IK BEN NOG TEEDS NIET BERUST OP DE ITUATIE IN TAPHORST 't Volk heeft zich niet bekeerd BELANGSTELLING VOOR WIJDING MGR. SIMONIS OVERWELDIGEND Hollands „Groene Hart'' moet open blijven Teruglopend kerkbezoek geen aflopende zaak en gemeente in de greep van de polio DOMINEE J'. I 602e STAATSLOTERIJ DERDAG 18 MAART 1971' PAGINA T. Landheer, geneeskundig inspecteur i55 (V an een 01 DLLE Nog steeds is dr. T. Landheer, geneeskundig inspecteur voor rijssel, niet gerust op de toestand in Staphorst. „Die zorg zal pas voor als ik een paar dagen aaneen geen meldingen van polio binnen f, zegt hij veelbetekenend. Dat het nog niet zo ver is, werd gisteren lelijk. Opnieuw werden gevallen van kinderverlammingsverschijn- geconstateerd. Het totaal aantal poliopatiënten in Staphorst en een ipeler wijk steeg daarmee tot 29. Dr. Landheer verwacht dat alle jeenten die een laag inentingspercentage hebben, gehervaccineerd zul- worden. Wat Overijssel betreft is dit het geval met IJsselmuiden, emuiden en Urk. Dr. Landheer verwacht een goede opkomst voor de oprik, vooral gezien het grote aantal kinderen (4000 van de 4300) dat staphorst het suikerklontje is komen halen. „Het geval Staphorst is beste bewijs van de waarde van de inenting", zegt dr. Landheer, „want de patiënten bevindt zich niemand, die ingeënt was". Meer dan geschrokken van de polio-explosie in Staphorst laten de inwon de nabijgelegen gemeenten zich inenten, dit op dringend verzoek kerkelijke instanties- grote explosie van polio, zoals n Staphorst, is in Nederland eerder voorgekomen sinds de uit- ig van het anti-poliovaccin van dat later gevolgd werd door dat Sabin. In het jaar 1943 kwamen in land nog 1.931 gevallen van kin- erlamming voor, in 1952 1.712 en 955 nog 479. Na hét gebruik van Salkvaccin werd de polio een ïen ziekte", zij het dat in be de streken van ons land bezwaren tegen de prik. Geloofsovertui- en argwaan tegenover het nieu- ren hiervoor de reden. in Staphorst nog ongeveer 300 ;n rondlopen die geen suiker tje met daarop drie druppels vac- ïebben geslikt, omdat hun ouders liet toestaan, vormen zij geen ge- voor anderen. Het slikvaccin n Staphorst is gebruikt, maakt ook die het niet naar binnen hebben Êgen, rriln of meer immuun wan- i contact komen met kinderen^ iet klontje wel opzogen. Hét Sabin- in is namelijk levend vaccin. Dit igenstelling tot het Salkvaccin dat injectiespuit wordt toege- pas na enkele maanden zijn uniserende werking begint. iat het Sabinvaccin sneller werkt, eeds na een week wordt het et- wordt het vooral toegepast ipidemieën, zoals thans het geval is itaphorst. Toch wordt het Sabin- in niet op grote schaal toegepast Tederland. Dr. Landheer zegt dat in Salkprik tevens vaccin zit, dat be- rming biedt tegen kinkhoest, dif- en tetanus (misschien straks ook mazelen). gebruik van het Sabinvatfcln zou- inentingen tegen deze ziektes nog appart moeten worden gegeven, in 1969 vier poliogevallen in :n werden ontdekt, is zowel Salk- Sabinvaccin gebruikt. Ook werd in jaar polio geconstateerd in een nwagenkamp bij Tubbergen.- Pre- ievè geneeskunde, waarvan bij vac- tie sprake is, stuit echter bij eng gelovige protestantse richtingen ^gewetensbezwaren. Een zo'n groep oud-gereformeerde bond, egn van nodaliteiten binnen de Nederlands vormde Kerk. Hun bezwaren gron- zlj op een bijbeltekst als staat in Itheus 9 12. (Va-n - verslaggevers) ROTTERDAM Dc belangstelling uil het gehele land voor de wijding zaterdag mgr. dr. A. J. Simonis is zo groot, nu reeds voor problemen gevreesd wordt. De bijna 1100 plaatsen in de kathedrale kerk aan de Mathenessetlaan te Rotterdam zijn alle bestemd voor genodigden, die daarvoor reeds een kaart ontvangen hebben. Desondanks komen vele katholieken zaterdag toch naar Rot terdam in de hoop alsnog een plaatsje bij de wijdingsplechtigheden te kunnen krijgen. Deze plechtigheden worden op geluisterd door het kathedrale koor en door het koor van de Sint-Jacobusparo- chie, Parkstraat, Den Haag, onder leiding in dirigent J. Schmitz. Bij de wijding van de nieuwe bisschop >n Rotterdam zullen alle bisschoppen met uitzondering van mgr. M. Jansen, die zoals bekend in het ziekenhuis ligt optreden als medeconsecratoren van kar dinaal Alfrink als hoofdconsecrator. In.de kerk is een groot aantal kerke lijke en civiele autoriteiten aanwezig. Bij de kerkelijke autoriteiten bevinden zich onder meer de oud-katholieke bisschop mgr. Jans uit Deventer en de Russisch- orthodoxe bisschop Dionisius te Rotter dam. Van de civiele autoriteiten zullen onder meer aanwezig zijn premier P- J. S. de Jong, minister mr. J. Luns, minister mr. C. Polak van Justitie (waaronder de erediensten in Nederland valt) en staats secretaris Grapperhaus van Financiën. De plechtigheden in de kathedraal, op geluisterd dcor de twee koren, worden in de Nederlandse taal gehouden in een ver taling van de Nederlandse Commissie voor Liturgie, die goedgekeurd is door Rome. Dit volgens een keuze van de ge zamenlijke bisschoppen. Bij de liederen behoren ook enkele teksten van de dich ter en vroegere jezuïet Huub Oosterhuis, die met instemming van mgr. Simonis ge bruikt zullen worden. Huub Oosterhuis zelf had hiertegen eerst bezwaren aan gevoerd. De KRO-tv zal de wijdingsplechtig heden, die om 11 uur beginnen en tot ongeveer 13.00 uur zullen duren via het tweedé net geheel uitzenden. KRO-radio geeft te beginnen om 13.00 uur een samenvatting van de dan geëindigde dienst in de kathedrale kerk, die gevolgd zal worden door een naar verwacht druk bezochte receptie. De KRO-tv geeft 's avonds om 11 uur op het eerste net nog eens een samenvatting .terwijl de AVRO-tv ep het eerste net, beginnende om tien voor half negen een uitzending van 40 minuten zal wijden aan de per soon van mgr. Simonis. (Van r verslaggevers) het IJSSELMUIDEN D« stemmige pak, houdt de pas in, brengt de hand naar het voorhoofd en bidt stil z(jn gebed, alvorens hg de kansel betreedt. Ook in de kerkebanken staan de mensen en bidden. Dan ver heft de voorganger z(jn stem om de ruim 100 aanwezigen in de kerk twee verzen van psalm 79 te laten zingen. Ds. P. J. Dorsman uit Staphorst is z(jn tjjdrede voor de plaatselijke af deling van de Staatkundig Gerefor meerde Partij begonnen. De dienst die later zal volgen, onderscheidt zich slechts in een ding van een normale kerkdienst: hij duurt „slechts" twee uur. Twee uur waarin de predikant de bezoekers aan de hand van tek sten uit Jesaja hel en verdoemenis voorhoudt. Geen sprankje vreugde klinkt door in zijn stem. „Doch het volk heeft zich niet bekeerd tot Hem, die het sloeg en het heeft den Here der Heerscharen niet gezocht. En toen sneed de Here op een dag van Is raël kop en staart, palmtak en riet af." horst. Evenmin zinspeelt hij erop. Ds. Dorsman preekt over de tegen woordig zoveel geprezen leefbaarheid. Maar hij ziet hierin enkel een moge lijkheid tot losbandigheid. Somber en zwart schildert hij de tijd, waarin we thans leven. Hij waarschuwt hen die minder star dan hij zijn, met de woor den: „De hand van God is vol gril ligheid en verschrikking. Aan de grootmoedigheid komt een einde". De leden van de afdeling IJsselmui den van de SGP zitten muisstil in de banken en blijken aan de lippen van ds. Dorsman te hangen. Alleen een jong boerenmeisje interesseert het niet zo bijster. Ze kijkt voortdurend om zich heen. Toen ze de kerk „te laat" binnenkwam, had ze een gele sjaal over de lange haren. Haar kromgegroeide in het zwart wegge doken grootmoeder had afkeurend ge keken toen ze neer was gevallen in de kerkbank. Dan trekt het meisje de sjaal van het hoofd en haalt een paarse safarihoed te voorschijn, die ze behoedzaam opzet. De hoed vloekt bij haar groene jas, maar de gemeente leden van de Oud-Gereformeerde bond kunnen tevreden zijn. Ook de opstandige jeugd heeft zich gehouden aan het parool dat vrouwen de kerk niet met onbedekt hoofd zullen be treden Ds. Dorsman is intussen bij de zo veelste herhaling terechtgekomen. Zijn stem snijdt door de kerkzaal. Een lok haar valt over zijn voorhoofd. Een onverzettelijke man die zich veilig voelt op de preekstoel. Hij spreekt over het licht der reformatie, over sport en ontspanning op zondag. ,,We verkeren in een ravezwarte, duister nis, waar de zonde wordt goedge praat, waar ruimte gelaten wordt voor het vlees". De kerkgangers lijken als gebiolo geerd. Dan ontstaat er opschudding. Een jongetje wordt door een man weggedragen. Twee vrouwen op de achterste bank slaken een zucht van onsteltenis. Polio? Bevestiging is niet te krijgen. Waar schijnlijk is de jongen onwel gewor den. Een vrouw die de jongen heeft weggebracht, komt tenminste even la ter met een opgewekt gezicht terug. De stem van ds. Dorsman heeft even gestopt, maar gaat dan weer onge stoord op hetzelfde stramien verder. Een klein kind leunt moe tegen de schouders van zijn moeder. Het „ameh" klinkt als een opluchting. Zulke teksten neemt dominee P. J. Dorsman ter hand wanneer hij zijn be zwaren openbaar maakt en zijn ge meenteleden staan pal achter hem. Maar onder de 4.000 kinderen die thans zijn gevaccineerd, bevinden zich ook kinderen van aanhangers van ds. Dors man. Wat dat betreft is er een kente ring. De predikant zelf zwijgt in alle talen, ook tijdens de begrafenis van een van de overleden kinderen vermeed hij het onderwerp polio. Voor velen maakt hij de gewetensnood daarmee erger. Alhoewel: „Ze zijn niet allemaal even gek in Staphorst", luidt het ont nuchterende commentaar van een po litieman. En ook dr. Landheer is ervan overtuigd dat de bezwaren tegen vac cinatie op zeer jonge leeftijd in Stap horst voor het overgrote deel zijn ver dwenen. „Alleen hebben ze er een vre selijk zware tol voor moeten betalen", zegt hij. Desondanks voelt dr. Landheer er niet veel voor inenting verplicht te stellen. „Hoewel soms zou je zeggen, dolgraag. Maar we hebben onze vrijheid lief. Als men Inenting verplicht zou stellen zou den ik weet niet hoeveel mensen pro beren er onderuit te komen. Het heeft ook geen zin tegen mensen te praten, die op geloofsgronden tegen zijn. Ze komen enkel voor in gemeenschappen die zeer behoudend zijn". Evenmin neemt dr. Landheer het de predikanten kwalijk dat ze op geloofsgronden cinatle afwijzen. „Als ze nou maai zond dachten", voegt hij er echter hoopvol aan toe. „Wé moeten er echter voor oppassen Staphorst niet in hoek te jagen. Er was de laatste tijd een duidelijke opgaande lijn merkbaar. In 1968 bedroeg het inentingspercen tage slechts 50,8 procent. In 1969 was het opgelopen tot 55,5 procent en van de vorig jaar geboren kinderen werd 61,3 procent ingeënt. Staphorst wordt echt opengebroken, het kan ook niet (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Het „Groene Hart" van de Randstad moet openblijven. Deze streek biedt volgens de legering veel mogelijkheden voor de water sport en voor het maken van korte tochten. Rijk en provincie stellen daarom thans een onderzoek in naar de ruimtelijke ordening in dit „Groene Hart", om ook de toekomstige mogelijkheden te kunnen ontdek ken. Dit geldt dan voor het recreatiegebied „Hollands Midden", Voor wat „Holland Zuid" betreft wordt de hoogste urgentie toegekend aan het recreatieproject MiddenDelfland. De regering zal hierover binnenkort een wetsontwerp indienen omdat zij in de reconstructie van dit gebied wil deelnemen, aldus staatssecretaris v. d. Poel van CRM in zijn nota „Meerjarenplan voor het rijksbeleid op het gebied van de Openlucht recreatie", die vandaag verschenen is. Staatssecretaris v.d. Poel schrijft in zijn nota: „Het weidegebied tussen de Westeinder en de Amstel dient mede uit een oogpunt van de openluchtre creatie nader in studie genomen te worden. Werkzaamheden in de Kager- plassen dienen te worden voortgezet, terwijl in het Nieuwkoopse gebied een incidentele voorziening tot uitvoering kan komen. De ruilverkaveling Oukoop- Kortrijk is in volle uitvoering. In het kader daarvan is de realisering van een aantal recreatieprojecten geprogram meerd. De Reeuwijkse Plassen verdie nen een goede zorg, maar voorwaarden voor een volledig uitvoeringsprogram ma zijn nog niet geschapen. De finan ciële positie van de hier samenwerken de gemeenten baart in dit verband grote zorg. Pas na 1975 kan men een verdere belangrijke uitbouw van de recreatiemogelijkheden in de Krimpe- nerwaard verwachten". Het Hollands Zuiden openleggen voor de openluchtrecreatie dient vooral de dagrecreatie voor de stadsbewoners in de zuidelijke vleugel van de Rand stad, aldus de staatssecretaris. Hij wijst er onder meer op, dat de relatie tussen de recreatieve voorzieningen in Mid den-Delfland en rond Rijnpoort duide lijk tot uiting moet komen. Het begin van de werkzaamheden voor het open leggen van Midden-Delfland hangt volgens hem nauw samen met het verloop van de wettelijke procedure. Hij kent aan dit project de hoogste urgentie toe, die tot uitdrukking zal komen in het binnenkort verschijnende wetsontwerp over deelname van het Rijk in Midden-Delfland. „Het gaat er in dit verband wel om, dat de grond tegen redelijke prijzen overgenomen kan worden", meent de staatss ecre- Voor de dagrecreatie zijn mede zeer belangrijk de Brielse Maas, de Vesten van Brielle, het project-Heen vliet, en de Rottemeren. Voor dit laatste ge bied zijn vijf deelplannen in studie genomen. Grenzend aan het gebied van Holland-Zuid, de verstedelijkte zuidelijke Randstad biedt de Delta be langrijke mogelijkheden van watersport en sportvisserij, zowel voor dagrecrea tie als voor langere vrije tijdsbesteding. „Het is een gebied met zowel kwalita tief als kwantitatief vele mogelijkhe den", aldus de staatssecretaris van C.R.M. „In de watersportgebieden zijn van belang het maken van jachthavens en van aanloophavens, het construeren van aanlegplaatsen, pieren, hellingen e.d. Bijzondere accommodaties zijn voorts speeltuinen, kinderboerderijen, ponyterreinen, golflinks^ kanobanen, ski- en sleeheuvels, e.d. De sportvis-- serij vraagt ohi aanleggelégenheid, om visplaatsen enz. Vrije sportvelden en sportvelden voor minder-validen staan voor vele recreatiegebieden op het programma. Voorts kunnen punten worden genoemd zoals rustplaatsen, schuilgelegenheden, speelwerktuigen, zandbakken, picknick sets, banken, kiosken, toiletgebouwen, tappunten voor drinkwater, bebording, afrastering, fietsenstandaards, papier manden, gebouwen voor beheer, opslag van onderhoudsmateriaal, politieposten, E.H.B.O.-posten, verlichting enz", aldus staatssecretaris v.d. Poel. Met het oog op deze plannen is tussen 1971 en 1975 aan investeringen nodig: Voor het Hollands Middengebied: 3,55 miljoen (1971), 2,55 miljoen (1972), 2,69 miljoen (1973), 3,9 miljoen (1974), 3,9 miljoen (1975), daarna ruim 164 mil joen. Voor Holland Zuid: 7,79 miljoen (1971), 14,1 miljoen (1972), 15,9 miljoen (1973), 18,5 (1974), 17 miljoen (1975), daarna 164,37 miljoen. Hierin zijn de rijksbijdragen van het rijk mede begrepen, zoals voor ver- keersvoorzieningen, het gereedmaken van de terreinen, het baden en zwem men, verschillende voorzieningen voor de waterrecréatie. van 334 miljoen subsidie uittrekken voor investeringen in de openlucht recreatie. Meer dan de helft van dit geld gaat naar het westen van het land: Zuid-Holland, Noord-Holland en Utrecht. Dat komt omdat de regering een hoge prioriteit wil geven aan voor zieningen voor dagrecreatie in gebieden met grote bevolkingsconcentraties en weinig natuurlijk recreatiegebied. Ongeveer eenderde van de rijkssub sidie wil CRM bestemmen voor grond aankopen. Het aankopen van grond vindt staatssecretaris Van de Poel de meest effectieve manier om de recrea tieve bestemming van de grond te ga randeren. Particuliere organisaties als „vereniging natuurmonumenten" en gemeenten zullen echter vaak onvol doende geld voor dergelijke grond aan kopen kunnen uittrekken. Daarom gaat CRM hoge prioriteit geven aan sub sidieverzoeken om grond voor recrea tiebestemming aan te kopen, vooral als het gaat om voorzieningen voor dag recreatie bij grote bevolkingscentra. De recreanten zullen volgens CRM meer móeten'bydfdgen aan'dé voorzie ningen waarvan zij gebruik maken. Tot nog toe'zijn de meeste recreatie ruimten vrij toegankelijk. Daaraan wil CRM geen einde maken. Maar wel zullen voor nieuwe voorzieningen eerder toegangsgelden gevraagd worden, met name als het recreatie-object hoge In vesteringsbedragen heeft gevergd of duur is in onderhoud en exploitatie. De gemeenten moeten meer aan samenwerken om de nodige recreatie voorzieningen te treffen. De meeste voorzieningen moeten getroffen wor den in kleine landelijke gemeenten, omdat die nog over het natuurschoon beschikken, maar deze gemeenten heb ben zelf geen boodschap aan zulke voorzieningen, het zijn juist de grote stedelijke gemeenten die belang heb ben bij goede voorzieningen voor de recreatie rond de bevolkingsconcen traties. Daarom moeten stedelijke en landelijke gemeenten samenwerken aan projecten. Het instellen van re creatieschappen zal worden aangemoe digd. Van deze samenwerkingsvorm bestaan er al 40, terwijl een aantal nog in voorbereiding is. CRM heeft Nederland verdeeld ln 20 recreatiedistricten, Voor 20 recreatie projecten zijn basisplannen ontworpen of al in uitvoering. Voor 55 andere projecten worden basisplannen ont worpen. (Van een onzer verslaggevers) HAAG Dat de deelname aan het kerkelijk leven voor steeds minder sen een vanzelfsprekend iets is, wordt door een steeds groter wordende 'P mensen zonder meer aangenomen. De deelname aan het kerkelijk wordt in dit licht altijd vastgeprikt aan het kerkbezoek, aan de deel man de eucharistie, aan de deelname aan het avondmaal. In alle ten, zowel katholieke als de verschillende protestantse kerken, heeft de afgelopen jaren een sterke daling in het kerkbezoek geconstateerd, instituut voor de praktische theologie aan de vrije universiteit van bterdaxn heeft thans een rapport gepubliceerd waarin de resultaten van onderzoek worden weergegeven en waar mogelijk geïnterpreteerd. onderzoek, hoewel het zich heeft espitst op de situatie in de gerefor- ïde kerk, is in grote lijnen maatge- voor de ontwikkeling zoals die zich voorgedaan en nog voordoet in de chillende kerken. het rapport wordt melding gemaakt het feit dat de daling van het kerk- •ek zich eigenlijk eerst rond 1959 Ingezet. Daarbij is het verder op- *nd dat de daling de laatste vijf niet geringer is geworden, maar nog iets sterker is geworden dan fheen, zodat bepaald niet verwacht of mag worden dat men met een •end proces te ntaken heeft. ngetoond is in het onderzoek ook let kerkbezoek in de grote steden ge- is dan op het platteland. Iets 8er is de situatie nog voor het agrarische platteland als men dat eh)kt met het verstedelijkend platte- de avondmaalsviering ongeveer vijf jaar later (zo rond 1964) is ingezet dan het teruglopen van het gewone kerkbezoek. Algemeen genomen wordt verondersteld dat men de deelname aan het avond maal anders aanvaardt dan het gewone kerkbezoek. Vastgesteld is ook dat hoe frequenter het avondmaal wordt gehou den des te sterker de dalende belang stelling waarneembaar is. In het arpport wordt onder meer ge concludeerd dat, wat de gereformeerde kerk betreft, het „tweemaal op de zon dag naar de kerk gaan" snel aan het verdwijnen is. De morgendiensten ver heugen zich in het algemeen over een grotere belangstelling dan de middag diensten. Niets wijst er verder op dat het pro bleem van het verminderd kerkbezoek aan het afnemen is of zelfs maar tot stilstand is gekomen. De onderzoekers kunnen zich niet aan de indruk onttrek ken dat er zelfs sprake is van een ver snellend proces. Een en ander maakt wel duidelijk dat de kerkdienst, die tot nu toe als de kern van het kerkelijk le ven wordt beschouwd sterk aan beteke nis inboet. Dit plaatst de kerken als het ware voor de keus om de kerkdienst als de kern van het kerkelijk leven te blijven beschouwen en daarmee de vermiderde betekenis als een vermiderde belangstel ling voor de kerk als geheel te interpre teren. „Maar men kan zich ook afvragen of men niet moet zoeken naar andere vormen van kerkzijn die evengoed tot de kern van het kerkelijk leven gerekend kunnen worden", aldus het rapport. Het onderzoek dat zich in een later stadium heeft toegespitst op een gerefor meerde gemeente in Amsterdam, brach verder nog aan het licht dat de jongste leeftijdscategorie het laagste kerkbezael heeft, waaruit men zou kunnen conclu deren dat men te maken zal gaan krij gen met een nog verdergaande daling. Opvallend was bij een grote jeugdigen het feit dat personen, die wel kerkelijke onderwerpen zijn. Dit al les zou, zo zeggen de opstellers van hei rapport, erop kunnen wijzen dat er be hoefte is aan een alternatief voor de huidige kerkdienst. Hoe dat alles gerea liseerd zou dienen te worden lijkt de onderzoekers een kwestie van een ver der en een dieper gaand onderzoek. EERSTE KLASSE 17 maart 1971 PRIJZEN VAN 10,zijn gevallen op nummers eindigende op: 9 50,zijn gevallen op nummers eindigende op: 93 50,zijn gevallen op nummers eindigende op: 15 100,zijn gevallen op nummers, eindigende op: ,363 100,zijn gevallen op nummers eindigende op: 1 930 f 200,zijn gevallen op nummers eindigende op.: 039* 400,zijn gevallen op nummers eindigende op: 297 1" 1.000,zijn gevallen op nummers eindigende op 8775 EEN PRIJS VAN 1 2.000,is gevallen op het nummer. 013634 i 2.000,is gevallen op het nummer: 035455 t 2.000,is gevallen op het nummer: 095804 2.000,is gevallen op het nummer: 001700 2.000,is gévallen op het nummer: 068871 DE PRIJS VAN t 5.000,is gevallen op het nummer: 017804 25.000,is gevallen op het nummer: 047640 DE EXTRA PRIJS VAN f 50.000,is gevallen in de serie A op het nummer 080565 en de troostprijs van 1.000 op nummer: 080565 van elk van de andere series. Let wel: op eindcijfer 039 is tevens een prijs van 10 gevallen. (Van een onzer verslaggevers) SCHARENDIJKE Gisteren is be gonnen met de laatste afdichting van het Brouwershavensegat. Volgend jaar Pasen zal een rijbaan over de dam, die het Zeeuwse Schouwen met het Zuid hollandse Goeree verbindt, voor het ver keer opengesteld worden. Een half Jaar later zal de hele dam, waarvan de bouwkosten op 280 miljoen zijn ge raamd, gereedkomen. De eerste beton blokken werden gisteren vanuit de ka belbaan in een van de nog openliggende gaten gegooid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1971 | | pagina 9