ar,
WEER LADING BYG-PLATEN
X
BLAASKAPEL CHICAG derde dubbelelpee
JANIS JOPLIN'S laatste langspeler
JAZZ CRUSADERS in soulsfeer
THE PEBBLES met gave langspeler
ART BLAKEY'S boodschappers
MEEDEINEN op i n Duits
J0E DASSIN pretentieloos vakwerk
TIENERPOLL'S
ISAAC HAYES
met jazzy
nachtclubwerk
GEBRUIK VAN EN GEPRAAT
OVER MEDICAMENTEN
MARIANNE ROOKT
EN VERLIEST HAAR SCHOONHEID
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1971
in* enige tijd mag het
him BYG-label (Neder
ige vertegenwoordiging
ena) zich verheugen
rei bijzondere populari-
bi het toch nog immer
U legioen jazzliefheb-
Deze firma heeft zich
peialiseerd in het op-
a« uitgeven van heel ou-
opamen uit de oertijd
jazz, en daarnaast
h »ok in het uitgeven
leel progressieve pla-
ige weken geleden ver-
oude jazzopnamen,
as persoonlijk hoogte
en schijf van Duke
ingtm uit het begin van
ja en twintig. In deze
rioè had „The Duke" de
li over „The Washing
s'' een band waarin
reeds zitting hadden
bbti Miley, Otto Hard-
cke, F red Guy en Sonny
er. Al deze figuren zou-
i: de dertiger jaren
n behalen in de ber
nd Duke Ellington Big
d.
„)uke Ellington (BYG
01vinden we dus op-
n „The Washing-
tonians'" en verder een
transcriptie van een piano-
rol met de allereerste op
name van Ellington. Na
tuurlijk is de weergave niet
perfect, maar dit nadeel
nemen we graag cp ae
koop toe. Voor de Elling-
tonliefhebbers, en dat zijn
er heel wat, moet deze
plaat een absoluut genoe
gen zijn. Niet zozeer in
muzikaal opzicht (de opna
men op deze plaat onder
scheiden zich in niets van
andere opnamen uit deze
periode), maar wel vanwe
ge de grote zeldzaamheid.
Recenter maar toch ook
zeldzaam is de plaat ..Stan
Getz-The Starting Gate",
waarop wij opnamen vin-
t de i
ciële saxofonist Stan Getz.
Voordat Getz zich stortte
in het bossa-novagewoel, ge
noot hij bekendheid als een
der voormannen van de
cool-jazz. Met zijn sobere
en toch lyrische spel heeft
Getz indertijd heel wat jazz-
jongens aan zich verplicht.
In 1946 maakte Getz zijn
allereerste plaatopnamen,
die ook op deze plaat staan.
Hij wist zich toen in goed
gezelschap van Shortey
Rogers, Kai Winding (latei-
beroemd geworden naast
Jay Johnson) en Shelly Man-
ne. Verder vinden wij op
deze schijf opnamen van
Getz met naast zich Zoot
Sims, Al Cohn, Duke Jordan,
Curly Russel en Max Roach.
Zoals u ziet allemaal be
roemde namen, die later af
zonderlijk in allerlei groepen
het gezicht van de vijftiger-
jarenjazz zouden bepalen.
(BYG 529 115).
De nu bijna vijftigjarige
tenorsaxofonist Dexter
Gordon is ongetwijfeld een
van de grote vormgevers
van de bop. Veel jonge
saxofonisten verklaren maar
al te graag beïnvloed te
zijn door het krachtige spel
van de nu in Europa werk
zame Gordon. Op „Dexter
rides again" staan opnamen
van Dexter Gordon uit
1945, '46 en '47 met aan
zijn zijde Max Roach, Art
Blakey,. Bud Powell, Tad
Dameron, Curley Russell en
enkele andere (mindere)
goden. Het is frappant te
constateren dat Gordons
huidige spel. vergeleken
met de opnamen van deze
DUKE ELLINGTON
plaat, nog steeds rijk is aan
dezelfde warme toon en
buigzaamheid. Als trou
wens Gordons spel aan
kracht ingeboet zou heb
ben, zou zeker het Amster
damse Paradiso niet vol
stromen voor deze vete
raan. (BYG 529 116).
.merikaanse blaaskapel Chicago blijft dapper voort
ui in de reeds van twee dubbelelpees bekende stijl. De
nt dubbelelpee is inmiddels een feit en ook hierop leeft
roep zich uit in jazzachtig blaaswerk op een, qua
mek, popbasis. Hoewel wij dit persoonlijk niet zo
bestaat natuurlijk de mogelijkheid dat het
iubliek een beetje genoeg krijgt van de eenvormigheid
erklanking. De schallende fanfares en de gitaarsoli
allemaal wat op elkaar en ook compositorisch-valt
tzekere stereotypie Chicago niet te ontzeggen. Afgezien
van deze, voor ons niet onoverkomelijke, bezwaren hebben
wij toch echt wel weer veel waardering voor de instru
mentale vaardigheid van de groep. Vooral trombonist
James Pankow is een kei op zijn instrument, terwijl zijn
composities zeker ook niet onvermeld mogen blijven. Een
potentieel topnummer voor de hitlijsten, zoals op de eerste
elpee „I'm a man" en op de tweede elpee ,,25 or 6 to 4".
hebben wij overigens op deze dubbelelpee niet kunnen
ontdekken. (CBS S 66260).
Amerikaanse Jazz Crusaders draaien al zo'n jaar of 10
praktisch ongewijzigde samenstelling behoorlijk mee
het jazzgebeuren. Sinds kort komt deze formatie uit
»r Tamla Motown, hetgeen zoveel betekent als een flirt
de soul. De titel van de allernieuwste elpee van deze
p, „Old socks, new shoes" wijst trouwens ook op een
.-lift. Persoonlijk hebben wij geen bezwaar tegen deze
nmerciële uitstapjes, hoewel wij ons kunnen voorstellen
de dogmatische jazzliefhebbers gruwen van deze plaat.
JANIS JOPLIN
De vorig jaar zo tragisch
overleden zangeres Janis
Joplin (drank en drug zou
den de gezondheid van deze
•zo dynamische juf volledig
hebben ondermijnd) neemt
met de elpee „Pearl" waar
dig afscheid van deze we
reld. Het is gelukkig niet
zo dat deze laatste Joplin-
plaat het uitstekende artis
tieke beeld van deze zange
res bederft, Janis is in vol
le grootheid, en uiteraard
ook tragisch, uit dit leven
gestapt. De vitale dynamiek
van Janis Joplin valt dus
voor de laatste maal te be
luisteren op „Pearl", waar
op zij wordt begeleid door
de groep Full Tilt Boogie.
Zoals bekend liet Janis
twee jaar geleden haar
vaste begeleidingsgroep Big
Brother and The Holding
Company in de steek, om
alleen en later met Full
Tilt Boogie verder te pio
nieren in de blanke blues.
„Pearl" is eigenlijk één
grote sterfscène. Voor het
laatst schreeuwt, krijst of
zingt Janis haar boodschap
de
:eld
het
laatst ook is zij „lijfelijk"
voelbaar in een aantal rau
we nummers. Full Tilt
Boogie doet zeker niet on
der voor Big Brother, de
groep voorziet het geheel
van een passende bluesy
begeleiding (CBS S
64188).
Jazz of geen jazz, het geluid dat de groep produceert mag
er best wezen. Vooral „Golden Slumbers" (van de Beatle-
elpee „Abbey Road") krijgt een uitermate lyrische uitvoe
ring met trombonist Wayne Henderson als grote uitblin
ker. Daarnaast moet ook „Way back home" genoemd
worden als hoogtepunt, een lekker sfeernummer dal mo
menteel hoog staat op de Amerikaanse lijsten. Gedegen
vakwerk in de soul-jazzsfeer (Tamla Motown 054-92 037).
037).
momenteel zeer popu-
i Belgische Pebbles
ben een voor de Lage
nden verrassend goede el-
afgescheiden. De kwa-
eit schuilt voor een zeer
oot deel in de gevari-
•dheid van het repertoire
daarnaast zeker ook in
bekwame vocale en in
strumentale uitvoering
daarvan. Goede voorbeel
den waarin al deze hoeda
nigheden bewonderd kun
nen worden, vinden in
nummers als „To the rising
sun" en „Free of love" twee
plezante stampers, in het
Crosby, Stills. Nash and
Youngachtige „Sunday
morning trip", in het wal
sende „Do know you know"
en ga zo maar door. Ieder
nummer van deze plaat
heeft een onmiddellijk her
kenbare melodie, die, en
dat is het verrassende van
deze plaat, toch weer af
wijkt van de vorige. Een
vormigheid is deze vijf
mansformatie dus volkomen
vreemd. Een werkelijk fij
ne plaat van een groep, die
niet uit is op progressieve
experimenten. maar ge
woon directe muziek ver
wekt met als voornaamste
oogmerk het plezieren van
de luisteraar (Barclay 920
280).
ART BLAKEY
Duivelse drummer Art Bla
key is altijd al één van
onze jazzfavorieten ge
weest. Wij herinneren ons
nog bijzonder goed de ver
scheidene concerten in ons
land van Blakey en zijn
Messengers en ook de pla
ten van Blakey hebben ons
altijd (en nu nog) veel ge
noegen verschaft.
De beste jaren van vete
raan Art liggen in de late
vijftiger jaren en in de be
gin zestiger jaren. Uit deze
laatste periode stammen de
opnamen, die op de enige
tijd geleden verschenen el
pee „Roots and Herbs"
staan. Wayne Shorter had
toen al de plaats van de
funky saxofonist Benny
Golson (tegenwoordig een
gewaardeerd arrangeur en
orkestleider in het wat
lichtere genre) ingenomen,
hetgeen zijn weerslag ter
dege vindt in de stijl en
repertoirekeuze van de
groep. Zoals bekend be
paalden de licht commer
ciële composities van Gol
son en ook het materiaal
van pianist Bobby Timmons
(„Moanin'") in de vijftiger
jaren het gezicht van The
Jazz Messengers. Het spel
van Shorter en ook diens
composities (al het materi
aal op „Roots and Herbs" is
van zijn hand) daarentegen
bevatten al elementen van
de „free jazz" of hoe dat
dan ook mag heten. In ieder
geval hebben wij Wayne
Shorters lidmaatschap van
The Jazz Messengers
nooit zo'n succes gevonden,
evenals (enige jaren later)
de deelname van Shorter
aan het Miles Davisgeheel.
Gelukkig vinden we op de
ze plaat wel de zeer wel
luidende soli van trompettist
Lee Morgan en pianist Bob
by Timmons, het gedegen
baswerk van oudgediende
Jymie Merritt en uiteraard
het gedreven gerommel op
de drums van meester Art
Blakey. Als geheel toch wel
een genoegen, deze schijf.
(Blue Note 84347).
lamen als Roy Black, Wencke Myhre, Lolita, Bert Kaemfert en (wat een
ombinatie) The Bee Gees zijn samengebracht op de door en door Duitse elpee.
•Schlager Studio". Zoals bekend heeft het Duitse publiek een heel anders gerichte
"naak dan het Nederlandse publiek en dat blijkt dan ook bijzonder duidelijk uil
lezB typische „meedeinschijf'. Enfin, de titels spreken voor zich. „Das Ie ben
i£rt mit 50 an", ,JJanke schön", „Wunderbar ist die Welt", „Wenn du mal
nam bist" en nog een serie merendeels vrij oude, schlagers, die het in
"Island goed hebben gedaan en waarschijnlijk nog goed doen. maar die hier in
land niet mogen rekenen op veel waardering. Wij hebben immers onze eigen
nartlappers. Wat die oude Bee Geesopname in dit Germaanse geheel doet. is vrij
"duidelijk, zoals trouwens ook onduidelijk is waarom deze schijf in Nederland
"west verschenen. Karussell 2415 008).
DISCORUBRIEK
door Charles Bels
zanger
D* Franse
Dassin, zoo
overbekende filmregisseur
Jules Dassin (met „Never
°n Sunday", „Uptight",
.Phaedra" en nog een hele
L\ Keks rolprenten op zijn
c°ato), heeft na het succes
Van de single „Les Champs
Jlysées' handenvol werk in
de hele wereld.
Desondanks heeft hij toch
tijd gevonden om een
nieuwe langspeler te ver
wezenlijken, die onder de
dóódsimpele titel „Joe
Dassin" enige weken geleden
verscheen. Ean typisch
voordrachtskunstenaar zoals
zijn beroemde Franse col
lega Aznavóur is Joe Dassin
zeker niet. Hij moet het
meer hebben van zijn zeer
charmante stem en ver
schijning en daarnaast ook
in belangrijke mate van de
melodie. Het zijn de pret
tige deunen, die het moeten
doen op deze elpee en die
zogenaamde „meezingertjes
zijngelukkig ruimschoots
voorhanden. Titels: „La
fleur aux dents", „Le Por-
tugais". „Un cadeau de
papa", „Un gargon nomme
Suzy". „La Luzerne" etc.
Pretentieloos vermaak, dat
ruimschoots boven het
grauwe gemiddelde uit
komt. (CBS S 64273).
zijn te subjectief
Zo tegen februari van elk jaar worden de
persmedia overspoeld met populariteits
polls, die ene graadmeter heten te zijn
voor het tienermuziekleven van het afgelo
pen jaar. Nu kun je alles van die polls
zeggen, behalve dat ze een graadmeter
zijn voor het jaarlijkse muziekgebeuren.
Immers, de enquête (die later de gegevens
voor de poll moet opleveren) wordt veelal
pas in november uitgeschreven. En wat
ligt dan meer voor de hand, dan dat de
argeloze tiener zijn formulier invult aan
de hand van die maand verschenen tiener
bladen? Het gevolg is, dat de gegevens
louter en alleen betrekking hebben op het
vierde kwartaal van het jaar. En om dat
dan de jaarlijkse populariteitspoll te noe
men, is voor ons toch wel een beetje te veel
van het goede.
Er zijn voorbeelden genoeg om aan te
tonen, dat het met de objectiviteit van het
jaarbeeld in die polls triest gesteld is.
Neem nu de poll van Muziek Expres,
waarmee wij een dezer dagen werden
verrijkt. In de categorie „zangeressen" be
zet Bonny St. Claire met op de kop af 35
proc. de eerste plaats. Dat komt doodeen
voudig, omdat Bonny op het moment, dat
de poll werd uitgeschreven, met ,,I won't
stand between them" in de vaderlandse
top-tien stond. Haar uitverkiezing als
meest-belovende artieste hangt hier ook
nauw mee samen. Het zangeresje Sandra
is met haar 2.8 proc. op de vijfde plaats
geklasseerd. Wij maken ons sterk, dat
indien de poll enkele weken later was
uitgeschreven zij op de eerste plaats
had gestaan. Op dat moment stond zij
namelijk met haar „Love is all around" in
de top-tien.
MUSICUS
In de categorie „musicus" treffen wij ei
genlijk eenzelfde verschijnsel aan. Georges
Kooymans (van de Golden Earring) viert
hier met 46 proc. hoogtij. Dat moet gewoon
gezien worden in samenhang met uitver
kiezingen als „popgroep". ..live groep",
„componist", „single" en ..elpee" van het
jaar. waarin de Haagse Golden Earring
excelleert. Rick van der Linden van de
Haarlemse Ekseption is per 'se een betere
musicus en hij heeft het afgelopen jaar
ook een grotere stempel op het muziekle
ven gedrukt. Bij de „componisten" is het al
van hetzelfde laken een pak. Hoezeer wij
de produkten van Gerritsen-Kooymans ook
op prijs stellen. Rob van Leeuwen en Hans
van Eyck hebben vorig jaar toch de toon
aangegeven. Zij immers bereikten met hun
composities top-tien- (en hoger) noteringen
in Amerika en de rest van de wereld.
POPGROEP
Het meest opmerkelijke in de ME-poll is
voor ons wel het feit, dat de Golden
Earring gekozen is tot „popgroep" van het
jaar. Immers, hoe groot de verdiensten van
deze groep ook mogen zijn geweest en
wij zijn de laatsten, die hen de eer mis
gunnen de Haags Shocking Blue heeft
vorig jaar veel hogere ogen gegooid. Niet
alleen in nationaal, maar ook in internati
onaal opzicht. Hetzelfde geldt voor de
Delftse Tee Set, die notabene genoegen
moet nemen met een zevende plaats, door
dat men slechts 3 proc. van de stemmen
kreeg. Persoonlijk vinden wij dat een top
groep en niemand kan ontkennen, dat
de Tee Set tot de weinige topgroepen van
Nederland behoort onwaardig. Te meer,
daar een popgroep als Earth and Fire de
vijfde plaats bezet.
OOST WEST
Naast subjectieve waarde door periodepei
ling, komt de pollopzet van Muziek Ex
pres ons ook te veel „westers" gericht voor.
immers, Radio Veronica bezet met notabe
ne 88,3 proc. nog steeds de eerste plaats in
de categorie „radiostation". En iedereen
weet, dat de populariteit van Hilver
sum III die van Veronica landelijk
gezien heeft geëvenaard. Dat is uitge
wezen door een objectief onderzoek van de
NOS en wij hebben geenszins redenen er
aan te twijfelen. De verklaring van de
hegemonie is doodgewoon, dat de concen
tratie van ME-lezers in het westen van
Nederland daar waar Veronica goed, tot
zéér goed te ontvangen is véél en véél
groter is dan elders in Nederland. Als
iedere tiener van Overijssel zijn stem uit
brengt op Hilversum III, dan nóg zal
Veronica door zijn aanhang in het westen
zijn concurrent overvleugelen.
SUGGESTIE
Wat is er nu te doen om dergelijke subjec
tieve bijdragen te vermijden? Onze sugge
stie is: een echte enquête houden. Niet
alleen in het laatste kwartaal van het
jaar. maar minimaal vier maal per jaar.
En niet alleen gecentraliseerd in het wes
ten van Nederland, maar gebaseerd op
de bevolkingsdichtheid procentueel in
héél Nederland. Muziek Expres, of welk
ander tienerblad ook, moet gewoon mini
maal vier maal per jaar een aantal men
sen „de boer opsturen" en de uitslagen van
die vier enquêtes %'erwerken tot èèn jaar
overzicht. Wellicht treden er slechts mini
male verschuivingen op. Wellicht ook tre
den er levensgrote verschuivingen op.
Maar een poll, die een graadmeter heet te
zijn over het voorafgaande jaar, moet der
gelijke risico's gewoon uitsluiten.
Wij hebben in bovenstaande de subjectivi
teit binnen de poll-opzet aan de orde
willen stellen. Wij hebben per se niet een
aanval willen doen op de betrouwbaarheid
van de ME-poll, want wij twijfelen er
geen moment aan, of de binnengekomen
enquêteformulieren zijn eerlijk ver-
Voor het betere. jazzy nachtclubwerk kan
men bij de Amerikaanse pianist-zanger
Isaac Hayes uitstekend terecht. In de V.S.
is Hayes een hooglijk gewaardeerde fi
guur, to ie ns naam hoog prijkt op diverse
hitlijsten en in de jazzpolls. Toch maakt de
donkere Hayes geen typische jazzmuziek,
daarvoor is zijn spel te veel doorspekt met
commerciële foefjes a. la Ramsey Lewis.
Maar dat mag geen beztoaar heten, want er
zijn tenslotte bloedserieuze jazzmakers
genoeg. Hayes kweekt dus met zijn fluister
stem en zijn riedelende pianospel een lek
ker sfeertje, dat het allerbeste gedijt in
een schaars verlichte nachtclub of dito
huiskamer. De nummers op de elpee „Blue
Hayes" zijn stuk voor stuk puntgave bal
lads met Erroll Garners „Misty" als intro
vert hoogtepunt en „Rock me baby" als
iets meer uitbundige uitschieter. Lekker
luisterwerk (Atlantic 2465 016),
Niet alleen is het een feit dat vrou
wen meer geneesmiddelen gebruiken
dan mannen, maar ook staat het vast
dat de vronw de huisapotheek be
heert, de recepten voor het gezin
inlevert, de geneesmiddelen verdeelt
en erop toeziet dat ze worden inge
nomen. Het is dan ook geen toeval
dat FI. een uitgave van de Ned.
Ver. van Fabrikanten van farma
ceutische artikelen en van de Bont},
van Importeurs daarvan, een brief
publiceert van een vrouw. Zij be
klaagt zich over het al bijna „oud
zeer" van de bijsluiterswet. Er wordt
enerzijds gejuicht over alle nieuwe
geneesmiddelen, anderzijds gesput
terd over vermeende of werkelijke
misstanden en over het feit dat
wc maar raak slikken.
„GOEDE" OUDE TIJD
„Kind, ik ben zo moe. zijn de zo
vaak herhaalde woorden, die mijn
moeder zich het best herinnert van
héar moeder. Maar die vermoeide
vrouw had tien kinderen ter wereld
gebracht. Toen de jongste, mijn
moeder, werd geboren was zij 46 en
had al 5 kinderen ónder de leeftijd
van 3 jaar aan de dood afgestaan.
Twee door „koortsen", een door
„stuipen", een door „de hoest" en
een door een ongeval. Vandaag wa
ren ze wellicht gered en was de
oorzaak van de vermoeidheid ten
minste opgespoord en beter genezen
dan met vlugzout of een strakke
band om het hoofd.
„Kind, ik ben zo moe....". Ja, al
was het alleen van verdriet. Het
verhaal speelt lang geleden, want
ook mijn moeder was 46 toen ik
geboren werd .Anderhalve tot een
eeuw geleden was de kindersterfte
afgrijselijk. Maar de levenskansen
van de volwassenen waren ook maar
gering. Grootmoeder had haar tien
tal niet gehaald alt, zij gestorven
was op de gemiddelde leeftijd die
voor een vrouw destijds was wegge
legd: 37 jaar. Nu was het haar
beschoren ook nog een volwassen
zoon door longontsteking te verliezen
daarvan te genezen heette een
wonder, en nu is het zoiets als
griep.
In onze eeuw is langzaamaan de
kentering gekomen, door de perfectie
van de geneeskunst, vooral ook van
de farmaceutische industrie. Lang
zaam, want de Spaanse griep in
1918, maaide in één jaar 20 miljoen
mensen weg bij gebrek aan een
geneesmiddel, en dat aantal is ruim
het dubbele van de doden in de
eerste wereldoorlog. Nu kan zulk
een ziekteramp nauwelijks meer
voorkomen. In vijftig jaar is het
inzicht van de medicus zo verscherpt
en de ontwikkeling van medicamen
ten zo verbreed dat de gemiddelde
leeftijd van de vrouw thans boven
de 75 jaar ligt en die van de man
iets eronder.
OVER HET MEDICAMENT
De tekorten of gebreken waaraan
een medicament, de toepassing of
het ter beschikking stellen ervan,
kan laboreren, brengt de gemoede
ren van het publiek en soms ook
van de farmaceutische industrie in
beweging. Daarbij wordt door de
consument gauw vergeten dankbaar
te zijn voor de zegeningen omdat
men vergeet hoe zo kort geleden nog
maar, de wereld er zónder die ge
neesmiddelen uitzag. De hierboven
aangehaalde gepubliceerde brief
over de bijsluiter staat niet alleen.
Massa's brieven, ingezonden stukken,
tv-gesprekken, vragen in de Kamer
maken de kwestie brandend. Wan
neer wij verpaktegeneesmiddelen
op recept van de arts bij de apo
theek kopen, wordt uit die verpak
king eerst de bijsluiter verwijderd.
Wettelijk verplicht. De bijsluiter is
het stukje drukwerk waarop de fa
brikant allerlei informatie geeft
aangaande, het medicament. Alleen
wanneer de arts op zijn recept ver
meldt dat de bijsluiter niét verwij
derd mag worden, kan de apotheker
daaraan gehoor geven. Ook de ver
pakking zelf wordt dikwijls vervan
gen, zodat het geneesmiddel alleen
maar te herkennen is aan de sum
miere aanwijzing die de apothekers
assistente schrijft op het etiket. Er
is nu al zoveel gevraagd, geklaagd
en geantwoord over dit onderwerp
dat de verandering op komst moet
zijn. Maar het duurt wel langer dan
de Farmaceutische Industrieën werd
het forum verweten dat deze indus
trieën op zulke grote winsten uit
zijn. Bepaalde geneesmiddelen zou
den slechts een fractie kosten van de
berekende prijs. En dat nog wel
waar medicamenten dienen voor de
zieke mens, dan wel om hem voor
ziekte te behoeden. Deze emotionele
kijk doet denken aan een serie van
vier kostelijke oude prenten waarop
de medicus in zijn beroep wordt
afgebeeld: eerst te hulp gesneld bij
een zieke, heeft hij de gedaante van
een gpd. Daarna aan het bed van de
gertezende ziet hij eruit als een en
gel. Vervolgens staat hij tegenover
de herstelde patiënt en is een mens.
tenslotte presenteerd hij de reke
ning en is de duivel in persoon. De
„arme duivel" moet toch ook leven.
het samenstellen van een
Maar men gunt de schroothandelaar
beter zijn winst dan de medicus en
de farmaceutische industrie. Onbaat
zuchtige naastenliefde tot in het ui
terste wordt hier verwacht. Intussen
moet die industrie veel kunnen in
vesteren om reden van bestaan te
hebben. Wie kan als leek becijferen
hoeveel research er is gestopt in het
medicament. d,at aan grondstof maar
een fractie kost van de gevraagde
prijs? Het .(slaat vast dat Nederland
een van de weinige landen ter we
reld is, dat zorgt voor de werkelijke
vernieuwing in het farmaceutisch
arsenaal. Amerika gaat hier voorop.
De financiële bronnen vloeien er dan
ook rijkelijk: voor research werd in
1969 door de Amerikaanse farma
ceutische industrieën 560 miljoen
dollar geïnvesteerd en de overheid
deed er nog eens 9 miljoen bij.
Maandelijks geven de Nederlanders
55 miljoen gulden aan medicijnen
it. Daarvan 25 miljoen aan Neder
landse artikelen, 30 miljoen aan uit
het buitenland geïmporteerde. Ne
derland exporteert maandelijks voor
40 miljoen, zodat onze geneesmidde
lenindustrie aanzienlijk bijdraagt tot
de nationale e
Honderden soorten pillen worden tegenwoordig vervaardigd.
MééR IS LOGISCH
Er worden alsmaar meer genees
middelen geslikt, de medicijnkast
puilt uit! Op zichzelf is het logisch
dat het gebruik toeneemt. Wij berei
ken een steeds hogere leeftijd en
aanzien de ouderdom nu eenmaal
met gebreken komt, is het gebruik
van geneesmiddelen door bejaarden
hoog. Een tweede, ook verheugende
reden is dat de arts tegenwoordig
meer geneesmiddelen mag voor
schrijven aan fondspatiënten. Ook
een grotere keuze van fijn genuan
ceerde middelen die passen bij indi
vidueel verschillend geaarde patiën
ten werkt een stijging in de hand.
Dit zijn enkele van vele factoren die
het gebruik doen stijgen zonder na
deel. Andere oorzaken liggen in onze
samenleving die ér niet in alle op
zichten op vooruit gaat. Het jachtig
verkeer, de bulderbanen. het gebrek
aan beweging en de verkeerde voe
ding beïnvloeden de gezondheid
slecht en noodzaken tot het nemen
van medicijnen. En zo moeten wij de
vooruitgang van farmaceutische en
medische wetenschap een zegening
van onze tijd noemen. Maar dezelfde
tijd levert een ontstellend aantal
verkeersdoden en -verminkten, tal
loze slachtoffers van onmatigheid,
vadzigheid en koude oorlog in een
boosaardige competitie om het dage
lijks luxe brood te verdienen. Zodat
we door eigen schuld, ondanks alle
verworvenheden, niet zó veel verder
zijn gekomen dan de sobere, ver
moeide bedroefde grootmoeder Niet
zo veel als mogelijk was wanneer
we wijzer waren.
A. McG.
In de Verenigde Stalen is nu televi
siereclame voor sigaretten verboden.
In Engeland heeft men de acteurs
dringend verzocht niet voor de
beeldbuis te roken, tenzij het onver
mijdelijk is in verband met het spel.
Wij hier hebben onze dr. Meinsma
die wel langzaam maar toch zeker
terrein wint met zijn campagne. In
Frankrijk heeft men tot nu toe al
leen maar geteld hoeveel er gerookt
wordt en daarbij geconstateerd dal
het roken onder mannen gelijk blijft
maar onder vrouwen angstwekkend
stijgt: in 1964 beminde slechts 17
pet de sigaret maar in 1969 had dat
percentage zich verdubbeld. Onge
veer een derde van de vrouwen rookt
als schoorstenen, de overigen ro
ken matig. De meeste rokende vrou
wen waren bij de eerste telling te
vinden in de groep onder de 35 jaar.
Maar de laatste telling bracht uit
dbt tussen 50 en 65 jaar de sigaret
opnieuw onontbeerlijk blijkt te wor
den voor een kwart van de vrou
wen! Dat kwam in 1964 alleen maar
bij uitzondering voor. „Het is nog lang
geen alarmtoestand", zegt de Frans
man. die daarbij kijkt naar de man
nelijke rokers92 pet., waarvan een
derde bepaald verslaafd genoemd
mag worden. Als anti-rookcampag-
nes die het gevaar voor de gezond
heid signaleren, al zo weinig effect
op de mannen hebben, hoeft men
geen betere resultaten te verwach
ten van de vrouwen. Maarhoe
reageert Marianne nu zij onder de
neus gewreven krijgt dat het roken
haar schoonheid doet verwelken?
Het is bijvoorbeeld heel nuttig haar
voor te houden dat het gebruik van
tabak desastrexis is voor de huid. Zij
die minstens een pakje per dag ver
bruiken zullen moeten verminderen
en liefst het roken staken, of zij
riskeren dat hun spiegel de rampza
lige gevolgen zal onthullen.
