VERKIEZINGEN
RECHTSTREEKS
EERSTE
VOOR 4
KAMER
JAREN
stv ;k)\ \;i-rnv ieiki
Voorstel Staatscommissie-Cals-Donner
F?«ruw JDVVHA
Partijraad KVP hoopt
jog op gesprek met PvdA
VERKEER EIST 15 DODEN
StlMEI IIWU.VA (TIHIKI V\
WVI«K1 ElflLVVkklIiVM
L|J(I >I(M) IV/ SMVIttS
Seen overheersende
rol VS in wereld
PPR akkoord met
progressief program
Dertig joodse
Russen
gearresteerd
Yijf miljoen
Nederlanders
trimmen
Kraker van
parkeermeters
aangehouden
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG i De leden van de Eerste Kamer moeten rechtstreeks en
voor een periode van vier jaar worden gekozen. Dit is één van de voor
stellen van de staatscommissie Cals/Donner die de regering moet adviseren
bij de herziening van de grondwet en de kieswet. Vandaag is het eind
rapport van die commissie verschenen en aangeboden aan de koningin.
Rechtstreekse verkiezing van de senatoren zoals de verkiezing van de
leden van de Tweede Kamer b'etekent afschaffing van het huidige stelsel
waarbij de Eerste-Kamerleden worden gekozen door Provinciale Staten.
Men wil daarbij mede een eind maken aan het om de drie jaar aftreden van
de helft der Eerste-Kamerleden en de zittingsduur van de Senaat beperken
van zes tot vier jaar.
2 parlementaire redactie)
DA „Het is onbegrijpelijk dat
e concentratie de deur voor
s heeft dichtgegooid. Maar daar-
i wij die deur nog niet op een
idel te doen". Daarmee typeerde de
i Zeil, kandidaat-Kamerlid en
lidaat-partijvoorzitter, de stemming
vergadering van de KVP-party-
zaterdag in het Bredase Turfschip
Llen. ifc tkVf* -moei ti.i de
bi bercfd"ztji* ftu
constructieve partijen, niet alleen
de V V.D., vulde de heer Weeber
(ouder van Delft, aan. Partijvoorzitter
gaf hierbij de verzekering
K.V.P. zich na de verkiezingen
au blijven opstellen. Dat was voor de
|jraad voldoende. De uitspraak be-
een resolutie te worden
gelegd.
de unaniem aangenomen resolutie
•schreef de partijraad het beleid bij
de piogressieve concentratie en
D. gevoerde besprekingen over
[eventueel stembusakkoord. Verder
onderschreven dat het eigen kern-
het gemeenschappelijk ur-
irogram van K.V.P., A.R. ^n C.H.U.
tige inzet voor de komende verkie-
die zonder afspraken met an-
partijen zullen worden ingegaan.
mr. Mommersteeg werd
;igen program in de resolutie meer
Irukt dan het partijbestuur in het
rerp had gedaan,
partijraad gaf de V.V.D. te" ver-
de hoge toon wat te matigen, in
n de progressieve concentratie
al oud-NVV-voorzitter Kloos
jontgelden. „De confessionele werk-
hebben geen behoefte aan een
Ivies van Kloos", zei lijsttrekker dr.
t. De partijraad moest niets heb-
de pogingen om binnen de con-
onele partijen een wig te drijven,
rekent nog steeds op mogelijkheden
met de P.v.d.A. afzonderlijk zaken te
ïen doen.
heer Weeber te Delft had in de
lutie willen vastleggen dat de KVP
le verkiezingen bereid blijft tot een
gesprek met alle constructieve par
en zeker niet alleen met de V.V.D
partijvoorzittér Van der Stee vond
dat niet nodig, omdat dit de resolutie
zou verzwakken. Hij «achtte die bereid
heid tot een open gesprek met alle con
structieve partijen duidelijk genoeg uit
gesproken. „De realiteit is echter dat
alleen de V.V.D. mei ons wil praten,
maar we zullen het gesprek met ande
ren niet schuwen," aldus mr. Van der
Stee. Dat was voor dhr Weeber voldoende.
De K.V.P.-voorzitter deelde mee dat
8m \\ikilzk\gen «iet A.R. en C.H.U.
Kesprclp'nret-foVel-' ROTidida.Tl
zal
RAPPORT VAN ROGERS
rlegd. „Wij vragen nu aan de kiezers:
geeft de confessionele partijen de meer
derheid. Maar." voegde mr. Van der Stee
daar aan toe, „het is niet alleen de plicht
van de grote confessionele partijen dit
land regeerbaar te houden. Wij willen
niet tot elke prijs regeren. Als we be
langrijke onderdelen van ons program
niet kunnen verwezenlijken, gaan we in
de oppositie".
Lijsttrekker Veringa verweet de
P.v.d.A. „gebrek aan volwassenheid". Het
uitsluiten van samenwerking mag alleen
als er een onoverbrugbare kloof is. niet
dor personlijke tegenstellingen. De P.P.R.
wilde helemaal geen gesprek met ons en
geen akkoord. „Laten P.v.d.A. en D '66
hun obsessies van doorbraak en ontplof
fing toch vergeten. Laten zij met hun
eigen program de verkiezingen ingaan.
Blijkbaar is het niet mogelijk om tot een
zakelijk gesprek te komen. Maar zo lang
zamerhand word ik wel moe van het
politieke gehakketak van die kant", zei
dr. Veringa.
Aan het adres van de heer A Kloos
zei de K.V.P.-lijsttrekker: „Laai Kloos
phouden met het cultiveren van gewe
tensconflicten bij confessionele werkne
mers. Wij zijn dat stadium al lang te
boven, zeker na het tweede concilie. Con
fessionele partijpolitiek is nog steeds
noodzakelijk, want kennelijk is de eman
cipatie van de anderen nog niet ver ge
noeg gevorderd", zei dr. Veringa.
Hij verwachtte na de verkiezingen over
de samenstelling van het nieuwe kabinet
„harde en moeilijke" onderhandelingen.
De V.V.D kreeg van hem te horen dat
gezien te hebben dat een groot regeer
akkoord was gesloten, ..Wij vragen offers
van het volk. Öat kan het best gebeuren
door een regering met een brede basis".
ze te weinig voor extra verheidsuitgaven
wil uittrek Ken. „Wat meneer Geertsema
ook wil, een belangrijk deel van ons
program zal moeten worden verwezen -
lijkt, daartoe is belastingverhoging no
dig".
Mr. Idenburg (A.R.) kwam als radi
caal verklaren „dat we hetzelfde den
ken". Maar hij vond hot jammer dat niet
met de progressieve concentratie kon
De heer P van Zeil betichtte de heer
Kloos van „onevenwichtige uitspraken"
„Maar terwijl de honden blaffen, gaat
de karavaan verder'. Gelukkig vond hij
het dat Den Uyl bij de P.v.d.A. niet al
leen de dienst uitmaakt. Naast lijsttrek
ker Den Uyl heeft de P.v.d.A. nu steun
trekker Kloos. zei de heer Jansn.
Mr. A. Bersma, kringvoorzitter van
Den Haag, bepleitte een vrije opstelling
na de verkiezingen. Hij vond het con
fessionele programma ver van dat van
de V.V.D. afstaan. „Ons kernpunt is
steengoed", mr. Mommersteeg zei graag
Meerderheid
vóór stelsel
twee Kamers
De staatscommissie
oordeel, dat het begrotingsrecht van d.e
Eerste Kamer moet worden afgeschaft
Ook dient de senaat geen recht van
initiatief te krijgen. Voorts zal ze j
indien de voorstellen van de staats
commissie door het parlement worden
d het moeten stellen zonder
recht van amendement. Een meerder
heid van de staatscommissie is tegen het
afschaffen van het twee-Kamerstelsel
Het rapport van de commissie stelt .een j
totale grondwetsherziening voor. ..Men
is niet gediend met een partiële her
ziening", aldus de commissie. Daarom is
bij het rapport een ontwerp-grondwet
De commissie Cals-Donner stelt in
de ontwerp-grondwet voor:
De koning benoemt de
huidige bepaling in de grondwet, dat de 1
koning de ministers .naar welgevallen" I
kan ontslaan, moet worden geschrapt
Men is van mening, dal het aanblijven j
van de ministers afhankelijk is van het
veptrouwen- dat het parlement in her
stelt.
De overheid betracht bij de uit
voering van haar taak openbaarheid
volgens regels in de wet te steller.. Dal
is een nieuwe bepaling \an de staats-
commissie. Die openbaarheid moet zich
niet alleen uitstrekken tol het tenein
van de centrale overheid, maar ook tot
dat van de lagere openbare organen
zoals gemeenten, provincies, water
schappen. publiekrechtelijke organen
met verordende bevoegdheden (Rijn-1
mondraad, IJ mond raad) en de vaste
slaatscplleges. zoals de Raad van State j
de Algemene Rekenkamer en de Sociaal
Economische Raad.
Het verdedigingsbeleid wordt ge
voerd door de regering (de regering is
koning plus ministers). De commissie
Cals-Donner *wil de grondwetsbepaling
afschaffen, waarin staal dat de koning
het opperbevel over de strijdkrachten
heeft. Ook wil zij de bepaling schrappen
dat de koning het opperbestuur over de
buitenlandse betrekkingen hepft. Voorts
moet niet de koning, na het parlement
De voorstellen van de staats
commissie met betrekking tot de koning
beogen een grote inkrimping van de
constitutionele macht van de koning.
Geheel volgens de historisch gegroeide
interpretatie van de grondwet wil de
staatscommissie de uiteindelijke ver
antwoordelijkheid van de regering over
deze zaken nadrukkelijk in de grondwet
regelen.
#De wet stelt regels ter bescherming
van de persoonlijke levenssfeer. Dit is
ook een geheel nieuw voorstel. Voorts
moet in de grondwet in tegenstelling
tot het onlangs door het parlement
aanvaarde regeringsvoorstel staan,
dat bij algemene maatregel van be
stuur wordt uitgemaakt wie lid van he'
koninklijk huis is. De regering wil dal
bij wet regelen.
Afwijzend staat de commissie tegen
over de gedachte aan een volksinitiatief
en een referendum. Ook ziet de staats
commissie geen reden om het instituul
van een ombudsman in de grondwet tc
regelen. Voorgesteld wordt de bepalinr
te schrappen dal zonen voorrang hebber
op dochters bij de troonopvolging. D
meerderheid van de staatscommissü
staat afwijzend tegen de juryrecht
spraak. Nieuw is ook het voorstel on*
niet-Nederlandse ingezetenen van hel
koninkrijk actief en passief kiesrecht
voor de gemeentraden te geven.
(Van
verslaggeefsters)
DEN HAAG. Ondanks het feit, dat
de mensaapsoort, de orang oetan, met
de ondergang bedreigd wordt, vindt
in deze dieren nog steeds een leven
dige handel plaats. Voor grote bedra
gen (rond de tienduizend gulden per
paar) worden ze door dierenhande
laren aangeboden. Niet alleen het feit
dat ze met uitsterven bedreigd wor
den is aanleiding tot protest. Het is
onmogelijk een orang oetan in huis
te houden. De dieren passen zich niet
als honden en kelten aan het binnen
leven aan cn kunnen bovendien
aggressief worden.
Het Wereld Natuurfonds voert dan
ook dit jaar een actie om de laatst
overgebleven exemplaren op het Indo
nesische eiland Sumatra te redden.
In navolging daarvan zullen Neder
landse schoolkinderen in het voorjaar
een actie voeren om een apencrèche
op Sumatra in te richten. In de crèche
zullen orang-oetanbaby's opgevangen
wprden, die door de moeder niet opge
voed worden. Als er voldoende geld
bijeen is zullen de schoolkinderen de
crèche ten geschenke geven aan prins
Bemhard voor diens zestigste ver
jaardag.
(Va
pari. redactie)
I TRKCHT Na D'66 en P.v.d.A. is
zaterdag ook het congres van de PPK
akkoord gegaan met het ontwerp re
geringsprogram van de drie progres
sieve partijen. Met de buitenland- en
defensieparagraaf van dit program
builden de radikalen wel wat moeite.
Met name de NAVO wordt in het ge
zamenlijke programma te weinig gezien
als drukmiddel om te komen tot ont
spanning tussen oost en west in Europu,
vindt de PPR. Met algemene stemmen
werd een resolutie hierover aangeno-
I men, alvorens het congres zich „zuinlg-
jes" neerlegde bij dit onderdeel van het
gezamenlijk program met D'66 en
P.v.d.A,
Op het PPR-congres traden ook en-
i kele tegenstellingen aan het licht over
de dbortus. Het gezamenlijk program
zegt hiervan dat voor artsen de straf
baarstelling van een abortus provocatus
wordt opgeheven zodat voor een abortus
nog slechts de regels gelden die voor
iedere andere medische ingreep gelden.
Een deel van het congres wilde als voor-
waarde dat een beëdigd team van -des-
kundige» met de abortus akkoord gaal.
Een stemming hierover werd echter
ijzer". Van Mierlo blyft streven naar
een algemene progressieve volkspartij.
„Nog nooit is tussen een kabinet en
de georganiseerde werknemers zo'n
vervreemding en vertrouwenscrisis ge
weest als onder het kabinet De Jong",
aldus Den Uyl. Christen-radicalen be
staan er al sinds de „rode dominees"
eind vorige eeuw in zuid-oost Fries
land de zijde kozen van de keuterboer
tjes en veenarbeiders die in hun krot
ten verhongerden. De reactie van de
confessionele politici was toen dezelfde
als thans. „In Nederland heeft de chris
ten-conservatieve politiek steeds ge
staan voor handhaving van de bestaan
de orde", aldus Den Uyl. Drs. Aarden
van de PPR venveet de confessionelen
dat ze in feite geen politiek bedrijven
maar slechts machtsuitoefening prakti-
stemmen uitge-
n de twee andere
Den Uyl (PvdA)
ontbraken niet.
De speciale tentoonstelling Wegwerparchitectuurwas de attractie van de
Duitse Bouwtentoonstelling '71" in Essen IBRD). Het beste voorbeeld: het
huis uit d eton (boven), een schuimstofigloe. Het snelle" huis wordt-in
1nauwelijks een uur uit twee tonnen kunststof met perslucht op een roterende
ballonhuid gespoten. Veel belangstelling trok ook de veelzijdig bruikbare koepel
van golfkarton. Kunststof folie maakt deze regendicht, drukknoppen houden de
segmenten bijeen.
met meerderheid
steld.
j Ook de leiders v
j progressieve partije
I en Van Mierlo (D'
Aangevuld met PPR-leider Aarden
kreeg het drietal van het congres de
..vlag van de progressieven", een drie
kleur van blauw (PPR), rood (PvdA)
en groen (D'66). Alle drie deden in
hun toespraken %èn aanval op de con
fessionele partijen. Ze riepen opnieuw
de confessioneel georganiseerde werk
nemers (van CNV en NKV) op niet op
I één van de drie confessionele partijen te
stemmen, omdat dat een stem is voor
1 een regering met de VVD.
j „Met ons redelijke en reële program
J hebben we de confessionelen hun theo-
rie van lood om oud ijzer uit handen
geslagen", stelde Van Mierlo. ,,De linkse
partijen zijn niet meer de schroothoop
I waar de confessionelen hun ontbreken-
j de zetelaantal vdndaan kunnen halen.
De linkse partijen zijn nu een alterna
tief. De confessionelen zoeken nu in
Drees jr. een nieuwe handelaar In oud
MOSKOU (AFP) In Moskou zjjn on
geveer deriig Russen, voor het meren
deel joden, aangehouden, zo is van ver
wanten van de betrokkenen vernomen.
Het gebeurde vrijdag, toen z(j naar het
hooggerechtshof waren gekomen om de
procureur-generaal Yassili Roedenko een
petitie te overhandigen.
In dit stuk werd protest aangetekend
tegen het stilzwijgen van de autoriteiten
over hel lot van de joden, die in januari
terecht hadden moeten staan in Kisjinev,
Riga en Leningrad.
Volgens c.enoemde verwanten zouden
de dossiers van laatstgenoemde joden nog
steeds worden „bestudeerd". De zaak van
deze verdachten zou verband houden met
het proces tegen elf personen, die in
december op beschuldiging van een po
ging tot vliegtuigkaping tezamen tot 131
jaar gevangenisstraf werden veroordeeld
Oud-directeur
ANP overleden
DEN HAAG (ANP) In zijn woon-
plaats Epe is zaterdag op 76-jarige lecf-
j tijd overleden de oud-president-directeur
van het Algemeen Nederlands Persbureau
I ANP. de heer H H. J. van de Pol. Hij
I was de eerste directeur van dit pers
bureau. Dheer Van de Pol bleef aan
het bedrijf verbonden tot zijn pensionc-
ing 1960.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA. Er zijn nu al 5 miljoen
edcrlanders die „zich bewegen", om
het met de woorden van het Nederlands
Trimcomité te zeggen. Zo'n 2,2 miljoen
Nederlanders zyn ingeschreven sporters,
2.3 miljoen zjjn de laatste jaren aan het
trimmen geslagen, 84 pet van de Neder
landers weet nu wat trimmen is.
Dit is in Breda gebleken op het lande
lijk trimcongves van de katholieke ver
eniging van leerkrachten in de lichame
lijke opvoeding. Nederland telt nu al
500 plaatsen waar diverse groepen zijn
gevormd.
Terugtrekken
uit oorlog in
Indo-China
ASHINGTON (AFP) —„De VS moe
een belangrijke cn actieve rol in de
eldaangelcgenheden spelen, maar zij
eten niet streven naar een overheer-
'de rol", zo verklaart de Amerikaanse
ister van Buitenlandse Zaken, Wil-
Rogers, bij zijn rapport over het
tenlandsc beleid van de VS over de
1969 cn 1970. dat zijn ministerie
irdag heeft gepubliceerd.
dit verslag van 600 bladzijden,
uitvoerig de betrekkingen van de
met alle landen ter wereld behan-
1 worden, wordt een traditie hervat,
75 jaar geleden werd prijsgegeven,
document van Rogers verschijnt een
and later dan het overzicht van de
astand in de wereld", dat de Ameri-
president aan het congres heeft
Over Indo-China zegt Rogers, dat de
VS daar een weg volgen, die hen uit de
oorlog moeten voeren en niet zozeer een j
eind aan die oorlog zelf moet maken.
Volgens Rogers behoeven de VS niet tot j
in lengte van dagen de veiligheid van
Zuid-Vietnam te verdedigen.
Minister Rogers geeft toe. dat de poli- j
tiek van Vietnamisatie „zekere risico's" 1
bergt en in het bijzonder het risico, dat
de Noofdvietnamezen in de verleiding
worden gebracht, de oorlog te verhevi
gen, naarmate de Amerikanen zich
terugtrekken.
Over het Midden-Oosten weerspiegelt
het rapport van Rogers de nieuwe posi
tie. die de VS tussen Israël en de aan
grenzende Arabische buurlanden hebben
ingenomen. „Wij doen alles wat wij
kunnen om mee te werken aan het vesti
gen van de vrede in het Midden-Oosten.
Om dit doel te bereiken, streven wij naar
handhaving van de vertrouwelijke be
trekkingen met Israël en naar verbete
ring van onze betrekkingen met de
nieuwe regering van Egypte en naar
handhaving van onze materiële steun
aan de regeringen van Jordanië en
Libanon".
AMSTERDAM (A.N.P.). De 39-jarige
C. B. uit Schiedam werd zaterdagavond
door de Amsterdamse politie in de kraag
gegrepen, toen hy bezig was met een
valse sleutel een pa'rkeermeter open te
man bekende zich de afgelopen
drie maanden geregeld met deze werk
zaamheden te hebben beziggehouden. De
politie hield echter sinds enige tijd de
parkeermeters in de gaten, omdat ge
bleken was dat er geld verdween. De
man kon dan ook op heterdaad worden
betrapt. Bij zijn aanhouding had hij
tweeduizend kwartjes bij zich. Volgens
zijn eigen zeggen hadden de diefstallen
hem driehonderd gulden opgeleverd.
(Van een c
verslaggeefste
IIOOGEVEEN Als gevolg van een
verkeersongeval in de omgeving van
het dorp Nieuwland bij Hoogevecn
zijn gisteren drie mensen om het le
ven gekomen en moesten zes personen
gewond in een ziekenhuis worden op
genomen. Naar de politie aanneemt
zijn de beide auto's tegen elkaar ge
botst. Een van de auto's is na de
botsing in brand gevlogen. Geen van
de gewonden kon nog gehoord
In het Friese Oostwierum zijn van
morgen vroeg twee broers van 68 en
70 jaar om het leven gekomen toen
de auto waarin zij zaten bij het ne
men van een bocht door onbekende
oorzaak tegen een boom reed. De be
stuurder van de auto liep slechts lich
te verwondingen op.
In Amsterdam kwam gisteren een
jongen van zes om het leven toen hij
vlak achter een tram overstak en door
een passerende auto werd gegrepen
Eveneens in de hoofdstad kwam een
jongen van zeventien om het leven
toen hij met zijn auto in een sloot te
recht kwam. Zijn evenoude mede
passagier wist uit de over de kop ge
slagen wagen te kruipen.
In Zundert cn Oostburg kwamen twee
personen om het leven toen zij met
hun auto tegen een boom reden. In
Grootegast reed een automobilist door
niet opgehelderde oorzaak op een
parkeerstrook tegen een stilstaande
aanhangwagen. De man overleed ter
plaatse.
Een bejaarde inwoonster van Deurne
is zaterdag om het leven gekomen
toen de auto waarin zij meereed op
een kruising geen voorrang verleende
en in botsing kwam met een andere
auto. Bij het ongeluk vielen ook twee
zwaargewonden. In de Limburgse ge
meente Heel werd zaterdagavond een
driejarig Portugees jongetje gedood
toen de auto waarin hij zat door een
verkeerde inhaalmanoeuvre in bot
sing kwam met een tegenligger.
In Enschede kwam ten 23-jarige auto
mobiliste z.atcrdagavond om toen een
andere auto door het rode licht reed
en in botsing met haar auto kwam.
Een inwoner van de Brabantse ge
meente Zeeland werd zaterdag rond
middernacht op üjn fiets door een
achteropkomende auto aangereden en
25 meter meegesleurd. De man over
leed ter plaatse. Bij het oversteken
van een weg in Groningen werd gis
teren een 21-jarige jongeman aange
reden en gedood door een passeren
de auto.
Een Zaandams jongetje van vier jaai
is gisteren in de Zaan gevallen cn
verdronken In Steenwijk zijn gister-,
morgen vijf Turken ternauwernood
aan de dood ontsnapt toen hun woon
boot in brand raakte. Met achter
lating van alles konden de Turken
net op tijd de wal op vluchten.
