worden ingeschakeld hiertoe in
slaat Ic Hcllcu. Ofwel omdat
deze mensen uit ideële motie
ven slechts parttime wensen tc
ning zijn zo min mogelijk tijd Ic
moeten „verarbeiden" om des tc
meer tijd cn aandacht te kunnen
geven aan bezigheden die ze veel
belangrijker zinden. muur die
hun geen ol onvoldoende midde
len van bestaan opleveren.
De SWIiM-mensen zijn beslist
niet de eersten die ccn alterna-
Door de eeuwen heen zijn er
mensen cn groeperingen geweest
die zich afgezet hebben tegen de
heersende weikstructuiu van hun
tijd Meestal bleef hel bij kleine
minderheidsgroepen die na ver
loop van tijil iu hel niets ver
dwenen en dan enige tijd later
weer opdoken ondei ccn andere
naam met nieuwe idealistische
mensen. De behoefte aan ccn
andere maatschappij, ccn nog be-
tcic. ecu volmaakte samenleving
heeft altijd al beslaan, '/.o bij-
voot beeld is de SWEM ccn
voortzet ling von de vroegere
EM, waarin Evils Berger ecu
hoofdrol speelde. Frits Berger
die in ecrslc instantie alleen
ongeorganiseerde jongeren. Jon
geren die ill Jic tijd door hun
lange nanrdruciit nauwelijks dooi
de maatschappij geaccepteerd
werden cn slechts met de groot
ste moeite aan ccn baan konden
konten.
Spoedig echter bleek er (och wel
behoefte onder de jongeren te
kerheid in de vorm van een we
kelijks inkomen. Et werd een
uitzendbureau gecreëerd. In liet
begin kon iedereen komen en
gaan wanneer hij wilde. „Maar
dal liep al ras uit de klauw
vertelt Paul van der Wegen (24).
coördinator van de SWEM ovci
deze beginperiode. ..Organisato
risch was het gewoon niet bol tc
werken. Het kwam bijvoorbeeld
voor dat op céit dag twintig ver
schillende mensen aan ccn pro
ject werkten. Dat vonden de
werkgevers op een gegeven mo
ment toch wel wal te gek wor
den. Zc eisten daarom dat ei of
wel ccn stichting kwam ofwel
ccn persoon die wettelijk aan
sprakelijk was. Ornd.it Frits Ber
ger tegen institutionalisering was
vervaagde langzamerhand de
EM. Erits Berger verdween in
het niets en even later ontstond
de SWEM".
„Wij niet onze groep willen pro
beren de democratie van onder
af aan tc bewerkstelligen. Ik
weel wel het klinkt allemaal wat
moeilijk, maar wc bedoelen het
goed". Paul van der Wegen oor
deelt nogal nuchter over de ver
wezenlijking van een alternatieve
maatschappij. „Nu nog leeft in
ons land het idee dat het streven
naar welvaart het hoogste men
selijke geluk kan waarborgen.
Gelukkig begint hier cn daar al
het besef door tc schemeren dal
een welvaartsstaat levensgrote
problemen met zich mee brengt.
De mogelijkheden in de huidige
maatschappij zijn nog niet zo
groot dal iedereen naar behoefte
zou kunnen werken. Dan zal
eerst dc heersende mentaliteit
veranderd moeten worden. Op
dit moment is alles nog locge*
spitst op hel steeds hoger opvoe
ren van hel welvaartspeil. Hel
gros van de mensen Veel niét
beter óf materieel geluk is beter
dan geestelijk geluk Ze zijn nog
niet rijp voor een alternatieve
maatschappij. Je zou eerst door
die enorme muur van het be
drijfsleven Itecn moeten worste
len. En dat zal echt niet zo één.
twee. drie kunnen, daar geloot' ik
niet in. Zoiets moet groeien.
Wij zien het echt niet als on/.tf
taak om radikaal d.c mentaliteit
om te gooien. We passco er wel
voor op om anderen dc wel voor
te schrijven. Wc creëren alleen
maar nieuwe mogelijkheden. Dc
mensen zullen het tenslotte toch
zelf moeten doen. Wat wij doen
is een aanzet geven om te kun
nen experimenteren niet nieuwe
leefvormen. Met is verschrikke
lijk belangrijk, dat dc mensen
blijven experiment! ren: nu en
gisteren eigenlijk al. Want er
komt een dag dat er gcpracti-
seerd moet worden met deze
nieuwe leefvorm".
Paul van der Wegen is vierentwintig jaar.
is niet opvallend groot en heeft ruim val
lend. donker haar. /.(ju functie is coördi
nator van de Stichting Werkgroep Experi
mentele Maatschappij in Den llaag. I'aul
is een willekeurig gekozen voorltccld van
iemand die streeft naar een alternatieve
maatschappij. Gemiddeld werkt hij /o'n
twee. drie dagen in de week cn lii) is er
gelukkig mee.
Iu hel SW EM-pand aan de Kezuidenlionl-
sew eg vertelt hij ruslig zoekend naar de
juiste formulering over zijn idealen. Op de
achtergrond klinkl zachtjes rclax-mu/iek
van Crosby, Stills en Nash. .Je moet hel
zo zien, ik hen nu op een leeftijd dal de
wilde haren er een beetje Uf Z(jl». Voordat
ik bjj dc SWEM kwam heb ik van alles
geprobeerd. Ik heb gevaren, ben barkeeper
geweesl, kelner, heb een tü<(jc op de aca
demie voor beeldhouwer gespeeld en heb
Je ondekt ineens
ook een lijd rondgezworven. Eu nu zil ik
hier".
„Ik lieb hel ook «iel geprobeerd om zon
der werken Ie leven. Maar ik haalde hel
gewoon niet. Als je dal kan presteren,
moet je je/elf op allerlei manieren gewei;!
aandoen. Telkens ben je op zoek om op
een listige manier aan geld Ic komen,
want vrefen heb jf toch cc In wel nodig. Kr
zijn vogels die dat wel klaarspelen, maar
je moet niet vragen hoe".
Paul heeft zo zijn eigen vLsies over ecu
ideale toekomstmaatschappij. ..Ik zie liet
nieesl ill leefgemeenschappen van twee- lot
drieduizend mensen die vrijwel self-suppor
ting zjjn. In feile zou je lenig moeten kun
nen grijpen naar de oude ambachten. I>«l
is licl enige middel om de iiidiislrialisaf'i-
af Ie remmen, want die voert ons geheid
naar hd einde. Of licl mogelijk is de loc
stand zover lenig Ie draaien, durf ik uicl
Ie zeggen. Wel geloof ik dal die alternatie
ve maatschappij op den duur kan ontstaan.
I>e mogelijkheden om alvast iu die rich
ting Ie experimenteren zjjn er en die moe
ten wc daarom benutten".