Bisschoppen van Nederland:
„Het staat ons mensen niet vrij naar eigen goeddunken
over het ongeboren leven te beschikken'
"lub- en buurthuizen
rekenen op subsidie
Acties tegen
anglikanen
Spaanse Kerk
wil vrij zijn
Op loonexplosie volgt
zeker prijsuitbarsting
Directeur
Jaarbeurs
ongerust
RUARI IJDAG 26 FEBRUARI 1971 LEIDSE COURANT PAGINA
Evenals in andere landen is er ook in
9 land een discussie gaande over de
problematiek van de abortus provocatus.
Deze discussie vraagt via de communica-
iemedia de aandacht van Iedere burger,
iedere christen. De kwestie van de
abortus provocatus is één vin die proble-
matieken. die vroeger 6lMtiis in een be
trekkelijk kleine kring van deskundigen
betrokkenen besproken werden, maar
nu in een veel bredere en publieke
belangstelling staan. Deze belangstelling is
positief te waarderen, niet alleen omdat
hierdoor een dieper begrip kan groeien
- een nood waarin medemensen onder
kunnen geraken, maar vooral ook om
dat op dit gebied de menselijkheid van
ze huidige en toekomstige samenleving
het geding is.
Daarmee zijn alle mensen, en vooral dege
nen die beroepshalve met het probleem
de abortus provocatus worden gecon
fronteerd, voor hun verantwoordelijkheid
gesteld. Het fundament voor deze verant
woordelijkheid ligt in de eerbied en de
zorg die wij aan ieder menselijk leven
verschuldigd zijn, een eerbied waartoe
christenen op bijzondere wijze geroepen
worden door hun geloof in schepping en
verlossing. Het is een taak van iedere
christen de waarde van het menselijk le-
met woord en daad te verkondigen.
Dit geldt voor alle terreinen, waarop men
selijk leven geweld wordt aangedaan of
mensenlevens met vernietiging worden be
dreigd. De eerbied voor het leven vraagt
de uitbanning van de roekeloosheid in
het verkeer, van de doodstraf, van de
oorlog, van gewelddadige sociale en poli
tieke verhoudingen. Deze eerbied voor het
leven moet ook het uitgangspunt zijn bij
de benadering van het abortus-vraagstuk.
Hierbij willen wij helpen met de volgende
overwegingen.
Wij kunnen uiteraard geen concrete oplos
singen aangeven voor de altijd weer wis
selende nood in afzonderlijke gevallen. Het
gaat ons in de eerste plaats om de verkon
diging van die houding ten opzichte van
het ongeboren menselijk leven, zonder
elke naar onze overtuiging persoonlijke
gevallen niet op menswaardige wijze kun-
>n worden opgelost.
II Het gaat ons om de kern van de
christelijke traditie in het licht van de
Blijde Boodschap van Jezus Christus. Deze
bestaat juist in de belijdenis van de unieke
aarde van ieder mens, in welke toestand
an geringheid of ontluistering of in welk
stadium van ontwikkeling hij zich ook
mag bevinden.
In de geschiedenis is bij gebrek aan we
tenschappelijke kennis het ongeboren le-
in zijn verschillende stadia op ver
schillende wijze gewaardeerd. Volgens de
huidige stand van de wetenschap moeten
nu aanvaarden, dat, wanneer de vraag
abortus zich stelt, dus wanneer er
zwangerschap is geconstateerd, er in
de moederschoot nieuw individueel leven
aanwezig is, een leven dat wezenlijk ver
schilt van het eigen lichamelijk leven van
de moeder, hoezeer het daarvan voorlopig
ook afhankelijk blijft, een leven dat in
zich alle mogelijkheden heeft om verder
uit te groeien tot een menselijke persoon,
gaaf of gebrekkig.
Daarom vraagt het leven in de moeder
schoot om door ons te worden opgenomen
in de gemeenschap van mensen. Het bevat
i- alle betrokkenen de, opgave het te
vaarden, het naar vermogen te behou-
en te behoeden, opdat het uit kan
groeien tot een volwassen menselijk per- -
soon. Het vraagt om een fundamenteel „ja"
van onze kant. Een weerspiegeling van
deze opgave is terug te vinden in hetgeen
door de gemeenschap in wet en recht is
neergelegd, het feit nl. dat niet alleen aan
geboren leven, maar ook aan het ongebo-
leven bescherming van het recht ver
leend wordt.
III Veel teksten in de Heilige Schrift
spreken over het menselijk leven in de
moederschoot. Deze teksten zijn uiteraard
niet neergeschreven in een direct verband
met de huidige problematiek. Dit sluit
echter niet uit dat zij voor ons de weg
kunnen wijzen. Zij drukken de zeer diepe
menselijke ervaring uit dat zwangerschap
van een vrouw leidt tot de geboorte van
een kind. Deze ervaring hebben de schrij
vers van het Oude en Nieuwe Testament
gebruikt om uitdrukking te geven aan hun
geloof dat de mens gedurende heel zijn
leven geheel en al afhankelijk is van de
Schepper en tot in alle vezels van zijn
wezen geroepen wordt door zijn God. Deze
algehele heerschappij van Gods liefde over
de mens drukten onze vaderen in het
geloof uit door ieder stadium van het
menselijk leven te situeren in het licht
van Gods Voorzienigheid, ook het onzicht
bare en vormloze begin ervan. Wanneer de
Heilige Schrift de persoonlijke waardig
heid van de volwassen mens, die door God
op persoonlijke wijze wordt geschapen en
geroepen, wil beschrijven, grijpt zij vanuit
de menselijke ervaring spontaan terug
naar het allereerste begin daarvan in de
moederschoot. Het gelovige inzicht in de
onvervangbare waarde van. ieder mensen
kind roept vanzelf de schroomvolle eerbied
op ook voor het ongeboren leven.
Zo moeten ook wij het ongeboren mense
lijk leven waarderen in het licht van het
V Hiermede wordt niet ontkend dat er
zich gevallen kunnen voordoen waarin
mensen geplaatst worden voor de onont
koombare keuze tussen de menselijke toe
komst van het éne leven en die van het
andere leven, conflictsituaties derhalve
waarbij noodgedwongen hun beslissing
voor één van beide levens behoud betekent
en tengevolge daarvan voor het andere
beëindiging. De kerk heeft het bestaan van
dergelijke situaties nooit ontkend. Altijd
zal overwogen moeten worden dat alle
menselijk leven en dus ook het ongeboren
leven voor ons de opgave inhoudt het een
menselijke toekomst te verzekeren en dat
liet mensen niet vrij staat naar eigen wens
zich door abortus provocatus van deze
opgave te ontdoen. De toekomstverwach
ting voor het leven in de moederschoot
wordt mede bepaald door de huidige en
toekomstige inzet van alle betrokkenen
voor dit leven.
VI Onze medemensen zijn ons toever
trouwd, of wij het willen of niet. Iedere
mens die ons leven binnentreedt brengt
voor ons nieuwe opgave met zich mee, of
hij welkom is of niet. Des temeer geldt dit
volgens het evangelie voor iedere mens,
die op bijzondere wijze op onze zorg en
hulp is aangewezen: de gast, de vreemde,
de lijdende, de misdeelde en de weerloze
mens. Sinds de eerste eeuwen heeft het
evangelisch gebod om onze zorg te wijden
vooral aan de hulpbehoevende medemens,
met name ook het kind, de christelijke
gaan en tot het begeleiden van de feitelij
ke ongewenste zwangerschappen.
Vrouwen in nood moeten met respect wor
den tegemoet getreden en hebben een mo
reel recht op onze hulp.
VIII Het is onze taak in deze samenleving
bij alle generaties het besef levend te
houden, dat sexuele omgang verantwoor
delijkheid vraagt, een verantwoordelijk
heid tussen man en vrouw onderling, ten
opzichte van een eventuele verwekking
van nieuw leven en daarom ook ten op
zichte van de gemeenschap waarin wij
Dit houdt ook in de plicht een ongewenste
zwangerschap te voorkomen. Daar waar
een zwangerschap op goede gronden min
der gewenst of niet gewenst is, dient er
gezocht te worden naar een in geweten
verantwoorde geboorteregeling. Hiertoe is
deskundige voorlichting nodig.
De nood van de vrouw met een ongewen
ste zwangerschap wordt vaak in hoge ma
te bepaald door bestaande sociale vooroor
delen en door de te verwachten reacties
van de man, ouders, familieleden of andere
betrokkenen. Deze kunnen haar eenzaam
heid en onmacht vergroten en haar soms
zelfs tot wanhoop brengen. Het is een
christelijke opgave dergelijke onmenselijke
vooroordelen in onze samenleving af te
breken en te vervangen door begrip, zo
nodig vergeving en in ieder geval door
daadwerkelijke hulp.
In dit verband willen wij er echter ook op
X In verband met de problematiek van de
ongewenste zwangerschap willen wij niet
nalaten de adoptie als mogelijkheid onder
de aandacht te brengen. Wij weten dat de
adoptie niet in alle gevallen een reële
uitweg biedt. Maar wij zouden het betreu
ren, wanneer de adoptie als een mogelijke
oplossing gebagatelliseerd zou worden. De
ervaring leert dat adoptie in vele gevallen
leidt tot voldoening en geluk van de be
trokkenen.
XI De gelovige heeft bij dit alles nog een
eigen taak. Het gaat erom de kracht van
het geloof in Gods genade een kans te
geven, daar waar menselijke krachten aan
zichzelf overgelaten het dreigen te bege
ven. Waar de wens om een zwangerschap
te beëindigen wordt ingegeven door twijfel
van de vrouw aan zichzelf, dient de gelo
vige te helpen om de twijfelende te beves
tigen en haar haar zelfvertrouwen terug
te schenken. Waar zij wordt ingegeven
door de angst voor een onzekere toekomst,
dient de gelovige metterdaad te getuigen
voor de hoop op de toekomst. Waar deze
wens wordt ingegeven door het gevoel in
de steek gelaten te zijn, dient de gelovige
menselijk nabij te zijn.
Daarbij mag en moet ook de christelijke
visie op een mogelijke zin van het mense
lijk lijden ter sprake komen. Bij alle
begrip voor de soms onoverkomelijk lij
kende moeilijkheden, verbonden aan een
ongewenste zwangerschap, mogen wij niet
nalaten erop te wijzen dat noodsituaties
geloof, dat ons de waarde van iedere
geboren en volgroeide mens doet ontdek
ken. Het is immers het geheel eigene van
een zwangerschap, dat er een mensenkind
uit geboren gaat worden, dat met Gods
genade en onze hulp uit kan groeien tot
een volwassene met een eigen roeping. Het
is juist dit perspectief, dat van de ene kant
een zwangerschap tot zo'n zwaar probleem
kan maken, maar van de andere kant ook
de waarde van dit zeer prille stadium van
menselijk leven bepaalt
IV Naar onze overtuiging kan daarom
niemand, ook de zwangere vrouw zelf niet,
het beëindigen van een zwangerschap
opeisen als de uitvoering van een zedelijk
recht. Het praktiseren van hetgeen wel
genoemd wordt de „abortus-op-verzoek"
kan ons inziens niet in overeenstemming
gebracht worden met de verantwoordelijk
heid en daarmee met de waardigheid, die
ons als mens en als christen, als vrouw of
als man is toevertrouwd. Het staat ons
mensen niet vrij naar eigen goeddunken
over het ongeboren- leven te beschikken,
evenmin als wij eigenmachtig mogen be
schikken over reeds geboren leven. Hieruit
volgt tevens, dat niet ieder motief dat
voldoende reden is voor een verantwoorde
geboorteregeling tevens een rechtvaardi
ging betekent voor een opwekken van
abortus.
houding ten opzichte van het ongeboren
leven mede beïnvloed, dit leven dat voor
zijn ontwikkeling nog volledig van onze
toewijding afhankelijk is.
Een mens is echter nooit ons eigendom of
bezit. Ook het jonge kind niet. Het is aan
onze zorgen toevertrouwd, maar wij mo
gen het niet naar onze eigen hand zetten.
Wij moeten het integendeel helpen zijn
leven in eigen hand te nemen om op zijn
beurt te kunnen zorgen voor iedere mens.
die hij op zijn levensweg ontmoet. Het is
juist dit perspectief, deze zorg voor een
kind, dat toch een eigen persoon is en
daarom geroepen is zijn eigen weg te
gaan, waardoor een zwangerschap onge
wenst kan worden. Maar het is ditzelfde
perspectief, dat ons het morele recht ont
zegt de hand te slaan aan een leven-in-
wording, ook al is het niet geboren, ook al
is het niet gewenst.
WI Wij beseffen dat wij met deze verkon
de oplossing van feitelijke dramatische si
tuaties en gewetensconflicten. Immers, het
verdedigen van de eerbied voor het leven
is daartoe niet voldoende. Wij allen moe
ten als verantwoordelijke mensen zowel op
maatschappelijk als persoonlijk vlak het
onze bijdragen tot het in stand houden van
het verantwoordelijkheidsgevoel en het
normbesef waardoor het ontstaan van on
wenselijke zwangerschap wordt tegenge
wijzen, dat het feit zelf van een ongewen
ste zwangerschap mede het gevolg kan
zijn van nieuw opgekomen sociale vooroor
delen, die op jonge mensen een schadelijke
druk uitoefenen, zoals de mening, dat men
zonder sexuele omgang niet kan uitgroeien
tot een volwaardig mens. De overtuiging
van de kerk, dat de zin van het sexuele
samenleven gewaarborgd is juist in een
echte en blijvende levensverbondenheid en
dus binnen de huwelijkstrouw, heeft in
deze tijd haar waarde geenszins verlo-
IX Afwijzing van abortus ontslaat de be
trokkenen geenszins van de verplichting
om een vrouw in nood op allerlei wijzen
te helpen en te begeleiden. Het gaat erom
de vrouw te helpen de zwangerschap te
aanvaarden en de levensomstandigheden
voor moeder en kind zo gunstig mogelijk
hun functie in de lichamelijke en geeste-
- iijke gezoyflWeïdMóiV "niethét 'VérsCftfJri^é?
van de ongewenste zwangerschap te ma
ken hebben. Voor een optimale hulp is
vaak een intensieve en belangeloze samen
werking van deskundigen in teamverband
vereist. Deze problemen vragen om een
maatschappelijke en coördinerende aanpak
en om de verdere ontwikkeling van dienst
verlenende instanties op dit gebied.
ook in andere gevallen voorkomen. Dit
blijkt vooral, indien men een vergelijking
maakt met zoveel andere noden waarin
een mens kan geraken, vaak door oorza
ken die geheel buiten zijn macht liggen en
die men op geen enkele wijze fysiek nog
ongedaan kan maken. In a'. die gevallen is
de mens alleen reeds aan zichzelf verplicht
te leren leven met de gegeven situatie. En
naarmate hij hierin slaagt zal hij zich als
mens en persoon en, in bijzondere zin, als
christen ontplooien. Voor de vrouw met
een ongewenste zwangerschap geldt deze
plicht des te meer omdat de verzaking
ervan afgezien nog van mogelijke li
chamelijke en psychische schade voor de
vrouw zelf tevens het leven zou kosten
van het ongeboren kind. Iedere mens in
nood moet kunnen rekenen op de hulp van
zijn medemensen. Dit geldt in dubbele
mate voor de vrouw die door zwanger
schap in nood is geraakt.
Het gaat daarbij niet om een onmenselijke
*■3 verheerlijking van het leed als zodanig: de
christen moet alles doen om lijden te
Vodrkomen,*'te helpen en te verzachten.
Jesus heeft velen genezen, ook tegen de
religieuze vooroordelen van zijn tijd in
(Joh. 9). De vrijheid waarmee hij op de
sabbat tegen de wet in mensen genas,
werd voor zijn vijanden zelfs aanleiding
tot plannen „om Hem uit de weg te
ruimen" (Mc. 3, 6). Wij moeten ons echter
hoeden voor de tendens, een bepaalde op
vatting van menselijke gaafheid zó abso
luut te stellen, dat men geneigd is alle
lijden koste wat het kost te doen verdwij
nen, desnoods door het doen verdwijnen
van het menselijk leven zelf. In een derge
lijke mentaliteit wordt de zin van het
menselijk leven te veel gelijkgesteld met
het vrij-zijn van leed. Daardoor worden de
juiste verhoudingen uit het oog verloren.
Daardoor wordt mogelijk een* Weg geblok
keerd, die wel door het lijden heen gaat
maar uiteindelijk leidt naar een dieper
menselijk geluk. Jesus heeft in de Hof van
Olijven het lijden niet verheerlijkt, maar
Hij is ook zijn levensopgave niet ontvlucht.
Dit heeft Hem gevoerd naar het kruis,
maar daardoor tevens tot zijn eigen ver
heerlijking door de hemelse Vader. Zo kan
er in het lijden een opgave en daarmee
een diepe zin schuilen voor wie zijn on
vervreemdbare opdracht, die met de feite
lijkheid van het leven zelf is gegeven,
weet te aanvaarden. Waar gaafheid en
volwaardigheid aan een mensenleven ont
breken, moet de christen eraan herinneren
dat levensbeëindiging als vlucht niet de
ware oplossing is.
XII Wij sluiten onze ogen niet voor het
feit, dat ook in ons land vele zwanger
schappen zonder deskundige hulp opzette
lijk worden beëindigd, en voor het feit dat
de vraag naar abortus toeneemt. Deze
situatie schept niet alleen problemen op
het terrein van de lichamelijke en geeste
lijke volksgezondheid, maar zij wijst ook
op een sociaal probleem inzoverre de hui
dige structuur van onze maatschappij het
voltooien van een zwangerschap en het
grootbrengen van een kind voor vele vrou
wen bemoeilijkt. Vooral wijst deze situatie
op een geestelijk probleem, dat niet door
organisatorische maatregelen kan worden
opgelost. Ër ontbreekt iets aan het mense
lijk klimaat waarin wij allen leven. In een
samenleving, die wel in staat is een be
perkt aantal menselijke behoeften op ratio
nele wijze te bevredigen, schijnen de zin
en de waarde van het leven zelf voor
velen duister geworden.
Het gevaar is niet denkbeeldig, dat een
vrijere toepassing en uitbreiding van op
zettelijke .zwangerschapsonderbreking kan
gaan fungeren als een excuus voor het
vervullen van de eigenlijke opgaven, die
onze hedendaagse situatie ons stelt, opga
ven die méér eisen, dieper en verder rei
ken en uiteindelijk gericht zijn op een
menselijker toekomst voor allen. De on
middellijke nood in individuele gevallen
mag onze ogen niet sluiten, maar moet ze
juist openen voor de noodzaak tot verbete
ring van de maatschappelijke structuren
en het geestelijk klimaat.
De kerk heeft tot taak te verkondigen en
te beleven dat de mensen ertoe geroepen
zijn om in zorg en liefde elkaar nabij te
zijn, elkanders draagkracht te verhogen en
elkanders lasten te dragen. De verwerke
lijking van de noodzakelijke materiële,
psychische en sociale voorwaarden is ver
eist, opdat eenieder persoonlijk in ge
meenschap met anderen zijn volmense-
lijke verantwoordelijkheid kan dragen.
XUI Het zal u duidelijk zijn dat het niet
onze bedoeling is, oude wonden in bepaal
de mensenlevens open te balen. Ook «tillen
wij niet terneerdrukkende schuldgevoelens
oproepen of deze verscherpen, daar waar
geloof in Gods vergeving op zijn plaats is,
het geloof in Zijn troostende kracht, die
telkens weer alles in een mensenleven
geheel nieuw kan maken. Het gaat er niet
om, mensen te veroordelen, het gaat erom
mensen tot vertrouwen in het leven op te
wekken en hun hoop te versterken. Het
geloof dat God uiteindelijk alle tranen oil
mensenogen zal wegwissen, kan voor ons
nu reeds een vreugde zijn. Dit geMüftf
echter sluit menselijke solidariteit niet uit,
maar het sluit die juist in. „Gods maaksel
zijn wij, in Christus Jesus geschapen voor
goede werken, die God tevoren bereid
heeft, opdat wij daarin zouden leven" (Efe-
siërs 2, 10).
parlementaire redactie)
HAAG De subsidiestop in het
IzUnswerk zal niet gelden voor het
buurthuiswerk. Dat heeft drs.
n der Top. directeur bü de Salco (sa-
nwerkende landelijke centrale voor
'k-, buurt- en clubhuiswerk), begre-
uit contacten met ambtenaren van
IM. Het ministerie kampt met meer
nvragen om subsidie dan de begroting
tagen kan. Voor het algemeen maat-
bappelijk werk is al een personeelsstop
verbod om nieuwe initiatieven te
itplooien afgekondigd. Voor andere
rtoren van welzijnswerk worden soort-
ZUID-AFRIKA
(Van onze correspondent)
KAAPSTAD. De grootscheepse
euractie van de Zuidafrikaanse politie
teen in tientallen gebouwen van
>oraanstaande Anglicanen, had onder
ndere tot doel belastend materiaal te
inden voor de deken van Johannesburg,
rench Beytag. De deken werd enige
eken geleden gearresteerd.
De actie van de geheime politie begon
morgens om kwart voor zeven en
uurde tot laat in de middag. Tientallen
5>izen, kerken en kantoren van kerke-
ike leiders en studentenleiders in Kaap-
ad, Durban, Port Elizabeth en Pieter-
larltzburg werden doorzocht. De politie
ercamelde tijdens de acties stapels docu-
ienten die betrekking hebben op de
nanciële steun die bloedverwanten van
alitieke gevangenen ontvangen. Woord-
oerders van de Anglicaanse Kerk be
houwen de acties als in het bijzonder
P hun Kerk gericht. De Anglicaanse
erk in Zuid-Afrika heeft zich in het
frieden kritisch opgesteld jegens de
Partheidspolitiek.
gelijke maatregelen i
Voor het club- en buurthuiswerk zul
len zulke maatregelen niet gelden. Ook
zullen plannen voor nieuwe buurt- of
clubhuizen niet afgeremd hoeven te wor
den. Clubhuiswerkers van de Salco, de
NBV (Nederlandse bond voor sociaal-
cultureel vormingswerk) en het actiecen
trum „meer poenhebben donder
dag ruim anderhalf uur gesproken met
de Tweede-Kamerleden van de CRM-
commissie.
1. een blijvende' verbetering van de fi
nanciële positie door 100 subsidie
op tekorten in de kosten voor perso
neel, gebouwen en administratie:
2. een saneringsfonds om opgelopen fi
nanciële achterstanden weg te wer
ken dan wel overbodige instellingen
3. een aanvullend bedrag op de CRM-
begroting om een en ander te finan
cieren;
4. een soort „welzijnseconomisch insti
tuut" op poten te zetten om het.
buurt- en clubhuis beleidstechnisch
en bedrijfseconomisch van de nodige
gegevens te voorzien, vergelijkbaar
met het Landbouw-Economisch Insti
tuut of het Economisch Instituut voor
de Middenstand.
Verjaardagsgeld
prins Bernhard
voor Artis
DEN HAAG (ANP) Na overleg met
de dierentuinen ln Amsterdam en Rotter
dam en Roterdam is gesloten de gelden,
die binnenkomen ter gelegenheid van de
zestigste verjaardag van prins Bernhard,
te besteden voor een project in Artis. Dit
heeft het comité „Prins Bernhard 60
jaar" meegedeeld.
Studenten en boeren, wier land onteigend dreigt te worden, verzetten zich uit alle macht tegen de aanleg van een nieuwe
luchthaven bi) Tokio. Zij zijn nu al vijf dagen slaags met de oproerpolitie. Tot dusver ziju tweehonderd gewonden
gevallen en tientallen arrestaties verricht.
MADRID, (KNP) De Spaanse bis
schoppen hebben het Vaticaan en de re
gering Franco laten weten, dat zij het
concordaat tussen H. Stoel en Spanje zo
danig gewijzigd willen zien, dat de Kerk
in Spanje zich volkomen onafhankelijk
kan opstellen ten aanzien van de burge-
lijke macht; en dat zij daarvoor alle be
staande voorrechten wil prijs geven. Al
dus melden betrouwbare bronnen in
Wantoestanden
in Romeinse
kindertehuizen
ROME (Reuter) In Rome is een ge
rechtelijk onderzoek begonnen tegen
twintig personen, nadat een uitvoerig
politieonderzoek een groot aantal wan
toestanden in de Romeinse kindertehuizen
aan het licht had gebracht. Het onder
zoek, in 268 tehuizen, was ingesteld nadat
in een weeshuis het stoffelijk overschot
van een meisje was gevonden, dat de
sporen van mer dan dertig beten droeg.
Nieuwe Sleeswijkrevue
beleefde première
AQPELDOORN (ANP) In de Apel-
doornse schouwburg Orpheus zijn don
derdagavond Willy Walden en Piet
Muyselaar hun 33e speelseizoen inge
gaan met de revue ..Snip en Snap
souvenirs". Deze première, een samen
vatting van vele successen uit de afge
lopen jaren werd bijgewoond door tal
rijke collega-artiesten en met veel en
thousiasme ontvangen. Voor de uitvoe
renden was er na afloop een zee van
bloemen, terwij] René Sleeswijk met
enkele woorden de vele mannen achter
de schermen, vooral de techncai .hulde
(Van t
verslaggevers)
UTRECHT De loonexplosie die ons
in juli van dit jaar te wachten staat zal
ongetwijfeld een prijsexplosie tot ge
volg hebben. Zij het dan dat deze prijs
explosie beslist minder geruisloos in zijn
werk zal gaan dan de loonexplosie. Dat
is de mening van drs. J. H. D. van der
Kwast, algemeen directeur van de Ko
ninklijke Nederlandse Jaarbeurs, een
mening die hij gisteren uitsprak op een
bijeenkomst ter gelegenheid van de ko
mende voorjaarsbeur8.
Drs. Van der Kwast ziet de economie
van ons land en trouwens in grote ge
deelten van de westerse wereld beslist
met zorg aan. „Ondanks de overal dui
delijk aanwezige welvaart zijn er in
toenemende mate bedenkelijke schaduw
plekken", zei hij, „er is reden om ons af
te vragen of wij niet staan aan de voor
avond van een ombuiging ln het tot nu
toe gunstige verloop van de welvaarts
ontwikkeling. Er zijn reeds tendenzen
waarneembaar, die aantonen dat het wel
eens minder goed zou kunnen gaan met
onze economie. Het is vooral de steeds
verdergaande inflatie, die als de grote
bedreiger van onze huidige welvaart kan
worden aangemerkt. Overheid, bedrijfs
leven en particuliere verbruikers hebben
tezamen voor een overbesteding gezorgd,
waardoor de vraag naar goederen en
diensten sneller is gaan groeien dan het
aanbod daarvan. Deze bestedingsgolf sti
muleert tevens de vraag naar buiten
landse goederen waardoor de betalings
balans een ongunstig beeld gaat vertonen
wanneer de uitvoer niet in gelijke mate
toeneemt", aldus de heer Van der Kwast.
„Uit recente onderzoekingen is geble
ken hoezeer de Inkomensvorming bij
voorbeeld in het midden- en kleinbe
drijf onder zware druk staat". Van de
zelfstandigen in deze sector verkeert 10
procent in een noodsituatie. Bijna 28 pro
cent blijft met het totaal inkomen bene
den het beloningsniveau van een fa
brieksbaas, terwijl ongeveer 40 procent
geen positief economisch resultaat meer
bereikt".
Hij maakte een nadrukkelijk onder
scheid tussen welvaart en welzijn: „Ook
bij alle aandacht die de partijen onge
twijfeld zullen geven aan het bevorderen
van het welzijn in onze welvaartsstaat
zal de kiezer dienen te beseffen dat die
welvaart niet iets vanzelfsprekends is en
eeuwig durend. In een toestand met 1.2
procent werkloosheid ligt het misschien
niet direct voor de hand om ons druk
te maken over de werkgelegenheid en dr
voortzetting daarvan. Maar de continue
ring van die werkgelegenheid ook voor
de generatie na ons. hangt ten nauwste
samen met de creatie daarvan", aldus
drs. V.d. Kwast.
Sovjetaanval
op Washington
MOSKOU (Reutcr-AFP) De Sovjet-
Unie heeft de regerlng-Nixon ernstig ge
waarschuwd dat zU een zware verant
woordelijkheid op zich neemt voor nieu
we complicaties in de internationale
situatie door haar activiteiten in Indo-
China.
Wijzend op verklaringen in Washing
ton dat Amerikaanse troepen slechts een
beperkte rol in de invasie spelen zegt
de regering in Moskou dat niemand zich
daardoor laat misleiden. „Een aanval met
gebruik van luchtmacht en artillerie is
even misdadig als een aanval met grond
troepen. Voor de Laotianen die nu wor
den gedood maakt het niet uit of dat
door een kogel of een bm is gebeurd".
ADVERTENTIE
vóorjaarsbèurs vakbeurs_voor_reclame macroshop
""fen?
OPENINGSTIJDEN ALLE BEURZEN
werkdagen van 9-18 uur,
zondag 28 februari van 10-18 uur
voordelige trein-toegangsbiljetten
J op ca. 170 stations verkrijgbaar
