GroElenberg over de staat Israël Aarzelende stemming door mislukken oliebespreking Partijcongres voor eind mei vastgesteld Husak poogt zijn positie te versterken METEN MET TWEE MATEN Opnieuw bankoverval in Amsterdam 3 Wijnboeren in verzet Hartziekten beter te voorkomen dan genezen Medicus moet voorbeeld geven Twee schepen in nood LEIDSE COURANT «Voor zijn belangrijke bijdragen tot betere menselijke en politieke verhoudingen" heeft drs. W. K. N. Schmelzer, voorzitter van de K.V.P.-Tweede-Kamerfractie, gisteren het kruis van verdienste van de Duitse Bondsrepubliek ont vangen. Het werd hem in Den Haag omgehangen door de Westduitse ambassadeur dr. H. Arnold (rechts). TSJECHO-SLOWAKIJE ?RVAG In praag hebben welinge- Ne bronnen bekend dat de Tsjecho- «aakse commjnistische partij eind baar veertiende partij-congres zal i. Het besluit om het congres te houden dan verwacht werd, i een voltallige vergadering van t centrale comité genomen zijn. Waarnemers n Praag zien de ver- oegde vergadering van de partij als i teken, dat de macht van partjvoor- ter Husak toegenomen is. Het besluit het partijcongres eerder te houden a aangenomen werd, is een onderdeel a Husaks politiek van „consolidate", hij met zijn machtsovername vn ixander Dubcek begon in 1968. Die ichtsovername werd toen gevolgd massale uittocht van leden en :t-leden van de communistische partij leidende posities in het land. Politie- processen bleven evenwel uit. Het ïgres in mei zal twee taken te ver- hten hebben. Eerst zal zij het vijf ja iplan 1971-1975 voor de Tsjecho-Slo- akse economie moeten goedkeuren, al wat over tijd is. Vervolgens zal lieuw centraal comité moeten H i zich akkoord moeten verkla- met Husak op de plaats van eerste tijsecretaris. Sinds 1966 heeft de iecho-Slowaakse communistische par- geen officieel congres meer ge hou- Wel werd er een particongres bij- igeroepen tijdens de eerste dagen i de invasie in 1968. maar dit con- s werd later door deleiders die Dub- opvolgden, onwettig verklaard. Voor Husak kan het komende congres verschillende maniere zijn nut heb- De laatste twijfel omtrent zijn ierschap kan door het congres zich spreken over Husask uitleg van de Een officiële partijpublicatie onlangs ging in zijn ingerpretatie van augustus 1968 VERDER DAN WELKE OFFICIëLE UITSPRAAK DAARVOOR OOK. verklaarde dat in augustus 1968 „dui zenden communisten, waaronder ook le den van het centrale comité zich tot onze bondgenoten richtten om interna tionalebijstand". Het congres zal haar ogen richten op de toekomst na de mislukkingen van de afgelopen jaren. Het zal de richtlijnen aangeven voor de economische en cul turele ontwikkeling van de samenleving voor de komende vijf jaar. Een pro bleem zal echter blijven bestaan dat is de vraag welke positie de voormalige partijchef ANTONIN Novotny, die nog steeds "door de partij als lid geschorst is, nu in de Tsjecho-Slowaakse politiek inneemt. Met de positie van de pesoon Novotny is natuurlijk de waardering van het hele tijdperk Novotny met zijn vele gevrejeb gemoeid. Het staat echter vast dat het congres enige aanhangers van Novotny die nog in het centrale comité zitten, zal wegstemmen. De le den van het comité die aan de „lente van 1968" hebben medegewerkt, waar natuurlij al eerder uit het centrale comité verwijderd. Inmiddels is de voorzitter van de centrale vakbondsraad in Tsjecho-Slo- wakije, Jan Piller, afgetreden als lid van het partijpresidium, en vei-vangen door Alois Indra, tot dusver kandidaat lid en secretaris van het centrale comi té. De minister voor telecommunicatie, Karei Hoffman, is kandidaat-lid van het presidium geworden. Voorts heeft het pesbureau Ceteka gemeld dat op 25 mei het veertiende congres van de Tsjecho-Slowaakse communistische par tij begint. Het Tsjecho-Slowaakse partijdagblad Rude Pravo zegt dat 54 Tsjecho-Slo waakse diplomaten verkeerd hebben gehandeld en dat de diplomatieke dienst „in feite gefaald heeft" in augus tus 1968 toen Rusland Tsjecho-Slowa- kije binnenviel. Tot dd falende diplo maten behoort volgens het blad de ge- n ambassadeur in- Den Haag, Josef Posaisil. Guus Haak terug in Holl. Sport-B DEN HAAG Het B-elftal van Hol land Sport doet het in de eerste klasse prima en deelt met Sparta de derde plaats. ADO zit nog enigszins in de ver drukking, want dc Zuiderparkers ztfn slechts vier punten verwijderd van de vierde degradatieplaats. Op die plaats zetelt de FC Twente, maar met twee wedstrijden minder gespeeld dan ADO, dat morgenmiddag aanvang half drie bezoek krijgt van dc Twentenaren. De gastheren hebben weer de beschikking over Aad Kila, Wim Lalleman, Hans van Eeden en Leo de Calumé. Nummer laatst is Helmond Sport met 12 punten. De Bra banders maken zich op om Holland Sport-B te ontvangen. Dc bezoekers heb ben Guus Haak het conflict werd op gelost en de herstelde Jan Teske weer in de gelederen, zodat Cor v. d. Hart weer meer mogelijkheden krijgt. CHRISTCHURCH De Rotterdamse tennisster Betty Stöve heeft gisteren in Christchurch in de tweede ronde van het toernooi om de open kampioen schappen van Nieuw-Zeeland gewonnen van de Zuidafrikaanse Brenda Kirk. De setstanden wpren 76 en 61 Heel wat joden zijn niet gelukkig met het politieke zionisme en de vrucht daarvan, de staat Israël. Voor sommigen van hen is het begrip het joodse geloofd. Anderen hebben vooral oog voor het onrecht jegens derden waarop die staat feitelijk werd gebouwd. Als christen kan ik niet anders dan die inzichten en gevoelens delen", aldus begint de exegeet Lucas H. Grollcnberg het voorwoord van zijn boek „Voor een Israël zonder grenzen" (Ambo), een „nadere uitleg" van zijn sympathie voor het Palestijnse verzet die hij eerder o.a. voor dc radio had doen blijken. Het boek verzamelt allereerst veel interessant feitenmateriaal en me ningen van derden over de voorge schiedenis van de staat Israël, zijn feitelijke totstandkoming en zijn volgens Grollenberg ten onrechte be weerde rechtvaardiging vanuit bijbel en geloof. Daarop sluit een korte beschouwing aan van de huidige si tuatie en een eventueel alternatief voor Palestina, „federale, niet-natio- nalistisch socialistische staat", zoals wordt voorgestaan door anti-zionisti sche joodse en arabische Israëli's blijkens een verklaring van juni 1967. of de visie van El Fatah. Wat Grollenberg hier naar mijn me ning vooral doet is een zekere ontmythologisering van het feno meen van de joodse staat, die op een heel andere manier, namelijk in bloed en tranen, gestalte heeft ge kregen dan Thedor Herzl destijds voorstelde. Zo'n kritische benadering is nuttig: men behoeft de bouwers van de staat Israël niet voor heili gen aan te zien, en harde feiten mogen kritisch behandeld worden. Mijn fundamentele bezwaar tegen dit geschrift is echter, dat het op zijn beurt te weinig aandacht schenkt aan een ander hard feit: de gruwelijke beslissende impuls die de jodenvervolging onder Hitier aan het doorzetten van de joodse staatsidee gegeven heeft. Grollenberg geeft wel toe (p. 176) dat het antisemitisme „een afschu welijk bijprodukt is van het chris tendom alleen" (en niet van de Ara bische wereld), maar verwerpt het zionisme als joodse tegenmaatregel. De vraag rijst natuurlijk wat de joden 'naar zijn mening dan beter hadden kunnen doen, maar daarop geeft hij geen rechtstreeks antwoord. Integendeel lijkt hij er eerder toe geneigd het „afschuwelijke bijpro dukt" enigszins te verdonkeremanen door de zaak om te draaien :het zou juist de zionist zijn, die, „door zijn vervolgers na te praten zijn eigen bestaan in een niet - joodse maat schappij opvat als een „probleem" (p. 179). Het is Grollenberg die hier het woord probleem tussen aanhalingste kens zet. Bedoelt hij daarmede te zeggen dat het dus eigenlijk niet bestaat? Maar hoe rijmt hij dat dan met zijn erkenning van het bestaan van vervolgers, en met zijn eigen term „afschuwelijk bijprodukt?" Na tuurlijk zijn er vele tijden en landen geweest waarin joden in vrede sa men met niet-joden hebben kunnen leven, en zij zijn er nog. De totale historie van het jodendom toont ech ter aan dat die vrede nooit univer seel is geweest, en ook niet onbe dreigd vroeg of laat. Het zionisme is dan ook ontstaan uit een diep pessimisme, dat „de jodenvrees als psychose erfelijk acht, en als ziekte, die al 2000 jaar wordt doorgegeven, ongeneeslijk". Grollenberg verwijt de zionisten dit defaitisme, maar het is op feiten gebaseerd en wat heeft hij er dan voor in de plaats te bieden? Lijden en dulden? Of kunnen de joden zich maar het beste assimileren met hun omgeving en hun eigen identiteit (waar hij een vraagteken achter zet) opgeven? Maar dan vraag ik me af waarom hij de arabische Palestijnen niet hetzelfde advies geeft, doch in tegendeel hun „proces van nationale bewustwording" prijst (p. 189). Wie in Palestijnen bewondert wat hij bij joden afwijst, meet naar mijn mening met twee maten Grollen- bergs boek is dan ook in feite een nogal eenzijdig pamflet, een wellicht begrijpelijke reactie op andere een zijdigheden, maar geen reëele bij drage tot een constructieve oplos- AMSTERDAM (ANP) Drie gewa pende mannen hebb envanmorgen om streeks kwart over negen een roofover val gepleegd op het bijkantoor Boerenleenbank in de Jan Evertsen- straat in Amsterdam. De overvallers verdwenen in een witte Austin 7 in de richting van de Haagweg. Volgens een eerste schatting bedroeg de buit circa 70.000 gulden. Het was de tweede geslaagde bankoverval binnen drie dagen in de haafdstad. Woensdag middag werd een overval gepleegd op een bijkantoor van de Algemene Bank Nederland in Zuid. De buit daarvan werd binnen 24 uur achterhaald. De drie met pistolen gewapende over vallers, vermoedelijk Zuid-Europeanen, drong envanmorgen omstreeks tien over negen het bijkantoor binnen, waar op dal moment een cliënte en de kasbeheerder, aanwezig waren. Zij sprongen achter el kaar over de balie en doorzochten het kantoor en uit een lade van een bureau sn ze e entas mede waarin zich een bedrag van 70 mille, inclusief deviezen, bevond. FRANKRIJK (Van correspondent) Amerikaanse troepen in het noordwesten van Zuid-Vietnam, waar een groot offensief is ingezet tegen de Vietkong en Noordvietnamese troepen. De oude V-S.-basis Khe Sanh is inmiddels heroverd en heropend. Afscheidscollege prof. Snellen PARIJS. In het zuiden van Frank rijk hebben gisteren 40.000 wijnboeren gedemonstreerd tegen de invoer van Algerijnse en Italiaanse wijnen. Er heb ben zich geen ernstige incidenten voorge daan, alleen op de spoorlijn NiceMar seille werden rails en wissels beschadigd. Er zijn twee oorzaken waarom de boeren demonstreren. De eerste is een toevallige omdat erverleden jaar een overproduktie heeft plaats gehad zodat de overtollige voorraden niet of met moeite kunnen worden afgezet. Een tweede oorzaak is een perma nente. De Fransen gaan in toenemende mate betere wijnen drinken dan de ordi naire „rouge". Van „rouge" is er veel te veel, van betere merken is er te wei nig. Verleden jaar werd het tekort aan goede wijnen aangevuld uit Italië. Dit jaar zal de Italiaanse import zoveel mo gelijk aan banden worden gelegd. De invoer van Algerijnse wijnen is tot augustus gestaakt, ofschoon men in het noorden van Frankrijk en in Bretagne de Algerijnse wijn prefereert boven die van Zuid-Frankrijk. De voorkeur voor betere wijnen wordt verklaard uit het langzaam stijgende levenspeil. Tweeling in gesteriliseerde PROF. DR. H. A. SNELLENGrote verantwoording bij medici Het Damrak hield de pas in. Het is opvallend dat de kooplust die in janu- i duidelijk uit de hoek kwam, de ïfgelopen week weer was verdwenen, beurs was duidelijk aarzelend, araan het uitvallen van de buiten landse belangstelling bepaald niet Het buitenland had overigens ook onze obligaties weinig interesse i week. Men meende zelfs dat de nschrijving uit het buitenland op de 1.5 procent staatslening van afgelopen ionderdag tegen zou vallen. Op het genblik dat deze regels onder de ran onze lezers komen, is be kend dat dit inderdaad het geval De aarzelende stemming werd in de land gewerkt door het mislukken van i olieonderhandelingen in Teheran, et is nu wel zeker dat de oliemaat- ehappijen meer moeten betalen aan olieproducerende landen. Alleen oeveel is een vraagteken. De olie- laatschappijen zullen deze lasten- erzwaring zeker proberen af te wen- elen op benzine- en olieverbruikend edrijfsleven en particulier. teken aan de wand voor het bedrijfsleven is ongetwijfeld ook de taking van de sleepbootbemanning in Rotterdamse haven. Niet zozeer om ie staking zelf, maar om de ketting eactie die zij kan oproepen. Het is o goed als zeker dat het bedrijfsleven fat jaar met de nodige acties om oger loon en betere voorwaarden ge- onfronteerd zal worden, let is gezien deze dompers niet zo erwonderlijk dat de goede stemming Wall Street onze internationale ondsen nagenoeg onberoerd liet. Het )ow Jonesgemiddelde voor industrie- andelen liep de afgelopen week circa 15 punten op tot 876 op 3 februari. In teen maand is er nu 40 punten bij ge- komen. Die kooplust in Wall Street werd gestimuleerd door het optimisme van president Nixon over de Ameri kaanse economie. Als wij nu naar de internationale fondsen op het Damrak kijken, zien wij betrekkeijk weinig verandering. Koninklijke Olie bleef op 139Va gulden praktisch gelijk. Philips, AKZO en Hoogovens daalden een fractie. Al leen Unilever raakte goed 2,5 gulden kwijt. Opvallend was deze week de kooplust voor onze verzekeringsfond sen, al werd daar in de tweede helft van de week door winstnemingen wel wat vanaf gekabbeld. Hierdoor waren de koerswinsten bij Nationale Neder landen, Amev, Amfas en Stad Rotter dam per saldo bescheiden maar toch wel symptomatisch. In de hoek van de scheepvaart zat er in de koersen van de grote maat schappijen weinig beweging. We za gen die wel bij enkele kleinere maat schappijen. Zo kon Zeevaart 5 punten aantrekken tot 115 bieden op donder dag. Wijklijn daarentegen zakte deze week 35 punten tot 235 op donderdag, zonder dat er tegen die koers kopers kwamen opdagen. Bij de uitgeverijen was er een opmer kelijk vaste stemming voor drukkerij De Boer. Vorige week donderdag 272 en afgelopen donderdag 315, een stij ging dus van 43 punten. Ook de ande- VAN WEEK TOT WEEK re uitgeverijen trokken kopers, gezien een stijging in vier dagen van 17,50 gulden (pl. 27 punten) voor Kluwer. Bij de aannemingsmaatschappijen was het alleen de Verenigde Bedrijven Bredero die uitstak. De stijging van 19 punten tot 442 hield duidelijk ver band met de enorme opdracht van enkele honderden miljoenen guldens van de stad Hannover. De chemische sector gaf ups en downs te zien. Goed in de markt g A.C.F. (pl. 44 punten in vier dagen), maar Norit en Van der Grinten waren ge drukt. Erdal daarentegen trok weer kopers. Bij de winkelbedrijven lbert Heijn, Simon de Wit en Schuitema was er een lichte kooplust, hetgeen ook gezegd kan worden van de tapijt- fabrieken Desseaux en Bergoss. Als we verder de koerslijst bekijken, zien we diverse oersdalingen. Wij noemen Heineken, Asselbergs, Kemo (- 12), Hoogenbosch, Twentsche Kabel en Parkhotel (- 15). Vermelding apart, verdient Groothandel Reesink, die\ moest mededelen dat de resultaten door de ontwikkeling van prijzen de lonen aanzienlijk achterbleven bij die van 1969. De winst schrompelde in van 3,1 miljoen gulden tot 0,6 miljoen gulden, waardoor het dividend van 12 tot 5 procent verlaagd moet worden. De beurs reageerde met een daling van 18 punten tot 125. Een teleurstellende mededeling had ook handelmaatschappij Jean Hey- broek. Het dividend moet worden ge passeerd tegen 10 procent een jaar ervoor. Dit is een koude douche waar de beurs donderdag heel rustig op reageerde met een daling van slechts 2 punten tot 89. Slecht heeft ook Philips Tabak het gedaan. Dit bedrijf, dat de blauwe wimpel gewonnen heeft met het eer ste jaarverslag van het jaar, leéd vorig jaar een verlies van 1,7 miljoen gulden. Het totale verlies in de afge lopen jaren is nu 2,7 miljoen gulden. Om verdere uitholling van het bedrijf te voorkomen is een groot deel aan de British American Tobacoo verkocht. De koers was donderdag 71. Sterk trok Nijverdal ten Cate de aan dacht toen de koers dinsdag 7 punten opliep to 70. Later in de week gingen or weer enkele punten af. Tot slot beleggingsmaatschappij Robe- co, die een hoger dividend aankondig de. Het totale dividend komt op 11.60 gulden per aandeel van f. 50.tegen f. 10.80 vorig jaar. De winst steeg van 136,6 miljoen gulden tot 154,4 miljoen gulden. Het aantal uitstaande aande len van f. 50.liep op met 700.000 tot 13,3 miljoen, waardoor de beurswaar de van dit pakket in de buurt van de 3 miljard gulden ligt. Robeco is verre onze grootste beleggingsmaatschap pij. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Voor de kust van Bretagne heeft zich gisteravond aan boord van de Groningse kustvaarder „Accres" uit Groningen een ontploffing voorgedaan. De kapitein en dc machinist zijn daarbij gewond geraakt. Dc kapitein is door een reddingboot naar de vaste wal overgebracht en in een ziekenhuis opgenomen. Een sleepboot heeft intussen vastgemaakt. Ten zuidwesten van Noorwegen is een Duitse tanker in brand geraakt De be manning is van boord gegaan. Zes op varenden zijn door een Deense vracht vaarder aan boord genomen. Drie wor den er nog vermist, waaronder de kapitein. (Van e verslaggevers) LEIDEN Door middel van revali- datie en operatic zijn coronaire (kransslagaderlijke) hartziekten zelden te genezen: de uiteindelijke weg is toch dat men beter kan voorkomen dan genezen. Dit was de rode draad die liep door het afscheidscollege van prof. dr. H. A. Snellen, hoogleraar ii cardiologie aan de Leidse universiteit. Dit afscheidscollege gaf prof. Snellen vanmiddag (vrijdagmiddag), in verband met zijn pensionering. De diagnostische en chirurgische cen tra kunnen hooguit in tien procent var de gevallen voldoen aan de potentiële vraag, gezien de veelvuldigheid van he voorkomen van het hartinfarct en d( agina pectoris, de zogeheten ischaemi- sche hartziekten, die zo langzamerhand gaan vallen onder de titel „volksziek ten". De juiste oorzaken van deze ziek ten zullen voorlopig nog niet in alle facetten achterhaald kunnen worden, maar nationale en internationale uit wisseling, initiatieven en onderzoekme thoden hebben reeds goede resultaten opgeleverd. Prof. Snellen wees nog op het gevaar dat ziekenhuizen bij wijze van „status" computers en hartbewakingseenheden aanschaffen. De laatste veelal goed ge outilleerd, maar onvoldoende voo een deskundige bezetting. Zweedse Britse ervaringen hebben aange toond, dat deze inspanningen geen of slechts een minimaal sterftecijfer ten gevolge hebben. Bovendien zijn de esteringen, in deze soort projetten ge daan, er de oorzaak van, dat andere zinvoller projecten ten behoeve van de volksgezondheid, niet aan bod komen. Aan het slot van zijn betoog merkte prof. Snellen op, dat het nodig is, dat medici geloofwaardige adviezen geven op preventief gebied. Adviezen als niet roken, verantwoord eten en voldoende lichaamsbeweging zullen eerder opge- •olgd worden als de medicus zelf het goede voorbeeld geeft. Hij dient daar niet alleen de volksgezondheid, r ook die van hemzelf mee. SPORTTOTO DEN HAAG De cijfers van sport- toto 29 zijn: Aantal deelnemers: 744.063. Inleg: 1.617.684,30. Prijzenbedrag: 727.957,93. Eerste prijs: 254.785,28 (100 meldin gen, elk 2500 gulden. Tweede prijs: 181.989,48 (3650 mel dingen, elk 50 gulden). tent 5? ULM (AP) De btfna 2 jaar oude tweeling Werner en Erwin Rohringer ligt sedert hun geboorte in ccn zieken huis te Ulm in bedjes die met plastic zijn afgeschermd; men kan zeggen in Het lichaam breekt het aa beschermt tegen tie, die al het leven de kinderen ont- antistof die het mysterieuze infec- eind heeft gemaakt aan vier broertjes en zusjes. Werner en Erwin komen nooit recht streeks in contact met de buitenwereld. De kinderen, die er goed uitzien, wor den gekleed, gevoed en geholpen door verpleegsters niet handschoenen aan die gesteriliseerd zijn. Als dit gebeurt wordt in de tent gefilterde zuurstof gepompt. De kinderen maken een volkomen normale indruk. Zij spelen met speel goed. dat ook grondig is gesteriliseerd. Het ziekenhuis wil niet meedelen hoe lang de kinderen zouden kunnen leven. Het enige wat men kan doen is er voor te zorgen, dat hun omgeving volmaakt zuiver en vrij van bacillen is. In december 1969 werd door chirurgen beenmergcellen in de tweelingen over geplant, in een poging om hen immuun te maken, maar klaarblijkelijk heeft dit tot nu toe geen succes opgeleverd. Jaarlijks treden in Spanje 700 priesters uit MADRID (K.N.P.) Ieder jaar treden in Spanje ruim zevenhonderd pries ters uit het ambt. Er zijn in Spanje ongeveer 36.000 diocesane en religieuze priesters. Verwacht wordt dat het aantal uittredingen In de komende jaren nog sterk zal toenemen. Dit staat te lezen in een rapport van Spaanse bisschoppelijke commissie )or de geestelijkheid, dat deze week aan de bisschoppenconferentie zal worden aangeboden. Onder de beweegredenen, die leiden tot ambtsverlating noemt het rapport de onvrede met de politiek van het land, de kerk-staatbetrekkingen, de te zware arbeid, slechte gezondheidstoestand en ongeschiktheid voor het celibataire leven. In het rapport wordt er bij de Spaanse bisschoppenconferentie op aangedrongen de uitgetreden priesters financieel to steunen en te helpen bij het vinden van nieuwe werkkring.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1971 | | pagina 7